۱۰ کتاب خواندنی برای گوشه گیرها در نوروز!
عید وقت خوبی برای کتاب خواندن «نیست»؛ احتمالا برای خیلی ها بعد از یک سال دوندگی، ۱۳ روز فرصت خوبی است تا کلی به خودشان خوش بگذرانند.
مجله روشن - سیروس جاهد، اطهر کلانتری: عید وقت خوبی برای کتاب خواندن «نیست»؛ احتمالا برای خیلی ها بعد از یک سال دوندگی، 13 روز فرصت خوبی است تا کلی به خودشان خوش بگذرانند. این لیست کتاب ها برای بعد از تعطیلات نوزوز یا لا به لای آن یا برای افرادی است که رانندگی نمی کنند، تمام طول عید را مهمانی و سفر نمی روند، مخاطب برنامه های «جذاب» تلویزیون نیستند یا خوره های کتاب که مطالعه های روزانه شان ترک نمی شود است. ما در این جا 10 کتاب خوب و خواندنی را معرفی می کنیم تا اگر تصمیم داشتید بخشی از تعطیلات نوروزی را به «فراغتی و کتابی و گوشه چمنی» اختصاص دهید، یک لیست متنوع هم در کنار گزینه های مدنظرتان داشته باشید.
1- کتاب راببین، رانبین!
«باشگاه مشت زنی» راوی زندگی آدم های عاشق مایکروسافت و مریلین مونرو گرفته تا اپل و جاستین بیبر است
احتمالا خیلی ها فیلم باشگاه مشت زنی «دیوید فینچر» را دیده باشید؛ فیلم دو سال بعد از چاپ اول کتاب در 1999 ساخته شد. داستان نوشته شدن کتاب و ساخته شدن فیلم، بازی سرنوشت بود. «چاک پالانیک» برای آزار دادن نشارش که چند کتاب اولش را کم فروغ، ضعیف و زیان ده خوانده بود، باشگاه مشت زنی را نوشت. پیش بینی اش اشتباه از آب درآمد و کتاب چنان محبوبیتی کسب کرد که نویسنده و ناشر را به آشتی رساند. جایزه منتقدان ایالت اُرگان را کسب کرد و «بردپیت» نقش «تایلر دردن» را بازی کرد. خط اصلی داستان نقد نظام سرمایه داری است.
رمان راوی زندگی آدم هایی است که زنده اند تا عاشق آیکیا، مایکروسافت، مرلین مونرو- و اگر امروز نوشته می شد، احتمالا عاشق اَپل و جاستین بیبر باشند؛ نه فقط عاشق، بلکه فلسفه وجودشان رسیدن به نشانگان سرمایه داری است. از این بابت کتابی است که بازتاباننده روح زمانه اش است. هیچ یک از فرمول ها و دستورالعمل هایی که در کتاب می خوانید ریشه ای علم ندارند، بلکه شوخی پالاک است با ساحت علم. کتاب را حتما بخوانید تا برای بار خدا می داند چندم به شما ثابت شود کتاب از فیلمی که حتی دیوید فینچر بسازد یک سر و گردن بالاتر است.
۲- نخند، بخند، نخند!
«شاگرد قصاب» داستانی نفس گیر و جریان سیال ذهن است که می تواند شما را ساعت های متوالی درگیر خود کند
«پاتریک مک کیب» هم وطن «جیمز جویس»، «اسکار وایلد»،«جاناتان سویفت» و «فلن اوبراین» است؛ او برای آن که نام کتابش در کنار کتاب های این هم وطنان پرآوازه اش بیاید و بتواند در میان این اسامی جایی برای خود باز کند راه طولانی ای را طی کرد؛ مک کیب پیش از شاگرد قصاب، دو رمان و یک کتاب کودک نوشت. اما این شاگر قصاب بود که نام او را پرآوازه کرد و با همین کتاب بست سلر و نامزد جایزه ادبی بوکر شد.
رمانی که «رادی دوئل» نویسنده ایرلندی «پدل کلارک»- در وصفش می گوید: درخشان، بی همتا. پاتریک مک کیب شما را به دنیای کتاب هل می دهد طوری که از آن طرف نفس زنان بیرون می آیید و کتاب را ستایش می کنید و می دانید نگاه تان به داستان کاملا عوض شده است. بهترین رمان ایرلندی که طی سال های اخیر خوانده ام.
ترجمه بسیار خوب «پیمان خاکسار» به شما فرصتی می دهد که با راوی اول شخص و جریان سیال ذهن، رمانی خارق العاده را بخوانید. خاکسار که در این مطلب سه رمان با ترجمه او می خوانید در مقدمه کتاب می گوید: «قبل از شروع یا اوایل کتاب، آهنگ شاگرد قصاب را گوش کنید. شاگرد قصاب یک ترانه فولک انگلیسی است که خواننده های زیادی آن را خوانده اند از جمله جوان بائز، شینید اوکانر و کاریستی مک کال. ولی زیباترین اجرا متعلق است به برادران کلنسی . عنوان کتاب از این ترانه گرفته شده.» اگر موزیک باز و کامیک باز هستید، لذت خواندن این رمان را از دست ندهید.
