تقويت بافت‌هاي بدن به وسيله ماساژ

برترین ها: دكتر مارك استينسون، نويسنده كتاب «هزار و يك راه براي درمان پوست و مو» و متخصص برجسته پوست و مو در كانادا به چند سوال مهم درباره ليزر موهاي زائد پاسخ مي‌دهدبه هر دري كه مي‌زنيد از شرشان خلاص نمي‌شويد، زيرا حذف موهاي زائد با روش‌هاي معمول تنها به‌طور موقت آن‌ها را از بين مي‌برد و چند هفته بعد مي‌بينيد كه دوباره سروكله اين موهاي آزار‌دهنده پيدا مي‌شود؛ موهايي كه ريشه‌كن كردن‌شان هم درد زيادي دارد و هم وقت‌گير بوده ولي موقت است. در ميان اين روش‌هاي رنگارنگ، از حذف موهاي زائد با كمك ليزر به‌عنوان يكي از ماندگارترين و كم‌خطرترين روش‌ها ياد شده است؛ روشي كه گرچه سال‌هاست انجام مي‌شود اما ممكن است هنوز اطلاعات دقيقي در موردش نداشته باشيد. در اين صفحه دكتر مارك‌استينسون به سوالات شما در اين مورد پاسخ مي‌گويد.ماساژدرماني يكي از شيوه‌هاي درماني طب مكمل است كه امروزه در بسياري از مكاتب درماني نظير طب سنتي چين، طب سنتي هند «آيورودا»، طب سنتي ايران، طب سنتي تبت و حتي بسياري از شيوه‌هاي درماني طب رايج به ارائه خدمات درماني و پيشگيرانه مي‌پردازد. در اين شيوه فوايد و خواص درماني متعددي از قبيل رهايي از استرس، كاهش اضطراب، درمان افسردگي، كاهش و كنترل درد، تعديل فشار خون و بهبود عارضه‌هاي به‌وجود آمده از تمرينات و حركات ورزشي را به مخاطبش ارائه مي‌كند؛ اين شيوه درماني حتي در مواردي پا را فراتر مي‌‌گذارد و به‌صورت مستقل يا به‌عنوان يك شيوه درماني مكمل در كنار ديگر شيوه‌هاي درماني در طب رايج و طب‌هاي سنتي به درمان بيماري‌ها مي‌پردازد. در اين شماره با «فرامرزقمصري»، مدرس شيوه‌هاي درماني مشرق زمين به گفت‌و‌گو نشستيم تا بيشتر از فوايد و خواص درماني ماساژدرماني به‌ويژه ماساژهاي شرقي آگاه شويم.



در بدن انسان بافت‌هايي وجود دارد كه در طب رايج با نام «فشيا» يا «وتر» شناخته مي‌شوند. اين بافت‌ها اگر چه از جمله بافت‌هاي ظريف بدن محسوب مي‌شوند اما بسيار مقاوم و مستحكم هستند و متخصصان ماساژ درماني هنگام اجراي تكنيك‌هاي يداوي بيش از هر چيز روي اين بافت‌ها مانور مي‌دهند. بافت «فشيا» از جمله مهم‌ترين بافت‌هاي بدن است و حكم سازه‌هاي يك ساختمان را در بدن دارند از اين‌رو توجه به سلامت و استحكام آن‌ها در بدن بسيار اهميت دارند زيرا اين بافت‌ها از جمله بافت‌هايي هستند كه اطراف تمامي اندام‌ها از جمله قلب، كبد، كليه، ريه و مغز را در بر گرفته‌اند. از اين‌رو امروزه درمانگران ماساژدرماني در طب رايج و سنتي در جهان بيشترين تكنيك‌ها را روي «فشيا» كه در تمامي ساختار بدن وجود دارند، اعمال مي‌كنند؛ در ماساژهاي ارائه شده توسط طب سنتي چين درمانگران با 2 رويكرد ماساژدرماني را به بيمار ارائه مي‌كنند؛ يكي در قالب ارائه ماساژهاي فيزيكي و ديگري ماساژهاي غيرفيزيكي كه با ارتعاشات صوتي همراه است.



