۶۷۴۳۱۸
۳۳ نظر
۵۰۲۱
۳۳ نظر
۵۰۲۱
پ

مردم ایران درباره حجاب چه نظری دارند؟

در روزهای اخیر مسئله حجاب در فضای عمومی جامعه ایران به موضوعی داغ بدل شده است. در میان همه اظهارنظرها و موضع‌گیری‌های منتشر شده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، اخیرا اطلاعاتی از یافته‌های موج سوم «پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان» منتشر شده که در هر یک، تنظیم‌کنندگان مدعی شده‌اند دیدگاه مردم ایران نسبت به موضوع حجاب را نشان داده‌اند.

عصر ایران نوشت: در روزهای اخیر مسئله حجاب در فضای عمومی جامعه ایران به موضوعی داغ بدل شده است. در میان همه اظهارنظرها و موضع‌گیری‌های منتشر شده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، اخیرا اطلاعاتی از یافته‌های موج سوم «پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان» منتشر شده که در هر یک، تنظیم‌کنندگان مدعی شده‌اند دیدگاه مردم ایران نسبت به موضوع حجاب را نشان داده‌اند.
بدون اینکه قصد داشته باشیم وارد نقد و راستی‌آزمایی هر یک از موارد منتشرشده بر‌اساس داده‌های این پیمایش ملی شویم، در این یادداشت قصد داریم یافته‌های مرتبط با حجاب در این پیمایش ملی را به صورت کلی ارائه کنیم. در این نوشتار قصدی برای تفسیر یا تبیین نگرش‌های عمومی جامعه ایران به مسئله حجاب وجود ندارد، بلکه از آن جهت که چون گزارش این پیمایش تنها در اختیار دانشگاهیان بوده، داده‌های مربوط به حجاب را صرفا به صورت عمومی گزارش خواهیم کرد تا به افکار عمومی در تحلیل درست مسئله کمک شود. پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، از مهم‌ترین پیمایش‌ها در حوزه سنجش ارزش‌ها، عقاید و باورهای جامعه ایران است که در سه موج و توسط دفتر طرح‌های ملی وزارت فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی انجام شده است.

موج اول آن سال ۱۳۷۹ توسط عبدالعلی رضایی، موج دوم آن سال ۱۳۸۲ توسط محسن گودرزی و موج سوم آن سال ۱۳۹۴ توسط محمدرضا جوادی یگانه و غلامرضا غفاری انجام شده است و البته در هر سه موج، گروه زیادی از صاحبنظران علوم اجتماعی مشارکت داشته‌اند. داده‌های موج سوم پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌ها، بر‌اساس پرسشنامه‌ای که به صورت حضوری از ۱۴۹۰۶ نفر از افراد ۱۵سال و بالاتر ساکن در ۳۱ استان کشور، شامل مرکز استان، شهرهای درجه دوم و روستاها بوده، پرسیده و تحلیل شده است. در موج سوم پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان دو سوال در مورد موضوع حجاب وجود دارد. یکی در سطح باورها و نگرش هاست که از «اعتقاد مردم به الزام حجاب» می‌پرسد. صورت این سوال به این شکل است: «تا چه اندازه با این نظر که همه خانم‌ها باید حجاب داشته باشند، حتی اگر به آن اعتقاد نداشته باشند موافق یا مخالفید؟ » (بخش ۸-۴ دین و جامعه) پاسخ این سوال در یک طیف پنج تایی (خیلی موافق، موافق، نظری ندارم، مخالف و خیلی مخالف) سنجیده شده است.

سوال دیگر، در سطح رفتاری طرح شده که در مورد اعتقاد افراد سوال نمی‌کند بلکه به نوعی با سیاست رسمی در مورد حجاب پیوند می‌خورد. صورت‌بندی این سوال به این شکل است: «شما در برخورد با رفتارهایی که برای‌تان می‌خوانم چه‌کار می‌‏کنید؟ ۱- بدحجابی خانم‌ها». (بخش ۸-۵ برخورد با ناهمنوایی اجتماعی) پاسخگویان برای پاسخ به این سوال پنج‌گزینه به این شرح در اختیار داشته‌اند: ۱- اشکالی ندارد، ۲- مخالفم اما کاری نمی‌کنم، ۳- تذکر می‌دهم، ۴- به مراکز ذی‌صلاح اطلاع می‌دهم و ۵- برخورد می‌کنم. به طور کلی این دو سوال تصویر کلی از ذهنیت ایرانیان نسبت به حجاب و شیوه مواجهه با پدیده بدحجابی را نشان می‌دهد. برای پرهیز از اشتباه در تفسیر نتایج، بهتر است هر دو گویه، هم‌زمان در تحلیل مورد توجه قرار گیرند. توزیع پاسخ ایرانیان در کل کشور به دو سوال مذکور در دو نمودار یک آمده است:

