مناظره موافقان و منتقدان توافق ژنو

خبرگزاری ایرنا: حسین بهشتی پور ، علی بیگدلی موافقان توافق ژنو و ناصر نوبری و صادق کوشکی از منتقدان توافق ژنو شامگاه یکشنبه در مناظره ای دیدگاه ها و نظرات خود در باره برنامه هسته ای و توافق ژنو را بیان کردند.

حسین بهشتی پور در این مناظره که یکشنبه شب در خبرگزاری نسیم برگزار شد، افزود: از روز اول باید دستور کار برنامه اقدام مشترک در رسانه ها به جای توافق ژنو جا می افتاد چرا که این موضوع موجب کمتر شدن انتقادات و انتظارات واقعی می شد.

وی اظهارکرد: توافق ژنو در اولین گام موضع دشمن را از موضع تهاجمی به موضع تدافعی تغییر داد.

مدیر سابق شبکه العالم گفت: دشمنان جمهوری اسلامی ایران شدید ترین تحریم ها را بر ملت ایران تحمیل کرده بودند که توافق به سدی در مقابل تحریم ها تبدیل شد.

بهشتی پور با بیان اینکه توافق ژنو باعث تفرقه بین جبهه مقابل جمهوری اسلامی ایران شد، افزود:در گذشته برخی موضع گیری ها باعث اتحاد دشمنان کشورمان شده بود که با توافق ژنو بین دشمنان تفرقه افتاد.

وی خاطرنشان کرد: تاکید بر اتمام پرونده هسته ای از سال ۱۳۸۶ ،همکاری های بین المللی ، پیشنهاد خلع سلاح بین المللی و طرح موضوعاتی نظیر فلسطین، سوریه و لبنان از سوی دشمنان موجب شده بود که دشمنان به سوی ایران اسلامی هجوم جدیدی را آغاز کنند.

این استاد دانشگاه گفت: توافق ژنو توانست بین آمریکایی ها و رژیم صهیونیستی تفرقه ایجاد کند و این اختلاف و تفرقه بین آنها کاملاً واقعی است، هر چند که بعضی افراد سعی دارند آن را تاکتیکی تلقی کنند.

بهشتی پور اظهارداشت: همچنین توافق ژنو موجب شد که ما غنی سازی اورانیوم را داشته باشیم اما تحریم جدید نداشته باشیم و جلوی افزایش فشار به ایران گرفته شود؛ این یک موفقیت تلقی می شود.

وی در پاسخ به انتقاد ناصر نوبری سفیر ایران در شوروی سابق مبنی بر این که توافق زنو باید به تصویب مجلس شورای اسلامی می رسید، گفت: اگر این توافق مشکل حقوقی داشت مجلس این موضوع را مطرح می کرد.

بهشتی پور ادامه داد: در عین حال ما مکانیزم شورای عالی امنیت ملی را در کشور داریم که عالی ترین مقامات کشورمان در آن هستند و پرونده زیر نظر این شوراست که در راس آن رهبر معظم انقلاب قرار دارند.

رییس سابق شبکه العالم همچنین درباره ضمانت اجرایی توافق ژنو اظهارکرد: ضمانت اجرایی برای توافق ژنو قدرت ملی کشورها است که ما هرچقدر با انسجام پشت آن باشیم می توانیم حق خود را بگیریم.

وی افزود: مذاکرات هسته ای در سطح معاونان وزیر خارجه برگزار شده و در سطح وزیران امور خارجه انجام نمی شود و حضور آنان در مذاکرات نمادین بوده است.

* بالا رفتن سطح مذاکرات موفقیتی در موضوع هسته است

علی بیگدلی کارشناس مسایل سیاسی و موافق توافق ژنو نیز در این نشست با اشاره به پشت سر گذاشتن سه مرحله از مذاکرات هسته ای، گفت: اولین مرحله در دولت سید محمد خاتمی بود که در آن در یک دوره غنی سازی را تعلیق کردیم اما تحریم و قطعنامه ای در کار نبود.

وی افزود: مرحله دوم دوره محمود احمدی نژاد بود که سرآغاز صدور قطعنامه ها در آن بود و آمریکا سعی کرد در این دوره از پرونده هسته ای یک پدیده بین المللی بسازد.

بیگدلی ادامه داد: مرحله سوم نیز دوره حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی است که شاهد کاهش التهاب در پرونده هسته ای هستیم که بر اساس توافق سوم آذر۹۲ میان ایران و گروه ۱+۵ حالت ایستایی در دو طرف ایجاد شد.

این استاد دانشگاه گفت: دو طرف آمادگی اجرای توافق ژنو را دارند اما ۱+۵ به دنبال آن است تا مشکلاتی را برای اجرای درست این توافق ایجاد کند.

وی افزود: آن ها سعی کردند در همان مرحله اول موضوعات کلی را به موضوع هسته ای گره بزنند اما موفق نشدند.

بیگدلی در پاسخ انتقاد مطرح شده مبنی بر اینکه وقتی یک سازمان و نهاد بین المللی بر توافق یا تفاهمی نظارت می کند، آن توافق باید به تصویب و تایید مجلس شورای اسلامی برسد، اظهارکرد: وظیفه آژانس بین المللی انرژی اتمی رسیدگی به مسایل فنی و حقوقی است و پس از آنکه موضوع هسته ای ایران به شورای امنیت ارجاع داده شد، موضوع چهره ای دیگر یافت.

