نازنین بیاتی، پدیده دخترانه سینمای ایران

همشهری جوان: همانطور که خیلی ها حدس می زدند نازنین بیاتی پدیده جوان سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر بود. در این مصاحبه او را بهتر می شناسید.

ساده است و بی تکلف. با اینکه در روزهای آینده و بخصوص هنگامانتشار ماهنامه های سینمایی، حتما خبرهای زیادی از او به گوش می رسد و مصاحبه های بسیاری خواهد داشت، ولی خوشبختانه در «جو» نیست و سادگی و بی تکلفی اش را مثل اغلب «نسل چهارمی ها» حفظ کرده. همین صفت کیمیا است که باعث می شود راحت با او گپ بزنیم. همان اول هم شرط می کنیم درباره فیلم و جزییات بازی اش حرف نزنیم تا بسیاری که فیلم را ندیده اند، گفت و گو را از دست ندهند و شیرینی و تازگی روزهای اکران «دربند» هم دست نخورده باقی بماند.

فقط همین قدر بدانید که او بدون فیلمنامه بازی کرده و هیچ تصوری از شخصیت «نازنین» نداشته، از سرنوشت نقشش و روند داستان (به دلیل رج زدن سکانس ها) بدون اطلاع بوده و فیلم را برای نخستین بار همراه منتقدان در جشنواره دیده. با این وجود، نازنین بیاتی نامزد سیمرغ بلورین [کریستالی!] بهترین بازگر نقش اول زن شد و گوی را هم از ما ربود، بهانه بیشتر از این برای گپ زدن با یک جوان موفق و آینده دار؟

مثل اغلب خانم ها، به تان برنمی خورد بپرسم چند سالتان است؟

- نه! متولد ۶۸ هستم.

قبل از «دربند» به بازیگری علاقه داشتید؟

- مسلما کسی که تئاتر می خواند با بازیگری ناآشنا نیست ولی من گرایشی که در دانشگاه انتخاب کردم، طراحی صحنه بود. در چهار ترم اول هر کسی مبانی را پاس می کند و آشنایی داشتم به بازیگری ...

... ولی این آشنایی آنقدر نبود که علاقمند جدی بازیگری باشید.

- خیلی نه. خودمعلاقه ام به طراحی بود. کنار کار طراحی، بازی تئاتر را هم دوست داشتم و انجام می دادم، ولی خیلی کم.

چی شد سر از بازیگری درآوردید؟ آن هم با کارگردانی مثل پرویز شهبازی که کم کار می کند و کارهای مهمی می سازد.

- قبلا فیلم «نفس عمیق» را دیده بودم و آن فیلم را خیلی دوست داشتم. ممثل خیلی از خانم های دیگری که قبل از من خبر شده بودند، از طریق یکی از دوستانم فهمیدم که آقای شهبازی برای بازی تست می گیرند، من هم رفتم دفترشان و تست دادم.

چقدر این تست دادن ها طول کشید تا فهمیدید که برای نقش یک انتخاب شده اید؟

- دقیقا یک ماه رفت و آمد من طول کشید. دو روز قبل از آنکه کار کلید بخورد، به من گفتند که برای نقش اول تایید شده ای.

در این آمدن و رفتن ها چه تست هایی می گرفتند؟ بازی می کردید یا نه؟

- واقعا جوری نبود که احساس کنم وقتی آقای شهبازی با من صحبت می کنند، دارند از من بازی می گیرند یا نه. خیلی رفتار عادی داشتند. بعضی وقت ها بود که تست دوربین داشتیم با خانم آهنگرانی یا آقای علوی. تست گریم و تست لباس همداشتیم ولی چیزی بیشتر از این نبود.

درباره اینکه چگونه حس بگیرید، صحبتی نمی کردند یا آموزشی نمیداد؟

- اصلا. شگردها و تکنیک های خود کارگردانی بود که من نمی توانم درباره اش توضیح بدهم که چگونه بازی می خواستند از من بگیرند.

کلاس خاص بازیگری هم نرفته بودید.

- نه.

بعد با این تفاسیر، کار خیلی خیلی سختی بوده! نمی ترسیدید که روبروی تیمی حرفه ای و بازیگرانی که کار کرده اند، بازی کنید؟

- خیلی سخت بود ولی خب از آنجا که با خانم آهنگرانی در یک فرصت کوتاه، مثل یک دوست صمیمی شدیم، توی کار بی نهایت به من کمک کردند. اصلا حس نمی کردم که خانم آهنگرانی این همه تجربه دارند و من بار اولم است که جلوی ودوربین می ایستم. خیلی کمکم می کرد که بتوانم بهتر بازی کنم. همه عوامل فیلم راهنمای خوبی بودند برای من؛ آقای بهمنش، خانم عرفی نژاد و خیلی ها که باید همه عوامل گروه را نام ببرم.

