سلفیِ فوتبالیست ها ممنوع است؟!

همشهری تماشاگر: با باب شدن عکس سلفی، گرفتن این نوع عکس با ستاره های کشور نیز رونق گرفت. هنرمندان و ورزشکاران در کانون این توجه ها قرار گرفتند که در رأس این دو مجموعه، فوتبالیست ها بیشتر از همه مورد توجه مردم بودند؛ برای گرفتن عکس سلفی.

ماجرای عکس گرفتن هواداران با فوتبالیست ها بیشتر از دیگر ورزشکاران در یک سال گذشته سروصدا به پا کرده است. حضور ملی پوشان فوتبال ایران در جام جهانی برزیل و جام ملت های استرالیا و حضور هواداران ایرانی در این دو کشور، بازار گرفتن عکس یادگاری بخصوص از نوع سلفی را داغ کرد.

داغ شدن این موضوع برای برخی مورد قبول نبود و همین برخی ها به تکاپو افتادند؛ تکاپویی که به جای حل مسئله به دنبال پاک کردن صورت مسئله بود. گرفتن عکس سلفی با هواداران ممنوع؛ این دستورالعملی بود که کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال آن را صادر کرد که براساس آن ملی پوشان حق ندارند با هواداران عکس سلفی بگیرند.


این دستورالعمل به طور کامل توسط رییس کمیته اخلاق فدراسیون تکذیب شد؛ علی اکبر محمدزاده این موضوع را شایعه توصیف کرد و گفت که نمی توان هواداران را از ورزش جدا کرد اما ملی پوشان باید مراقب باشند اسیر سوءاستفاده ها نشوند.

در روزهایی که عمر کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال به دو سالگی اش نزدیک است، محمدعلی محمدزاده رییس کمیته اخلاق از وضعیت این روزهای کمیته صحبت کرد. از دستورالعملی که تکذیبش کرد، از سوءاستفاده دشمنان نظام از ورزشکاران گفت و تاکید داشت که نقش کمیته اخلاق مچ گیری نیست بلکه به دنبال حمایت از ورزشکاران است. با اینحال رییس کمیته اخلاق خبر داد که سال ۹۴ سال برخورد شدید با ورزشکاران است.

او در جریان این گفتگوی مفصل همچنین به وضعیت مهرداد پولادی هم اشاره ای داشت و گفت که مسئله او نیز می تواند در کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال مطرح شود.

یکی از پرونده هایی که کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال این روزها خیلی به آن توجه می کند، ارتباط بین هواداران و ملی پوشان در اردوهای برون مرزی است؛ از جمله آیین نامه هایی که برای این موارد تصویب کرده اید موضوع ممنوعیت عکس گرفتن است. آیا می شود ورزشکاران از گرفتن عکس با هواداران منع شوند؟

- این موضوع شایعه بود و ما هیچ دستورالعملی برای ممنوع بودن گرفتن عکس تصویب نکردیم. دستورالعمل شفاهی من درباره توجه به عکس گرفتن برای جام جهانی بود. به هر حال کمیته فرهنگی ما د راردوهای برون مرزی بیشتر فعال است و در آنجا اخباری به دست ما می رسید که برخی افراد که با نظام و مردم ایران دشمن هستند به دنبال حاشیه سازی اند. مثلا آنها با پرچم ها و رنگ هایی خاص روی سکوها حاضر می شوند و عکس می گیرند. در کنار ملی پوشان ما قرار می گیرند و با پرچم نظام فاسد گذشته عکس می گیرند و می خواهند حاشیه ایجاد کنند. ورزشکاران ما جوان هستند و فکر و ذکرشان ورزش است و از این چیزها خبر ندارند اما این افراد با منتشر کردن عکس هایشان به دنبال منافعی هستند که دشمنی با ایران است. موضوع دیگ رعکس هایی بود که برخی هواداران خانم با ظاهری زننده می گیرند یا در لباس های خود علائمی دارند که مخالفت با نظام و مردم ایران را نشان می دهد. دستورالعمل ما ممنوعیت نبود بلکه ما به ورزشکاران هشدار دادیم که مراقب این افراد باشند و گول آنها را نخورند. تاکید ما بر این بود که از برخی سوءاستفاده ها جلوگیری شود. بر همین اساس به ورزشکاران گفتیم مراقب باشند و عکس سلفی یا عکس های یادگاری با هر کس نگیرند که برایشان مشکلی ایجاد شود.


