چگونه بفهمیم رشد كلامی كودكمان روند طبیعی دارد؟
محققان می‌گویند کودکان معمولا باید تا پایان ۲ سالگی بتوانند ۲۵ لغت را ادا کنند. می‌دانید این ۲۵ لغت کدام است؟
مجله سیب سبز: آیا كودك من تا‌كنون نباید شروع به حرف زدن می‌كرد؟ آیا او از بچه‌های دیگر عقب‌تر است؟ او تا این سن باید چند كلمه را بلد باشد؟ چگونه بفهمم رشد كلامی در كودكم روند طبیعی دارد یا خیر؟
این‌ها سوالاتی است كه معمولا هر مادر كه كودك بالای يك سال دارد از خود می‌پرسد. برای آن‌كه تا حد زیادی به نگرانی‌های این مادران پاسخ داده شود، دانشمندان فهرستي شامل ۲۵ لغت را منتشر كردند كه هر كودكی باید تا ۲ سالگی آن‌ها را بلد باشد.این لغت‌ها و اصطلاحات شامل اسامی بعضی از اسباب‌بازی‌ها، غذاها، حیوانات و همچنین عنوان مهم‌ترین اعضای خانواده مانند پدر و مادر هستند. با آشنایی با این كلمات می‌توان كودكانی را كه ممكن است در آینده دچار مشكلات كلامی باشند از همین سنین پایین شناسایی كرد و درصورت لزوم به درمان آن‌ها پرداخت.
این‌ها سوالاتی است كه معمولا هر مادر كه كودك بالای يك سال دارد از خود می‌پرسد. برای آن‌كه تا حد زیادی به نگرانی‌های این مادران پاسخ داده شود، دانشمندان فهرستي شامل ۲۵ لغت را منتشر كردند كه هر كودكی باید تا ۲ سالگی آن‌ها را بلد باشد.این لغت‌ها و اصطلاحات شامل اسامی بعضی از اسباب‌بازی‌ها، غذاها، حیوانات و همچنین عنوان مهم‌ترین اعضای خانواده مانند پدر و مادر هستند. با آشنایی با این كلمات می‌توان كودكانی را كه ممكن است در آینده دچار مشكلات كلامی باشند از همین سنین پایین شناسایی كرد و درصورت لزوم به درمان آن‌ها پرداخت.
كودكانی كه دیر شروع به صحبت كردن می‌كنند یا نسبت به سن‌شان لغات كمی را آموخته‌اند معمولا دچار مشكلاتی هستند كه از دید والدین آن‌ها پنهان مانده است. برای مثال یك كودك كه از لحاظ شنوایی دچار مشكل است به‌طور حتم مهارت‌های كلامی ضعیفی خواهد داشت یا كودكان مبتلا به اوتیسم از نظر گفتاری نسبت به همسالان خود عقب‌تر هستند.
چه موقع بايد نگران بود؟
۲۵ لغتی كه توسط دانشمندان ارائه شده در اصل قسمتی از ۳۱۰ كلمه‌ای است كه باید در دایره لغت كودكان تا زمان رسیدن آن‌ها به ۳ سالگی قرار بگیرد. والدین می‌توانند ظرف مدت ۱۰ دقیقه این كلمه‌ها را بررسی كنند و براساس آن‌ها میزان پیشرفت كودك‌شان را تخمین بزنند.از بین این ۳۱۰ لغت هر كودك ۳ ساله معمولا با ۱۵۰ كلمه آشنایی دارد. به اعتقاد كارشناسان كودكان كم‌سن و سالی كه بین ۷۵ تا ۲۲۵ كلمه را بلدند در وضعیت نرمالی به سر می‌برد.
چه موقع بايد نگران بود؟
۲۵ لغتی كه توسط دانشمندان ارائه شده در اصل قسمتی از ۳۱۰ كلمه‌ای است كه باید در دایره لغت كودكان تا زمان رسیدن آن‌ها به ۳ سالگی قرار بگیرد. والدین می‌توانند ظرف مدت ۱۰ دقیقه این كلمه‌ها را بررسی كنند و براساس آن‌ها میزان پیشرفت كودك‌شان را تخمین بزنند.از بین این ۳۱۰ لغت هر كودك ۳ ساله معمولا با ۱۵۰ كلمه آشنایی دارد. به اعتقاد كارشناسان كودكان كم‌سن و سالی كه بین ۷۵ تا ۲۲۵ كلمه را بلدند در وضعیت نرمالی به سر می‌برد.
