دمی چند میان باغهای ایرانی
شهرت باغ های ایرانی به تمام جهان رسیده، شهرت شکوه معماری و دانش مردمان ایران زمین. بنابراین در این مطلب باغ هایی زیبا از سراسر ایران را انتخاب و معرفی کرده ایم تا با قدم زدم میان درختان کهنسال، از تماشای ساختمان ها و هنر باغسازی گذشتگان لذت ببرید.
شنیدن صدای پرندگان و عکاسی از مناظری که نور خورشید از لا به لای درختان آن ها را زیباتر ساخته می تواند در ذهن هر ایرانی خاطره ای فراموش نشدنی بسازد. هرچند که در سراسر ایران باغ و عمارت هایی با شکوه وجود دارد اما اینبار به شیراز می رویم، به نصف جهان، استان کرمان و یزد، شهر کاشان و بیرجند، پس تو هم با ما همراه باش تا به ایران و ایرانی افتخار کنی ...
۱) باغ ارم شیراز
" خوشا شیراز و وضع بی مثالش " ، باغ ارم شیراز شاید بهترین نمونه برای اثبات این غزل از حافظ باشد. باغی زیبا که با نظمی دلنشین درختان سرو ناز، کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون و ... را در خود جای داده و بوی نارنجستان آن هوش از سر می برد. درختچه های نسترن، یاس خوشه ای و یاس زرد نیز چشم نواز در گوشه و کنار باغ قرار گرفته اند تا عکسی به یادگار با آن ها و عمارت به شهر و دیار خود ببرید.
اما از عمارت نباید غافل شد که در سال ۱۳۱۱ و به شیوه معماری زمان قاجاریه و به تقلید از سبک معماری زندیه ساخته شده است. نقاشی، کاشی کاری و گچ بری های این بنا یکی از بهترین های دوره ی خود و زمانه ی ماست. می توان ساعت ها نشست و به جزئیات نمای خارجی این عمارت سه طبقه چشم دوخت، به ستون سنگی یکپارچه بلند، سرستون هایی که به طرز ماهرانه ای حجاری شده اند، به پیشانی بنا که از دو نیمدایره در دو طرف، و یک تابلو بزرگ در وسط آن و از ۳ هلال روی هم تشکیل شده است.
2) باغ چهل ستون اصفهان
چهل دیوند بر سر داده جا تخت سلیمان را // ستونهاى مرصع پوش تالار شهنشاهى
بجز در آب و آئینه ندیده مثل و مانندش // سكندر گرد عالم گشت همچون حرف افواهى
با خواندن قصیده و با شمردن ستون ها و تصویر آن ها در استخری کشیده میانی، که دو طرف آن را درختان پوشانده اند در میابید که عمارت باشکوه چهل ستون تنها بیست ستون داشته و در واقع نام خود را از انعکاس ستون ها در آب گرفته است. باغ تقریبا مسطح و شیب دار ساخته شده تا به هدایت آب در جوی ها کمک کند.
صدای آب، پرندگان و تماشای عمارت از لا به لای درختان چنار کهنسال را نه می توان با جملات توصیف کرد و نه حتی در عکس تمام و کمال به نمایش گذاشت و تنها باید به اصفهان، نصف جهان بیایید تا باغ چهل ستون که تنها قسمت کوچکی از باغ وسیع جهان نماست و پیشینه آن به قبل از دوران صفوی می رسد را به دیده جان ببینید. هرچند که اصفهان از برکت وجود زاینده رود باغ های زیادی داشت، اما این جواهر در سال ۱۰۵۷ با ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت و در زمان سلطنت شاه عباس دوم بنا شد تا هنر باغسازی و معماری ایرانیان را به رخ جهانیان بکشید.
3) باغ فین کاشان
طبق نوشته دونالد ویلبر در کتاب باغ های ایرانی و کوشک های آن: " وقتی مسافر به شهر تاریخی کاشان نزدیک می گردد می تواند در سمت راست جاده، باغ فین را با سروهای زیبایش مشاهده کند، با بازدید از این نقطه می توان گفت که مهمترین نقطه این شهر را دیده است. " همین کلمات برای بیان شکوه و زیبایی این باغ کافیست.
باغی که نه تنها به هنر باغسازی و معماری خود شهرت دارد، بلکه واقعه ای تاریخی نیز در آن رخ داده است. مجموعه باغ و حمام فین در ۶ کیلومتری شهر کاشان و در محدوده شهر قدیم فین قرار گرفته، و کالاسکه های رنگارنگ در نزدیکی پارکینگ وجود دارند تا از کوچه پس کوچه های قدیمی تو را به سفری در زمان ببرد، به باغی که در دوران صفوی بنا شده هرچند که می گویند در دوران سلطنت آلبویه نیز وجود داشته و زلزله ای ویران کننده آن را نابود ساخته است.