اما خب قبول دارید که نمی شود جلوی هواداران را گرفت و به نوعی آنها را از ورزشکاران دور کرد؟

- بله، قطعا. هواداران خیلی مهم هستند و ورزش با همین حمایت ها جلو می رود. ما ورزشکاران را ممنوع نکردیم و بلکه تشویق هم کرده ایم در میان مردم باشند اما آموزش دادیم که مراقب باشند. نمی خواهیم برخی دشمنان از این عکس ها مصادره به مطلوب خود کنند و جریان سازی داشته باشند. به نظر من هم موفق شدیم و تمام ملی پوشان ما مراقب بودند و اتفاقی هم نیفتاد. ورزشکار ما پس از مسابقه یا تمرین حواسش نیست که یک هوادار رنگ یا علامتی خاص بر پیراهن خود دارد و این افراد به دنبال سوءاستفاده هستند. ما به آنها هشدار دادیم که حتما مراقب باشند تا برایشان حاشیه ای ایجاد نشود.

با توجه به همین دستورالعمل شفاهی آیا تاکنون برخوردی هم با ورزشکاران داشته اید؟

- توجه کنید که همه اعضای کمیته اخلاق از اهالی حقوقی هستند. از قضات و وکلای کشو ردر این کمیته حضور دارند. هدف ما در این کمیته مچ گیری و اذیت کردن ورزشکاران نیست. هدف ما گرفتن دست ورزشکاران است و به هیچ وجه نمی خواهیم با برخورد پیش برویم. اگر ورزشکاران ببینند ما رفتاری تند و خصمانه داریم برابرمان جبهه می گیرند اما وقتی می بینند که هدف ما گرفتن دست آنها و کمک به آنهاست، خودشان هم به طور متقابل با ما همکاری می کنند. سعی ما این است که تذک ربدهیم چرا که به دنبال مجازات نیستیم و معتقدیم تذکر دادن تاثیر بسیار بیشتری دارد. هدف کمیته اخلاق حمایت و حفاظت از ورزشکاران است نه اینکه بخواهیم مچ آنها را بگیریم یا کسی را محدود کنیم. خدا را شکر که ملی پوشان نیز با رفتارهایشان جواب ما را داده اند و به طور کامل مراقب هستند. ما به هیچ وجه به دنبال این نیستیم کهس ر کسی را بتراشیم بلکه به دنبال حمایت از ورزشکاران هستیم و همیشه به آنها هشدار می دهیم تا غافلگیر نشوند.


کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال در آستانه دوس اله شدن است. مسیر حرکتی این کمیته در مدت زمان تشکیلش چطور بوده است؟

- همانطور که می دانید کمیته اخلاق با تاکید خود فدراسیون جهانی در کشورها ایجاد شد. فدراسیون فوتبال هم پیگیر این موضوع بود و بنده به عنوان خادم کارم را در کمیته آغاز کردم. در این کمیته آیین نامه ای با توجه به خواسته های فیفا و نیازهای فوتبال کشور تدوین شد و کارمان را آغاز کردیم. این کمیته تشکیلاتی کوچکتر از کمیته اخلاق فدراسیون جهانی دارد و به گونه ای همانند سیستم قضایی کشور است. در این کمیته دو دیوان به نام های تحقیقات و حکمیت داریم. شکایت ها ابتدا به دیوان تحقیقات می رود و اگر مدارک و اسنادی وجود نداشت که پرونده بسته می شود اما اگر اسنادی وجود داشت، دیوان حکمیت وارد می شود و به پیشنهاد دیوان تحقیقات رأی صادر می کند. در این مدت هم پرونده های زیادی به کمیته اخلاق آمده که براساس اسناد و مدارک موجود پیگیری شده است. دیوان حکمیت بعد از بررسی پرونده ها می تواند به دلیل کم بودن دلایل، آنها را مخدومه اعلام کند یا در صورت مشهود بودن دلایل، رأی به مجازات بدهد.