اما زمانی كه تعداد این كلمات به كمتر از ۵۰ برسد، آن‌گاه باید در مورد رشد كلامی و به‌دنبال آن در مورد رشد فكری و مغزی كودكان نگران بود.۲۵ كلمه‌ای كه در این نوشته مطرح شده معمول‌ترین لغاتی هستند كه هر كودك در زمان شروع به صحبت كردن آن‌ها را فرا می‌گیرد و به‌صورت مكرر در طول روز آن‌ها را بیان می‌كند.
اگر كودك ۲۵ لغت را بلد نیست
«پروفسور لسی رسكورلا» كه این تست را طراحی كرده در این باره میگوید: «اگر یك كودك تا پایان ۲۴ ماهگی خود اكثر این لغات را نمی‌داند یا استفاده نمی‌كند، باید بگوییم كه سرعت یادگیری گفتار در او پایین است.»
البته بعضی از كودكان با این كه رشد مغزی طبیعی دارند و روند تكاملی آن‌ها به‌صورت معمول ادامه دارد، ممكن است دیرتر از دیگران شروع به صحبت كردن كنند. درصد زیادی از این كودكان حداكثر با چند ماه تاخیر خود را به وضعیت طبیعی می‌رسانند و این عقب ماندگی كوچك را جبران می‌كنند.
كارشناسان در مورد این كودكان چندان نگران نیستند بلكه نگرانی اصلی زمانی خود را نشان می‌دهد كه یك كودك به دلیل ابتلا به بیماری‌هایی مانند كم‌شنوایی یا اوتیسم سرعت یادگیری پایینی داشته باشد. در این مواقع می‌توان با توجه به قابلیت‌های گفتاری كودكان این موارد را شناسایی كرد و قبل از آن‌كه كودك با مشكلات بزرگ‌تری مواجه شود درصدد برطرف كردن آن‌ها اقدام كرد. اما اگر یك كودك تا رسیدن به ۵/۲ سالگی هنوز هم نتواند اكثر این كلمات را بیان كند، حتما باید به یك متخصص گفتاردرمانی ارجاع داده شود. مطمئنا بعد از ۳سالگی دیگر نمی‌توان به این موضوع بی‌توجه بود و هر گونه كم‌كاری ممكن است عواقب بدی به همراه داشته باشد.
چند درصد مشكل دارند؟
آمارها نشان می‌دهد، تقریبا ۲۰درصد از كودكان ۲ ساله نسبت به هم‌سن و سال‌های خود رشد گفتاری ضعیف‌تری دارند و از آن‌ها عقب‌تر هستند. از این میزان بین ۵۰ تا ۷۵درصد مشكل زیادی ندارند و حداكثر ظرف مدت چند ماه خود را به هم سن و سال‌های‌شان می‌رسانند ولي در بقیه موارد كودكان دچار مشكلات ماندگار هستند و نیاز به كمك فوری دارند.كودكانی كه دیر به حرف زدن درمی‌آیند معمولا در انجام كارهای ساده دیگر مانند گوش دادن به لغت‌ها، جملات و عددها هم مشكل دارند و نمی‌توانند به خوبی آن‌ها را بعد از شما تكرار كنند.
متاسفانه بعضی از والدین تصور می‌كنند وسایلی مانند تلویزیون می‌توانند جای خالی آن‌ها را پر كنند و كودك با تماشای آن‌ها مهارت حرف زدن را خواهد آموخت. این در حالی است كه كودكان برای رشد نیاز به ارتباط مستقیم با دیگران به‌خصوص با پدر یا مادر خود دارند. آن‌ها باید چندبار كلمات را بشنوند و هر بار اشتباهات خود را با توجه به والدین خود اصلاح كنند.
چگونه به كودكمان كمك كنیم؟
اگر حس می‌كنید كودك‌تان از لحاظ گفتاری مانند هم سن و سال‌هایش پیشرفت نداشته است، مراجعه به یك متخصص گفتاردرمانی می‌تواند تا حد زیادی نگرانی‌های شما را برطرف كند اما علاوه بر مراجعه به پزشك روش‌های دیگری هم وجود دارد كه می‌تواند روند یادگیری را در كودك شما سریع‌تر كند.
