۸ روش براي شناسايي افراد دروغگو

مجله زندگی ایده آل: در زندگي همه ما پيش آمده كه هنگام صحبت با شخصي متوجه شويم كه به ما دروغ مي‌گويد يا به صحت حرف‌هايي كه مي‌شنويم شك كنيم. در بعضي از موارد اين دروغ شنيدن‌ها يا شك كردن‌ها چندان اهميتي ندارد اما اگر پاي خانواده در ميان باشد به خصوص در مواقعي كه مقابل همسرتان قرار گرفته‌ايد اهميت اين قضيه صدچندان خواهد شد. فرض كنيد با نامزدتان (فردي كه قرار است همسر شما باشد) روبه‌رو هستيد و ناگهان در ميان صحبت‌هايش شك مي‌كنيد كه حرف‌هايش، ابراز علاقه‌هايش و قول و قراري كه به شما مي‌دهد حقيقت دارد يا خير. در اين مواقع چه كاري از دست شما ساخته است؟ ما روش‌هايي را به شما معرفي خواهيم كرد تا مچ دروغگوها را باز كنيد. گفت‌وگوي کوتاهي با عارف لرستاني در اين زمينه داشتيم که در ادامه مي​خوانيد.

از صحنه تئاتر تا مصر

از تکنيک به حس برسيد

فرض كنيد بازيگري قرار است نقش يك پزشك را ايفا كند. وقتي هنرپيشه از قواعد و قوانين زبان بدن در جهت درست استفاده مي‌كند در حقيقت يكي از مهم‌ترين اصول بازيگري را كه همان تكنيك است، مورد استفاده قرار داده است. اگر بازيگري كه قرار است در نقش پزشك ظاهر شود ابتدا از تكنيك (ژست) استفاده كند ناخودآگاه حس پزشك بودن هم در او به وجود خواهد آمد. يا موقعيتي را فرض كنيد كه قرار است هر شب به مدت 2 ماه روي صحنه تئاتر نقشي را بازي كنيد و هر شب در قسمتي از اين نمايش مجبور هستيد گريه كنيد. مطمئنا دفعاتي پيش مي‌آيد كه نمي‌توانيد گريه كنيد. در اين مورد شما بايد از فرم گريه كردن استفاده كنيد تا در نهايت به حس آن برسد كه اين همان بادي‌لنگوئج است.

زبان بدن در کشتي​گيري

تمام رفتارهاي ما و برخوردهاي اجتماعي ما همراه بادي‌لنگوئج يا همان زبان بدن معنا و مفهوم پيدا مي‌كند. در حقيقت زبان بدن نوعي بازيگري با اعضاي صورت و بدن است. من در سنين نوجواني كشتي كار مي‌كردم و كشتي يك ورزش تك‌نفره است. در كشتي وقتي قرار است با يك حريف قدرتمند مسابقه بدهيد بايد با شجاعت وارد ميدان شويد. حريف شما نبايد متوجه ترس در چهره‌تان بشود. مشابه اين قضيه در بازيگري هم وجود دارد و در ابعاد وسيع‌تر در زندگي اجتماعي ما هم موثر است.

نكته مهم

زبان بدن هم مثل يادگيري زبان فارسي (يا همان زبان مادري) از ابتداي كودكي به ما آموخته مي‌شود شايد همه ما دانش بادي‌لنگوئج را نداشته باشيم اما همگي از آن استفاده مي‌كنيم.

به زبان انگليسي مسلط نيستم

حتي در زندگي واقعي هم لحظاتي پيش مي‌آيد كه شما مجبور مي‌شويد براي انتقال بهتر حرف‌هايي كه مي‌زنيد از زبان بدن استفاده كنيد. چند وقت پيش من سفري به مصر داشتم و از آنجا كه اصلا به زبان انگليسي مسلط نيستم برقراري ارتباط با افراد خارجي برايم مشكل بود اما با استفاده از زبان بدن به حدي راحت و حتي شيرين توانستم با ديگران ارتباط برقرار كنم كه نمي‌توانيد تصور كنيد. هميشه در زندگي‌ام از بادي‌لنگوئج استفاده كرده‌ام؛ چه در روابط كاري و چه در روابط خانوادگي و حتي شخصي‌ام بارها و بارها استفاده كرده‌ام.