همان‌طور که دیده می‌شود میزان موافقان با الزام حجاب بیشتر از مخالفان است اما در بحث واکنش به بدحجابی اکثریت پاسخ‌دهندگان گفته‌اند مداخله‌ای نخواهند کرد. درک دقیق‌تر از دیدگاه ایرانیان نسبت به موضوع حجاب، مستلزم توجه به نحوه توزیع پاسخ‌ها در میان گروه‌های مختلف اجتماعی است. بر همین اساس در ادامه هر یک از این سنجه‌ها بر حسب متغیرهای جنسیت، سن، تحصیلات و محل سکونت ارائه می‌شود. توضیح اینکه ۱- در مورد سوال نگرش به الزام حجاب، برای سهولت در خواندن نمودارها، طیف پنج‌تایی به طیف ۳تایی (مخالف، بی‌نظر و موافق) تبدیل شده است. ۲- در مواردی که در متن از تفاوت میان دو یا چند گروه در نگرش نسبت حجاب سخن گفته شده، این تفاوت با آزمون آماری مناسب بررسی شده اما برای اجتناب از استفاده از واژگان تخصصی آماری در این نوشتار، در متن نیامده است.

الف- نگرش به الزام حجاب

در نمودارهای ۲ و ۳ دیدگاه مردم نسبت به الزام حجاب بر حسب متغیرهای زمینه‌ای آمده است. همان‌طور که مشاهده می‌شود در کل کشور میزان موافقت با الزام حجاب در زنان بیشتر از مردان است. اگر متغیر تحصیلات در نظر گرفته شود، افرادی که تحصیلات عالی دارند بیشتر از افراد با تحصیلات دیپلم و پایین‌تر با الزام حجاب مخالف هستند. در بین گروه‌های سنی، سالمندان بیش از دیگران در مورد موافقت با الزام حجاب نظر صریح ابراز کرده‌اند. به علاوه، ساکنان کلانشهرها نیز به نسبت ساکنان شهرهای دیگر و روستاها بیشتر با حجاب اجباری مخالفند و البته در هر سه گروه تعداد موافقان از تعداد مخالفان بیشتر است.

ب- واکنش نسبت به بی‌حجابی

در نمودارهای ۴ و ۵ زیر توزیع پاسخ شهروندان درباره واکنش به بدحجابی آمده است. با مقایسه نتایج برحسب جنسیت مشاهده می‌شود به‌طور کلی مردان بیشتر از زنان گزینه «اشکالی ندارد» را انتخاب کرده‌اند، درعین‌حال گزینه «برخورد می‌کنم» هم در بین مردان بالاتر است. از نظر تحصیلات هم افراد با تحصیلات عالی، مدارای بیشتری با بدحجابی نشان می‌دهند. ساکنان کلانشهرها و جوان‌ها نیز کمتر از دیگران نسبت به بدحجابی واکنش نشان می‌دهند.

ج- نگرش مردم شهر تهران نسبت به حجاب

در بخش قبل نگرش و رفتار مردم نسبت به مسئله حجاب در کل کشور مطرح شد. با توجه به وقایع اخیر بد نیست همین مسئله منحصرا در مورد کلانشهر تهران نیز مورد توجه قرار گیرد. پاسخ به دو سوال مربوط به حجاب در پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان در شهر تهران در دو نمودار زیر آمده است. همان‌طور که در نمودارهای بالا دیده می‌شود در تهران در بعد نگرشی، برخلاف کل کشور، توزیع پاسخ دوقطبی است و مجموعا ۴۶,۴درصد از شهروندان با الزام حجاب، مخالفت صریح اعلام کرده‌اند درحالی‌که ۳۴.۶درصد موافق آن بوده‌اند. در بعد رفتاری، گزینه «اشکالی ندارد» در شهر تهران بالاتر از میانگین کشوری انتخاب شده (۲۸.۶ در برابر ۱۰.۵درصد) و مجموع گزینه «اشکالی ندارد» و «مخالفم ولی کاری ندارم» نیز از میانگین کشوری بالاتر است (۸۵.۱ در برابر ۷۷.۷درصد). توزیع پاسخ هر دو سنجه در بین گروه‌های مختلف نیز در نمودارهای ۶ و ۷ آمده است. در مورد واکنش شهروندان نسبت به بدحجابی، توزیع پاسخ شهروندان در بین گروه‌های مختلف در نمودارهای ۸ و ۹ آمده است.
همان‌طور که در نمودارها دیده می‌شود حدود یک‌سوم مردان تهرانی گزینه «اشکالی ندارد» را انتخاب کرده‌اند و در جوانان نیز این گزینه انتخاب ۳۷.۸درصد پاسخگویان است. در انتها باید باز هم بر این نکته تاکید کرد که این گزارش، تنها توصیفی از دو سنجه مربوط به حجاب در موج سوم پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان ارائه کرده است و تحلیل و تبیین این داده‌ها مستلزم توجه صاحب‌نظران و متن‌های تحلیلی بعدی است. همچنین یادآوری می‌شود که اخیرا نیز پژوهش‌هایی منحصرا درباره پوشش و حجاب انجام شده که آخرین آن، موج دوم پیمایش ملی-فرهنگی پوشش و حجاب در زندگی روزمره زنان ایران است که در سال ۱۳۹۵ با ۵۰۰۰نمونه شهری و روستایی، توسط معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی انجام شده است. قوت قابل‌ملاحظه پیمایش اخیر، آن است که علاوه بر پرسش از اعتقاد به حجاب و الزام آن، میزان مراعات حجاب و نوع پوشش زنان در موقعیت‌های مختلف نیز سنجیده شده که امید است نتایج آن پژوهش نیز برای استفاده عموم مردم منتشر شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.

