وقتي چربي‌ها لج مي‌كنند!
اگر بدن‌تان دیگر به رژيم های لاغري مقاوم شده و وزن كم نمي‌كند، اين مطلب برای شماست.
مجله سیب سبز - رزیتا اشتری: كلي وزن كم كرده‌ايد، خوشحاليد و منتظريد هر بار روي ترازو مي‌رويد عدد كمتري ببينيد اما ترازو با شما راه نمی آید و هر بار روي يك عدد گير مي‌كند. انگار ديگر دلش نمي‌خواهد تكان بخورد و هر روز كه خودتان را وزن مي‌كنيد باز هم همان عدد ديروز را مي‌بينید. اينجاست كه مي‌گويند بدن‌تان ايست كرده و ديگر وزن كم نمي‌كنيد. اين جمله بدترين چيزي است كه پس از يك رژيم سخت و طاقت‌فرسا مي‌شنويد.
اين مشكلي است كه خيلي از كساني كه رژيم لاغري گرفته‌اند آن را تجربه كرده‌اند. همان موقع است كه نااميدي رخ نشان مي‌دهد و خيلي‌ها دوباره بر مي‌گردند سر خانه اول و همان وزن اوليه. اما دليل اين ايست كاهش وزن چيست و چه عواملي باعث مي‌شود ديگر بدن وزن كم نكند؟ دكتر نياز محمدزاده‌هنرور، متخصص تغذيه و رژيم‌درماني به ما درباره اين موضوع و اصول درست رژيم گرفتن توضيح مي‌دهد.
چرا بدن مي‌ايستد؟
چاقي و اضافه وزن از جمله مشكلات شايعي است كه در اكثر جوامع مي‌توان اين معضل را به وضوح ديد چراكه رژيم‌هاي غذايي مختلف، مكمل‌ها و حتي روش‌هاي نادرست در بسياري موارد براي سريع‌تر لاغر شدن يا تسريع در رسيدن به وزن ايده‌آل مورد استفاده قرار مي‌گيرند. نكته حائز اهميت اينکه افراد با محدود كردن بي‌حد و حساب دريافت كالري سعي مي‌کنند به وزن ايده‌آل خود دست پيدا كنند؛ غافل از اينكه وضعيتي به نام كفه يا plateau effect در آنها به وجود مي‌آيد. تئوري‌هاي مختلفي درباره ايجاد اين شرايط مطرح مي‌شود، يكي از فرضيه‌ها ايست وزني است.
پلكاني وزن کم کنید
در ارتباط با ايست وزنی اين مساله را مي‌توان بيان كرد كه اين حالت نشانگر اين است كه رژيم غذايي به دليل افت شديد متابوليسم ديگر نقشي در كاهش وزن افراد ندارد. بهترين راهكار براي مقابله با اين روند، كاهش وزن به شكل پلكاني است. به عبارت ساده‌تر افراد بايد انرژي دريافتي‌شان را به‌طور منطقي محدود كنند كه به ميزان ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ كيلوكالري در روز (بسته به ميزان و شدت چاقي افراد) است. شما با كمك اين روش مي‌توانيد تا حدود زيادي از افت متابوليسم پيشگيري كنيد. اين محدوديت باعث مي‌شود تا شما بين دو تا چهار كيلوگرم در ماه كاهش وزن داشته باشيد.
از ویتامین هاکمک بگیرید
از جمله موارد مهم ديگري كه مي‌تواند در جلوگيري از عارضه‌هاي كاهش وزن موثر باشد، توجه به پيشگيري از كمبودهاي ويتاميني و مواد معدني مورد نياز است. در صورتي كه ميزان انرژي روزانه دريافتي در زنان و مردان به ترتيب كمتر از ۱۸۰۰ و ۱۲۰۰ كيلوكالري در روز باشد، مصرف مكمل براي پيشگيري از كمبودها ضروري است.
زمان بندی را جدی بگیرید
• كمبود آهن در زناني كه در سنين باروري هستند، بسيار شايع است. خانم‌هايي كه مبتلا به كم‌خوني هستند توصيه مي‌شود از مكمل استفاده كنند. مصرف مكمل آن هم با معده خالي بهترين جذب را ايجاد خواهد كرد ولي ممكن است اين نوع مصرف منجر به عوارض گوارشي شود. در صورت بروز چنين عوارضي توصيه مي‌شود مكمل را همراه با غذا مصرف كنند كه باعث كاهش قابل توجهي در كيفيت جذب آن خواهد شد.