در طب سنتي چين كه قدمت آن به ۹ هزار سال مي‌رسد به بيماراني كه دچار ضربه‌هاي عاطفي مي‌شوند نوعي ماساژ ارائه مي‌كردند كه به بهبود حال بيمار كمك مي‌كرد؛ همانطور كه مي‌دانيد درمانگران مكتب طب چين بر اين باورند كه بيماري‌هاي جسمي بر روح و بيماري‌هاي روحي به مرور زمان بر سلامت جسم نيز اثر مي‌گذارند از اين‌رو آن‌ها به افرادي كه در زندگي دچار شكست عاطفي شده‌اند يا يكي از نزديكان‌شان را از دست داده‌اند تكنيكي را آموزش مي‌دهند كه با انجام اين تكنيك علاوه بر آن‌كه مركز عاطفه فرد در ناحيه سينه ماساژ دريافت مي‌كند بلكه «فشيا»ها و بافت‌هاي اطراف قلب وي نيز تحت‌تاثير ماساژ و حركات صوتي-ارتعاشي كه درمانگر به او ارائه مي‌دهد تقويت شده و توان بيشتري پيدا مي‌كنند زيرا فردي كه ضربه عاطفي خورده است به مرور با ضعف بافت‌ها و «فشيا»ي اطراف قلب نيز روبه‌رو مي‌شود و گه‌گاه دردهايي را در ناحيه سينه احساس كرده و به‌طور ناآگاهانه «آه» مي‌كشد.



در متون كلاسيك طب چيني به اين نكته اشاره شده كه افرادي كه در كودكي و حتي در بزرگسالي دچار ترس هستند و نسبت به مسائل مختلف ترس و نگراني دارند، استعداد زيادي براي ابتلا به بيماري‌هاي كليوي و بيماري‌هاي رايج مجاري ادراري دارند. خوشبختانه در طب سنتي چين و دستورات حفظ الصحي كه در اين مكتب وجود دارد تكنيك‌ها و حركات ارتعاشي- صوتي وجود دارد كه درمانگر با آموزش آن به بيمارش به او كمك مي‌كند تا اين مسئله را كنترل كرده و مانع از ابتلا به بيماري‌هاي كليوي شود.



ماساژهاي عضلاني از جمله ماساژهايي هستند كه لايه‌هاي دروني‌تري را دربر مي‌گيرند. در اين نوع ماساژ عضلات و بافت‌هاي زير پوست ماساژ دريافت مي‌كنند. اين نوع ماساژ توسط درمانگران براي از بين‌بردن انقباض‌ها و اسپاسم‌هاي عضلاني مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اسپاسم‌هاي عضلاني به ۳ صورت «انقباض يا تنش عضلاني»، « انقباض توده‌اي» و «كرمپ‌ها» يا «پيچيدگي‌هاي عضلاني» در بدن ديده مي‌شود. اين پيچيدگي‌هاي عضلاني حتي ممكن است در عضلات روده، معده يا شكم بيمار ديده شود كه خوشبختانه در شيوه ماساژ درماني ژاپني «شياتسو» براي درمان آن‌ها تكنيك‌هاي مفيدي وجود دارد.درمانگران ماساژدرماني براي هر۳ نوع انقباض و اسپاسم تكنيك‌هايي را سراغ دارند كه به راحتي مي‌توانند بيمار را از شر اين نوع اسپاسم‌ها رها كنند و درد بيمار را تسكين دهند.



درمانگران طب سنتي چين افزايش حرارت دروني كبد را يكي از دلايل ابتلا به افسردگي و برخي از بيماري‌هاي روحي مي‌دانند. اين درمانگران علاوه بر درمان اين وضعيت و كنترل ميزان حرارت كبد، قادرند با ارائه تمرينات و ماساژهايي خاص به كنترل حرارت دروني كبد و تخليه گرما در اين ناحيه كمك كنند و مانع از ابتلاي افراد به افسردگي يا كنترل و درمان بيماري شوند. امروزه كودكان چيني در مدارس ابتدايي چين با برخي از اين نوع ماساژها و تكنيك‌هاي ساده كه قابل انجام در منزل است آشنا مي‌شوند و مي‌دانند با كمك كدام تكنيك‌ها مي‌توانند سلامت و تندرستي خود را تقويت كرده و بيماري‌هاي جسمي و روحي را از خود دور كنند.



درمانگران طب چيني با ۳ رويكرد ماندگاري فشار روي عضله خاص، ماندگاري كشش روي عضله و در نهايت انجام حركات فشاري، چرخشي و ارتعاشي روي ماهيچه‌ها و «فشيا»ها در بدن كار مي‌كنند؛ آن‌ها در اين مسير با ارائه حركات يداوي با كمك انگشتان دست روي عضلات و وارد كردن فشار در بخش‌هايي خاص به درمان برخي بيماري‌ها يا تسكين دردها كمك مي‌كنند. در مواردي درمانگر با ايجاد كشش روي عضله كه قالبا با كمك بادكش انجام مي‌شود، به درمان مي‌پردازد و گاهي به‌طور توامان از حركات فشاري، چرخشي و ارتعاشي روي «فشيا» و عضلات بهره مي‌گيرد. در هر ۳حالت درمانگر تلاش مي‌كند با ارائه بهترين روش براي بهبود حال بيمار اقدام كند و حتي ماساژي را به افراد سالم ارائه كند كه به حفظ سلامت و ارتقاي تندرستي آن‌ها كمك كند.


درمانگران و متخصصان ماساژ درماني در جهان و به‌طور كلي تمامي درمانگران شيوه‌هاي طبيعي درمان بدن را يك كل واحد مي‌دانند و معتقدند اعضا و اندام‌هاي اين كل به هم پيوسته با يكديگر در ارتباط هستند؛ اين موضوع درباره «فشيا» يا بافت‌هاي عضلاني بدن نيز صادق است. براساس ديدگاه درمانگران «فشيا»ها به مركزيت ناف و در خلاف جهت عقربه ساعت در بدن قرار گرفته‌اند و به هم محكم شده و در ارتباط هستند به همين دليل است كه وقتي فردي به درمانگر مراجعه مي‌كند و مي‌گويد گردنم درد مي‌كند ما علاوه بر عضلات اين ناحيه، مچ پاي او را نيز ماساژ داده و تكنيك‌هاي درماني را روي آن انجام مي‌دهيم تا تاثير درمان و تكنيك‌ها افزايش يابد. با وجود اين در شرايط طبيعي وقتي درمانگر شكم فردي را ماساژ دهد، عملا كل «فشيا»ها و بافت‌هاي عضلاني او را تحريك كرده و در جهت بهبود ساختار و عملكرد آن‌ها اقدام كرده است.



در ماساژهاي پوستي درمانگر تمركز اصلي را روي پوست مي‌گذارد و تكنيك‌هايي را كه سراغ دارد، روي پوست ارائه مي‌كند. در اين نوع ماساژ ريلكسي و آرامش خاصي از طريق پوست به بيمار منتقل مي‌شود. ماساژ «البور» يكي از اين ماساژهاست كه روي پوست كار مي‌كند و درمانگرانش بر اين باورند كه در ماساژ نبايد هيچ‌گونه فشاري را به بدن بيمار وارد كرد و درمانگران‌شان را از اين عمل منع مي‌كنند چون بر اين باورند كه ارائه فشار به بدن فرد ماساژگيرنده، خود مي‌تواند موجب ايجاد استرس شود.



امروزه انسان‌ها در مقايسه با گذشته توانايي كمتري براي رويارويي با فشارها، استرس‌ها و تنش‌هاي روزمره دارند. در زمان‌هاي گذشته مردم مبدل‌هاي قوي‌تري داشتند و به‌راحتي قادر بودند استرس‌ها و تنش‌هايي را كه به آن‌ها منتقل مي‌شد كنترل كرده و به آرامش پس از اضطراب يا استرس دست پيدا كنند؛ اين توانايي در ميان انسان‌هاي امروزي به‌ويژه جوانان بسيار كم شده است؛ به اين معنا كه افراد كمتر قادرند پس از گذراندن يك فشار عصبي يا استرس خيلي سريع آرامش را در خود ايجاد كنند و اين مسئله تاثير زيادي روي «فشيا»‌ها و بافت‌هاي عضلاني بدن دارد و به مرور موجب كاهش توان و عملكرد آن‌ها در بدن مي‌شود و از طرفي چون اين بافت‌ها و عضلات در اطراف اندام‌هاي دروني بدن نيز وجود دارد به مرور بر عملكرد اين اندام‌ها نيز اثر مي‌گذارد.