دانش بادي‌لنگوئج

به كرات پيش آمده كه وارد محيطي شده‌ام و از برخورد ديگران اين احساس را داشته‌ام كه بايد با حس طلبكارانه صحبت كنم يا بالعكس بايد حس شاگرد و استاد را در آنجا رعايت كنم و متواضع برخورد كرد. هر كدام از اين مثال‌ها صدها بار براي من و شما اتفاق افتاده و تنها راه‌حل پيش رويمان استفاده از زبان بدن بوده است. زبان بدن هم مثل يادگيري زبان فارسي (يا همان زبان مادري) از ابتداي كودكي به ما آموخته مي‌شود شايد همه ما دانش بادي‌لنگوئج را نداشته باشيم اما همگي از آن استفاده مي‌كنيم.

وقتي مطالب غيرواقعي يا فريب‌آميز مي‌بينيم، مي‌گوييم و مي‌شنويم اغلب سعي مي‌كنيم دهان، چشم يا گوش‌هاي‌مان را با دست بپوشانيم. كودكان از اين اشاره‌هاي فريب‌‌آميز به وضوح استفاده مي‌كنند. اگر كودكي دروغ بگويد دهانش را با دست مي‌پوشاند و اگر نخواهد به توبيخ‌هاي والدينش گوش دهد، خيلي ساده گوش‌هايش را با دست مي‌گيرد.

1. سرفه كردن يا گرفتن دست جلوي دهان

بيشتر مردم سعي دارند تا اشاره دهان را با سرفه‌‌اي مصنوعي پنهان كنند. «همفري بوگارت» وقتي در نقش گانگستر يا مجرم بازي مي‌كرد اغلب هنگام صحبت درباره كارهاي مجرمانه با ديگر گانگسترها يا وقتي كه توسط پليس بازجويي مي‌شد از اين اشاره استفاده مي‌كرد تا به طور غيركلامي نشان دهد كه راست نمي‌گويد. اگر شخصي در حال حرف زدن از اين اشاره استفاده كند نشان دروغگويي است و اگر هنگام حرف زدن شما دهانش را بپوشاند علامت اين است كه فكر مي‌كند شما داريد دروغ مي‌گوييد.


نتيجه‌گيري: كسي كه هنگام دروغ گفتن سرفه مي‌كند يا با دست‌هايش جلوي دهانش را مي‌گيرد، فردي بدون اعتمادبه‌نفس است، توجه ديگران برايش مهم است و زود به اطرافيان وابسته مي‌شود. او قابل كنترل است در كل از همسرش توقع زيادي جز محبت كردن ندارد. فردي مهربان و دليل دروغ‌گفتن‌هايش جلب رضايت طرف مقابلش است.

نكته مهم : وقتي فردي از اشاره دست به صورت استفاده مي‌كند، هميشه به معناي دروغگويي نيست با اين حال نشان مي‌دهد آن فرد ممكن است در حال فريب دادن شما باشد.

۲. لمس كردن بيني

در اصل اشاره لمس بيني نوع پيشرفته و پنهاني حفاظ دهان است. امكان دارد شامل چند مالش آرام در زير بيني يا يك لمس تقريبا سريع و نامحسوس باشد. بعضي از زنان اين اشاره را با يك ضربه كوچك محتاطانه برگزار مي‌كنند. توجه داشته باشيد كه اين نوع اشاره و لمس بيني با خاراندن بيني خيلي متفاوت است. اين اشاره‌اي كه نشان از دروغگويي است تنها يك لمس كوتاه است و نبايد آن را با خاراندن بيني اشتباه گرفت.


نتيجه‌گيري: فردي باهوش و بسيار ريزبين است، قبل از اينكه براي كاري اقدام كند آن را حسابي بررسي مي‌كند. او داراي حس ششم بالايي است و خانواده براي او از اهميت ويژه‌اي برخوردار است و سعي مي‌كند هميشه حامي آنها باشد. منطقي فكر مي‌كند و بيش از اينكه اهل دروغ گفتن باشد پنهان‌كار است.

۳. مالش چشم

مردان معمولا چشمان‌شان را قاطعانه مي‌مالند و اگر دروغ بزرگي باشد اغلب به طرف ديگر نگاه مي‌كنند، به طور طبيعي به سمت كف اتاق. زنان از حركت مالش آرام و ملايم در زير چشمان خود استفاده مي‌كنند، آنها همچنين با نگاه كردن به سقف از خيره‌شدن به گوينده اجتناب مي‌ورزند.


نتيجه‌گيري: او سياستمدار خوبي است و مي‌تواند در سخت‌ترين شرايط منافع خود را حفظ كند. روابط عمومي خوبي دارد و اين روابط را مديون قدرت رياستي است كه ذاتا در وجودش قرار دارد. ميزان دلبستگي‌اش در حد معمول است و از عشق و عاشقي فرار مي‌كند، اما اطرافيانش هيچ وقت متوجه اين قضيه نخواهند شد. نسبت به رعايت نظم در محيط كار و زندگي‌اش حساس است. كمتر مي‌خندد و چهره‌اش اكثر مواقع جدي است.