• كلسيم هم از جمله مهم‌ترين مكمل‌هاي مصرفی در زنان و مردان به‌ويژه در سنين بالاي ۴۰ سال است كه در اكثر موارد براي پيشگيري از استئوپورز يا پوكي استخوان مصرف مي‌شود. بهترين زمان مصرف اين مكمل همراه غذا به‌ويژه بعد از شام است.
• مكمل‌هايی كه حاوی ويتامين‌هاي گروه B نيز هستند، بهتر است بعد از اولين وعده غذايي يعني صبحانه خورده شوند تا بهترين عملكرد را براي بدن به وجود آورند.
فعالیت بدنی را چاشنی کار کنید
ورزش و فعاليت فيزيكي هم مي‌تواند به‌طور اصولي و در راستاي حفظ سلامت، براي رسيدن به وزن ايده‌آل بسيار موثر باشد. چراكه فعاليت فيزيكي باعث حفظ عضلات مي‌شود و از تحليل رفتن آنها در حين پروسه كاهش وزن پيشگيري مي‌كند. ورزش و فعاليت جسماني نه‌تنها از تحليل رفتن عضلات پيشگيري مي‌كنند بلكه مانع افت سوخت و ساز بدن در حين كاهش وزن مي‌شوند.
حواس‌تان فقط به كاهش وزن نباشد!
تا به حال شده كه با خود فكر كنيد چرا به دنبال كاهش وزن هستيد؟ خيلي از افراد جنبه سلامت آن را در نظر مي‌گيرند و بعضي‌ها به فكر ظاهر هستند. اما فراموش نكنيد اگر وزن‌تان بدون پايه و اساس كاهش پيدا كند نه خبري از سلامت خواهد بود و نه از ظاهري زيبا. با رسيدن به وزن دلخواه‌تان و عدم توجه به كمبودهاي محتمل طي رژيم‌هاي كاهش وزن بدون شك دچار عوارضی نظير ريزش مو، خشكي پوست، يبوست شديد، زخم‌هاي گوشه‌لب، التهاب زبان و حتي تاري‌ديد خواهيد شد.
تيروئيد يا سموم آزاد شده!
روي بافت‌هاي چربي تركيبات سمي وجود دارد كه اگر وزن به‌شدت كاهش پيدا كند، اين سموم از بافت آزاد مي‌شوند. با آزاد شدن سموم اختلالي در متابوليسم بدن ايجاد مي‌شود كه عواقبي مانند كاهش سوخت و ساز بدن به دنبال دارد. براي همين روند كاهش وزن را دچار اختلال و حتي متوقف مي‌كند. از سوي ديگر بعضي از افراد معتقدند محدوديت شديد انرژي به‌شدت باعث كاهش عملكرد تيروئيد و به دنبال آن كاهش متابوليسم بدن مي‌شود كه اين امر نقش موثري در ايجاد وقفه در كاهش وزن افراد دارد.
۱+۱۲ راهكار براي كاهش وزن حرفه‌اي
توصيه متخصصان تغذيه براي افرادي كه مبتلا به اضافه وزن و چاقي هستند، رعايت اصول زير براي داشتن وزني مطلوب و حفظ سلامت بدن است:
۱. از رژيم غذايي متنوع و متعادل كه به صورت اختصاصي براي شما توسط يك متخصص تغذيه طراحي شده است، استفاده كنيد.
۲. از حذف گروه‌هاي غذايي بپرهيزيد و در طول روز مقادير مشخصي از تمام گروه‌ها مثل نان و غلات، ميوه و سبزيجات، لبنيات كم‌چرب، گوشت‌ها و حتي روغن‌ها استفاده كنيد.
۳. فعاليت فيزيكي با يك برنامه مشخص و تعيين شده در طول هفته داشته باشيد.
۴. در صورت عدم ابتلا به پرفشاري خون و بيماري كليوي حداقل روزانه هشت ليوان آب بنوشيد.
۵. فكر نكنيد با كاهش دريافت انرژي به وزن دلخواه‌تان مي‌رسيد بلكه اين كار شما را دچار ايست وزني خواهدكرد.
۶. كاهش وزن مجاز در طول ماه داشته باشيد و از رژيم‌هاي پروتئينی و غير اصولي كه باعث از دست دادن آب بدن مي‌شوند، پرهيز كنيد چراكه اثر اين نوع رژيم‌هاي غذايي بسيار كوتاه است و به سرعت وزن از دست رفته حتي بيشتر قبل باز خواهد گشت.
۷. در رژيم‌هاي كاهش وزن از ادويه‌جات به ميزان متعادل استفاده كنيد. مصرف ادويه‌ها در افزايش سوخت و ساز بدن شما بسيار موثر هستند.
