پایتخت اپلیکیشن‌ نویسی ایران کجاست؟

روزنامه هفت صبح - علی هادی زاده: اگر می خواهید بدانید در چه استانی و با چه تیم و روشی می توانید بیشترین درآمد را از اپلیکیشن نویسی کسب کنید این گزارش را از دست ندهید.

دنیای برنامه نویسی و ساخت برنامه یکی از جذاب ترین حوزه های فعالیت در حال حاضر محسوب می شود. کاری که افراد شاغل در آن به خود لقب توسعه دهنده داده و درآمدهای بسیاری نیز کسب می کنند. البته اینجا یک مسئله اساسی وجود دارد. بسیاری از توسعه دهنده هایی که درآمد زیادی کسب می کنند برای شرکت هایی با کاربری های مختلف کار می کنند و معمولا به صورت مستقل وارد بازار کار نمی شوند. برای این که ببینیم واقعا اوضاع پشت پرده توسعه دهندگان چگونه است به سراغ آمارهای کافه بازار رفته ایم تا ببینیم این تیم های مستقل که قصد دارند با تولید یک اپلیکیشن به درآمد برسند چه شرایطی داشته و در کجای کشور بیشتر مشغول فعالیت هستند.

در این میان با آمارهای جالبی رو به رو شدیم که نشان می داد جواب بسیاری از سوالات مان با چیزی که فکر می کنیم بسیار متفاوت است. مثلا قم به نسبت جمعیت بیشترین میزان توسعه دهنده را در خود جای داده است. در حالی که حدود ۸۰ درصد توسعه دهندگان این استان حتی لیسانس هم ندارند. در ادامه با هم نگاهی به این آمارها می اندازیم تا کاملا متوجه شوید که اگر می خواهید سهمی از ۶۵ میلیارد تومان چرخه مالی این حوزه داشته باشید باید چه شرایطی داشته و چگونه وارد گود رقابت شوید.

پایتخت اپلیکیشن سازی ایران کجاست؟

همین اول داستان به شما بگوییم که جواب تهران نیست. یعنی جواب خیلی از سوال های توی ذهنتان تهران نیست. این مسئله درست است که تهران بیشترین تعداد توسعه دهندگان را در خود جای داده است و بیش از 30 درصد از شاغلان این صنعت در استان تهران هستند اما این مسئله به خاطر جمعیت این استان است و اگر به سراغ نسبت جمعیت به نسبت توسعه دهنده برویم با جواب های متفاوتی رو به رو می شویم. ولی قبل از آن بهتر است بدانید سهم استان ها به صورت کلی چگونه است. تهران با 32 درصد رتبه اول است و بعد خراسان رضوی با هشت درصد در رتبه دوم و استان فارس نیز با شش درصد در مقام سوم قرار گرفته است.

استان های خوزستان، آذربایجان و اصفهان نیز با پنج، 4.8 و 4.7 درصد در مقام های چهارم تا ششم قرار دارند. از لحاظ جمعیتی عددهای بسیار متفاوتی جلوی ما قرار می گیرد. در استان سیستان و بلوچستان تنها 48 نفر توسعه دهنده مشغول فعالیت هستند. این در حالی است که توسعه دهنده های ایرانی خارج از ایران حدود 143 نفر هستند. تقریبا تمام استان ها عددی زیر هزار نفر دارند و اولین عدد هزار را در رتبه هشتم و استان آذربایجان شرقی مشاهده می کنیم. بیشترین تعداد توسعه دهنده هم طبق انتظار تهران است و حدود 10 هزار توسعه دهنده در این استان مشغول به کار هستند.

البته این آمارها گولتان نزند. این آمارها مربوط به توسعه دهندگانی است که در هر استان زمانی فعالیت می کرده اند. اگر به سراغ تیم هایی که هم اکنون نیز فعال هستند بروید متوجه جا به جایی رتبه استان ها می شوید. مثلا اصفهان از لحاظ جمعیتی و درصدی همیشه رتبه ششم و یا هفتم را بین همه استان ها به خود اختصاص داده است ولی وقتی داستان به فعالیت می رسد ناگهان به رتبه سوم جدول آمده و از بسیاری از استان هایی که تعداد توسعه دهنده بیشتری دارند بالاتر می ایستد. امری که نشان می دهد تیم های استان اصفهان هدف دارتر از بقیه تیم ها فعالیت خود را ادامه دهند.