3- قصه مملکت ها
«قهرمان عصر ما» بازتاب فساد و خشونت ناشی از مواد مخدر و چگونگی اثرگذاری آن بر زندگی اجتماعی سیاسی کشور پرو است
«قهرمان عصر ما» آخری اثر «ماریو بارگاس یوسا» است که در سال ۲۰۱۵ به بازار کتب جهانی معرفی شد و خانم «خجسته کیهان» آن را ترجمه کرد و به بازار کتاب ایران فرستاد و دو روایت موازی که در انتها به هم می رسند. نثری به مراتب ساده تر از گذشته و بازگشت شخصیت هایی از کتاب های پیشین، همه و همه گواه آزمودن سبکی نو در داستان نویسی برای یوسای ۷۹ ساله است. خانم کیهان- که پیش تر، «دختری از پرو» از همین نویسنده را به فارسی برگردانده بود- در مصاحبه ای که در دی ماه امسال با روزنامه اعتمادد اشت، گفته بود: «این رمان اصلا رمان سیاسی نیست و مثل «سروبز» که بازتاب دهنده جامعه دیکتاتورزده است و توطئه های سیاسی در جوامع آمریکای لاتین و حوادثی را که در هرم قدرت می گذرد نشان نمی دهد.
این رمان ماجرای زندگی دو نفر است و مناسباتی که در اجتماع کوچک شان حاکم است. در مصاحبه ای که با یوسا به همین مناسبت داشتم، گفت لان دورانی است که بعد از فوجیموری جامعه پرو به دموکراسی نزدیک شده و مشکلات امروز جامعه ما همان مشکلاتی است که بدر جوامع مدرن و صنعتی وجود دارد. این رمان هم به این مسائل می پردازد. شخصیتی است که به دنبال اخاذی است و گروگان گیری می کند و معضلاتی وجود دارد که در اغلب کشورهای در حال گذار و کشورهای توسعه یافته دیده می شود.
کشور پرو به سمت مدرنیزاسیون می رود که اثرات منفی نیز به جا گذاشته شده است، از جمله فساد و خشونت که پیامد صنعت مواد مخدر است؛ صنعتی که امروزه در سراسر آمریکای لاتین رواج پیدا کرده و چگونگی اثرگذاری آن بر کل زندگی اجتماعی و سیاسی کشور مشهود است که به تبع آن در رمان بازتاب دارد.»
4- قطار جنوب را سوار شو و حالش را ببر!
«عقرب روی پله های راه آهن اندیمشک، یا: از این قطار خون می چکه قربان!» داستانی با روایت سریع و قاطع است که هوش از سرتان می برد
«عقرب روی پله های راه آهن اندیمشک/ یا: از این قطار خون می چکه قربان» نوشته «حسین مرتضاییان آبکنار»؛ کتاب جذابی است که در سال اول انتشار، به چاپ سوم سید و به محاق رفت و حالا دوباره تجدید چاپ شده است. اگر تقلب نکنید و هر فصل را چند بار نخوانید، بار اول چیزی نصیب تان نمی شود! اما بار دوم مبهوت تر می شوید که چرا بار اول آن را به درستی درک نکردید. نثری روان و جملات سرضرب؛ چه سری دارد که بار اول آن را نفهمیدیم؟ قلم در دست آبکنار به حق شبیه کاتانا در دست سامورایی است. بار اول هوش از سرتان می برد.
چنان سریع و قاطع داستان روایت می شود که جا می مانید. ساده تر بگویم، کلمات داستان ذهن تان را ذوب می کند. روایتی از آن بخش دیده نشده جنگ، متفاوت با قرائت رایج از جنگ ایران و عراق با بیانی که بین خواب و بیداری در نوسان است. نام عجیب کتاب، مهر تاییدی بر چندپارگی و پازل گونه بودن آن است. ترسناک ترین جمله این رمان سوررئال این است: «تمام صحنه های این رمان واقعی است.» طبعا این «واقعیت» از فیلتر ذهنی نویسنده گذر کرده است. تعدد شخصیت، لهجه و راوی، شما را با نویسنده ای پرقدرت آشنا می کند: حسین مرتضاییان آبکنار.
5- فیلم ببین و کتاب بخوان!
داستان «هالیوود» قصد دارد دست جماعت نامرد نویسنده آزار را بری مان رو کند!
اواخر فیلم Deconstructing Harry «وودی آلن» برای نجات یکی از شخصیت های داستانش از دست شیطان به جهنم سفر می کند! شیطان همسر «گلدبرگ» را دزدیده و با خود به جهنم برده است. گوینده آسانسوری که وودی آلن را به اعماق اسفل می برد، طبقات جهنم را نام می برد؛ طبقه پنجم: کیف قاپ های مترو، گداهای بداخلاق و منتقدان کتاب. طبقه ششم: سیاسیون تندرو، قاتلان زنجیره ای، وکلایی که در تلویزیون مشاوره می دهند. طبقه هفتم: رسانه ها، متاسفانه این طبقه پرشده! طبقه هشتم: جنایت کاران فراری جنگی، اعضای انجمن حمایت از سلاح گرم- که «چارلتن هستن» افسانه ای، سالیان سال رییس این انجمن بود.
همه آن چه که در رمان هالیوود می خوانید، همه شخصیت هایی که با آن ها در این تنها رمان سفارشی بوکوفسکی رو به رو می شوید، همه ساکنان همان چهار طبقه فیلم وودی آلن هستند. پیشانی نوشت کتاب- این رمان صرفا داستان است و هرگونه شباهت بین شخصیت های این کتاب با هر آدم زنده و مرده ای کاملا تصادفی است و از این جور حرف ها گمراه تان نکند. تمام این افراد ما به ازاهای خارجی دارند که مترجم در نمایه انتهایی کتاب دست شان را برایمان رو می کند؛ جماعت نامرد نویسنده آزار!
6- سه زن در برابر دو مرد
«آب و خاک» داستانی جذاب با نثری ساده است که قصه کاراکترهای خود را با ارجاع به گذشته روایت می کند
«آب و خاک» را شاید بتوان یکی از متفاوت ترین آثار «جعفر مدرس صادقی» دانست؛ این داستان با شگردهای سینمایی نوشته شده است و به همین جهت قابلیت تبدیل شدن به فیلم را هم دارد. هر فصل از این رمان براساس نگرش و زاویه دید خاصی نوشته شده است و با فلش بک هایی روابط بین شخصیت ها در آن شکل می گیرد.
مدرس صادقی داستان خود را با نثری ساده و خطی همراه با ارجاع هایی به گذشته روایت می کند. این داستان روایت زندگی شخصی است به نام «بهمن اسفندیاز» که پس از بیست و شش سال به ایران بر می گردد و در خیابان های تهران خود را با گذشته و شرایط فعلی زندگی اطرافیانش رو در رو می کند. در این میان سه کاراکتر زن رمان مانند یک قربانی در برابر زیاده خواهی های دو شخصیت مرد آن، نمایان می شوند.
مدرس صادقی هر بخش از داستان را به یکی از کاراکترها اختصاص می دهد تا روایت شکل زیباتری به خود بگیرد. آب و خاک نظر منتقدان ادبی را به خود جلب کرد و نامزد جایزه ششمین دوره جایزه ادبی گلشیری هم شد.
7- بریم تبریز و برگردیم
«دو قدم این ور خط» داستان سفری ذهنی و حرکت بین مرزهای واقعیت و خیال است
جامعه ادبی ایران، «احمد پوری» را بیشتر به عنوان مترجم می شناسد. اما پوری با اولین رمان خود یعنی «دو قدم این ور خط» نشان داد که نه تنها مترجمی توانادر عرصه شعر، که رمان نویس قابلی هم است. نخستین رمان پوری در هفت فصل نوشته می شود. در این فصول، راوی سفری ذهنی را به لندن، تبریز، باکو و لنینگراد آغاز می کند. در این سفر قرار است راوی از «آیریا برلین» نامه ای عاشقانه دریافت کند و در سفری به گذشته به دست «آنا آخماتووا» شاعر روس برساند.
رمان سفری است که از تهران آغاز می شود و به تهران باز می گردد. احمد پوری در تبریز به دنیا آمده است و در این رمان به نوعی تصاویری از گذشته و سرزمین مادری اش را بازگو می کند. در ادامه ماجرا، راوی در این سفر ذهنی، به لندن و ملاقات با آیزیا برلین و سپس تبریز و باکو و لنینگراد پرواز می کند.
سیر تحول داستان از موقعیتی رئال به یک موقعیت ذهنی با روایتی جذاب، موجب شد تا این رمان تحسین منتقدان بسیاری را برانگیزد. کتابی که می تواند شما را چند روز متوالی یک جا بنشاند و با خود همراه کند.
8- «بخوان تا بدانی چته!»
«وجدان زنو» داستان زندگی مردی است که تمام عمر خود را بیمار می پندارد و به دنبال علت آن است
«ایتالو اسوو» در کتاب «وجدان زنو» حدیث نفسی را بر روی کاغذ می آورد که یک حرکت خطی از کودکی تا پیری نیست بلکه کند و کاوی است سیال جهت دست یابی انساین به ریشه های بیماری خود. «زنو»، شخصیت محوری داستان است که سالیان درازی خود را به چشم یک بیمار نگاه می کند و این گونه در همه زوایای زندگی خود به دنبال علت آن می گردد. کتاب در شش فصل نوشته شده و خاطرات «زنو کارسنی» را در بر می گیرد.
زمانی که این رمان در سال ۱۹۲۳ به چاپ رسید هیچ کس آن را جدی نگرفت و اگر تلاش های «جیمز جویس» برای ترجمه و چاپ آن در پاریس نبود، شاید این کتاب تا به امروز حتی از بین رفته بود. ایتالو اسوو در این رمان تلفیقی از طنز و روان شناسی فرویدی را به ظرافت و زیبایی نمایش می دهد. «آندره تریو» بنیان گذار مکتب پوپولیسم درباره وجدان زنو گفته است: یک شاهکار عظیم و باورنکردنی. در طول یک قرن احتمال دارد فقط پنج یا شش اثر با این غنا و عظمت خلق شود.
رمان وجدان زنو علیرغم همه ویژگی های قابل تمامل خود در ایران ناشناخته مانده است در حالی که این رمان بی تردید یکی از آثار مهم در ادبیات معاصر جهان محسوب می شود. با خواندن این کتاب می توانید مطمئن باشید تعطیلات خود را با یک لذت وصف ناشدنی عجین کرده اید.
9- اگر با عالم و آدم نمی سازید...
«ناتوردشت» یک شاهکار ادبی است که بی پروا به ارزش های اخلاقی دهه 50 آمریکایی می تازد
«جی. دی سلینجر» با خلق رمان «ناتوردشت» درواقع آمریکایی ترین داستان تاریخ ادبیات آمریکا را نوشت؛ و این گونه ما با یکی از جالب ترین شخصیت های ادبیات آشنا شدیم: «هولدن کالفیلد» 17 ساله که در یک آسایشگاه روانی بستزی است و می خواهد برای ما داستان زندگی اش را تعریف کند.
هنوز چند صفحه اول را نخوانده عاشق شخصیت هولدن کالفیلد، این نوجوان سرتق دوست داشتنی می شوید که با عالم و آدم سر ناسازگاری دارد. هولدن حتی اگر در حال فحش دادن و تکه انداختن به اطرافیانش نباشد معمولا این کار را در دلش انجام می دهد و همین است که ما را به او نزدیک تر می کند چرا که ما در تمام طول داستان داریم به خزعبلات فیلسوف مابانه هولدن و آسمان و ریسمان بهم بافتن های عجیب و غریبش در مورد آدم ها و موقعیت های اطرافش گوش می دهیم و جالب این جاست که در بیشتر مواقع منطق خاص هولدن را حسابی قبول می کنیم و از حرف هایی که او نثار آدم های اطرافش می کند کلی هم ذلت می بریم.
سلینجر با رمان ناترودشت و کاراکتر هولدن عاصی اش که ارزش های اخلاقی دهه پنجاه آمریکایی را لجن مال می کند جاودانه می شود. آن چنان که آثار دیگرش در برابر این شاهکار ادبی بزرگ فروغ چندان ندارند. انگار که سلینجر فقط یک کتاب است و فقط یک کاراکتر: ناتوردشت و هولدن کالفیلد.
۱۰- داستان براندازی
«بار هستی» یک رمان فلسفی خواندنی است که از لذت، درد، شادی و غم سخن می گوید
سخن گفتن درباره رمان «بار هستی» همان قدر دشوار است که سخن گفتن از کل هستی. این کتاب آن قدر عمیق و قابل تامل است که درباره اش می توان کتاب ها نوشت. رمان به شرح وضعیت هنرمندان و روشن فکران چکسلواکی پس از بهار پراگ یعنی پس از حمله اتحاد شوروی به چکسلواکی و سرنگونی حکومت می پردازد. «توما»، شخصیت اصلی رمان انتقادات فراوانی به کمونیست های چک دارد و همین موجب می شود که او شغلش را از دست بدهد. او طی اتفاقی با «ترزا» ازدواج می کند اما رابطه با زنان دیگر مانند «سابینا» را نیز ادامه می دهد. با این وجود می داند که فقط ترزا را دوست دارد و ترزا اما با دانستن این موضوع دچار حالت های پریشانی و کابوس های هولناک ناشی از نبود توما می شود.
بار هستی از بودن سخنی می گوید؛ از ذلت ها تا دردها، از غم ها تا شاید ها. وقتی نباشید، دیگر چیزی برای شما معنا ندارد. پس مجهول بزرگ هستی برابر با نیستی شما است. کسی که سبک است هم چون پر در آسمان پرواز می کند ولی آن که سنگین تر است و بار سنگینی را به دوش می کشد واقعی تر است. هرچقدر سبک باشی راحت تری و هرچقدر واقعی تر باشی این سنگینی واقعیت تو را به زمین نزدیک تر می کند: سبکی تحمل ناپذیر هستی.
بار هستی یکی زا زیباترین رمان های فلسفی است که فیلمی هم توسط «فیلیپ کافمن» از آن با بازی «ژولیت بینوش» ساخته شد که البته نتوانست به اندازه رمان، جذاب و تماشایی باشد.
1- کتاب راببین، رانبین!
«باشگاه مشت زنی» راوی زندگی آدم های عاشق مایکروسافت و مریلین مونرو گرفته تا اپل و جاستین بیبر است
احتمالا خیلی ها فیلم باشگاه مشت زنی «دیوید فینچر» را دیده باشید؛ فیلم دو سال بعد از چاپ اول کتاب در 1999 ساخته شد. داستان نوشته شدن کتاب و ساخته شدن فیلم، بازی سرنوشت بود. «چاک پالانیک» برای آزار دادن نشارش که چند کتاب اولش را کم فروغ، ضعیف و زیان ده خوانده بود، باشگاه مشت زنی را نوشت. پیش بینی اش اشتباه از آب درآمد و کتاب چنان محبوبیتی کسب کرد که نویسنده و ناشر را به آشتی رساند. جایزه منتقدان ایالت اُرگان را کسب کرد و «بردپیت» نقش «تایلر دردن» را بازی کرد. خط اصلی داستان نقد نظام سرمایه داری است.
رمان راوی زندگی آدم هایی است که زنده اند تا عاشق آیکیا، مایکروسافت، مرلین مونرو- و اگر امروز نوشته می شد، احتمالا عاشق اَپل و جاستین بیبر باشند؛ نه فقط عاشق، بلکه فلسفه وجودشان رسیدن به نشانگان سرمایه داری است. از این بابت کتابی است که بازتاباننده روح زمانه اش است. هیچ یک از فرمول ها و دستورالعمل هایی که در کتاب می خوانید ریشه ای علم ندارند، بلکه شوخی پالاک است با ساحت علم. کتاب را حتما بخوانید تا برای بار خدا می داند چندم به شما ثابت شود کتاب از فیلمی که حتی دیوید فینچر بسازد یک سر و گردن بالاتر است.
۲- نخند، بخند، نخند!
«شاگرد قصاب» داستانی نفس گیر و جریان سیال ذهن است که می تواند شما را ساعت های متوالی درگیر خود کند
«پاتریک مک کیب» هم وطن «جیمز جویس»، «اسکار وایلد»،«جاناتان سویفت» و «فلن اوبراین» است؛ او برای آن که نام کتابش در کنار کتاب های این هم وطنان پرآوازه اش بیاید و بتواند در میان این اسامی جایی برای خود باز کند راه طولانی ای را طی کرد؛ مک کیب پیش از شاگرد قصاب، دو رمان و یک کتاب کودک نوشت. اما این شاگر قصاب بود که نام او را پرآوازه کرد و با همین کتاب بست سلر و نامزد جایزه ادبی بوکر شد.
رمانی که «رادی دوئل» نویسنده ایرلندی «پدل کلارک»- در وصفش می گوید: درخشان، بی همتا. پاتریک مک کیب شما را به دنیای کتاب هل می دهد طوری که از آن طرف نفس زنان بیرون می آیید و کتاب را ستایش می کنید و می دانید نگاه تان به داستان کاملا عوض شده است. بهترین رمان ایرلندی که طی سال های اخیر خوانده ام.
ترجمه بسیار خوب «پیمان خاکسار» به شما فرصتی می دهد که با راوی اول شخص و جریان سیال ذهن، رمانی خارق العاده را بخوانید. خاکسار که در این مطلب سه رمان با ترجمه او می خوانید در مقدمه کتاب می گوید: «قبل از شروع یا اوایل کتاب، آهنگ شاگرد قصاب را گوش کنید. شاگرد قصاب یک ترانه فولک انگلیسی است که خواننده های زیادی آن را خوانده اند از جمله جوان بائز، شینید اوکانر و کاریستی مک کال. ولی زیباترین اجرا متعلق است به برادران کلنسی . عنوان کتاب از این ترانه گرفته شده.» اگر موزیک باز و کامیک باز هستید، لذت خواندن این رمان را از دست ندهید.
3- قصه مملکت ها
«قهرمان عصر ما» بازتاب فساد و خشونت ناشی از مواد مخدر و چگونگی اثرگذاری آن بر زندگی اجتماعی سیاسی کشور پرو است
«قهرمان عصر ما» آخری اثر «ماریو بارگاس یوسا» است که در سال ۲۰۱۵ به بازار کتب جهانی معرفی شد و خانم «خجسته کیهان» آن را ترجمه کرد و به بازار کتاب ایران فرستاد و دو روایت موازی که در انتها به هم می رسند. نثری به مراتب ساده تر از گذشته و بازگشت شخصیت هایی از کتاب های پیشین، همه و همه گواه آزمودن سبکی نو در داستان نویسی برای یوسای ۷۹ ساله است. خانم کیهان- که پیش تر، «دختری از پرو» از همین نویسنده را به فارسی برگردانده بود- در مصاحبه ای که در دی ماه امسال با روزنامه اعتمادد اشت، گفته بود: «این رمان اصلا رمان سیاسی نیست و مثل «سروبز» که بازتاب دهنده جامعه دیکتاتورزده است و توطئه های سیاسی در جوامع آمریکای لاتین و حوادثی را که در هرم قدرت می گذرد نشان نمی دهد.
این رمان ماجرای زندگی دو نفر است و مناسباتی که در اجتماع کوچک شان حاکم است. در مصاحبه ای که با یوسا به همین مناسبت داشتم، گفت لان دورانی است که بعد از فوجیموری جامعه پرو به دموکراسی نزدیک شده و مشکلات امروز جامعه ما همان مشکلاتی است که بدر جوامع مدرن و صنعتی وجود دارد. این رمان هم به این مسائل می پردازد. شخصیتی است که به دنبال اخاذی است و گروگان گیری می کند و معضلاتی وجود دارد که در اغلب کشورهای در حال گذار و کشورهای توسعه یافته دیده می شود.
کشور پرو به سمت مدرنیزاسیون می رود که اثرات منفی نیز به جا گذاشته شده است، از جمله فساد و خشونت که پیامد صنعت مواد مخدر است؛ صنعتی که امروزه در سراسر آمریکای لاتین رواج پیدا کرده و چگونگی اثرگذاری آن بر کل زندگی اجتماعی و سیاسی کشور مشهود است که به تبع آن در رمان بازتاب دارد.»
4- قطار جنوب را سوار شو و حالش را ببر!
«عقرب روی پله های راه آهن اندیمشک، یا: از این قطار خون می چکه قربان!» داستانی با روایت سریع و قاطع است که هوش از سرتان می برد
«عقرب روی پله های راه آهن اندیمشک/ یا: از این قطار خون می چکه قربان» نوشته «حسین مرتضاییان آبکنار»؛ کتاب جذابی است که در سال اول انتشار، به چاپ سوم سید و به محاق رفت و حالا دوباره تجدید چاپ شده است. اگر تقلب نکنید و هر فصل را چند بار نخوانید، بار اول چیزی نصیب تان نمی شود! اما بار دوم مبهوت تر می شوید که چرا بار اول آن را به درستی درک نکردید. نثری روان و جملات سرضرب؛ چه سری دارد که بار اول آن را نفهمیدیم؟ قلم در دست آبکنار به حق شبیه کاتانا در دست سامورایی است. بار اول هوش از سرتان می برد.
چنان سریع و قاطع داستان روایت می شود که جا می مانید. ساده تر بگویم، کلمات داستان ذهن تان را ذوب می کند. روایتی از آن بخش دیده نشده جنگ، متفاوت با قرائت رایج از جنگ ایران و عراق با بیانی که بین خواب و بیداری در نوسان است. نام عجیب کتاب، مهر تاییدی بر چندپارگی و پازل گونه بودن آن است. ترسناک ترین جمله این رمان سوررئال این است: «تمام صحنه های این رمان واقعی است.» طبعا این «واقعیت» از فیلتر ذهنی نویسنده گذر کرده است. تعدد شخصیت، لهجه و راوی، شما را با نویسنده ای پرقدرت آشنا می کند: حسین مرتضاییان آبکنار.
5- فیلم ببین و کتاب بخوان!
داستان «هالیوود» قصد دارد دست جماعت نامرد نویسنده آزار را بری مان رو کند!
اواخر فیلم Deconstructing Harry «وودی آلن» برای نجات یکی از شخصیت های داستانش از دست شیطان به جهنم سفر می کند! شیطان همسر «گلدبرگ» را دزدیده و با خود به جهنم برده است. گوینده آسانسوری که وودی آلن را به اعماق اسفل می برد، طبقات جهنم را نام می برد؛ طبقه پنجم: کیف قاپ های مترو، گداهای بداخلاق و منتقدان کتاب. طبقه ششم: سیاسیون تندرو، قاتلان زنجیره ای، وکلایی که در تلویزیون مشاوره می دهند. طبقه هفتم: رسانه ها، متاسفانه این طبقه پرشده! طبقه هشتم: جنایت کاران فراری جنگی، اعضای انجمن حمایت از سلاح گرم- که «چارلتن هستن» افسانه ای، سالیان سال رییس این انجمن بود.