۸. رژيم‌هاي تك‌خوري كمكي به كاهش وزن شما نمي‌كنند و حتي باعث كمبودهايي در بدن مي‌شوند كه گاهي اوقات عوارض جبران‌ناپذيري را در پي دارند.
۹. چاي سبز به دليل تاثير قابل توجه در افزايش سوخت و ساز بدن و سوزاندن چربي‌ها مي‌تواند در رژيم‌هاي كاهش وزن موثر باشد؛ به‌ويژه در زمان ايجاد توقف در روند كاهش وزن یا به عبارت ساده‌تر ايست وزنی.
۱۰. در صورتي كه در طول رژيم‌هاي كاهش وزن دچار حالت ايست وزني شديد، سعي كنيد با افزايش فعاليت فيزيكي و تغيير در نوع رژيم زير نظر يك متخصص تغذيه هرچه سريع‌تر از اين حالت رهايي يابيد و روند كاهش وزن مناسبي را تجربه كنيد.
۱۱. سبزيجات بخش مهمي از رژيم‌هاي كاهش وزن است. مصرف نوع خام يا بخارپز آنها به منظور تامين فيبر يا حفظ آب بدن مي‌تواند در كاهش عوارض رژيم‌هاي كاهش وزن مانند يبوست بسيار موثر عمل كند.
۱۲. ميوه‌ها را به مقدار تعيين شده در رژيم غذايي‌تان مصرف كنيد و از زياده‌روي در مصرف ميوه‌ها بپرهيزيد. هر واحد ميوه حاوي ۶۰ كيلوكالري است و زياده‌روي در مصرف آنها نيز مي‌تواند يكي از علل عدم موفقيت در كاهش وزن باشد. در عين حال سعي كنيد ميوه‌هايي متنوع با رنگ‌هاي مختلف استفاده کنید.
داروهای کاهش وزن معجزه نمی‌کنند
۱۳. استفاده از داروها و جراحي‌هاي كاهش وزن فقط با صلاحديد متخصص مجاز است و استفاده خودسرانه و بدون علت از هر دارو يا اصرار در جراحي به منظور رسيدن به هدف مي‌تواند باعث به وجود آمدن عوارض جدي در سلامت شما باشد. سعي كنيد با طبيعي‌ترين روش ممكن يعني رژيم‌هاي كاهش وزن همراه فعاليت فيزيكي به وزن مطلوب برسيد و فقط در صورتي سراغ داروهاي مجاز برويد كه پزشك معالج شما توصيه‌اي در اين زمينه داشته باشد.
اين مشكلي است كه خيلي از كساني كه رژيم لاغري گرفته‌اند آن را تجربه كرده‌اند. همان موقع است كه نااميدي رخ نشان مي‌دهد و خيلي‌ها دوباره بر مي‌گردند سر خانه اول و همان وزن اوليه. اما دليل اين ايست كاهش وزن چيست و چه عواملي باعث مي‌شود ديگر بدن وزن كم نكند؟ دكتر نياز محمدزاده‌هنرور، متخصص تغذيه و رژيم‌درماني به ما درباره اين موضوع و اصول درست رژيم گرفتن توضيح مي‌دهد.
چرا بدن مي‌ايستد؟
چاقي و اضافه وزن از جمله مشكلات شايعي است كه در اكثر جوامع مي‌توان اين معضل را به وضوح ديد چراكه رژيم‌هاي غذايي مختلف، مكمل‌ها و حتي روش‌هاي نادرست در بسياري موارد براي سريع‌تر لاغر شدن يا تسريع در رسيدن به وزن ايده‌آل مورد استفاده قرار مي‌گيرند. نكته حائز اهميت اينکه افراد با محدود كردن بي‌حد و حساب دريافت كالري سعي مي‌کنند به وزن ايده‌آل خود دست پيدا كنند؛ غافل از اينكه وضعيتي به نام كفه يا plateau effect در آنها به وجود مي‌آيد. تئوري‌هاي مختلفي درباره ايجاد اين شرايط مطرح مي‌شود، يكي از فرضيه‌ها ايست وزني است.
