روزگار خوش و ناخوش تلویزیون… (۳)

روزنامه بانی فیلم: در آخرین بخش این گزارش بررسی سریال های «شاهگوش»، «میوه ممنوعه»، «معمای شاه»، «کیمیا» و برنامه های «دورهمی» و «خندوانه» از نظرتان می گذرد.

«شاهگوش» (داود میرباقری)

در روزگاری که تلویزیون اتفاق مهمی را رقم نمی زد و البته کارهای شبکه نمایش خانگی هم با اقبال چندانی روبرو نمی شد، داود میرباقری به شبکه نمایش خانگی رفت تا یک کمدی متفاوت را در فضایی متفاوت (کلانتری) رقم بزند. «شاهگوش» داود میرباقری اگر چه پایان جذاب و گیرایی نداشت اما در اجرا و بازی ها و برخی قصه ها موفق عمل کرد. زوج فرهاد اصلانی و حمیدرضا آذرنگ از یک سو و حضور احمد مهران فر، هادی کاظمی و شهرام حقیقت دوست از سوی دیگر، هنرنمایی مرجانه گلچین، طناز طباطبایی با حضور کوتاه اکبر عبدی اتفاقی بود برای شبکه نمایش خانگی که بازگشت اقتصادی اش میرباقری را در شبکه نمایش خانگی برای ساخت «دندون طلا» ماندگار کند.

شوخی با نیروی انتظامی بدون حفظ ممیزی ها، سبک و سیاق قصه گویی در دل یک فضای جدی، نوع لحن و حتی لهجه ها در سریال داود میرباقری و البته حضور چند نقشی محسن تنابنده با گریم های خاص و منحصر به فرد عبدالله اسکندری سریال «شاهگوش» را به یک اتفاق در عرصه سریال سازی تبدیل کرد.

«شاهگوش» یک مجموعه ویدئویی در ۲۸ قسمت ۶۰ دقیقه‌ای به نویسندگی الهه میرباقری، کارگردانی سید داود میرباقری و تهیه‌کنندگی سید محمد امامی و مهران برومند تولید شده در سال ۱۳۹۲ با چهره پردازی عبدالله اسکندری است که ساخت رسمی آن، سوم مرداد ۱۳۹۲ با حضور سید محمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران آغاز شد.

کله‌پزی که عشقش به استقلال را با هیچ چیز دیگر جایگزین نمی‌کند دختری دارد که خواستگاری پرسپولیسی دارد و همین تعلق رنگی است که او را با مخالفت پدر روبرو می‌کند. در ادامه یک تصادف منجر به فوت کله‌پز و بازگشایی پرونده یک قتل می‌شود؛ کله‌پز داستان حین عبور از عرض خیابان با پژوی سبزرنگی تصادف کرده و در پی این تصادف می‌میرد! تنها شاهد اتفاق مردی است تک‌چشم که فقط رنگ و نوع ماشین را تشخیص داده است. این طوری است که تمامی پژوهای سبزرنگ داخل شهر فراخوانده می‌شوند و این چنین است که داستان وارد فاز کلانتری می‌شود. افسر پرونده و چند تن از مأمورین کلانتری به دنبال قاتل می‌گردند.