نكته مهم

عبارت «دروغ شاخ‌دار گفتن» عبارتي مرسوم است. اين عبارت اشاره به مجموعه حركات به هم فشردن دندان‌ها و يك لبخند دروغين دارد كه با مالش چشم و روي برگرداندن تركيب شده است. بازيگران سينما اين اشاره را براي نمايش نداشتن صداقت به كار مي‌برند

۴. خاراندن گردن

در اين مورد انگشت اشاره دستي كه با آن مي‌نويسيم زير نرمه گوش را مي‌خاراند يا امكان دارد يكي از طرفين گردن را بخاراند. نكته جالب توجه اين است كه فرد پنج‌‌بار گردن را مي‌خاراند. به ندرت خارش‌ها كمتر از پنج‌بار است و نيز كمتر پيش مي‌آيد كه بيشتر از پنج‌بار باشد. اين حركت اشاره‌اي است به ترديد يا نداشتن اطمينان و از ويژگي‌هاي فردي است كه مي‌گويد، مطمئن نيستم كه موافق باشم. بسيار قابل توجه است كه وقتي فردي چيزي شبيه به اين مي‌گويد: «مي‌فهمم چه احساسي داري» زبان كلامي با اين اشاره در تضاد است.


نتيجه‌گيري: فردي متفكر است و بيش از آنكه حرف بزند فكر مي‌كند. اهل مطالعه و به خواندن كتاب‌هاي فلسفي علاقه‌مند است. به هر كسي نمي‌تواند اعتماد كند، پنهان‌كاري براي او تفنن است و بيشتر اوقات اين كار را براي آزمايش انجام مي‌دهد. در شرايط دشوار به راحتي مي‌تواند داستاني را سر هم كند كه اطرافيانش به راحتي آن را باور كنند. تنهايي را به حضور در جمع‌هاي شلوغ ترجيح مي‌دهد.

۵. مالش گوش

اين اشاره در واقع اقدامي است از سوي شنونده براي شنيدن حرف‌هاي بد و متوقف ساختن صحبت‌هاي ديگران كه با گذاشتن دست در اطراف يا بالاي گوش انجام مي‌شود. اين اشاره نوع پيشرفته اشاره پوشاندن هر ۲ گوش با دست‌ها كه كودكان هنگام شنيدن توبيخ والدين مي‌خواهند از شنيدن آن امتناع كنند. ديگر حركات مالش گوش شامل مالش پشت گوش؛ كشيدن نرمه گوش يا خم كردن تمام گوش به جلو براي پوشاندن سوراخ‌ گوش. اين حركت آخري پيام مي‌دهد كه فرد به اندازه كافي شنيده است يا مي‌خواهد حرف بزند.


نتيجه‌گيري: بسيار حساس، مهربان، دلسوز و دل‌رحم است. او زياد ا هل مخالفت كردن نيست و كمي هم در تصميماتش سست اراده است. به طبيعت علاقه‌مند است و به خانواده‌اش وابستگي دارد و به خصوص به پدر و مادرش. زندگي آرام و بي‌دغدغه رادوست دارد و از انجام كارهايي كه ريسك بالايي دارند، خودداري مي‌كند. او به خورد و خوراكش اهميت مي‌دهد و بهترين تفريح برايش، استراحت كردن است.

۶. كشيدن يقه

تحقيقات در زمينه اشاره‌هاي بدني دروغگوها نشان داده است كه دروغگويي سبب احساس مورمور در صورت و گردن مي‌شود و براي برطرف كردن آن مالش يا خارش لازم است. به نظر منطقي است كه چرا برخي هنگام دروغگويي از اشاره كشيدن يقه استفاده مي‌كنند و گمان مي‌رود رفتار ناپسندي دارند. هرگاه شخصي را مشاهده كرديد كه اين حركت را انجام مي‌دهد با سؤالاتي مانند «امكان دارد»، «دوباره تكرار كنيد» يا «امكان دارد اين مسئله را روشن‌تر بيان كنيد» باعث شويد كه او به اصطلاح دست از فريب‌كاري بردارد.


نتيجه‌گيري: ظاهرش با درونش متفاوت است. به ندرت مي‌توانيد متوجه شويد كه ناراحت است يا خوشحال و به راحتي مي‌‌تواند احساساتش را پنهان كند. او به لباس‌هايش اهميت مي‌دهد و نحوه لباس پوشيدن همسرش خيلي برايش مهم است، در كل ديگران را با نوع پوشش و لباس‌شان مورد قضاوت قرار مي‌دهد.