پلكاني وزن کم کنید
در ارتباط با ايست وزنی اين مساله را مي‌توان بيان كرد كه اين حالت نشانگر اين است كه رژيم غذايي به دليل افت شديد متابوليسم ديگر نقشي در كاهش وزن افراد ندارد. بهترين راهكار براي مقابله با اين روند، كاهش وزن به شكل پلكاني است. به عبارت ساده‌تر افراد بايد انرژي دريافتي‌شان را به‌طور منطقي محدود كنند كه به ميزان ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ كيلوكالري در روز (بسته به ميزان و شدت چاقي افراد) است. شما با كمك اين روش مي‌توانيد تا حدود زيادي از افت متابوليسم پيشگيري كنيد. اين محدوديت باعث مي‌شود تا شما بين دو تا چهار كيلوگرم در ماه كاهش وزن داشته باشيد.
از ویتامین هاکمک بگیرید
از جمله موارد مهم ديگري كه مي‌تواند در جلوگيري از عارضه‌هاي كاهش وزن موثر باشد، توجه به پيشگيري از كمبودهاي ويتاميني و مواد معدني مورد نياز است. در صورتي كه ميزان انرژي روزانه دريافتي در زنان و مردان به ترتيب كمتر از ۱۸۰۰ و ۱۲۰۰ كيلوكالري در روز باشد، مصرف مكمل براي پيشگيري از كمبودها ضروري است.
زمان بندی را جدی بگیرید
• كمبود آهن در زناني كه در سنين باروري هستند، بسيار شايع است. خانم‌هايي كه مبتلا به كم‌خوني هستند توصيه مي‌شود از مكمل استفاده كنند. مصرف مكمل آن هم با معده خالي بهترين جذب را ايجاد خواهد كرد ولي ممكن است اين نوع مصرف منجر به عوارض گوارشي شود. در صورت بروز چنين عوارضي توصيه مي‌شود مكمل را همراه با غذا مصرف كنند كه باعث كاهش قابل توجهي در كيفيت جذب آن خواهد شد.
• كلسيم هم از جمله مهم‌ترين مكمل‌هاي مصرفی در زنان و مردان به‌ويژه در سنين بالاي ۴۰ سال است كه در اكثر موارد براي پيشگيري از استئوپورز يا پوكي استخوان مصرف مي‌شود. بهترين زمان مصرف اين مكمل همراه غذا به‌ويژه بعد از شام است.
• مكمل‌هايی كه حاوی ويتامين‌هاي گروه B نيز هستند، بهتر است بعد از اولين وعده غذايي يعني صبحانه خورده شوند تا بهترين عملكرد را براي بدن به وجود آورند.
فعالیت بدنی را چاشنی کار کنید
ورزش و فعاليت فيزيكي هم مي‌تواند به‌طور اصولي و در راستاي حفظ سلامت، براي رسيدن به وزن ايده‌آل بسيار موثر باشد. چراكه فعاليت فيزيكي باعث حفظ عضلات مي‌شود و از تحليل رفتن آنها در حين پروسه كاهش وزن پيشگيري مي‌كند. ورزش و فعاليت جسماني نه‌تنها از تحليل رفتن عضلات پيشگيري مي‌كنند بلكه مانع افت سوخت و ساز بدن در حين كاهش وزن مي‌شوند.
حواس‌تان فقط به كاهش وزن نباشد!
تا به حال شده كه با خود فكر كنيد چرا به دنبال كاهش وزن هستيد؟ خيلي از افراد جنبه سلامت آن را در نظر مي‌گيرند و بعضي‌ها به فكر ظاهر هستند. اما فراموش نكنيد اگر وزن‌تان بدون پايه و اساس كاهش پيدا كند نه خبري از سلامت خواهد بود و نه از ظاهري زيبا. با رسيدن به وزن دلخواه‌تان و عدم توجه به كمبودهاي محتمل طي رژيم‌هاي كاهش وزن بدون شك دچار عوارضی نظير ريزش مو، خشكي پوست، يبوست شديد، زخم‌هاي گوشه‌لب، التهاب زبان و حتي تاري‌ديد خواهيد شد.
تيروئيد يا سموم آزاد شده!
روي بافت‌هاي چربي تركيبات سمي وجود دارد كه اگر وزن به‌شدت كاهش پيدا كند، اين سموم از بافت آزاد مي‌شوند. با آزاد شدن سموم اختلالي در متابوليسم بدن ايجاد مي‌شود كه عواقبي مانند كاهش سوخت و ساز بدن به دنبال دارد. براي همين روند كاهش وزن را دچار اختلال و حتي متوقف مي‌كند. از سوي ديگر بعضي از افراد معتقدند محدوديت شديد انرژي به‌شدت باعث كاهش عملكرد تيروئيد و به دنبال آن كاهش متابوليسم بدن مي‌شود كه اين امر نقش موثري در ايجاد وقفه در كاهش وزن افراد دارد.