بازیگران: فرهاد اصلانی (سرگرد اسد خفته رئیس کلانتری ملت)، مرجانه گلچین (گلاب همسر رحمان شجاعت و مادر گندم)، محسن تنابنده (اسماعیل ذکاوت (شب نما)،اسفندیار مجبور (حاجی محسن طلایی خواننده سبک لس‌آنجلسی رئیس شورای حل اختلاف روحانی (هر سه مظنون به قتل رحمان)، حمیدرضا آذرنگ (سرگرد احمد سرخی معاون خدمات قضایی)، احمد مهران‌فر (صولت خنجری (شهرام) سرباز و آبدارچی کلانتری)، شهرام حقیقت‌دوست (هومن آب‌پرور استوار کلانتری)، طناز طباطبایی (گندم دختر رحمان شجاعت و گلاب)، هادی کاظمی (امیریل زهره‌خان استوار کلانتری)، علیرضا جعفری (میلاد پسر رحمان)، حامد میرباقری (امیرعلی فهامه خواستگار و همکلاسی گندم (مظنون به قتل رحمان)، رسول نجفیان (یونس فهامه پدر امیرعلی)، سیروس گرجستانی (زرگنده پیرمرد کیف گم‌کرده)، اکبر عبدی (رحمان شجاعت شخص کشته شده با پژو سبز لجنی و۹۱ و پدر گندم و همسر گلاب)، الهام پاوه‌نژاد (دکتر زرین زوزنی روانشناس سرشناس (مظنون به قتل رحمان)، هانیه توسلی (محبوبه همسر متوفی اسد خفته)، رضا کیانیان (قاف کاف (قدمعلی کنجانی) مربی فوتبال (مظنون به قتل رحمان)، الهام کردا (خجسته چمانی همسر احتمالی اسد)، امین زندگانی (عطاءا… واعظی مجری برنامه یک به علاوه هزار و داماد حاجی طلایی و مجری جنجالی تلویزیون (مظنون به قتل رحمان)، رضا رویگری (مهندس جلیل ساسان‌پور همسر زرین زوزنی (مظنون به قتل رحمان)، ابراهیم آبادی (احد خفته پدر اسد خفته)، رامونا شاه (سروان عسکری پرسنل کلانتری)، شبنم فرشادجو (سروان قراول پرسنل کلانتری)، سید جواد یحیوی (دکتر عظمت سردبیر نشریه خط پایان)، فریده سپاه‌منصور (عزیز مادر اسد خفته)، سحرناز افتاده (زهره مجبور)، لیدا مختار (دختر اسفندیار مجبور (مظنون به قتل رحمان)، طوفان مهردادیان (دکتر نوسان استاد دانشگاه گندم (مظنون به قتل)، فریبا جدی‌کار (بهجت شعاعی رییس دانشگاه گندم و همسر دکتر نوسان مظنون به قتل رحمان)، حسین سلیمانی (سرباز)، حمیدرضا بخشایش (پرسنل کلانتری)، محسن سلیمانی (سرباز میثم مقصودی پرسنل کلانتری)، اردشیر کاظمی (پدر اسماعیل ذکاوت (شب نما)، مهرداد صدیقیان (محمد ابراهیم درویشی پسر سردار درویشی)، محمود اردلان (قدرت فاتح در نقش پهلوان ایرانی ـ یکی از مظنونین)، امیرعلی موسوی (پویا خفته پسر اسد)، پارسیا شکوری فرد (امید برادر گندم)، کیمیا حسینی (خورشید خواهر گندم)، علی فتحعلی (پرسنل کلانتری)، افشین زارعی (پرسنل کلانتری).

«میوه ممنوعه» (حسن فتحی)

سریال «میوه ممنوعه» از آن جهت سریال مورد انتخاب تحریریه بانی فیلم قرار گرفت که با پرداختن به موضوعی نزدیک به خطوط قرمز تلویزیون، مسیر را برای سوژه قرار دادن موضوعات ملتهب در رسانه ملی باز کرد.

سریال «میوه ممنوعه» از فیلمنامه ای قوی و دیالوگ هایی متفاوت در عرصه تلویزیون برخوردار بود و در این باب نمی توان از کنار کارگردان سریال حسن فتحی، به راحتی گذشت. «میوه ممنوعه» با بازی علی نصیریان، امیر جعفری، گوهر خیراندیش و هانیه توسلی، بسیار پر مخاطب بود و قصه پر کشش و جذابش تا مدت ها نقل محافل بود. شاید بتوان از سریال هایی چون «ساعت شنی»، «زیر هشت» و «تا ثریا» نیز در این عرصه نام برد که توانستند در زمان خود پر سر و صدا ظاهر شوند.

شناسنامه

«میوه ممنوعه» مجموعه ای تلویزیونی به کارگردانی حسن فتحی و محصول سال ۱۳۸۶ است. این سریال برای پخش در ماه رمضان از شبکه دو ساخته شد. موسیقی متن با آهنگ سازی احسان خواجه امیری و تیتراژ های میانی و پایانی با صدای او که با ریتم فیلم بسیار هماهنگ بود را می‌توان یکی از دلایل مهم موفقیت این سریال نام برد.

