تبعات شعارهای پوپولیستی نامزدها

فریدون مجلسی در روزنامه آرمان نوشت: درآستانه انتخابات سرنوشت‌ساز ریاست‌جمهوری دوره دوازدهم قرار داریم. این مهم را باید با درنظر گرفتن دیگر کشورها، تحلیل کرد.

تلاش پوپولیسم در آمریکا موفق به پیروزی شد و با نا باوری شاهد روی‌ کارآمدن چهره‌ای مانند ترامپ در آمریکا هستیم که شخصیتی برخاسته از میان عوام با شعارهای عوام‌پسندانه بود و مردم این کشور را با علایق ناسیونالیستی فریب داد و موفق شد در جامعه‌ای که نسبت به اروپا رشد متوسط فرهنگی کمتری داشت، پیروز شود.

این روزها برخی رفتارهای حاد و تحریک‌کننده از جانب افراطیون موجب شده مردم اروپا که به لحاظ فرهنگی در سطح پیشرفته‌تری هستند در موقعیتی قرار بگیرند که گروه‌های دست‌راستی با شعارهای عوامفریبانه به میدان سیاست بازگردند. در ایران، زمینه برای رشد عوامگرایی وجود دارد زیرا سطح عمومی فرهنگی ایران برای رشد یافتگی راه‌ طولانی‌ای در پیش دارد و البته در این میان برخی تحرکات بازگشت عناصر عامی و عوام‌زدگی را تشدید می‌کند. هنوز از دوران شعارهای پوپولیستی دولت‌های نهم و دهم چندان فاصله‌ای نگرفته‌ایم. مردم در خاطر دارند که کشورشان تضعیف شد و با یادانه‌هایی که دولت قبل به مردم می‌داد، سطح اقتصادی جامعه در مقایسه با قبل کاهش یافت؛ یارانه‌های غیراصولی‌ای که باعث شد آسیب عمیقی به اقتصاد کشور خورده و سطح زندگی مردم را پایین بیاورد. در آن دوران به جای امدادرسانی به دهک‌های پایین اقتصادی و محرومان، به همه افراد یارانه عمومی داده ‌شد که جز تشویق بیکاری و کم ارزش شدن پول ملی، حاصلی نداشت.

یکی از شعارهایی که پوپولیستی بوده و می‌تواند مردم را فریب دهد، این است که نامزدها تلاش کنند خود را در شمار پایین‌ترین اقشار مردم قرار دهند تا به این طریق کسب رأی کنند. شعارهای عجیب ۹۶‌درصد و ۴‌درصدی که در این دوره شاهد طرح آن از سوی یکی از کاندیداها بوده‌ایم، می‌تواند خطر بازگشت پوپولیسم را تقویت کند. این روزها افرادی این شعارها را می‌دهند که نه تنها جزو طبقه فرودستان نیستند بلکه، مطمئنا از زندگی با سطح بسیار بالایی برخوردارند، اما با رسم این‌درصدها و صورتبندی‌های فرضی، تلاش می‌کنند که اقشار پایین جامعه را فریب دهند. این بار پوپولیسم، موفق به پیروزی نخواهد شد. گذشت زمان، فرصت‌ها را برای این دست شعارها از بین می‌برد. میلیون‌ها جوانی که فرصت تحصیلات عالی داشتند، وارد عرصه رأی و عرصه کار شده‌اند. ‌خاطره پوپولیسم قبلی نیز دلیل دیگری است که شانس این‌گونه افراد را به طور کلی از بین خواهد برد. اگر به فرض این افراد موفق به کسب قدرت شوند، باید به این نکته توجه کرد که چه خواهند کرد.

آیا پول نفت را میان مردم تقسیم می‌کنند؟ اگر بخواهند با تبلیغاتی که علیه برجام کرده‌اند این سند را نقض کنند، تمام تحریم‌ها به کشور بازمی‌گردد و سودی از فروش نفت برای کشور حاصل نخواهد شد. در این صورت، با فروش چه چیزی قصد دارند به شعارهای خود عمل کنند؟ با نقض برجام نه تنها تحریم‌ها به روز نخست برمی‌گردد ، بلکه تحریم‌های جدیدی نیز علیه ایران وضع خواهند کرد. دولت ایران در دولت یازدهم، ویژگی کشوری را به خود گرفت که به تمامی پیمان‌های بین‌المللی پایبند است. اگر این افراد، وجهه کشور را خراب کنند، آنگاه چه سرنوشتی در انتظار کشور خواهد بود؟