همراه با تضمین و گارانتی ضمانت کیفیت

پرداخت اقساطی و توسط متخصص مجرب

ايمپلنت با 15 سال گارانتی 10/5 ميليون تومان

>> ویزیت و مشاوره رایگان <<
ظرفیت و مدت محدود

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

نظر کاربران

  • بدون نام

    رای من حجاب آزاد است چون مطابق با دموکراسی است.

  • بدون نام

    من اینجا نموداری نمی بینم

  • بدون نام

    بین جمله ؛ "خانم ها حجاب داشته باشند" و جمله: " خانم ها باید حجاب داشته باشند" فقط یه حرفه. و اون حرف رو هم بهتره خانم ها بگن نه مردها.

  • مرتضی

    بابا این مردم دارند می‌میرند زه درد بینوایی، اونوقت شما میگید زردک نمی خواهید!!!!!

  • بدون نام

    تمامی مردان و زنانی که با حجاب مخالفند باید توسط دستگاه های ذیربط شناسایی و قتل عام شوند. حیات و بقای ما به حجاب بستگی دارد و اگر حجاب برود ماهم باید برویم

    پاسخ ها

    • مهرین

      راه باز جاده دراز

  • بدون نام

    قرآن میفرماید:
    لا اکراه فی الدین ...........

    پاسخ ها

    • بدون نام

      فکر کنم شما دوستان از قرآن همین جمله (لا اکراه فی دین )رو یاد گرفتین اولا اینجا میگه هیچ اجباری در دین نیست نه در حجاب دوما کسانی که اسلام رو پذیرفتند باید و حتما حجاب رو رعایت کنند و این واجب هست از خودم در نمیارم تو قرآن به صراحت گفته سوما حتی کسانی که مسلمون نیستند چون توی ایران زندگی میکنند باید به قانون اسلام و ایران پایبند باشند
      لطفا حرف بی ربط نزنید!!

    • بدون نام

      کاربر ۲۱∶۳۸
      بایدی در کار نیست بفهم بفهم بفهم

  • www.Azercharge.ir

    رعایت حجاب توسط هر زنی نشان از محدودیت آن زن نیست. اگر به فرهنگ تمام ملل مراجعه کنیم در گذشته تمام زنان حجاب داشتند و نوع حجابشان متفاوت بود. مطرح شدن موضوع حجاب و درخواست تعدادی از زنان برای اجباری نبودن حجاب ریشه در فتنه دشمنان دارد و همین اعتراضات در واقع نتیجه استفاده ابزاری از زنان در عرصه‌های مختلف، مخصوصا تجارت می باشد. فرهنگ و ادیان تمام دنیا رعایت حجاب را برای زنان لازم می‌دانند و بی‌حجابی و بدحجابی هیچ سنخیتی با افکار و فرهنگ و دین ما ایرانیان که تاریخ ۱۰ هزار ساله داریم، ندارد. اجباری نکردن حجاب به مانند میوه‌ای گندیده است که سایر میوه‌ها را نیز خراب خواهد کرد.

