فریماه فرجامی؛ آیینی برای پوزش

هفته نامه امید جوان: گروه اجرایی نمایش «فصل شکار بادبادک ها» با همکاری مجموعه تئاتر شهر پنجشنبه 25 تیر ماه با حضور تماشاگران و هنرمندان از جایگاه هنری «فریماه فرجامی» بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون تقدیر کرد.

جلال تهرانی نویسنده و کارگردان نمایش «فصل شکار بادبادک ها» - که این روزها با بازی بهنوش طباطبایی در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفته است - خطاب به تماشاگران گفت: «از طرف خودم و گروه نمایش اجرای امشب این اثر نمایشی را با افتخار به بازیگر بزرگ معاصر تئاتر و سینمای کشورمان بانو فریماه فرجامی تقدیم می کنم.»

امین تارخ مدرس و بازیگر تئاتر و سینما که در این مراسم حاضر بود نیز با تقدیر از برگزارکنندگان این برنامه نکوداشت گفت: «با اینکه چندان تمایل ندارم در این مراسم از عنوان «بسیار خوشحالم» استفاده کنم اما با توجه به شرایطی که امروز با آن روبرو هستم بسیار خوشحالم در برنامه ای حضور دارم که به افتخار هنرمند عزیز فریماه فرجامی در تالار اصلی تئاتر شهر حضور پیدا کردم و جا دارد از جلال تهرانی و دوستانش تشکر کنم که چنین برنامه ای را تدارک دیدند. جلسه ای که سال ها بود منتظر برگزاری آن بودیم اما نمی دانم چه اتفاقی افتاد که از یاد همه ما رفت.»


وی ادامه داد: «اگر امروز در این فضای خوشحال کننده، کمی هم افسرده هستم به این جهت است که هر چقدر امشب قبل از ورود به تالار چشم انداختم بازیگری را ببینم که به عشق دیدار خانم فریماه فرجامی در تالار حضور داشته باشد، کسی را ندیدم. من امروز متاسفم که بگویم نه بازیگر جوانی دیدم، نه بازیگر میانسال دیدم، نه بازیگر کهنسالی را در سالن مشاهده کردم.

به اعتقاد من آنها باید امروز به یک مقوله فکر کنند که اگر جوانند، میانسالی هم در انتظار آنهاست و اگر میانسال اند کهنسالی در انتظارشان نشسته است؛ بنابراین لازم است احترام پیشکسوت را نگه داریم. این موضوع هم فقط یک جمله ساده نیست که بخواهیم فقط از آن در مطبوعات یاد کنیم. این موضوع نکته بسیار مهمی است و به اعتقاد من زمان آن رسیده که برای خودمان احترام قائل شویم. اینها جملاتی است که قطع به یقین باید به آنها عمل کرد و قدرش را دانست.»

این بازیگر تصریح کرد: «من امروز خودم را مهمان مراسم می دانستم اما وقتی با این فضای صمیمی مواجه شدم به این نتیجه رسیدم که نه میزبان بودن مهم است و نه مهمان بودن. همین جمع کوچک، در عین حال بزرگ است که من و شما، آن را با کمال افتخار به دل، روح و روان بزرگ فریماه فرجامی تقدیم می کنیم.


به اعتقاد من برگزاری این مراسم یک تصمیم تصادفی نبوده است و اتفاقا با تحقیق و جستجو هم نبوده است. این مراسم نتیجه یک تصمیم دلی بوده. خوشحالم بالاخره این اتفاق افتاد. مراسمی که هم به جا، هم معقول و هم بسیار متین اجرا شده است. البته این مراسم در زمانی اتفاق افتاد که بسیاری از ما به آن فکر نمی کردیم. حتی برای خود من هم متاسفانه این شرایط ایجاد نشد که برگزارکننده خودم باشم اما به هر حال خیلی خوشحالم که این فضا در تالار اصلی تئاتر شهر ایجاد شد.»

تارخ در ادامه صحبت های خود با جایگاه از مقام هنری فریما فرجامی گفت: «زمانی که در دانشگاه فارابی به عنوان کتابدار مشغول به کارآموزی و تحصیل بودم از دوستان خود شنیدم که بانویی خوش سیما و خوش آتیه وارد دانشگاه شده که به شدت می تواند در سینما حرف هایی برای گفتن داشته باشد. من تا مدتی سعادت دیدار وی را نداشتم تا اینکه این فرصت پیش آمد و من با او آشنا شدم. البته از همان دیدار اول او را بازیگر خوش چهره با فیزیکی بسیار مناسب در سینما دیدم که ظهور بازیگری بزرگ را نوید می داد.»