«میوه ممنوعه» داستان فردی متدین است به نام حاج یونس (علی نصیریان)، بازرگانی که به اصول دینی اعتقاد دارد و اهل حرام و حلال است اما اتفاقاتی در زندگی‌اش پیش می‌آید که او را درگیر ماجراهایی می‌کند. این مجموعه را شاید بتوان بنا به توصیف کارگردانش حسن فتحی راوی آدم‌های خاکستری دانست.

بازیگران: علی نصیریان (حاج‌یونس فتوحی)، گوهر خیراندیش (قدسی)، هانیه توسلی (هستی)، امیر جعفری (جلال)، هرمز هدایت (بهرام)،

عمار تفتی (فرزاد)، نیما رئیسی (مصطفی)، طناز طباطبایی (غزاله)، کاظم بلوچی (سرگرد)، شبنم فرشادجو (سمانه)، صدیقه کیانفر (عزیز خانم)، محمدرضا رهبری (سینا)، کیانوش گرامی (شهرام)، جواد انصافی (منشی حاج ‌یونس).

موسیقی این سریال را احسان خواجه امیری برعهده داشت و تیتراژ های میانی و پایانی نیز با صدای او بسیار با ریتم داستان هماهنگ بود. احسان خواجه امیری برای این سریال علاوه بر تیتراژ بی کلام ابتدایی فیلم تیتراژ های میانی سه قطعه (آزاد آزادم و به من مومن نگو و هر چه دارم از تو دارم) و برای تیتراژ پایانی نیز قطعه «میوه ممنوعه» را آماده کرد که با استقبال بسیار زیادی بین مردم همراه شد.

«خندوانه» (رامبد جوان)

قطعاً «خندوانه» در روزهای خموده تلویزیون یک اتفاق بود. چرا که خندیدن لازمه این جامعه خسته و بی روح از کار روزانه با این برنامه شیوه جدیدی را در انتقال لبخند به مخاطبش ابداع کرد.

برنامه «خنداونه» حاصل یک فکر (اتاق فکر) است و اگر چه در فصل های مختلفش چندین بار با افت نیز روبرو شد اما باید گفت این برنامه تلویزیونی می تواند به واسطه سبک و سیاق اجرای رامبد جوان و نگرش ساختاری اش جزو اتفاقات این چند سال تلویزیون جای داشته باشد. رامبد جوان و برنامه اش امروز نیازمند فکر و ایده های تازه هستند تا کماکان در اوج بمانند.

شناسنامه

«خندوانه» نام برنامه‌ای تلویزیونی به کارگردانی و اجرای رامبد جوان است که در هر قسمت با چهره‌های سرشناس سینما، تلویزیون، ورزش، سیاست و مانند آن در مورد خنده و شادی گفت و گو می‌کند.

«خندوانه» یکی از پر مخاطب‌ترین ایده اجرای برنامه، یک بار در سال ۱۳۸۳ توسط رامبد جوان به شبکهٔ دو داده شد، ولی به دلیل عدم تأمین نشدن بودجه و مسائلی مانند آن، ساخت این برنامه به تعویق افتاد. از ۲۰۰۰ مقاله‌ای که درباره خندیدن و خنده در جهان تألیف و نوشته شده‌بود، تقریباً ۹۰۰ مورد استخراج و بن‌مایه علمی برنامه شد. بارزترین بخش این مقالات توجه به اثرات حیرت‌انگیز خنده در انسان‌ها بود.

«معمای شاه» (محمدرضا ورزی)

سریالی با این حجم نمی تواند در میان اتفاقات سال های اخیر تلویزیون جای نگیرد. به هر حال پرداخت به تاریخ معاصر کشورمان کار چندان ساده ای نیست.

سریال «معمای شاه» در روزگار بی پولی تلویزیون ساخته شد و اگر بحث سلایق را در ساخت این سریال در نظر نگیریم، مروری تاریخی برای مخاطبان تلویزیون محسوب می شود تا آنان که اصولاً اهل مطالعه نیستند بتوانند با دنبال کردن این سریال به شکل مطلوبی از اتفاقات رخ داده در دوران زندگی محمدرضا شاه پهلوی مطلع شوند. بدون تعارف محمدرضا ورزی در معرفی تاریخ معاصر این کشور نقش مهمی داشته چرا که زمان مفصلی از زندگی حرفه ای خود را به مطالعه، تحقیق، نگارش و ساخت سریال هایی در این حوزه اختصاص داده است.