۱+۱۲ راهكار براي كاهش وزن حرفه‌اي
توصيه متخصصان تغذيه براي افرادي كه مبتلا به اضافه وزن و چاقي هستند، رعايت اصول زير براي داشتن وزني مطلوب و حفظ سلامت بدن است:
۱. از رژيم غذايي متنوع و متعادل كه به صورت اختصاصي براي شما توسط يك متخصص تغذيه طراحي شده است، استفاده كنيد.
۲. از حذف گروه‌هاي غذايي بپرهيزيد و در طول روز مقادير مشخصي از تمام گروه‌ها مثل نان و غلات، ميوه و سبزيجات، لبنيات كم‌چرب، گوشت‌ها و حتي روغن‌ها استفاده كنيد.
۳. فعاليت فيزيكي با يك برنامه مشخص و تعيين شده در طول هفته داشته باشيد.
۴. در صورت عدم ابتلا به پرفشاري خون و بيماري كليوي حداقل روزانه هشت ليوان آب بنوشيد.
۵. فكر نكنيد با كاهش دريافت انرژي به وزن دلخواه‌تان مي‌رسيد بلكه اين كار شما را دچار ايست وزني خواهدكرد.
۶. كاهش وزن مجاز در طول ماه داشته باشيد و از رژيم‌هاي پروتئينی و غير اصولي كه باعث از دست دادن آب بدن مي‌شوند، پرهيز كنيد چراكه اثر اين نوع رژيم‌هاي غذايي بسيار كوتاه است و به سرعت وزن از دست رفته حتي بيشتر قبل باز خواهد گشت.
۷. در رژيم‌هاي كاهش وزن از ادويه‌جات به ميزان متعادل استفاده كنيد. مصرف ادويه‌ها در افزايش سوخت و ساز بدن شما بسيار موثر هستند.
۸. رژيم‌هاي تك‌خوري كمكي به كاهش وزن شما نمي‌كنند و حتي باعث كمبودهايي در بدن مي‌شوند كه گاهي اوقات عوارض جبران‌ناپذيري را در پي دارند.
۹. چاي سبز به دليل تاثير قابل توجه در افزايش سوخت و ساز بدن و سوزاندن چربي‌ها مي‌تواند در رژيم‌هاي كاهش وزن موثر باشد؛ به‌ويژه در زمان ايجاد توقف در روند كاهش وزن یا به عبارت ساده‌تر ايست وزنی.
۱۰. در صورتي كه در طول رژيم‌هاي كاهش وزن دچار حالت ايست وزني شديد، سعي كنيد با افزايش فعاليت فيزيكي و تغيير در نوع رژيم زير نظر يك متخصص تغذيه هرچه سريع‌تر از اين حالت رهايي يابيد و روند كاهش وزن مناسبي را تجربه كنيد.
۱۱. سبزيجات بخش مهمي از رژيم‌هاي كاهش وزن است. مصرف نوع خام يا بخارپز آنها به منظور تامين فيبر يا حفظ آب بدن مي‌تواند در كاهش عوارض رژيم‌هاي كاهش وزن مانند يبوست بسيار موثر عمل كند.
۱۲. ميوه‌ها را به مقدار تعيين شده در رژيم غذايي‌تان مصرف كنيد و از زياده‌روي در مصرف ميوه‌ها بپرهيزيد. هر واحد ميوه حاوي ۶۰ كيلوكالري است و زياده‌روي در مصرف آنها نيز مي‌تواند يكي از علل عدم موفقيت در كاهش وزن باشد. در عين حال سعي كنيد ميوه‌هايي متنوع با رنگ‌هاي مختلف استفاده کنید.
داروهای کاهش وزن معجزه نمی‌کنند
۱۳. استفاده از داروها و جراحي‌هاي كاهش وزن فقط با صلاحديد متخصص مجاز است و استفاده خودسرانه و بدون علت از هر دارو يا اصرار در جراحي به منظور رسيدن به هدف مي‌تواند باعث به وجود آمدن عوارض جدي در سلامت شما باشد. سعي كنيد با طبيعي‌ترين روش ممكن يعني رژيم‌هاي كاهش وزن همراه فعاليت فيزيكي به وزن مطلوب برسيد و فقط در صورتي سراغ داروهاي مجاز برويد كه پزشك معالج شما توصيه‌اي در اين زمينه داشته باشد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
در طب سنتی مصرف ادویه جاتی مانند زنجبیل - دارچین - جوز هندی و ...برای لاغر شدن مفید می دانستند الان هم ثابت شده که کم کاری تیروئید با مصرف ادویه جات درمان می شود . دیگر خود دانید .