اکثر پرونده هایی که در این مدت به کمیته اخلاقی فدراسیون رسیده در چه زمینه هایی بوده است؟

- ما شکایت های مختلف مردمی داشته ایم. به طور مثال مدارس فوتبال یکی از مواردی بوده که مردم از شرایط آنها راضی نبوده اند و کمیته اخلاق وارد ماجرا شده، تحقیق کرده و اگر موارد درست بوده و تخلف هایی اتفاق افتاده است برخورد کرده ایم. موارد دیگری هم که مورد نظر ما بوده تمامی رفتارها و اخلاق های ورزشکاران بوده که ما همیشه سعی کرده ایم فوتبالیست ها را به سمت اخلاق حرفه ای سوق بدهیم و آنها را به الگو بودن شان در جامعه آگاه کنیم.


یکی از سوال هایی که همیشه ایجاد می شود این است که تفاوت کمیته اخلاق با کمیته انضباطی در چیست؟

- سوال خوبی است. تمام اتفاق هایی که در زمین چمن یا همان مستطیل سبز می افتد در کمیته انضباطی مطرح می شود اما هر اتفاقی که خارج از زمین فوتبال باشد توسط کمیته اخلاق پیگیری می شود. البته برخی اتفاق ها چون تبانی در داخل زمین اتفاق می افتد اما هماهنگی های آن خارج از میدان بوده و به همین دلیل توسط کمیته اخلاق پیگیری می شود.

ما به رفتار و عملکرد ورزشکاران خارج از زمین مسابقه توجه داریم و نگاهمان به جامعه است. کمیته اخلاق تمامی حواشی فوتبال، سوءجریان ها، سوءمدیریت ها و ناهنجاری های فوتبال در خارج از زمین را پیگیری می کند. به طور مثال پرونده های شکایت اهالی فوتبال از هم، مسائل مالی، مسائل اخلاقی در جامعه، عملکرد مدیران و اینگونه مسائل در کمیته اخلاق مورد بررسی قرار می گیرد. آخرین موضوع هایی هم که کمیته اخلاق آنها را مورد بررسی قرار داد مساله کرار جاشم و خانزاده بود. نمی دانم خبر دارید یا نه که ما خانزاده را به دلیل رفتار غیرحرفه ای در قطر ۹ ماه محروم کردیم.

این جریمه خیلی سنگین نیست؟

- اتفاقا تماس هایی مبنی بر این داشتیم که کمیته اخلاق سختگیرانه تصمیم می گیرد. سال ۹۳ سال تاسیس کمیته اخلاق و سال تثبیت بود اما سال ۹۴ سال برخورد شدید با بی اخلاقی هاست. ما در کمیته اخلاق توجه بسیار زیادی به مسائل اخلاقی داریم. ورزشکاران الگو هستند. یک نوجوان ورزشکاران را می بیند و رفتارهای آنها را دنبال می کند. اگر این ورزشکاران اخلاق حرفه ای را رعایت نکنند نوجوانان و جوانان از آنها الگو می گیرند و بی اخلاق بار می آیند. ورزشکاران باید بدانند در جامعه دیده می شوند و رفتارشان بر مردم تاثیر می گذارد، پس باید یک الگوی کاملا حرفه ای باشند.