شناسنامه

مجموعه تلویزیونی «معمای شاه» موضوعی با ژانر تاریخی به کارگردانی محمدرضا ورزی است. این سریال داستان زندگی محمدرضا شاه پهلوی را از زمان بازگشت وی از مصر و پس از ازدواج با ملکه فوزیه تا زمان مرگ را به تصویر می‌کشد.

در ساخت این مجموعه ۸۰ بازیگر اصلی، ۵۴۰ بازیگر فرعی و بیش از ۵۶۰ نفر از عوامل سینما و تلویزیون ایران حضور دارند. موضوع مجموعه «معمای شاه» در خصوص جریانات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در دوره پادشاهی محمدرضا پهلوی است.

«دورهمی» (مهران مدیری)

«دورهمی» را از دو زاویه می توان مورد بررسی قرار داد. اول از این زاویه که چقدر این برنامه به مجری مستر و محوری اش بستگی دارد و ثانیاً چقدر این برنامه برای مجری اش مفید بوده است.

برنامه موفق و پر مخاطب «دورهمی» یک اتفاق خوب برای تلویزیون بود که توانست زوایای دیگری از هوش و استعداد مرد محبوب طنز ایران مهران مدیری را رو کند. به هر حال مدیری با روند افت و صعودی که در چند ساخته اخیرش داشت (که آن هم دلایل مختلف و قابل بحثی دارد) نیازمند ساخت کاری بود تا نشان دهد کماکان تواناست و هنوز داشته هایی دارد که می تواند به تنهایی یک برنامه دو ساعته را جذاب و قوی پیش ببرد. «دورهمی» متأثر از کاریزمای شخص مدیری در اوج ماند و نمی توان گفت نمایش ها (که گاهی خوب و گاهی در حد متوسط بودند) برگ برنده این برنامه است. «دورهمی» و مهران مدیری هر دو برای هم یک غنیمت بودند و هستند چرا که این برنامه بدون حضور مدیری حرفی برای گفتن ندارد.

«دورهمی» برای تلویزیون هم یک اتفاق بود چرا که توانست در ساعات پخش مخاطب وسیعی را درگیر کند.

شناسنامه

«دورهمی» نام یک مجموعه تلویزیونی است به کارگردانی مهراب قاسم خانی که از ۲۷ اسفند ۱۳۹۴ در شبکه نسیم پخش شد. بعداً به دلیل برخی مشکلات، مهران مدیری از قسمت سیزدهم کارگردانی را بر عهده گرفت. این مجموعه، اواسط پاییز سال ۹۴ و با آغاز مقدمات ساخت دکور وارد مرحله پیش تولید شد. هدف سازندگان، ارائه یک مجموعه تلویزیونی با ساختاری کاملاً متفاوت نسبت به سایر آثار نمایشی پیشین تلویزیون بوده است. «دورهمی» دکوری عظیم دارد که در هر قسمت ۳۰۰ نفر از مخاطبان که طی یک فراخوان برای حضور در برنامه ثبت نام می‌کنند، به تماشای بازی بازیگران می‌نشینند. در واقع مجموعه به مانند تئاتری شبیه است که در هر قسمت مخاطبان بسیاری را به عنوان تماشاگر دعوت می‌کند. گروه نویسندگان این کار را امیر وفایی، سعید هوشیار، الهه زارع نژاد، زهرا افشار، هدی ایزدی، فاطمه راست‌گفتار تشکیل می‌دهند. برنامه «دورهمی» تا ۳ مهر ۱۳۹۵ هرشب به صورت روتین پخش می شود (یکشنبه تا پنجشنبه ساعت ۲۱:۰۰ جمعه و شنبه ساعت ۲۳:۰۰)

