معرفی کتاب
چیزی تو کشو نیست و عجیب که شمسام میخوانند
اگر بیشتر عناوین ستون امروز را کتابهای حوزه شعر تشکیل میدهند، دلیلش پررونق بودن بازار شعر نیست. برخی از این کتابها قریب به یکسال از چاپشان میگذرد و یکی، دو عنوان نیز متعلق به شاعران شناختهشدهای است که خوانندگان پروپاقرص خودشان را دارند.
خاطرات سیاسی قوامالسلطنه
«قوامالسلطنه» در آغاز یادداشتهای خود پس از شرح مسافرت به مسکو و ملاقات با ژنرالیسم «استالین» نوشته است: «من با یک صفای باطن نسبت به روسها به مسکو رفتم، درحالی که با یک مغز پرتزویر درباره آنها به تهران بازگشتم.» قوام از سیاستمداران تاثیرگذار در تاریخ معاصر ایران بود که با خواندن خاطرات سیاسیاش، بیشتر به نقش و تاثیر او در وقایع پایان دوران قاجار و پهلوی اول پی میبریم. «غلامحسین میرزاصالح» که سالهاست در حوزه تاریخ فعالیت میکند و مقالات و کتابهای ارزشمندی را درباره دو سده اخیر ایران نوشته است، در این کتاب یادداشتهای قوام را دستمایه مرور بخش دیگری از تاریخ کشورمان کرده است.
شوروی و تجزیه آذربایجان، تشکیل حکومتهای خودمختار آذربایجان، نخستوزیری صدرالاشراف، طرح تجزیه ایران، شکایت ایران علیه شوروی، دکتر مصدق و تمدید دوره چهاردهم مجلس، مذاکره با استالین و مولوتوف، ورود پیشهوری به تهران، شرکت رهبران حزب توده در کابینه و سرانجام اعلام جرم بر ضد قوام، از جمله موضوعاتی است که با زبانی ساده و روشن از زبان قوامالسلطنه بازگو شده است. «خاطرات سیاسی قوامالسلطنه» را انتشارات معین در ۳۴۸ صفحه منتشر کرده است.
شعر و عکس
کتابهای شعری که همراه با عکس منتشر میشوند، همچون کتابهای دوزبانه هستند. در این کتابها گاه زبان تصویر با زبان شعر همخوان نیست ولی اغلب مخاطبان خوشذوق، رگههای معنایی موردنظر شاعر را با عکسهای انتخابی - باربط یا بیربط - که روبهروی اشعار به چاپ رسیده، پیدا میکنند و آن را بسان یک کتاب بالینی یا بهعنوان هدیهای قابلتوجه در نظر میگیرند. «چیزی تو کشو نیست» مجموعهای است در ۲۲۴ صفحه که با چاپ هنرمندانه انتشارات «حرفههنرمند» منتشر شده و توجه علاقهمندان شعر را به خود جلب کرده است. تصاویر انتخابی «شهریار توکلی» اغلب از میان تابلوها و عکسهایی برداشته شده که انسان و زندگی امروز انسان، محور اصلی آن است.
شعرها نیز محتوایی با همین مضمون دارد و آنها را محمدرضا فرزاد ترجمه کرده است؛ شعرهایی از ویسواوا شیمبورسکا، راجر مگاف، چارلز سیمیک، ولادیمیر هولان و... در پایان کتاب نیز زندگینامه مختصری از شاعرانی که آثارشان در کتاب آمده، درج شده است. از انتشار «چیزی تو کشو نیست» (گزیدهای از شعر و عکس جهان) یکسال میگذرد ولی هنوز در میان پرفروشهای کتاب است.
پهلوی اول؛ از کودتا تا سقوط
چند هفتهای است که پخش مستندی جنجالی از یکی از شبکههای برونمرزی، بحث درباره عملکرد رضاخان را بار دیگر در محافل و رسانهها داغ کرده است. بهطور کلی دوره پهلوی اول به لحاظ وقوع اتفاقات جهانی و تحولات مدرن داخلی، جایگاه ویژهای در تاریخ معاصر ایران دارد؛ دورهای که از پی ناکامی انقلاب مشروطه و در جهت تحقق برخی آمال آن به وجود آمد و برخی نظرها بر آن است که دیکتاتوری رضاشاه و ایجاد ابزار مدرن در کشور بهعنوان حلقه واسط و گذار از استبداد فردی به دموکراسی لازم بود.
کتاب حاضر در هفت فصل، ماجرای روی کارآمدن رضاخان، تشکیل مجلس پنجم، انقراض قاجاریه، تشکیل دولتها و سپس تحولات و اصلاحات دوره رضاخانی را تا زمان سقوط وی بازگو کرده است. کتاب همچنین دارای دو پیوست است؛ کابینههای دوره رضاشاه و مصالحهنامه املاک به رضاشاه به انضمام اسامی برخی روستاها. «پهلوی اول» نوشته رضا مختاریاصفهانی از مجموعه پژوهشهای نوین تاریخی نشر کتاب پارسه منتشر شده است.
و عجیب که شمسام میخوانند
شعر «شمسلنگرودی» هواخواهان بسیاری دارد و کتابهای او نیز با فاصله کمی از یکدیگر تجدید چاپ میشوند. چنین اتفاقی در وضعیت نابسامان نشر کشور بهخصوص در حوزه شعر که شمارگان پایینی دارد، مختص همه شاعران نیست و شمسلنگرودی جزو انگشتشمارهاست. او با بازی با نام خود در عنوانبندی کتاب، دفتر نسبتا کمحجم و متفاوتی از ترانههایش ارایه داده که عاشقانههایی نغز و کوتاه هستند.
خوشبختانه دوره منع چاپ تصاویر شاعران زنده روی جلد کتابهایشان نیز گذشته و تلاقی عنوان کتاب با حالت و ژست شاعر که گویی دارد همین عبارت «عجیب که شمسام میخوانند» را به خوانندهاش بیان میکند، فرمی جالبتوجه به جلد اثر داده است. با خواندن ترانههای شمس شاید به این نتیجه برسید که او در حال پاگذاشتن به دورهای تازه است. کتاب را انتشارات «نگاه» منتشر کرده و کمکم باید منتظر چاپ دومش باشیم.
تاریخ مرگ
بعضیوقتها قرار دادن بریدهای از متن کتاب در پشت جلد، کمک زیادی به جلب توجه آن در میان مخاطبان میکند. با خواندن پشت جلد این کتاب نیز قطعا خیلیها ترغیب به خریدن و خواندن آن شدهاند. جایی که نوشته است: «مرگ در قرن بیستم بهعنوان اصلیترین موضوع ممنوعه شد.» و اینکه «بچهها را به صحنه عظیم وداع در اطراف بستر شخص در حال مرگ راه نمیدادند...»
این کتاب نوشته فیلیپ آریس و ترجمه محمدجواد عبدالهی، به تشریح نگرشهای غرب درباره مرگ از قرون وسطا تا امروز میپردازد. البته کتاب از جامعیت برخوردار نیست و به یک مقاله مختصر شبیه است ولی در همین اختصار و ایجاز، نمونههای تاریخی و شاهدهای متعددی را درباره نگاه به مرگ از زمان قرون وسطا ارایه داده و تصویر جالبی از برخورد با مرده و مردگان در سدههای گذشته به دست داده است. این کتاب ۱۵۰صفحهای را نشر علم وارد بازار کرده است.
ارسال نظر