اما برسیم به پایتخت اپلیکیشن سازی. اگر جمعیت فعالان این صنعت را به نسبت جمعیت استان محاسبه کنیم، استان قم بیشترین تعداد تیم های فعال به نسبت جمعیت را مال خود می کند. بعد از این استان، استان های تهران و سمنان به ترتیب در رتبه دوم و سوم قرار گرفته اند. نکته جالب این که شهر قم از نظر سرعت اینترنت در میان شهرهای کشور رده دوم را به خود اختصاص داده است و این موضوع نشان می دهد وجود زیرساخت های مناسب می تواند بر رشد اشتغال این صنعت تاثیرگذار باشد. همچنین حضور سمنان و گلستان که به صورت کلی در رده های پایین تر جدول از لحاظ جمعیت توسعه دهنده قرار دارند و رتبه سوم و چهارم را مال خود کرده اند، بسیار قابل توجه است.

کدام استان پول بیشتری در می آورد؟

قبل تر در مورد هدف دارتر بودن تیم های استان اصفهان گفتیم. تیم هایی که تداوم فعالیت بیشتری نسبت به تیم های استان های دیگر دارند. در مسئله درآمدزایی نیز می توانیم این انسجام و هدف داربودن تیم های استان اصفهان را به وضوح ببینیم. خارج از تهران که حدود 50 درصد درآمد این صنعت را مال خود کرده است، تیم های استان خراسان رضوی و اصفهان، با 15 و 9 درصد توانسته اند رتبه دوم و سوم را مال خود کنند و بالاتر از استان هایی بایستند که جمعیت توسعه دهنده بالاتری از آنها دارند. مازندران هم جایگاه قابل توجهی دارد. با این که در جدول های مختلف همیشه در اواسط جدول است و جمعیت توسعه دهنده قابل توجهی ندارد ولی با 2.6 درصد سهم از درآمد کل، رتبه پنجم را به خود اختصاص داده است.

برای این که دید بهتری به میزان درآمد تیم های این استان ها داشته باشید کمی حساب و کتاب می کنیم تا متوجه میزان درآمدها بشوید. کل درآمد این صنعت در یک سال حدود 65 میلیارد تومان است. به عنوان مثال به سراغ مازندران می رویم که سهمی 2.6 درصدی دارد و با این که در رتبه پنج ایستاده است به نظر سود زیادی کرده است. میزان سهم این استان از کل درآمد می شود عددی حدود یک میلیارد و 700 میلیون تومان. حال به سراغ تیم های فعال می رویم. تعداد تیم های فعال این استان 237 تیم است. اگر این درآمد را بین این تیم ها تقسیم کنیم، متوجه می شویم که درآمد هر تیم عددی حدود هفت میلیون تومان در سال است. یعنی ماهی حدود 600 هزار تومان.

می دانیم که این عدد بسیار غیرمنطقی به نظر می رسد و تیمی حاضر نیست با این درآمد کار کند. ولی باید توجه داشته باشید که اولا حدود 60 تا 70 درصد تیم های استارتاپی ایران که این توسعه دهندگان هم جزوشان می شوند هنوز در مرحله ورود به بازار بوده و یا به تازگی محصول عرضه کرده اند. از طرفی بسیاری درآمدشان از طریق شرکت هایی که با آنها قرارداد می بندند تامین شده و از طریق توسعه نرمافزار و فروش آن از طریق کافه بازار درآمدزایی خاصی برای خود نمی کنند. خلاصه اگر با شرکتی قرارداد می بندید و یا حقوق می گیرید که هیچ وگرنه اگر به قصد درآمدزایی از طریق فروش اپلیکیشن وارد این گود شده اید بهتر است کمی واقع بینانه به موضوع نگاه کرده و فکر نکنید راه آسانی پیش رو دارید.

زن یا مرد؟ با مدرک یا بدون مدرک؟

اگر بپرسیم بیشترین تحصیلات در میان کل توسعه دهندگان در کدام استان است و یا در کدام استان خانم ها بیشتر به این حوزه وارد شده اند. شاید دوباره اسم تهران در ذهن شما بیاید. ولی اصلا این گونه نیست. چه از نظر تحصیلات و چه از نظر میزان فعالیت خانم ها، استان تهران جزو سه استان برتر هم نیست. مثلا از لحاظ میزان فعالیت زن ها، استان همدان که ۵۰ درصد فعالان آن را خانم ها تشکیل می دهند در رتبه اول قرار گرفته است. امری که نشان می دهد خانم های این استان شانس بیشتری برای پیدا کردن کار در این حوزه دارند. بعد از آن گیلان و خوزستان با ۴۹ و ۳۸ درصد در مقام های بعدی قرار گرفته اند.