نكته: وقتي شخصي عصباني يا نااميد است احتياج دارد يقه‌اش را كمي به عقب بكشد تا اجازه دهد جريان هواي تازه و خنك به اطراف گردنش راه يابد.

۷. پلك زدن بيش از حد

پلك زدن بيش از حد از اشاره‌هاي ناخودآگاهي است كه در فرد دروغگو پديدار مي‌شود و اصلا قابل جلوگيري نيست. فرد با اين اشاره سعي مي‌كند از تماس چشمي با شما خودداري كند و به محض اينكه چشمش را به نقطه ديگري بيندازد پلك‌زدن‌هاي پي در پي او متوقف مي‌شود. هروقت با چنين موردي برخورد كرديد پيشنهاد مي‌دهيم كه موضوع مورد بحث را عوض كنيد. اگر با اين كار پلك‌زدن‌هاي طرف مقابل قطع شد، مطمئن باشيد كه به شما دروغ مي‌گفته است، اما اگر همچنان ادامه پيدا كرد دليلي بر دروغگويي او نيست و احتمالا مشكلي فيزيكي برايش پيش آمده است.

نتيجه‌گيري: فردي صادق و راستگوست و در معدود مواقعي دروغ مي‌گويد. كلا انسان مثبتي است و انرژي مثبتي هم دارد. سرش به كار خودش مشغول است و از دروغ گفتن و حاشيه‌سازي فراري است. زندگي آرامي دارد و اين آرامش را با هيچ چيزي عوض نمي‌كند. بسيار پايبند به سنت و خانواده است. براي حفظ آرامش خانواده‌اش حاضر است آرامش خود را سلب كند. مهربان و دلسوز است و مدافع حقوق حيوانات. به گل‌كاري علاقه‌مند است و زندگي در اطراف شهر را به زندگي شهر ترجيح مي‌دهد.

۸. اشاره دست

اين اشاره اقدامي كاملا خودآگاه است كه فرد براي دور كردن ذهن و حواس شما و باور كردن صحبت‌هاي دروغي كه تحويل‌تان مي‌دهد. اصولا شخصي كه با حركات دست حواس‌تان را پرت مي‌كند دو هدف عمده دارد: اولا سعي مي‌كند حرف‌هايش را به شما اثبات كند و از نظر روان‌شناسي هم اين كار بسيار موثر است. ثانيا وقتي اشارات دست بيش از حد معمول باشد شنونده بيش از آنكه روي حرف‌هايي كه مي‌شنود تمركز كند روي دست و حركات دست فرد گوينده تمركز مي‌كند. اين روش از جمله روش‌هايي است كه به سختي مي‌توان آن را آزمايش كرد. اما در اين شرايط تنها كاري كه از دست شما ساخته است دقت روي مميك صورت فرد گوينده است و تا جايي كه مي‌توانيد به بدن و دست‌هاي او نگاه نكنيد.


نتيجه‌گيري: فردي باهوش، زرنگ و پرانرژي است. از معاشرت با او احساس خوبي خواهيد داشت. زياد اهل سفر نيست اما همسفر خوبي است ولی به هيچ عنوان شريك كاري خوبي نيست. اگر مشكلي براي‌تان پيش بيايد به راحتي مي‌توانيد با او مشورت كنيد و مطمئن باشيد كه راه‌حل‌هاي خلاقانه‌اي به شما پيشنهاد مي‌دهد اما براي حل كردن مشكلات‌تان از او كمك نگيريد. رفيق‌باز است و از حضور در جمع خيلي لذت مي‌برد. خوردن انواع شكلات، شيريني و بستني را به خوردن غذا ترجيح مي‌دهد به موسيقي علاقه خاصي دارد و به روزترين موسيقي‌ها را دنبال مي‌كند.

نكته مهم: هنگام فشار و استرس، فرد انگشتان را در دهان خود قرار مي‌دهد. اين اشاره اقدامي ناخودآگاه است كه فرد براي بازگشت به امنيت زمان شيرخوارگي خود به كار مي‌برد. در حالي كه بيشتر اشاره‌‌هاي دست بر دهان بيانگر دروغگويي يا فريب است. اشاره انگشتان به دهان بروز بيروني، احتياجي دروني براي جلب دوباره اطمينان است. در زمان ظهور اين اشاره، اطمينان و تضمين دادن به فرد ضروري است.