در هر سنی بچه‌ها چه می‌گویند؟
معمولا اولین علامت آن‌كه نوزاد شما قادر به صبحت كردن است در یك ماهگی ظاهر می‌شود. در این زمان نوزادان صداهایی مانند آه، اوه،ها و مانند این‌ها می‌گویند كه كاملا با گریه كردن متفاوت هستند. بعد از مدتی نوزادان شروع به گفتن كلمات بی‌معنی و یك بخشی مانند دا، ما، با، یایا و شبیه به آن می‌كنند و تا پایان ۴ ماهگی هم خندیدن را به خوبی فرا می‌گیرند.
در ۹ ماهگی یا اندكی قبل كودك‌تان با گفتن مامان یا بابا شما را شگفت زده خواهد كرد، البته ممكن است او مخاطب این كلمات را به درستی تشخیص ندهد. در یك سالگی او پدر و مادر خود را به خوبی می‌شناسد و می‌تواند با گفتن مامان یا بابا آن‌ها را صدا بزند البته او در این زمان خود را هم می‌شناسد و می‌فهمد كه شما دارید با او صحبت می‌كنید.
از این زمان به بعد است كه كودكان شروع به ساختن لغتنامه مخصوص به‌خود را می‌كنند و تا ۱۸ ماهگی می‌توانند تا ۱۰ كلمه را بیان كنند. ولي بعضی از كودكان بااستعدادتر حتی می‌توانند تا رسیدن به ۲۰ تا ۲۴ ماهگی بیش از ۵۰ كلمه را بگویند. واضح است كه هر كودك با دیگری متفاوت است اما درهر حال بهتر است از این زمان به بعد بیشتر مراقب گفتار خود باشید و توجه بیشتری به كودك‌تان بكنید. بخش اعظم لغاتی كه كودكان از این زمان به بعد فرا می‌گیرند تحت تاثیر مستقیم پدر و مادرشان است.
نزدیك به ۲ سالگی، كودكان می‌توانند جملاتی شامل ۲ یا ۳ كلمه بگویند و خود را با عنوان من خطاب كنند. تا ۳ سالگی تعداد كلماتی كه كودكان فرا می‌گیرند به عدد تقریبی ۳۰۰ می‌رسد. تا ۴ سالگی مهارت زبانی كودكان رشد چشمگیری می‌كند. در این زمان او می‌تواند داستان بگوید، تا عدد ۱۰ بشمارد و حتی بخواند.
هنگام حرف زدن، بازی كنید
سعی كنید فرآیند آموزش حرف زدن به كودك خود را تا آن‌جا كه ممكن است لذت‌بخش كنید. در این زمان نه تنها سعی كنید حرف بزنید و صدا بسازید بلكه دائما او را لمس‌كنید، در آغوش بگیرید، با او بازی كرده و در تمام موارد ارتباط چشمی خود را با كودك حفظ كنید.
بلند حرف بزنید
همزمان كه در حال انجام كارهای مربوط به كودك‌تان هستید، سعی كنید با او حرف بزنید. مثلا هنگامی كه به او لباس می‌پوشانید، اسم لباس‌ها را بیاورید یا آرام‌آرام و به زبان بسیار ساده مراحل این كار را برایش توضیح دهید.
آهنگ‌دار و پرجنب‌وجوش باشید
هنگام حرف زدن با كودك سعی كنید اداي جملات با یك ریتم یا آهنگ باشد. تحقیقات نشان می‌دهد، كودكان كلماتی را كه به‌صورت شعرگونه برای‌شان گفته می‌شود بهتر به خاطر می‌سپارند و همچنین بهتر می‌توانند آن‌ها را در جملات به كار ببرند. هنگام حرف زدن سعی كنید از حركت هم استفاده كنید، زيرا به كار گرفتن همزمان چشم و گوش كودكان تاثیر كلمات را بیشتر می‌كند. برای مثال زمانی كه درباره یك پرنده حرف می‌زنید سعی كنید با حركت دست خود پرواز یك پرنده را هم برای كودك خود شبیه‌سازی كنید.
با كودك تمرین كنید
سعی كنید از هر فرصتی برای به سخن درآوردن كودك خود استفاده كنید، برای مثال زمانی كه او تشنه است از او بپرسید چه میخواهد. اگر پاسخ نداد به او بگویید كه تو الان آب می‌خواهی.زمانی كه كودك‌تان تلاش می‌كند كلمه را به زبان بیاورد صبور باشید. به او اجازه بدهید از ذهن و حافظه خودش استفاده كند و مرتب او را برای این كار تشویق كنید.