    پاسخ ها

    • peperp

      مخالف نظر شما هستم

    • بدون نام

      ای زن به تو ازفاطمه اینگونه خطاب است .ارزنده ترین زینت زن حفظ حجاب است

  • بدون نام

    حجاب خوبه ولی باید فرهنگ سازی بشه نه بازور

  • مریم علی اکبربیک

    باید مردم ایران را آزاد گذاشت تا نظر شون معلوم شود

  • نگار گرگعلی 11ساله از،،،،،

    لا اکراه فی الدین

  • بدون نام

    انسان دارای شعور است و میدونه چطور زندیگی کنه چرا به شعور انها توهین میکنید

  • بدون نام

    به جای اینکارها برید به گرونی برسید

  • زهرا

    من با حجاب مشکلی ندارم برین مشکلات اقتصادی رو حل کنین که سربه فلک کشیده

  • بدون نام

    وای بر ملتی که مشکلات بزرگ خود را رها و به روسری خانمها حساس شده .
    اقا تو چشمتو ببند چرا زور به ضعیف میگی

  • بدون نام

    حجاب به نظر من مادر دو دختر بسیار خوبه اگر نگاه جنسیتی و درجه دو به زن نشود و افتخار می کنم که سالم رشد کردم و دخترانم متین هستند هرگز اجبار نکنیم که تصمیم گیرنده زنان باشیم نوع نگاه به زنان آزار دهنده است

  • بدون نام

    باید حجاب مانند ترکیه بشود

  • بدون نام

    یکی میگه باید اعدام بش فکرکنم طالبان باش حجاب خوبه نه اجبارمثل تمام دنیافقط کل دنیاایران فرق میکنه

  • بدون نام

    خب حجاب را در هر شهر رای گیری کنید هر شهری که خواست باحجاب باشد مردم باحجاب به انجا بروند وهرجا حجاب کمتر رای اورد حجاب اختیاری باشد

  • اماج

    تردید ندارم شما حجاب را ازاد بگزارید بعد اصلا شرایط جامعه ما بلحآظ فرهنگی بگونه ایی است که جوانان برای ازدواج میروند سراغ باحجابها. اکثر جوانان حتی انانی که به نظام اعتقاد ندارند وقتی میخواهند خانمی را برای ازدواج پیدا کنند ترجیح میدهن با زن باحجاب ازدواج کنند. ازادی بدهید خود جامعه بسمت حجاب میره

    پاسخ ها

    • بدون نام

      کی گفته ؟ چرا پرت و پلا میگی

      این همه به قول شما بدحجاب،همه ازدواج کردن

  • بدون نام

    یه زمانی گفتند صدای بلندگوهای مسجد مزاحم مردم میشود صدای اذان وقران مردم رو افسرده میکنه (درصورتیکه خارجی ها براین باورن که کسی که مخواد جراحی کنه اول باید یه خط قران بخواند تاارامش پیدا کند)بلندگوها ی مسجد رو بیصدا کردن انوقت صداهای موسیقی های ناهنجار ازتو ماشین ها و....جایگزین شد حالا به پر وپاچه حجاب پیچیدن خدا بخیر کنه

  • یه همراه

    مگه میشه قتل عام کرد؟وا .من خودم باحجابم دختر عمم نه.برم بکشمش؟ مگه میشه؟خدایا امام زمانتو برسون.همه دیونه شدن.هرکس مسلمونه بایدهمه آیات رو بپذیره نه اونجا که به نفعشه.حجاب هم برای سلامت بنیان خانواده دستور خداونده.خدا شخصیت بندشو آفریده پس میدونه این بهتره دیگه چراجدل؟خوب دوست دارید برهنه بشید کم کم .دینتونو عوض کنید چون نمیشه هم اینوری هم اونوری.

  • بدون نام

    من از الگو کشور ها ی مسلمان مثل ترکیه وغیره خیلی راضی هستم زیرا به دلبخواه خودشونه واجباری نیست اما اینو هم میدونم که بعضی از خانم ها واقعا جنبه آزادی ندارند وشورش را درمی آورند یعنی اگر حجاب آزاد بشه یک دوره خیلی بد بیحجاب میشوند ولی بعدا از حریصی بد حجابی در آمده وبرایشان دیگر عادی می شود وبهتر می گردند

  • f-f

    میشه بگید کجای قران گفته ک فقط صورت و دست ها باید مشخص باشه؟

    پاسخ ها

    • بدون نام

      جایی نوشته نشده ولی چادر سر کردن خوبه

  • بدون نام

    من شب ها هم با چادر میخوابم،من حجاب رو دوست دارم

  • رها

    با سلام البته من با کسان دیگر کاری ندارم ولی باید هم مردها و هم زن هایی که گرمای شدید تابستون نمیفهمند اینجا نظر ندهند. بخدا من با حجاب مخالف نیستم و به این امر خدا احترام میگذارم ولی ما رو هم درک کنین تو این گرمای تابستون واقعا عذاب آوره حجاب باشه وای چادر نه فقط مانتو و روسری ..با تشکر

  • بدون نام

    سلام. من با پسرهایی که اینجا نظر دادن در مورد حجاب با بعضی ها هستم با همه نه. اونا اول خودشون تو این گرما چادر بپوشن اگه فقط یه روز تحمل کردن من روبند میندازم

ارسال نظر

لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج