پشت پرده کلیپ سازی زیرزمینی در ایران

مجله یکشنبه: س.م یکی از کسانی است که نامش در اغلب کلیپ هایی که از شبکه های ماهواره ای پخش می شود وجود دارد و این یعنی نام او به عنوان یکی از حرفه ای های کلیپ سازی در موسیقی زیرزمینی جاافتاده است.

به گزارش برترین ها او 27 ساله است و لیسانس مدیریت صنعتی از دانشگاه آزاد اصفهان دارد. س.م امروز در خارج از کشور زندگی می کند و دلیل این موضوع را هم تصمیم شخصی اش عنوان می کند و می گوید رفتنم ربطی به کلیپ یا محدودیت ها نداشته و فقط می خواستم با سبک زندگی مردم در کشورهای دیگر آشنا شوم...


*چی شد که وارد کلیپ سازی شدی؟

برادران بوشهری قبل از اینکه وارد کار کلیپ شوند، برای آتش نشانی تیزر تبلیغاتی می ساختند. این دوستان تصمیم گرفتند به تهران بیایند و کلیپ سازی را آغاز کنند اما از آنجایی که از شهرستان آمده بودند بچه ها به قول معروف تحویل شان نمی گرفتند! من آن زمان با برادران بوشهری آشنا شدم و حدود یک سال و نیم تقریبا با هم زندگی می کردیم و تصمیم گرفتیم با یکسری ایده جدید کار را آغاز کنیم. من ایده می دادم و دوستان ایده هایم را اجرا می کردند.

*این ماجرا به چه سالی بازمی گردد؟

حدود سال ۸۴ بود که ما کارمان را آغاز کردیم. آن زمان برادران بوشهری می خواستند برای دو خواننده آن موقع، کلیپ بسازند. اما این دو خواننده آنها را از استودیو بیرون کرده بودند. من کاری کردم که همین دو نفر مدتی بعد برای یک کلیپ دیگر پنج میلیون و پانصد هزار تومان به برادران بوشهری پرداخت کردند. دوستان وقتی به این نتیجه رسیدند که می شود از این راه درآمدزایی هم داشته باشند، اخلاقشان کمی فرق کرد و من هم ترجیح دادم با این دوستان همکاری ام را ادامه ندهم.

*پس اگر برادران بوشهری را افراد مستعدی فرض کنیم تو کسی هستی که به استعداد آنها جهت دادی، درسته؟

بله، آنها بچه های بسیار خوبی هستند و استعداد خوبی هم در کار تصویر دارند اما متاسفانه در کارشان تصمیمات اشتباه زیادی گرفتند و نتیجه اش هم شد همین که امروز پول چندانی بابت کارهای متعددی که این دوستان انجام داده اند عایدشان نشده است و در نهایت هم دستگیر شدند و هیچ کس هم نرفت دنبال حل مشکل شان!

*بعد از اینکه از برادران بوشهری جدا شدی، با کی همکاری داشتی؟

یکی از دوستانم پسری به نام مجید را به من معرفی کرد که دوست داشت در زمینه کلیپ فعالیت کند. من روز اول تمام مسائل را برایش توضیح دادم و بعد شروع به همکاری کردیم. این بار علاوه بر دادن ایده، تصویربرداری و تا حدی تدوین کار را هم برعهده داشتم. مجید هیچ وقت فکرش را نمی کرد بتواند کاری بسازد که با کار برادران بوشهری مقایسه شود ولی من برایش توضیح دادم که می شود این کار را انجام داد. اواسط همکاری با مجید بود که احساس کردم او هم دارد راه برادران بوشهری را طی می کند. تصمیم گرفتم همکاری ام با مجید را هم تمام کنم و دیگر تمام کارها را خودم انجام دهم.

*و از آن موقع نامت به عنوان کارگردان پای کلیپ ها می خورد؟

بله، تا آن موقع در پایان خلی از کلیپ ها از من تشکر ویژه شده بود اما از آن زمان به بعد تصمیم گرفتم نام خودم را به عنوان کارگردان در کلیپ ها بزنم.

*چی شد که به این نتیجه رسیدی باید وارد کارگردانی کلیپ شوی؟

ببین تا آن روز اکثر فیلم هایی که از ایران ساخته و در سطح جهانی پخش شده بود به نشان دادن بدبختی ها و سیاهی های جامعه پرداخته بود. من با ورود به عرصه کلیپ خواستم چهره اصلی کشورم را به مردم جهان نشان دهم که ایران ۲۰۱۲ چقدر مدرن و شاداب است.

*اصلا چه اتفاقی می افتد که یک خواننده به این نتیجه می رسد که باید کلیپ بسازد؟

فایده کلیپ برای خواننده این است که او به واسطه فایده تصویر می تواند خودش و کارش را به مخاطب نشان دهد. بی تعارف، امروز ما خواننده کم نداریم و شما وارد هر سایت یا شبکه ای که بشوید با انبوهی از خوانندگان جویای نام مواجه می شوید که حتی شما یک بار هم اسم شان را نشنیده اید و در این بازار شلوغ برای دیدن شدن و شنیده شدن موسیقی باید دست به دامان کلیپ شد.

*خب این که تو می گویی فقط باعث شهرت خواننده می شود اما وقتی کار غیرمجاز است هیچ بازده مالی برای او ندارد...

بله، در مجموع هیچ پولی در این ماجرا وجود ندارد. متاسفانه بچه هایی که کارشان خوب است وضعیت مالی خوبی ندارند و بالعکس کسانی که استعداد چندانی ندارند، پول زیادی برای شهرت خرج می کنند. من صادقانه می گویم که تا امروز هزینه خیلی از کلیپ هایی که ساخته ام را خودم پرداخت کرده ام تا بتوانم به کسانی که در زمینه موسیقی استعداد خوبی دارند کمک کنم.

*تصویر چقدر در دیده شدن خواننده موثر است؟

خیلی زیاد! خیلی اوقات آهنگ هایی منتشر می شود که تا مدت ها شنیده نمی شود اما زمانی که آن را تبدیل به کلیپ می کنی تازه بین مردم پخش می شود و به آهنگ هیت تبدیل می شود.

*پس خوانندگان مجازی که امروز دارند فعالیت می کنند چطور بدون کلیپ به موفقیت رسیده اند؟

وقتی به جای بقیه پول به شما آلبوم های مجاز داده می شود صدای خواننده های مجاز خیلی راحت بین مردم جا می افتد و همین می شود که خیلی ها ادعا می کنند آهنگ های ما بدون کلیپ مورد توجه قرار گرفته.

*خب مگر دروغ می گویند؟ مثلا محسن یگانه تا امروز حتی یک کلیپ هم نداشته اما کنسرت هایش همیشه مورد استقبال قرار می گیرد...

به نظرت اگر امروز برای هر کدام از خوانندگان غیرمجاز داخلی کنسرت برگزار شود جمعیت کمتری نسبت به این آقایان می آیند؟ قطعا جمعیت به مراتب بیشتری در کنسرت خوانندگان زیرزمینی شرکت خواهند کرد اما جایی برای نشان دادن توانایی هایشان ندارند. شما هرجا که می روید مثلا عکس آقای یگانه را می بینید، مثل این می ماند که من به شما هر روز پاستیل بدهم، شما اگر دوست هم نداشته باشید مجبورید پاستیل را بخورید چون مجبورید!

*این حرفت یعنی انتخاب های مخاطب موسیقی در ایران محدود و مخاطب مجبور است بین این انتخاب های محدود یکی را انتخاب کند؟

صددرصد! مگر چند نفر به اینترنت دسترسی دارند که بخواهند آهنگ های بچه های زیرزمینی را دانلود و گوش کنند؟

*فکر می کنی چرا کلیپ در فضای موسیقی مجاز اینقدر مهجور است؟

شاید یک دلیلش این است که از یکسری فاکتورها در کلیپ مجاز نمی توان استفاده کرد. از طرفی ما اگر کلیپ مجاز تولید کنیم کجا باید آن را نمایش دهیم؟ هیچ رسانه ای برای این ماجرا وجود ندارد و برای همین هیچ انگیزه ای برای ساخت کلیپ با ویژگی های مجاز برای سازندگان کلیپ وجود ندارد.

*چه فاکتورهایی را در کلیپ مجاز نمی توان داشت؟

اکثر خواننده ها آهنگ هایشان را برای جنس مخالف می خوانند ولی در کلیپ مجاز با محدودیت نشان دادن جنس مخالف مواجه خواهند بود.

*اما بروبکس آمد و در «سوسن خانوم» ابتکار به خرج داد و دستی که دستکش زنانه پوشیده بود را نماد سوسن خانوم قرار داد، نمی توان با چنین ابتکاراتی کلیپ مجاز جذاب تولید کرد؟

خب همین گروه بروبکس که این کار را انجام دادند هم در نهایت دستگیر شدند درحالی که واقعا در کارهایشان نکته خلاف مقررات انجام نداده بودند. این موضوع در سینما هم وجود دارد. تلویزیون فیلم هایی پخش می کند که خانم ها حجاب ندارند اما امکان ندارد این اتفاق در فیلم های ایرانی بیفتد اما بعضا فیلم های خوبی در سینمای ایران تولید می شود. ما باید رسانه هایی برای پخش کلیپ در کشور داشته باشیم، مطمئن باش همه ما می توانیم خلاقیت به خرج دهیم و کلیپ های مجاز و جذاب بسازیم.

*تا به حال سراغ مسوولان مربوطه رفته اید که بگویید ما به رسانه نیاز داریم؟

ببین برای اینکه وارد مذاکره شوی باید یک سابقه برای خودت در زمینه کلیپ سازی داشته باشی و تا زمانی که کاری برای ارایه دادن نداشته باشی نمی توانی بگویی من کلیپ سازم و می خواهم مجاز کار کنم! در نتیجه خود به خود قبل از مجاز شدن، ناخودآگاه غیرمجاز می شوید! همه ما دوست داریم در کشور خودمان به صورت مجاز کار کنیم اما باید شرایط کار برایمان فراهم شود.

*تا امروز به این فکر کرده ای که از مسوولان بپرسی مخالفتی که در مورد کلیپ وجود دارد از کجا نشات می گیرد؟

تو خودت می دانی مسوول اصلی رسیدگی به مساله کلیپ در کشور ما کیست که من بروم با او صحبت کنم و سوالاتم را بپرسم؟ من مثلا فردا صبح می روم و می خواهم مجوز ساخت کلیپ بگیرم! واقعا باید به کدام نهاد یا کدام شخص مراجعه کنم؟ آنجا جایی است که فقط کار را از لحاظ قابل پخش بودن یا نبودن بررسی می کنند...

*تو وقتی مثلا سرنوشت برادران بوشهری را دیدی نسبت به این مقوله دلسرد نشدی که این کار را رها کنی و زندگی ات را در یک مسیر و شغل دیگر ادامه دهی؟

کلیپ برای من اصلا حکم شغل و بیزینس ندارد! من شغل دیگری دارم و کلیپ سازی برایم یک عشق و علاقه است.

*و حتی حاضری برای رسیدن به این علاقه از ایران هم خارج شوی؟

من دلیلی ندارد از ایران بروم! تا زمانی که به من اجازه کار در ایران داده شود می مانم و کار می کنم.

*تا امروز دستگیر نشده ای؟

نه، البته صحبت هایی با من شده که از خط قرمزها عبور نکنم اما تا امروز هیچ وقت دستگیر نشده ام. خیلی دیگر از بچه ها هم هستند که کار می کنند و مشکلی هم برایشان پیش نیامده است.

*اس جی که بعد از اسمت می آید مخفف چیست؟

اول اسم پدر و مادرم است! ۱۰ سال پیش پدر و مادرم را از دست دادم و برای زنده نگاه داشتن نام آنها اول نام این دو عزیز را در اول اسم خودم آوردم.

*چقدر احتمال می دهی که کلیپ در ایران مجاز شود و بتوانی راحت و مجاز کار کنی؟

این آرزوی همه ماست که بتوانیم به صورت مجاز در کشورمان کار کنیم. اگر الان به من بگویند این امکان فراهم شده که به صورت مجاز کلیپ بسازی، هفت صبح فردا می روم و کارهایم را برای اخذ مجوز انجام می دهم اما فعلا فکر می کنم همه چیز رنگ و بوی آرزو برایمان دارد!

*حرف آخر...

از مسوولان می خواهم به ما اعتماد کنند و با در اختیار قراردادن امکانات به ما اجازه دهند به صورت مجاز کار کنیم. من بدون داشتن امکانات کلیپی ساختم که در شبکه معتبر MTV پخش شد و به عنوان اولین کلیپ ایرانی که در این شبکه موسیقی معتبر و جهانی به نمایش درآمد مطرح شد. شاید باور نکنی اما من این کلیپ را با امکانات کم و در منزل خودم در تهران ساختم.