در «دورهمی» به جز مهران مدیری به عنوان (طراح، کارگردان و مجری)، بازیگران مطرحی چون: سیامک انصاری، رامین ناصرنصیر، الیکا عبدالرزاقی، محمد نادری، مهران رنجبر، سروش جمشیدی به ایفای نقش پرداخته‌اند. مهمانان این برنامه معمولاً از چهره‌های برجسته علمی، ورزشی، هنرمندان، بازیگران و خوانندگان می‌باشد. داستان سری اول این بخش مربوط به یک خانواده پولدار است که در خانه‌ای بزرگ زندگی می‌کنند و پیمان و مهرناز هم به آنها ملحق می‌شوند؛ و در این میان خدمتکار فضول و پررویی به اسم نادر (امیرمهدی ژوله) هم استخدام می‌شود؛ و پیمان باید طوری رفتار کند که به او انگ داماد سرخانه نخورد.

بازیگران: سیامک انصاری (پیمان داماد خانواده)، شقایق دهقان (مهرناز همسر پیمان)، الیکا عبدالرزاقی (هما مادر خانواده)، محمد نادری (کاپیتان روح پدر خانواده)، امیرمهدی ژوله (نادر خدمتکار)، مهران رنجبر (سپهر پسر لوس خانواده).

سری دوم

در سری دوم بخش نمایشی چند بازیگر از پروژه جدا و چند بازیگر اضافه شدند. شقایق دهقان امیرمهدی ژوله دو بازیگری بودند که در سری دوم بخش نمایشی حضور نداشتند.

داستان این سری در یک خانه بزرگ می‌گذرد و مالک آن آقای مظفری (سیامک انصاری) است که در خارج از ایران زندگی می‌کند اما چند نفر آن ملک را از یک کلاهبردار خریداری می‌کنند. مظفری وقتی به ایران بر می گردد و این وضع را می‌بیند سعی می‌کند آنها را بیرون کند اما افراد به دلیل داشتن قرارداد می‌توانند در خانه بمانند و مظفری موفق به پس گرفتن ملک نمی‌شود؛ بنابراین باید چند خانواده با یکدیگر کنار آمده و صلح آمیز با یکدیگر زندگی کنند. دست فروشی به نام قیمت (سروش جمشیدی) هم در خانه رفت و آمد دارد.

بازیگران: سیامک انصاری (مظفری صاحب ملک)، محمد نادری (جانیار مستأجر)، الیکا عبدالرزاقی (لیایول همسر جانیار)، رامین ناصر نصیر (چنگیزخان مستأجر)، لیلا ایرانی (دریا نوه چنگیز خان)، مهران رنجبر (یویو مستأجر)، امیر جنانی (لالا رفیق یویو)، سروش جمشیدی (قیمت دست فروش سمج).

«کیمیا» (جواد افشار)

اصلاً وجوه کیفی سریال «کیمیا» مد نظر نیست، شاید سریالی با این حجم دچار لحظات ضعفی بود که در جای دیگر قابل بررسی است. سریال «کیمیا» اولین سریال بیش از ۱۰۰ قسمتی تلویزیون است که به چند دوره زمانی پرداخت و با طرح قصه ای مخاطبش را با خود همراه کرد.

قطعاً تولید سریالی با این حجم چه از لحاظ تولید و چه از لحاظ نگارش قصه و حفظ راکورد در نمایش زمان های مختلف کار ساده ای نیست. «کیمیا» در عرصه سریال سازی از آن جهت یک اتفاق محسوب می شود که آزمون و خطایی بود در ساخت سریال های بلند مدت که در همه جای دنیا سبقه طولانی و درخشانی دارد و می تواند در جذب مخاطب تلویزیون به شرط قصه پر کشش موثر واقع شود.

شناسنامه

«کیمیا» عنوان مجموعه تلویزیونی به کارگردانی جواد افشار است. این مجموعه علاوه بر تهران، آبادان، خرمشهر و دیگر مناطق استان‌های جنوبی در کشور گرجستان بویژه پایتخت آن تفلیس نیز تصویربرداری داشت. کیمیا در ۱۱۰ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای تهیه شده‌است و از این نظر بعد از سریال «نقطه چین»، طولانی‌ترین سریال ایرانی است.