همه آن چه که در رمان هالیوود می خوانید، همه شخصیت هایی که با آن ها در این تنها رمان سفارشی بوکوفسکی رو به رو می شوید، همه ساکنان همان چهار طبقه فیلم وودی آلن هستند. پیشانی نوشت کتاب- این رمان صرفا داستان است و هرگونه شباهت بین شخصیت های این کتاب با هر آدم زنده و مرده ای کاملا تصادفی است و از این جور حرف ها گمراه تان نکند. تمام این افراد ما به ازاهای خارجی دارند که مترجم در نمایه انتهایی کتاب دست شان را برایمان رو می کند؛ جماعت نامرد نویسنده آزار!
6- سه زن در برابر دو مرد
«آب و خاک» داستانی جذاب با نثری ساده است که قصه کاراکترهای خود را با ارجاع به گذشته روایت می کند
«آب و خاک» را شاید بتوان یکی از متفاوت ترین آثار «جعفر مدرس صادقی» دانست؛ این داستان با شگردهای سینمایی نوشته شده است و به همین جهت قابلیت تبدیل شدن به فیلم را هم دارد. هر فصل از این رمان براساس نگرش و زاویه دید خاصی نوشته شده است و با فلش بک هایی روابط بین شخصیت ها در آن شکل می گیرد.
مدرس صادقی داستان خود را با نثری ساده و خطی همراه با ارجاع هایی به گذشته روایت می کند. این داستان روایت زندگی شخصی است به نام «بهمن اسفندیاز» که پس از بیست و شش سال به ایران بر می گردد و در خیابان های تهران خود را با گذشته و شرایط فعلی زندگی اطرافیانش رو در رو می کند. در این میان سه کاراکتر زن رمان مانند یک قربانی در برابر زیاده خواهی های دو شخصیت مرد آن، نمایان می شوند.
مدرس صادقی هر بخش از داستان را به یکی از کاراکترها اختصاص می دهد تا روایت شکل زیباتری به خود بگیرد. آب و خاک نظر منتقدان ادبی را به خود جلب کرد و نامزد جایزه ششمین دوره جایزه ادبی گلشیری هم شد.
7- بریم تبریز و برگردیم
«دو قدم این ور خط» داستان سفری ذهنی و حرکت بین مرزهای واقعیت و خیال است
جامعه ادبی ایران، «احمد پوری» را بیشتر به عنوان مترجم می شناسد. اما پوری با اولین رمان خود یعنی «دو قدم این ور خط» نشان داد که نه تنها مترجمی توانادر عرصه شعر، که رمان نویس قابلی هم است. نخستین رمان پوری در هفت فصل نوشته می شود. در این فصول، راوی سفری ذهنی را به لندن، تبریز، باکو و لنینگراد آغاز می کند. در این سفر قرار است راوی از «آیریا برلین» نامه ای عاشقانه دریافت کند و در سفری به گذشته به دست «آنا آخماتووا» شاعر روس برساند.
رمان سفری است که از تهران آغاز می شود و به تهران باز می گردد. احمد پوری در تبریز به دنیا آمده است و در این رمان به نوعی تصاویری از گذشته و سرزمین مادری اش را بازگو می کند. در ادامه ماجرا، راوی در این سفر ذهنی، به لندن و ملاقات با آیزیا برلین و سپس تبریز و باکو و لنینگراد پرواز می کند.
سیر تحول داستان از موقعیتی رئال به یک موقعیت ذهنی با روایتی جذاب، موجب شد تا این رمان تحسین منتقدان بسیاری را برانگیزد. کتابی که می تواند شما را چند روز متوالی یک جا بنشاند و با خود همراه کند.
8- «بخوان تا بدانی چته!»
«وجدان زنو» داستان زندگی مردی است که تمام عمر خود را بیمار می پندارد و به دنبال علت آن است
«ایتالو اسوو» در کتاب «وجدان زنو» حدیث نفسی را بر روی کاغذ می آورد که یک حرکت خطی از کودکی تا پیری نیست بلکه کند و کاوی است سیال جهت دست یابی انساین به ریشه های بیماری خود. «زنو»، شخصیت محوری داستان است که سالیان درازی خود را به چشم یک بیمار نگاه می کند و این گونه در همه زوایای زندگی خود به دنبال علت آن می گردد. کتاب در شش فصل نوشته شده و خاطرات «زنو کارسنی» را در بر می گیرد.