این مدرس بازیگری افزود: «آنچه فریماه فرجامی در دنیای بازیگری از خود بر جای گذاشت همانی بود که ما در فیلم های «سرب» و «مادر» دیدیم. به اعتقاد من باید این بازیگر را با بزرگانی چون اینگرید برگمن و سوفیا لورن مقایسه کرد که علاوه بر زیبایی، مولفه های هنری بسیار ارزشمندی دارد که می توانیم در مقام این مقایسه قرار بگیریم. فریماه فرجامی هنرمندی است که هرگز در دوران بازیگری خود از زیبایی خود استفاده نکرد.


او در دنیای سینما از تمرکز، مهربانی و صداقت خود بهره گرفت. من افتخار داشتم که در فیلم های مادر و سرب با او همبازی باشم و به وضوح این مولفه های ارزشمند را در او مشاهده کردم. فرجامی زمانی در فیلم «سرب» بازی کرد که با برهوتی از بی بازیگری در سینما روبرو بودیم. او در این شرایط می توانست تبدیل به ملکه سینمای ایران شود و هر شرطی را برای حضور در یک اثر سینمایی اعمال کند اما او سرش را تراشید و گفت زیبایی مهم نیست. او هوش سرشاری داشت که توانست با این هوش بازیگری از زندگی جدا کند و اتفاقات همین موضوع بود که ماندگاری اش در سینما را ثبت کرد. بنابراین از همین روست که فرجامی را می توان با سوفیا لورن و اینگرید برگمن مقایسه کرد.»

این بازیگر پیشکسوت تاکید کرد: «اگر بخواهم منتی سر سینما بگذارم باید بگویم فریماه فرجامی حق واقعی خود را از سینما نگرفت و این منت بزرگی روی سینماست. البته شاید این سینما بود که حق خود را از فریماه فرجامی نگرفت. سینما قدر فریماه فرجامی را دریافت نکرد. موضوعی که دیگر برای فهم این مطلب دیر شده و ما کاری را نمی توانیم انجام دهیم. و ای کاش او زبان به اعتراض باز می کرد و حرف های بیشتری می زد.

متاسفانه زمانی از این بازیگر برگزیده سینمای ایران، از صداقت، سادگی و فروتنی محض وی در یکی از برنامه های تلویزیونی با هدف جلب مخاطب آنچنان سوءاستفاده شد که به جهت اینکه نیت پاکی در آن وجود نداشت، نه تنها تماشاگر بیشتری پیدا نکرد بلکه همه را دل آزرده کرد و مردم به نوعی با این برنامه قهر کردند. حالا من در حضور شما عزیزان از جانب صداوسیما و بازیگران سینمای ایران از سوءاستفاده ای که از فریماه فرجامی شده بسیار پوزش می طلبم.»


تاریخ در بخش پایانی صحبت های خود این متن را قرائت کرد.

«سال ها قبل در شهر ما در کنارمان دوشیزه ای زیبا می زیست با چشمانی سبز سرکش که پچ پچ های کوتاهی داشت. این پچ پچ ها بعدها به غریوی دلنشین بدل شد و بر صحنه درخشید و ظهور بازیگری بزرگ را نوید داد. به یاد دارم دوشیزه زیبای شهرمان را که همچون ملکه عاطفه و احساس، بازی را از بازیگری جدا کرد و تنها زندگی را با قدرتی آسمانی همراه با چاشنی نمایش بر صحنه برد. او همچون سادگی ذاتی اش ساده زندگی کرد و می کند و سادگی را از همه باور کرد.

درود بر آنانی که سادگی او را ارج نهادند و ناخوشی بر آنانی که لاشخوروار بر گرد او چرخیدند و بی هیچ احساسی به پاک ترین احساسات او صدمه زدند و بیراهه را، راه جلوه دادند. صدماتی که تا چند گاه پیش نیز ادامه داشت. خوش نیارند آنانی که با ظاهری رفیقانه بیراهه به او نمودند. آنانی که به صداقت این بانو رحم نکردند و بر صفحه سیما صفای صداقتش را به گونه ای دیگر نمایش دادند. اما او و همه می دانند خاصه آنانی که چنان اندیشیدند، می دانند آن عزیز عرصه بازیگری همیشه در دل و جان مردم ایران و همکاران و همدلان راستینش جایی بس گران دارد. فریماه فرجامی همیشه بزرگ بوده، هست و خواهد بود.»

فریماه فرجامی هم در پایان گفت: «من عاشقم فقط همین. من عاشقانه در کنار شما هستم و به خود می بالم که امشب در کنار شما و تماشاگران حضور دارم.»