وی ادامه داد: تا زمانی که توافق و قراردادی برای کشور تعهد مالی ایجاد نکند، آن سند یک پیش نویس است و خیلی سخت است که بخواهیم یک موافقت نامه حقوقی کامل در نظر بگیریم.

این کارشناس مسایل بین المللی گفت: در بحث توافق ژنو تنها آژانس انرژی اتمی مطرح است که ایران با آژانس هیچ سندی را امضا نکرده و این مذاکرات و اقداماتی که صورت می گیرد صرفا برای شناخت دو طرف از یکدیگر است.

بیگدلی افزود: اگر سطح مذاکرات به وزرای خارجه رسید نشان دهنده اهمیت موضوع است چرا که دو طرف به سمت تصمیم گیری کلان رفتند و این یک موفقیت و امر جدی در موضوع هسته ای بود اما در زمان آقای جلیلی شاهد بودیم که مذاکرات توفیق و پیشرفتی نداشت.

* تصویب مجلس

ناصر نوبری منتقد توافق ژنو نیز در این نشست گفت: برخی با طرح این مسئله که توافق ژنو یک برنامه اقدام مشترک است می خواهند سطح آن را پایین بیاورند اما معتقدم بر اساس قانون اساسی کشور، هر سندی با هر اسمی که برای کشور تعهد ایجاد می کند باید تایید مجلس شورای اسلامی برسد.

وی افزود: آنچه در ژنو اتفاق افتاد به اعتبار وزیران خارجه گروه ۱+۵ و ایران بود و اینکه برخی می خواهند این حضور را تبلیغاتی جلوه دهند، اشتباه است.

نوبری ادامه داد: معتقدم ما در توافق ژنو خلاف قانون اساسی عمل کردیم و بر اساس آیین نامه سال ۷۱ باید روند مذاکرات و آنچه که به تایید وزیران خارجه در ژنو رسید، به تایید مجلس، دولت و رییس جمهوری نیز می رسید چرا که یک سازمان بین المللی مثل آژانس انرژی اتمی بر اجرای توافق نظارت دارد.

وی گفت: تمام مصیبت امروز ما در موضوع هسته ای ریشه در تیم مذاکره کننده ای که ۱۱ سال پیش نتیجه کار آن ها را در دولت خاتمی دیدیم، دارد.

نوبری افزود: توافق ژنو قانونی کردن مداخلات غیرقانونی آمریکا در قبال برنامه هسته ای ایران است.

* اقتصاد مقاومتی

محمدصادق کوشکی کارشناس مسایل سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست به عنوان منتقد توافق ژنو گفت: سوال این است که ضمانت اجرای تعهدات ۱+۵ چیست؟ اگر ضمانت این است که صرفا بگوییم آن ها به تعهدات خود پایبند خواهند بود، روند اجرای گام اول توافق نشان داد که آن ها پایبند نیستند.

وی تبدیل موضوع هسته ای به مسئله اصلی کشور را یک خطای راهبردی دانست و افزود: خروجی این توافق صرفا ۲/۴ میلیارد دلار بوده و این یک خطای استراتژیک است که در برابر اقدامات هسته ای که انجام داده ایم چیزی نگرفتیم.

کوشکی با انتقاد از تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد یا اکسید کردن آن و نیز باز طراحی رآکتور اراک گفت: اگر دولت بگوید برای غنی سازی چه مقدار هزینه کرده ایم و با اکسید کردن آن چقدر هزینه سوزانده ایم باید سوال کنیم کدام دولت برای بحثی که چیزی در آن نیست این مقدار هزینه می کند؟

وی ادامه داد: من از آقای روحانی می پرسم پس از توافق چه چیز ترک برداشته است؟ ما شاهد رفت و آمدهای هیات های دیپلماتیک و اقتصادی بودیم اما آیا از قبل این رفت و آمدها یک دلار قرارداد هم بستیم؟ اساسا آمریکا اجازه بستن قرارداد به کشورها را نمی دهد.

این کارشناس مسایل سیاسی در پاسخ به این موضوع که چطور می توان به قبل از سال ۹۰ برگشت؟ گفت: مگر ما تعلیق را برنگرداندیم و به غنی سازی ۲۰ درصد نرسیدیم؟ معتقدم باید کل این قرارداد را کنار بگذاریم و توافق بی ضمانت اجرا را نپذیریم؛ باید به اقتصاد مقاومتی روی آوریم و به توانمندی های داخلی دلخوش کنیم.

کوشکی افزود: ما بارها آمریکا را امتحان کرده ایم و دیگر نیاز نبود بخواهیم با این توافق بار دیگر آمریکا را در معرض آزمون قرار دهیم.

وی اظهارکرد: خانم وندی شرمن اصرار دارد متن صوتی مذاکرات را به رژیم صهیونیستی برساند اما آقای ظریف می گوید محرمانه است و حتی اگر مرا استیضاح کنند من حاضر نیستم محتوای توافق را بگویم.

این استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه ما به اورانیوم ۲۰ درصد رسیدیم در حالی که آنها فکر آن را نمی کردند، گفت: صنایع هسته ای از جمله صنایع تک محسوب می شود و اگر ملتی در صنایع تک، توانمندی خود را اثبات کند در صنایع سطح پایین هم می تواند توانمندی خود را به میدان بیاورد.

کوشکی افزود: پیشرفت های هسته ای نتیجه زیرپا گذاشتن پیمان سعدآباد بود و اگر برنامه هسته ای کشورمان دو سال تعلیق نمی شد در حال حاضر بجای ۱۹ هزار سانتریفیوژ ۴۰ هزار سانتریفیوژ داشتیم.