زمانی که این رمان در سال ۱۹۲۳ به چاپ رسید هیچ کس آن را جدی نگرفت و اگر تلاش های «جیمز جویس» برای ترجمه و چاپ آن در پاریس نبود، شاید این کتاب تا به امروز حتی از بین رفته بود. ایتالو اسوو در این رمان تلفیقی از طنز و روان شناسی فرویدی را به ظرافت و زیبایی نمایش می دهد. «آندره تریو» بنیان گذار مکتب پوپولیسم درباره وجدان زنو گفته است: یک شاهکار عظیم و باورنکردنی. در طول یک قرن احتمال دارد فقط پنج یا شش اثر با این غنا و عظمت خلق شود.
رمان وجدان زنو علیرغم همه ویژگی های قابل تمامل خود در ایران ناشناخته مانده است در حالی که این رمان بی تردید یکی از آثار مهم در ادبیات معاصر جهان محسوب می شود. با خواندن این کتاب می توانید مطمئن باشید تعطیلات خود را با یک لذت وصف ناشدنی عجین کرده اید.
9- اگر با عالم و آدم نمی سازید...
«ناتوردشت» یک شاهکار ادبی است که بی پروا به ارزش های اخلاقی دهه 50 آمریکایی می تازد
«جی. دی سلینجر» با خلق رمان «ناتوردشت» درواقع آمریکایی ترین داستان تاریخ ادبیات آمریکا را نوشت؛ و این گونه ما با یکی از جالب ترین شخصیت های ادبیات آشنا شدیم: «هولدن کالفیلد» 17 ساله که در یک آسایشگاه روانی بستزی است و می خواهد برای ما داستان زندگی اش را تعریف کند.
هنوز چند صفحه اول را نخوانده عاشق شخصیت هولدن کالفیلد، این نوجوان سرتق دوست داشتنی می شوید که با عالم و آدم سر ناسازگاری دارد. هولدن حتی اگر در حال فحش دادن و تکه انداختن به اطرافیانش نباشد معمولا این کار را در دلش انجام می دهد و همین است که ما را به او نزدیک تر می کند چرا که ما در تمام طول داستان داریم به خزعبلات فیلسوف مابانه هولدن و آسمان و ریسمان بهم بافتن های عجیب و غریبش در مورد آدم ها و موقعیت های اطرافش گوش می دهیم و جالب این جاست که در بیشتر مواقع منطق خاص هولدن را حسابی قبول می کنیم و از حرف هایی که او نثار آدم های اطرافش می کند کلی هم ذلت می بریم.
سلینجر با رمان ناترودشت و کاراکتر هولدن عاصی اش که ارزش های اخلاقی دهه پنجاه آمریکایی را لجن مال می کند جاودانه می شود. آن چنان که آثار دیگرش در برابر این شاهکار ادبی بزرگ فروغ چندان ندارند. انگار که سلینجر فقط یک کتاب است و فقط یک کاراکتر: ناتوردشت و هولدن کالفیلد.
۱۰- داستان براندازی
«بار هستی» یک رمان فلسفی خواندنی است که از لذت، درد، شادی و غم سخن می گوید
سخن گفتن درباره رمان «بار هستی» همان قدر دشوار است که سخن گفتن از کل هستی. این کتاب آن قدر عمیق و قابل تامل است که درباره اش می توان کتاب ها نوشت. رمان به شرح وضعیت هنرمندان و روشن فکران چکسلواکی پس از بهار پراگ یعنی پس از حمله اتحاد شوروی به چکسلواکی و سرنگونی حکومت می پردازد. «توما»، شخصیت اصلی رمان انتقادات فراوانی به کمونیست های چک دارد و همین موجب می شود که او شغلش را از دست بدهد. او طی اتفاقی با «ترزا» ازدواج می کند اما رابطه با زنان دیگر مانند «سابینا» را نیز ادامه می دهد. با این وجود می داند که فقط ترزا را دوست دارد و ترزا اما با دانستن این موضوع دچار حالت های پریشانی و کابوس های هولناک ناشی از نبود توما می شود.
بار هستی از بودن سخنی می گوید؛ از ذلت ها تا دردها، از غم ها تا شاید ها. وقتی نباشید، دیگر چیزی برای شما معنا ندارد. پس مجهول بزرگ هستی برابر با نیستی شما است. کسی که سبک است هم چون پر در آسمان پرواز می کند ولی آن که سنگین تر است و بار سنگینی را به دوش می کشد واقعی تر است. هرچقدر سبک باشی راحت تری و هرچقدر واقعی تر باشی این سنگینی واقعیت تو را به زمین نزدیک تر می کند: سبکی تحمل ناپذیر هستی.
بار هستی یکی زا زیباترین رمان های فلسفی است که فیلمی هم توسط «فیلیپ کافمن» از آن با بازی «ژولیت بینوش» ساخته شد که البته نتوانست به اندازه رمان، جذاب و تماشایی باشد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر