آمار خودکشی در غرب ایران همچنان بالاست

رویداد ۲۴ در گزارشی به موضوع آمار خودکشی در غرب ایران پرداخته است.

در این گزارش می‌خوانبد:

* تازه ۳ ماه است که سال ۹۸ جای خود را سال ۹۹ داده است، اما در همین مدت کم ماجرای خودکشی دو دختر نوجوان که هر دو روستایی بوده و هر دو به دلیل فقر خانواده دست به خودکشی زده‌اند تیتر رسانه‌ها شد. اولی زینب ۱۱ ساله نوجوان ایلامی بود که به دلیل عدم توانایی خانواده برای خرید لباس عید خود را حلق آویز کرد و دومی هم مفیده ۱۷ ساله اهل کردستان که به دلیل ناتوانی خانواده برای تامین جهیزیه‌اش خود را به دار آویخت. صد البته که این تنها خودکشی‌هایی است که خبر آن به رسانه‌ها رسیده است و درباره سایر موارد کسی چیزی نمی‌داند.

* مفیده که روز ۳ خرداد به زندگی خود پایان داد، قرار بود این روز‌ها به عنوان تازه عروس در کنار مردی که مدت‌ها شیفته یکدیگر بودند زندگی کند. اما او یک هفته پیش از آغاز زندگی مشترک و زودهنگامش در سن ۱۷ سالگی خود را دار فقر آویخت.

* یکی از آشنایان این خانواده ماجرا تعریف می‌کند: والدین مفیده ۴۰ تا ۴۵ ساله، اما بی‌سواد هستند. ۳ فرزند دارند که مفیده دختر بزرگ خانواده بوده است. تنها دلیل خودکشی این دختر فقر شدید خانواده بوده است. آن‌ها توان تامین جهیزیه را برای مفیده نداشتند. درحالیکه مفیده تا چند روز دیگر باید مراسم عروسیش را برگزار می‌کرد. این دختر نوجوان ناگهان احساسش بر منطقش غلبه کرده و والدین هم نتوانستند موضوع را به صورت حکیمانه به او بگویند و او را در نهایت تسلی دهند. در نهایت این دختر با شال لباسش خود را در خانه حلق‌آویز می‌کند و جسدش را خواهر کوچکترش پیدا می‌کند.

* این دختر از اینکه نتوانسته بود حتی یک انگشتر برای نامزدش تهیه کند معذب شده بوده و احساس می‌کرده که در مقابل خانواده شوهرش شرمسار شده است. این در حالیکه است رابطه دختر و پسر مانند لیلی و مجنون بوده و خیلی عاشق هم بوده‌اند. مردم روستای ما به لحاظ اقتصادی در وضعیت فقیر تا متوسط ضعیف قرار دارند. غالبا دامدار و کشاورزند و جوانان هم بیشتر کارگری می‌کنند.

محمد کرمی نماینده سقز در شورای استان کردستان درباره علت خودکشی این دختر ۱۷ ساله می‌گوید:

* مردم روستای محل زندگی این دختر تمایل زیادی به صحبت درباره آن ندارند؛ که علت آن نیز آثار منفی مشاهده صحنه جسد حلق آویز شدن این دختر است. اما به طور کلی علتی که بیش از همه درباره عمل این دختر مورد تاکید قرار می‌گیرد مشکلات اقتصادی خانواده است. البته در کنار مشکلات اقتصادی باید عوامل زیست‌شناختی، فرهنگی و اجتماعی را نیز در نظر بگیریم یعنی عدم امکان تهیه جهیزیه ممکن است با توجه به همه این عوامل منجر به چنان شوکی شود که او را به سوی خودکشی سوق دهد و فرد دیگری با آرامش از کنار این موضوع عبور کند

* (با بیان اینکه ۲ عامل در بررسی پدیده خودکشی باید مورد توجه قرار گیرد): یک دسته از عوامل موثر در خودکشی عوامل زمینه‌ساز هستند و یک دسته دیگر عامل آشکارساز هستند. عوامل زمینه‌ساز به مجموعه عواملی می‌گویند که از ابتدای زندگی فرد بر او تاثیر می‌گذارند، مانند زمینه‌های فکری و فرهنگی، رسانه‌ها، الگو‌های ناموفق خانوادگی و محیطی فرد، مدرسه و اطرافیان. اما به آخرین عاملی که نقش جرقه‌زننده را داشته و باعث می‌شود فرد اقدام به خودکشی کند عامل آشکارساز گفته می‌شود؛ که در بسیاری از قضاوت‌ها، بررسی علل خودکشی تنها این عامل آخر را مورد توجه قرار داده و عوامل زمینه‌ساز گاهی مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد.

* هر چه سرعت تغییرات در جامعه‌ای بیشتر باشد، سنت‌ها، باور‌ها و عوامل فرهنگی فردسالارانه در آن قوی‌تر باشد، شاخص‌های رفاهی، فقر و محرومیت و بیکاری در آن‌ها بالاتر باشد باعث احساس ناامیدی و بی‌هدفی در فرد شده و در نتیجه ریسک خودکشی در این جامعه افزایش می‌یابد.

* بر اساس آمار‌های سازمان جهانی بهداشت هر ۵۰ ثانیه یک نفر در جهان خودکشی می‌کند. در ایران نیز براساس آمار‌های سال ۹۶ روزانه بین ۱۰ تا ۱۱ نفر اقدام به خودکشی کردند.

* (با اشاره به اینکه در کردستان ۳ دسته از عوامل بر خودکشی افراد در این منطقه بسیار تاثیرگذار است): اختلافات خانوادگی، بیکاری و مشکلات اقتصادی عواملی هستند که در مناطق کمتر توسعه‌یافته و مناطق روستایی نقش پررنگ‌تری را نسبت به سایر عوامل زمینه‌ساز خودکشی ایفا می‌کنند.

* (با بیان اینکه به طور کلی براساس اعداد و شاخص‌ها درکردستان همچون دو استان دیگر کردنشین یعنی کرمانشاه و ایلام، آمار خودکشی بالا بوده و در میان زنان بیش از مردان است): علت بالا بودن خودکشی در میان زنان نیز علل خاص خود را دارد. نابرابری فرصت‌های آموزشی در استان کردستان میان زنان و مردان بسیار پرررنگ بوده و فرصت‌های کمتری در اختیان خانم‌ها قرار می‌گیرد. از سوی دیگر در استان کردستان با کمبود مراکز آموزشی اختصاصی برای آگاه‌سازی مردم نسبت پدیده خودکشی مواجه هستیم.

* در استان کردستان آمار خودکشی وجود دارد، اما محرمانه بوده و در اختیار رسانه‌ها و افراد کمتر قرار می‌گیرد. اما میزان خودکشی‌ها در این استان بیش از آمار رسمی موجود در مراکز بهداشتی ماست، زیرا بسیاری از این افراد به‌ویژه در روستا‌ها به پزشکی قانونی مراجعه نمی‌کنند و فردی که خودکشی کرده بدون اطلاع‌رسانی به مراکز مربوطه، به خاک سپرده می‌شود.