در برخي از شيوه‌هاي درماني مانند «يومي هوتراپي» درمانگران علاوه بر ارائه ماساژ در 3 سطح پوست، عضله و استخوان از رايحه‌درماني يا روغن‌درماني نيز استفاده مي‌كنند و به‌طور همزمان از هر 2 روش براي بهبود حال بيمارشان بهره مي‌گيرند. در اين شيوه درمانگران براي هر يك از 3 نوع ماساژ روغن‌هاي خاصي را مورد استفاده قرار مي‌دهند. اين درمانگران زماني‌كه ماساژهاي سطحي و پوستي به بيمار ارائه مي‌دهند از روغن زيتون استفاده مي‌كنند. زيرا روغن زيتون امكان نفوذ به لايه‌هاي زيري را ندارد و در ناحيه پوست متوقف مي‌شود اما از طرف ديگر براي ارائه ماساژهاي عضلاني كه تمركز تكنيك‌ها به روي عضلات است روغن‌هايي مانند روغن نارگيل، روغن بادام شيرين را توصيه مي‌كنند. زيرا اين روغن‌ها امكان نفوذ از لايه پوست به لايه زيري را دارند و به اين ترتيب موجب تسريع روند درماني مي‌شوند. درنهايت براي ارائه ماساژ به مفاصل و استخوان‌ها درمانگران روغن كنجد، روغن بادام تلخ و روغن شترمرغ را توصيه مي‌كنند كه از 2 لايه پوست و عضله عبور مي‌كند و حتي قادر است به استخوان‌ها نيز نفوذ كند.



درمانگران ماساژ درماني در سراسر جهان متناسب با نياز بيمار و مخاطب خود از شيوه‌هاي مختلف ماساژ براي درمان يا پيشگيري از ابتلا به بيماري‌ها استفاده مي‌كنند. برخي از ماساژ‌ها روي پوست انجام مي‌شوند و تنها روي اين ناحيه تاثير دارند. برخي ماساژها عميق‌تر هستند و علاوه بر پوست، عضلات بدن را نيز تحت‌تاثير قرار مي‌دهند و درنهايت برخي ماساژها استخواني-مفصلي هستند كه تمركز بيشترشان به روي بافت‌هاي استخواني بدن است. در برخي از شيوه‌هاي درماني، از يك يا چند نوع از ماساژها براي درمان استفاده مي‌شود. به‌عنوان مثال شيوه درماني «يومي‌هوتراپي» از هر ۳نوع ماساژ پوست، عضله و استخوان براي درمان و حتي حفظ سلامت و تندرستي در مراجعانش استفاده مي‌كند.


برخي توصيه‌ها وجود دارد كه توجه به آن‌ها به حفظ سلامت افراد جامعه بيشتر كمك مي‌كند. در همه مكاتب و شيوه‌هاي درماني استثناهايي وجود دارد كه آگاهي از آن‌ها ضروري و لازم است.
درمانگران ماساژدرماني به مادران باردار توصيه مي‌كنند كه از دريافت ماساژ خودداري كنند. به‌ويژه اگر ماه‌هاي بارداري آن‌ها از 4 ماه گذشته است. اين گروه تنها در شرايطي خاص و با نظارت متخصص زنان و متخصص ماساژدرماني مي‌توانند از برخي از تكنيك‌هاي ماساژدرماني استفاده كنند.

افرادي‌كه واريس دارند به‌ويژه گروهي‌كه واريس‌هاي پيشرفته دارند، نبايد ماساژ دريافت كنند. دريافت ماساژ در موضع مبتلا به واريس ممكن است موجب حركت لخته‌هاي خون شده و در نهايت خطر سكته‌قلبي را براي بيمار به همراه داشته باشد.

اگر از داروي خاصي مصرف مي‌كنيد پيش از دريافت ماساژ اين موضوع را با متخصص ماساژ درماني خود در ميان بگذاريد.

ماساژدرماني براي افرادي‌كه مبتلا به ديسك داخلي هستند، به‌خصوص آن‌ها كه ديسك آن‌ها به سمت نخاع حركت كرده توصيه مي‌كند كه از اين شيوه به‌ويژه شيوه‌هايي كه در آن به ارائه «كركينگ» پرداخته مي‌شود، پرهيز كنند.

افراد مبتلا به سرطان نيز بهتر است ماساژ دريافت نكنند يا اين كار را با مشاوره متخصص و درمانگر خود تجربه كنند.

درصورتي‌كه به روغن يا رايحه خاصي حساسيت داريد، پيش از دريافت ماساژ با روغن اين موضوع را با درمانگرتان مطرح كنيد.