عنصر آب نیز در طراحی این باغ که در منطقه ای کویری بنا شده نشان می دهد که آنان چگونه از نعمت آب برای زیبایی و طراوت محیط پیرامون خود استفاده می کردند. عمارت باغ نیز در نوع خود ستودنی است و البته نباید حمام فین را هم فراموش کرد، جایی که خون بزرگ مرد ایران ، " امیرکیبر " به ناحق بر کاشی های فیروزه ای رنگ آن ریخته شد.
4) باغ عفیف آباد (گلشن) شیراز
باز هم شیراز و باز هم آبادانی و سرسبزی، انگار نام این شهر با نام باغ های ایرانی گره خورده تا آوازه ی آن در ایران و جهان بپیچد. میرزا علی محمدخان قوام الملک دوم در سال 1863 با به کار گیری هنر گل کاری ایرانی باغ را احداث کرده تا در دوره صفویه منزلگاه و گردشگاه شاهان صفوی باشد و این روزها کاخ موزه ای سلطنتی و موزه سلاح های قدیمی.
باغ با وسعت حدود ۱۲۷۰۰۰ متر، درختان سرو و صنوبر و چنار و بید و ... در خود جای داده با استخری بزرگ و کشیده در جلوی عمارت تا زیبایی بنا و درختان بلند را در آینه ی آب نشانت دهد.
5) باغ دولت آباد یزد
باغ دولت آباد یزد، شکوه معماری و باغسازی دوران افشاریه و زندیه است که از دل تاریخ خود را به زمان ما رسانده تا آن را تحسین کرده و بدان افتخار کنیم. هرچند که باغ با جوی ها و آبنماهای زیبا، و درختان سرو، کاج، انگور، توت، بیدمجنون، ارغوان، گل محمدی، رز، نسترن و یاس لذت قدم زدن و تماشا را فراهم کرده اما معماری باغ چیز دیگریست. باغ به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم شده است.
بخش اندرونی که محل سکونت حاکم بوده، دارای ساختمان های هشتی (بادگیر تابستانه) ، بهشت آئین (زمستانه) ، حرمخانه، مطبخ، اتاقهای خدمه، اصطبل های تابستانه و زمستانه، درشکه خانه و یک برج دیده بانی و آب انبار خصوصی است.
بخش بیرونی نیز شامل ساختمان های تالارآینه، دو بازارچه، دو برج دیدبانی، آب انبار عمومی و دیوانخانه. اما شاید با اهمیت ترین نکته این باغ ساختمان هشتی با بادگیری به ارتفاع ۳۴ متر از کف ساختمان باشد که لقب مرتفع ترین بادگیر خشتی جهان را نصیب خود کرده است.
6) باغ اکبریه بیرجند
باغی زیبا با وسعت 45 هزار مترمربع که درختان کاج، انار و توت و باغ گلهای تاج خروس و در میان خود دو عمارت را جای داده است. یکی ساختمان قدیمی است و دیگری ساختمانی که توسط شوکتالملک در دوره قاجاریه بنا شده است.
سبک معماری عمارت های این باغ هم از معماری ترکی و روسی الهام گرفته شده و با معماری اسلامی تلفیق شده است. البته اینجا علاوه بر تماشای زیبایی طبیعتی که در این گوشه از شهر جمع شده و بناهایی زیبا، می توانید از موزه باستان شناسی و موزه حیات وحش از حیواناتی تاکسیدرمی شده هم دیدن کنید.
7) باغ شاهزاده ماهان كرمان
باغی با شکوه با فواره هایی زیبا و آبی که از بالا به پایین باغ جریان دارد از این گوشه شهر کرمان بهشتی زیبا ساخته. باغ شازده ماهان در عصر قاجار بنا شده است و بنای درون آن بعداها توسط عبدالحمید میرزا ناصرالدوله حاکم کرمان.
اینجا درختان همیشه سبز و باد شكن مانند کاج و سرو با نظمی خاص کاشته شده اند تا سایه ای مناسب را در دو طرف جوی آب، برای گذر بوجود آورند و تو را برساند به عمارتی با شکوه و زیبا.
اما در نهایت جملات نمی توانند زیبایی و حس خوشایندی را که از همان لحظه ورود که باغ را تمام قد میبینی و در تو بوجود می آید را بیان کند، بنابراین باید به کرمان رفت و این باغ زیبای ایرانی را آنگونه که شایسته است دید و تحسین کرد.
ارسال نظر