«کیمیا» از ۴ مهر ۱۳۹۴ از شبکه دو سیما به روی آنتن رفت و تا ۲۰ بهمن ۱۳۹۴ پخش آن ادامه داشت.

این مجموعه تلویزیونی که براساس فیلمنامه‌ای از مسعود بهبهانی نیا ساخته شده، با محوریت زندگی بانوی جوانی به نام «کیمیا پارسا» با بازی مهراوه شریفی‌نیا در سه مقطع زمانی قبل و حین انقلاب، آغاز جنگ، دوران جنگ ایران و عراق و زمان حال روایت می‌شود.

بازیگران: در این سریال از بیش‌از ۳۰۰ بازیگر استفاده شده‌است که برخی از آن‌ها عبارتند از: مهراوه شریفی نیا (کیمیا پارسا (شخصیت اصلی داستان) فاز ۱ و ۲ و ۳)، مهدی پاکدل (پیمان نکونام همسر دوم کیمیا- پسر نکونام فاز ۱ و ۲ و ۳)، آزیتا حاجیان (مهری مادر کیمیا فاز ۱ و ۲)، امیرحسین آرمان (شهریار کامفر پسر شهرام کامفر و نامزد رها فاز ۳)، حسن پورشیرازی (فرخ پدر کیمیا فاز ۱ و ۲)، پوریا پورسرخ (آرش مشفق پسر مهتاب و مشفق فاز ۱و ۲و۳)، عاطفه رضوی (مهتاب مادر آرش فاز ۱و۳)، سید مهرداد ضیایی (منوچهر همسر مهتاب و دایی کیمیا فاز ۱و ۲)، علی شادمان (کیوان برادر کیمیا فاز ۱ و ۲)، سوگل طهماسبی (نرگس دوست کیمیا - دختر خاله پیمان - همسر فرشید فاز ۱و۲و۳)، نسرین نکیسا (معصومه مادر پیمان فاز ۱)، حمیدرضا هدایتی (حمید نکونام همسایه فرخ و پدر پیمان فاز ۱)، مهدی سلطانی (شهرام کامفر سرگرد ساواک- عموی ناتنی بیژن فاز ۱)، عطا عمرانی (فرشید دوست پیمان- همسر نرگس فاز ۱ و ۲)، شهین تسلیمی (فروغ خواهر فرخ- عمه کیمیا- مادر بیژن فاز ۱)، روح‌ا… کمانی (بیژن کیانمهر پسر فروغ- پسرعمه کیمیا-همسر عاطفه فاز ۱ و ۳)، برزو ارجمند (کیوان برادر کیمیا (میانسالی) فاز ۳)، سودابه بیضایی (مرضیه طاهری معلم کیمیا در خرمشهر فاز ۱ و ۲)، نیکی کریمی (محبوبه ملکی همسر شهرام فاز ۱)، پوراندخت مهیمن (سیمین مادر محبوبه و خسرو فاز ۱)، رضا کیانیان (فریدون مشفق پدر آرش و همسر سابق مهتاب فاز ۱ و ۳)، حسن علیرضایی (کاظم فهیمی نظامی مظنون به سرقت از انبار ارتش فاز ۱)، بیوک میرزایی (رستمی رئیس پاسگاه در خرمشهر فاز ۱)، مالک سراج (سمیر قاچاقچی در خرمشهر فاز ۱ و ۲)، رضا توکلی (تورج یکی از دوستان ساواکی شهرام فاز ۱)، خاطره حاتمی بهاره - بنفشه دوست رها- خواهر دوقلوی بهاره فاز ۳)، غلامحسن تسعیری (مهدوی وکیل و استاد پیمان فاز ۱)، کوروش زارعی (خسرو ملکی با نام مستعار خسروی سرهنگ ساواک و برادر محبوبه فاز ۱و ۲)، گلاره عباسی (فرزانه مشفق خواهر ناتنی آرش فاز ۱ و ۳)، میرطاهر مظلومی (فریبرز فتحی وکیل خانواده مشفق فاز ۱)، حسن جوهرچی (حسن مسافری از آمریکا در جنگ فاز ۲)، نوید خداشناس (نادر دوست شهرام فاز ۱) و… .