اینطور که در حاشیه فیلم مطرح شد، فیلمنامه را به بازیگران نمی دادند و شما هیچ اطلاعی از سرنوشت کاراکتر نازنین نداشتید. خب در سکانس هایی که باید واکنش های عصبی نشان می دادید، گریه می کردید و ... چطور به نازنین دربند نزدیک می شدید؟

- شاید اگر کسی سابقه کار بازیگری داشت، این سبک کار و اطلاع نداشتن الز سرنوشت کار، سخت باشد ولی من چون بار اولم بود که بازی می کردم، به شیوه کار آقای شهبازی به مرور زمان عادت کردم.

مثلا شهبازی صبح می آمدو می گفت که امروز باید گریه کنی یا قبل تر می گفت که حس را بگیری؟

- نه؛ وقتی دوربین را می چیدند و پلان آماده می شد، قبل از آغاز کار یا نیم ساعت قبلش با من صحبت می کردندکه الان پلان اینجوری است و این اتفاق باید بیفتد و حست الان باید اینطوری باشد. حال در همان تایم خودم را آماده می کردم و پلان را می گرفتیم.

خب برای این کار سخت، چند برداشت می گرفتند؟

- پلان ها خیلی تکرار نمی شد. چون اگر این اتفاق می افتاد، آقای شهبازی تغییر می دادند. مخصوصا جایی که زیاد دیالوگ داشت و تکرار می شد، دیالوگ ها را عوض می کردند چون دوست نداشتند که بازیگر مثل یک متن حفظ شده، دیالوگ هایش را بگوید. در کل، برداشت های زیادی نداشتیم.

خودتان چقدر از این کاراکتری که بازی کردید، راضی بودید؟ از نازنین بیاتی و نازنین دربند.

- از بازی خودم که نمی توانم تعریف کنم ولی خب در تمشاای فیلم احساس کردم در جاهایی ضعیف بودم که اگر بخواهم ادامه دهم باید تلاش کنم تا بهتر بشوم. بعد از اینکه فیلم را در جشنواره دیدم، شخصیت و شرایطش را هم خیلی دوست داشتم.

خب این بازی، آنقدر به تان انرژی داد که به بازیگری جدی تری نگاه کنید یا می گویید بی خیال، بروم همان طراحی صحنه.

- شاید انگیزه ام را برای بازی بیشتر کرد. اگر قبلا ۶۰ درصد بازی را دوست داشتم و در حدت یک علاقه کوچک بود، الان خیلی بیشتر دوست دارم و جدی تر به آن نگاه می کنم.

چقدر با نازنین دربند همزادپنداری کردید؟ چقدر شخصیتش به خودتان نزدیک بود؟

- من در این شرایط قرار نگرفته بودم ولی خب بخشی از اخلاقش به من نزدیک بود و بخش دیگری اش نه. جوری نبود که بگویم دارم خودم را بازی می کنم. نمی توانم از خودم تعریف کنم (خنده)؛ پیگیر بودنش، اعتماد کردنش و ... به من نزدیک بود ولی مثلا ساکت و آرام بودنش در جمع دوستان یا فضولی اش به من شباهتی نداشت.

الان حس می کنید که باید کلاس بازیگری بروید یا نه؟

- (مکث) اگر دوستان یا بزرگانی به من توصیه کنند که کلاس بازیگری بروم، حتما می روم.

... و در سینما چگونه ادامه می دهید؟

- باید شرایطی که پیش می آید را دید. شاید دیگر پیش نیاید بازی کنم و برگردم به کار طراحی، شاید هم دوباره اتفاق افتاد. الان نمی شود تا این حد به برنامه ریزی بلندمدت فکر کرد.

رفتار خانواده و دوستان چطور بود؟ کسی گفت «وای نازنین محشر بودی»؟

- بالاخره خانواده و دوستان و هر کسی که توانست فیلم را ببیند، راضی بودند و خوب برخورد کردند. انتقاد مهم و جدی نشنیدم. شاید چون برخورد خاصی با منتقدان نداشتم. قبلا مجلات سینمایی را دنبال می کردم ولی الان بیشتر پیگیری می کنم، ببینم درباره من و بازی ام چه چیزهایی نوشته اند و نظرشان چیست.

با مقایسه خودتان با ترانه علیدوستی مشکلی ندارید؟ می دانید که پشت سر شما، همین قضاوت می شود.

- برای من جای خوشحالی است که بگویند شبیه خانم علیدوستی هستم. بازیگری که به نظرم یکی از بهترین بازیگران سینمای ماست.