با او درست حرف بزنید
بعضی از والدین پاسخ كودك خود را به درستی نمی‌دهند و سعی می‌كنند با همان زبان كودكانه كلمات نامفهوم را بیان كنند اما این كار كاملا اشتباه است. شما نه تنها باید كلمات را درست تلفظ كنید بلكه سعی كنید پاسخ جملات نامفهوم كودك‌تان را هم به شیوه صحیح بدهید.
نوبت را رعایت كنید
زمانی كه كودك حرف می‌زند با تمام وجود به او گوش بدهید و منتظر باشید تا او سخنش را تمام كند، سپس شما حرف بزنید، سوال بپرسید و سعی كنید منتظر جواب بمانید. به او كمك كنید اسباب‌بازی‌های مورد علاقه‌اش را انتخاب كند و نظر و احساسش را در مورد هر كدام بگوید. همین كار را می‌توانید با وسایل بی‌خطر كه در محیط خانه قرار گرفته‌اند، انجام دهید.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
علاوه بر علت های ذکر شده مشکل شنوایی هم میتونه باعث تاخیر گفتار بشه .حتما تست غربالگری شنوایی بدو تولد رو پیش یک شنوایی شناس انجام بدید و اینوبدونید که هرچه مشکل کودک زودتر تشخیص داده بشه(کمتر از 6ماهگی) درمان هم بهتر جواب میده
سلام من دختر 5 ساله دارم ککلمات ک استفاده میکنه خیلی کم ازکفتاردرمانی استفاده میکردم اما دیگ نتنستم برن
پاسخ ها
سلام دختر منم 5 سالشه و فقط د د م م ب ب ميگه ديگه حرف نميزنه خيلي سخته خيلي خدا کمک کنه مشکلات ما حل بشه همه هم سن و سالاش حرف ميزنن و اين قضيه مامانشو داره از بين ميبره فقط اين غضه رو خدا درک ميکنه
سلام دخترم 2سالشه وکلمات خیلی کمی رو ادا میکنه اشتباه هم ادا میکنه درکش خوبه ولی احساس میکنم توجه نمیکنه لطفا راهنماییم کنید
پاسخ ها
قر۸۸۸ ییییبببف
سلام من دخترم ۵سالش هست اما حرف (ق) رو اصلا نمی تونه بیان کنه وکلماتی که ق داشته باشه رو (ت)تلفظ میکنه خیلی نگران هستم لطفا راهنماییم کنید .ممنون
پسرم نزدیک ۶ساله شه همه حروفو بلد نیس واگه توکلمه هاش اون حروفاباشن جای حروفوباحروف دیگه جایگزیم میکنه و بیشتر لغاتش نامفهومه برای دیگران.حروف تکشو بلد امانمتونه جاگذاری کنه تو لغت.ازتکرارم خسته میشه.لط فاکمکم کنید
سلام پسرم دو سال و دو ماهشه ولی هنوز نمیتونه جمله بگه فقط میتونه کلمه بگه لطفا راهنمایی کنید
با سلام مطالبتون عالی بودند. متشکرم. موفق باشيد
با سلام مطالبتون عالی بودند. متشکرم. موفق باشيد
سلام دخترم یک سال ونیم
هیچ علائم که اوتیسم باشه رونداره جز یکی که به یه بازی گیر میده و ساعتها باهاش بازی میکنه لطفا کمک کنید
سلام, پسرام دوقلو هستند دو سال و نیم شون هست یکیشون تک و توک چند تا کلمه میگه اونم زیاد واضح نیست ولی یکیشون خیلی کم کلمه میگه شاید دو یا سه تا. میشه راهنماییم کنین
سلام پسر من 2سال 6ماهش تازه یادگرفته کلمه بگه بازم صحیح نمیگه ولی همه چیه متوجه میشه با آزمایش خاصی متوجه میشه داد این بیماری داره یا مشاور گفتاری ببرمش
سلام
دختر من ١٨ ماهه هس حرف نميزنه فقط مامان و بابا و ريخت و شايد فقط ده كلمه ميگه من نگران هستم
پسرم وقتى ١٨ ماهه بود كاملا صاف و خوب حرف ميزد
در ضمن دو زبانه هم هس دخترم من و بابا فارسى صحبت ميكنيم باهاش اما پسرم انگليسى