در تهران نیز تنها ۲۳ درصد شاغلین این حوزه خانم ها بوده و آقایان سهم زیادی را به خود اختصاص داده اند. همان طور که می دانید میزان مدرک تحصیلی در کار توسعه دهندگی خیلی نقشی نداشته و بیشتر تجربه و مهارت است که حرف اول را می زند. به خصوص از آنجایی که یادگرفتن بسیاری از مهارت های این حوزه از طریق اینترنت و یا آموزشگاه ها صورت گرفته و خیلی رشته مخصوصی برای آن در دانشگاه وجود ندارد. با این حال در بسیاری از استان ها میزان مدرک اهمیت زیادی داشته و در بعضی دیگر عامل مهمی محسوب نشده است.

رتبه اول باتحصیلات‌ترین توسعه دهندگان به بوشهر رسیده است که تقریبا ۱۰ درصد شاغلین آن دارای مدرک کارشناسی و بالاتر هستند. بعد از آن گیلان و مازندران وجود دارند که با ۹۹ و ۷۵ درصد مقام های بعدی را مال خود کرده اند. تهران هم با ۷۰ درصد شاغلین با مدرک کارشناسی و بالاتر و ۳۰ درصد شاغلین دارای مدرکی کمتر از کارشناسی در رتبه چهارم قرار گرفته است. قمی ها هم با این که میزان تیم های فعال زیادی داشتند و به نوعی پایتخت اپلیکیشن سازی محسوب می شدند خیلی به مدرک اهمیتی نداده و تنها حدود ۲۰ درصد فعالیت این استان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر هستند.

شرایط تیم های پردرآمد چگونه است؟

هر تیمی آنچنان که باید درآمد کسب نمی کند و باید شرایط خاصی داشته باشد تا به باشگاه میلیونی ها وارد شود. اگر تیم ها را براساس میزان نفرات به درآمد بررسی کنیم متوجه می شویم که برنامه های توسعه دهندگانی که به صورت گروهی فعالیت می کنند عموما نصب فعال و درآمد بیشتری دارند. به صورت کلی درآمد دیجیتال تیم ها که بیشتر از پنج نفر در آنها فعالیت می کنند حدودا ۱۰ برابر تیم هایی است که در آنها بین دو تا پنج نفر فعالیت دارند. همچنین تعداد نصب فعال برنامه ها براساس میزان شاغلان نشان می دهد که اگر تیم تان دارای ۱۵ نفر و یا بیشتر باشد، اپلیکیشن های شما حدود دو برابر بیشتر از اپلیکیشن های تیم های شش تا ۱۵ نفره نصب می شود. خلاصه هرچه تیم تان کامل تر باشد درآمد بسیار بیشتر کسب می کنید.

توسعه دهندگان از چه طریقی درآمد کسب می کنند؟

درآمدزایی با اپلیکیشن فقط از طریق فروش آن نیست و روش های مختلفی برای کسب درآمد وجود دارد. البته همچنان این روش که به دو صورت فروش برنامه و یا فروش درون برنامه ای انجام می شود، سهم زیادی از درآمد این افراد را به خود اختصاص داده است. برنامه ها از این طریق حدود ۳۷ درصد درآمد کسب کرده و بازی ها حدود ۵۳ درصد درآمد کسب می کنند. نکته جالب اینجاست که همین تبلیغاتی که در بازی ها و برنامه ها می بینیم دقیقا سودی مشابه فروش اپلیکیشن داشته و درآمد بی دردسری برای آنها ایجاد می کند. توسعه سفارشی بازی و برنامه نیز سود کمی داشته و به صورت میانگین حدود ۱۰ درصد درآمد به جیب این توسعه دهندگان واریز می کند. نکته دیگر اینجا است که از کل اپلیکیشن هایی که در کافه بازار وجود دارند حدود ۵۰ درصد آنها درآمدی کسب نکرده و یا از روش های دیگری درآمد کسب می کنند.