فیرات: شاگردهایم در ایران یا لژیونر شده‌اند یا مربی!

فرهیختگان: انگین فیرات مربی ترک - آلمانی اسبق فوتبال ایران را بعد از چند سال دوری از فوتبال کشورمان، حین یک سفر هوایی پیدا کردم و با او به گپ‌وگفت پرداختم. او که در فرودگاه منتظر بلند شدن هواپیمایش بود در مصاحبه با «فرهیختگان» به سوالات ما پاسخ داد. مصاحبه با دستیار سابق علی دایی در تیم ملی و سرمربی تیم‌هایی چون سایپا، گسترش فولاد و سپاهان را در ادامه می‌خوانید.

سابقه من بعد از جدایی از سایپا

در فرودگاه هستم و به سوالات شما پاسخ می‌دهم. امیدوارم بتوانم در این مصاحبه حرف‌های خودم را بزنم. بعد از جدایی از سایپا به ترکیه برگشتم. به باشگاه کاربیک آمدم و آنها را از دسته اول به سوپرلیگ ترکیه آوردم. بعد به آمریکا رفتم و در باشگاه اف‌سی دالاس مشغول به کار شدم. الان هم با باشگاه قدیمی و ریشه‌دار آلبانی به نام «ولازنیا اشکودا» کار می‌کنم و فصل موفقی را هم دارم.

کار کردن در ایران برای من دلنشین است

از زمانی که در ایران کار می‌کنم بسیار راضی هستم و خاطرات بسیار خوبی از این کشور در ذهنم حک شده است. فرهنگ ایران و ترکیه بسیار به هم نزدیک هستند و این موضوع باعث شد تا در ایران خودم را غریبه حس نکنم. همچنین کار کردن با استعدادهای غنی فوتبال ایران برای من بسیار دلنشین بود. ایران کشوری است با بازیکنان با استعداد و بسیار قابل پیشرفت. البته باید بگویم که شرایط فیزیکی و زیرساختی فوتبال ایران با کشورهای دیگر بسیار فرق دارد و این جای تاسف دارد. در حقیقت زیرساخت‌های فوتبال شما به اندازه استعدادهایتان نیست.

در طول مدتی که در تیم ملی ایران با علی دایی کار کردم، لحظات خوبی را به یاد دارم. متاسفانه فشارهای کار کردن در تیم ملی قابل قیاس با فشارهای باشگاهی نیست چون در تیم ملی تو زیر فشار خواسته‌های همه مردم هستی در حالی که باشگاه‌هایی هم هستند که در کار کردن با آنها هیچ فشاری به آدم وارد نمی‌شود.

در باشگاه‌های خوبی در ایران کار کردم که از همه آنها خاطرات خوبی دارم.

شاگردان من حالا مربی شده‌اند

هنوز با جامعه فوتبال ایران در ارتباطم. خیلی از آنها دیگر بازیکن نیستند و حالا پست‌های متفاوتی دارند. مثلا ابراهیم شکوری حالا در فدراسیون است. کاظم برجلو یا ابراهیم صادقی مربی شده‌اند. خیلی‌های دیگر هم همین‌طور. این موضوع خوشحالم می‌کند و البته که شاهد رشد شخصیتی این عزیزان هم هستم. پسرها حالا مربی شده‌اند و من مفتخرم که مشاورشان باشم یا به آنها کمک کنم. برای همه آنها آرزوی موفقیت دارم.

ایران در صدر اولویت‌های من است

روی فوتبال ایران همچنان نظر دارم. تیم‌های ملی و باشگاهی را تا جای ممکن دنبال می‌کنم و عملکرد لژیونرها را زیرنظر دارم. بخشی از کار من این است که به روز باشم. این شامل لیگ قهرمانان اروپا، لیگ قهرمانان آسیا، لیگ ایران و حتی لیگ‌های نوظهوری مثل قطر است. من مربی خاورمیانه هستم و هر جایی دنیا که کار کنم بازار اصلی‌ام اینجاست در نتیجه تا جای که بتوانم این منطقه را دنبال می‌کنم. ایران هم در صدر اولویت‌هایم قرار دارد.

کی‌روش مربی خوبی بود اما غرورش به او ضربه زد

در مورد کی‌روش اطلاعات خوبی دارم. سال‌ها در ایران کار کرد و از نظر من نتایج خوبی هم گرفت. کاری به نظر دیگران ندارم. به نظر من کی‌روش هم خوب نتیجه گرفت و هم نظم خوبی را در تیم ملی پیاده کرد. با این همه این انتقاد را به او وارد می‌دانم که بگویم هشت سال در ایران بود و حواشی گسترده‌ای را ایجاد کرد که برای من قابل فهم نیست. حتی در بعضی موارد رفتارهایش را کاملا عجیب و غیرسازنده ارزیابی می‌کنم. به نظرم بیش از حد مغرور بود و جای نزدیک شدن به آدم‌ها یا اجازه دادن به آنها برای نزدیک شدن به خودش آنها را دور نگه داشت. من به‌عنوان یک مربی خارجی که در ایران کار کرده‌ام، صحبت می‌کنم. تجربه حضور در تیم ملی را هم دارم. بنابراین می‌دانم که کار کردن در ایران به اندازه کافی دشواری‌های خودش را دارد و نیازی نیست که شما با رفتارهایت بر این حجم دشواری بیفزایی! نیازی نیست با حرف‌هایت با همه بجنگی.

در مورد کی‌روش و حضورش در جام ملت‌های آسیا باید بگویم حذف شدن شما مقابل ژاپن برای من باورکردنی نبود. فکر نمی‌کردم به آن شکل حذف شوید و کی‌روش ناچار شود با چنین پایان‌بندی فاجعه‌ای ایران را ترک کند. برای ایران خیلی ناراحت شدم.

کشف‌های من حالا لژیونر شده‌اند

در همه این سال‌ها از ایران پیشنهادهای خوبی داشتم و هنوز هم دارم. دلیلش هم این است که هر جا کار کردم با تمام توانم کار کردم. آخرین بار هم در ایران با سایپا کار کردم و بازیکنان خوبی را پرورش دادم که حالا در خارج از ایران بازی می‌کنند. بازیکنانی مثل کاوه رضایی و علی قلی‌زاده که کسی آنها را نمی‌شناخت اما حالا لژیونر هستند. یا سجاد شهباززاده یا خیلی‌های دیگر. خیلی‌ها را در پست‌های مختلف از تیم‌های پایه گرفتم و پرورش دادم. باید از مربیان پایه‌شان نیز تشکر کنم که دید خوبی داشتند. از نظر خودم خوب کار کردم. حتی دو سال قبل با استقلال مذاکراتی داشتم اما زمان بندی‌اش خوب نبود چون داخل قرارداد بودم و امکان خروج نداشتم.

ایران در آسیا بی‌نظیر است

نقاط مثبت فوتبال ایران، یکی داشتن استعدادهای خوب است و دومی فیزیک مناسبی که برای بازی کردن فوتبال مدرن مورد نیاز است. تکنیک ایرانی‌ها نیز خوب است و اگر روی این سه مورد درست و اصولی کار بشود، می‌توانیم بازیکنانی در اندازه استانداردهای جهانی داشته باشیم. ایران تنها کشوری در آسیاست که این ترکیب را دارد.

نقاط ضعف فوتبال شما به ساختار و سازماندهی و همچنین تعدد نفرات غریبه با فوتبال در مراکز تصمیم‌گیری بر می‌گردد. آدم‌هایی که خارج از ورزش وارد فوتبال می‌شوند و برای تیم تصمیم می‌گیرند.

یک مقدار هم در باشگاه‌های بزرگ فرصتی که در اختیار مربیان قرار می‌گیرد کم است. نمی‌توانی با بازیکنان جوان کار کنی. باید به هرشکلی که می‌توانی نتیجه بگیری و این بد است.

کاش در سپاهان وقت بیشتری داشتم

مشکلات تیم ملی و باشگاه‌ها را هم باید در نظر گرفت. من در سپاهان مربی بودم و ۵ بازیکنم در اردوی ملی حضور داشتند. خیلی کم پیش می‌آمد که بتوانم با تیم اصلی‌ام تمرین کنم و همیشه دنبال بازیکنان جوان‌تر بودم که خب کار کردن روی آنها وقت‌گیر است. کاش در سپاهان می‌توانستم وقت بیشتری داشته باشم.

آرزوی موفقیت برای فوتبال ایران

هنوز با ایرانی‌ها ارتباط دارم. مثلا در ترکیه ایرانی‌های زیادی هستند و با من صحبت می‌کنند. داخل ایران هم دوستان خوبم با من ارتباط دارند. آرزوی موفقیت دارم برای اهالی فوتبال ایران و از فکر اینکه روزی دوباره در ایران کار کنم بسیار خوشحال می‌شوم.