سلام دختر من سیزده ماهشه اما اصلان حرف نمیزنه حتی مامان باباهم نمیگه لطفا راهنماییم کنید
سلام.دخترم.دوسال.نیمشه.خوب.حرف.نمیزنه.بعصشوحالی.میشم.ولی.بعصشواصلان.متوجه.نمیشم.چی.میگه.ایادخترم.اخری.خوب.بحرف.میاد
سلام.دخترم.دوسال.نیمشه.خوب.حرف.نمیزنه.بعصشوحالی.میشم.ولی.بعصشواصلان.متوجه.نمیشم.چی.میگه.ایادخترم.اخری.خوب.بحرف.میاد
مطلب یک مشکل داشت که چون ترجمه بود نمیشه این کلمات رو برای فارسی تعمیم داد.. ماشین به انگلیسی کار میشه و راحته یا گربه کت هست و راحت و بچه دوساله انگلیسی راحت میگه
پاسخ ها
دقیقااااا
سلام پسر من 8 ماهه است اما هیچ صدایی نداره اوایل آغون می گفت اما فقط همون بود . همه چیز و خوب متوجه میشه و از نظر شنوایی مشکلی نداره اما همین که هیچ آوایی از خودش بروز نمیده من و نگران کرده
سلام پسرمن یک سال وهشت ماهست فقط ۵یا۶کلمه میگه مثل بابادادا بیشترنامفهموم حرف میزنه انگارژاپنی صحبت میکنه ولی قدرک درکش خوبه مشکل شنوایی هم نداره بنظرتون نیازب دکترومشاوره داره؟؟!
سلام پسر من سه سال و نیمه است هنوز کامل صحبت نمیکنه ولی من پیشرفتشو نسبت به قبلترش میبینم مثلا هر دفعه چیزی میگه که قبلش نمیگفت یا اشتباه میگفت آیا باید امیدوار باشم یا نگران چون خیلی ها بهم میگن بچه های فامیلاشون تا پنج سالگی دیگه خوب شدند همینجوری بودند و دیگه خوب حرف میزنند
من دختر دو سال ده ماهشه بعضی جملات واضح میگه ولی بعضی جملات نامفهوم میگه بعضی حروف مثل ق س ش چ را هنوز نمی تونه بگه لطفا راهنمایی کنید خوب میشه
سلام پسر من دو سال وچهار ماهشه.خیلی کلمات را میگه ولی جمله نمیگه مثلا پام درد....مامان لالا نه..لطفا راهنمایی کنید.ممنونم.
سلام خسته نباشید من دختر سه سال ونیمه دارم نمیتونه جمله بگه فقط حدود پانزده کملمه که نون ما مان وبابایی و توپ وتاب و دردر وغیره میگه نمیتونه جمله بگه نگرانم لطفا راهنمایی کنید که ایا بعدا میتونه جمله بگیه یا نه خیلی نگرانم ایا طبیعیه دیر حرف زدنش
پاسخ ها
پسر من هم هم سن دختر شماست جمله نمیتونه بگه در حد دو یا سه کلمه ای بردمش گفتار درمان چن جلسه به نظرم پیشرفت کرده پیشنهاد میکنم ببریتش پیش گفتار درمان خیلی بهتون کمک میکنهو میگه چه جمله هایی باهاش کار کنی
سلام دختر من ۸ ساله است ودر حرف زدن مشکل دارد وقتی میخواهد حرف بزند کلمات را اشتباه میگوید در جمله نویسی هم خوب نیست کلمات را جابه جا مینویسد خواهشن من راهنمایی کنید چکار کنم
پسر من 8 ماه و 3 سالشه ولی به جای فارسی انگلیسی صحبت می کنه و حتی ورزش های خطرناک رو انجام میده.راهنمایی کنید
سلام پسرم 30 ماهشه اکثر کلماتو میگه ولی جمله خوب نمیگه
سلام بچه من ۵ ماهش تو ۳ ماهگی از خودش صدا درمیاورد ولی الان ساکت ولی از نظر شنوایی خوبه ولی خیلی نگرانشم براگفتارش ک ی دفه قطع شد
پاسخ ها
پسر من هم دقیقاً همینطوره الان 5 ماهش هست کوچکتر که بود صدا در میاورد و آغو و یکسری اصوات نامفهوم رو میگفتم الان که شده 5 ماهش کلا قطع شده و این موجب نگرانی من شده.
سلام دختر من پنج سالشه و تو تلفظ برخی حروف (ک_ی_چ)مشکل داره و این حروف را درست نمیگه.... میشه راهنماییم کنید