یکی از موضوع هایی که مشخص نیست به کمیته اخلاق مربوط می شود یا نه، بحث وضعیت نظام وظیفه مهرداد پولادی است. آیا این موضوع به کمیته اخلاق مربوط می شود و آیا شما ورود کرده اید؟

- طبق آیین نامه، رفتار کلیه اعضای خانواده فوتبال اعم از مدیران، روسای هیات ها، اعضای فدراسیون، مربیان و ورزشکاران در کمیته اخلاق دیده می شود و ما با هر رفتاری که به اخلاق حرفه ای فوتبال ضربه بزند مقابله می کنیم. هم کمیته اخلاق و هم خود فدراسیون به مهرداد پولادی تذکرهای لازم را داده است. به او هشدار داده شد و هدف ما این بود که به او کمک کنیم. به هر حال این موضوع نیز به وقت خودش در کمیته اخلاق فدراسیون بررسی خواهد شد.

شما به عنوان زیرمجموعه فدراسیون هستید و فدراسیون در انتخاب اعضا نقش دارد. آیا این موضوع باعث نمی شود که نتوانید با برخی مدیران فدراسیون برخورد کنید؟

- طبق آیین نامه هر کس از اعضای فوتبال تخلف کند با او برخورد می شود. درست است که ما با نظر رییس فدراسیون و رأی مجمع انتخاب می شویم اما این موضوع به این معنا نیست که با مدیران برخورد نکنیم. عدالت حرف اول را در کمیته اخلاق می زند. به طور مثال یکی از مدیران ارشد از فرد دیگری به کمیته اخلاق شکایت کرد و ما برای اینکه شائبه پیش نیاید کار این مدیر را خیلی زود پیگیری کردیم که پرونده را معطل کرده ایم. شاید در این مدت هم مصالحه ایجاد شود و شکایت پس گرفته شود.


تبانی در فوتبال ملی و باشگاهی از سلفی گرفتن چند بازیکن مهم تر است؟

کمیته اخلاقی ها بخوانند

احمدرضا براتی - کارشناس حقوقی فوتبال

۱- اخبار کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال هم قابل تأمل به نظر می رسد. در شرایطی که آیین نامه اخلاقی فیفا بایدها و نبایدهای مهمی را برای اهالی فوتبال ترسیم کرده و خط مشی تقریبا قابل قبولی برای فوتبالی ها و دست اندرکاران این کمیته تعیین کرده اما مشخص نیست که چرا عملکرد این کمیته فاصله غیرقابل قبولی با حوزه قانونی آن دارد.

واضح تر آنکه این کمیته دقیقا از همان مسائلی فاصله گرفته و به آنها ورود نمی کند که وظیفه اصلی آن است و برعکس دقیقا به مواردی ورود می کند که مطلقا ارتباطی به این کمیته ندارد.

۲- در شرایطی که حسب اخبار ناخوشایند منتشر شده در خصوص رقابت های لیگ دسته یک فوتبال، اوضاع سوال برانگیزی بر رقابت های این لیگ حاکم است تا جایی که ممکن است اعتبار این گروه از رقابت ها مخدوش و بی اعتبار شود اما متاسفانه کمیته اخلاق در این خصوص هیچ گونه اقدام موثر و ملموسی انجام نمی دهد.


همچنین و در شرایطی که برخورد قانونی با دارندگان کارت های معافیت غیرقانونی سربازی، مطالبته تمامی شهروندان ایرانی و البته تکلیف قانونی این کمیته است اما باز هم مشخص نیست که چرا این کمیته درقبال این موضوع بسیار مهم، سکوت اختیار کرده و منفعلانه برخورد می کند.

۳- همین یکی دو روز است که می شنویم یک شرط بند آسیایی در خاطراتش که از داخل زندان منتشر می شود به دستکاری نتایج حداقل دو مسابقه تیم ملی فوتبال ایران اشاره می کند و این موضوع بسیار بسیار مهم با هیچ واکنشی از سوی کمیته اخلاق مواجه نشده است.

۴- در عین حال و گاه گاه اخباری منتشر می شود که به عنوان مثال این کمیته در خصوص نحوه و شرایط گرفتن عکس سلفی توسط بازیکنان اعلام نظر می کند یا چندی پیش بود که در مورد خالکوبی برخی بازیکنان فوتبال، هشدارهایی از سوی این کمیته منتشر شد. صرف نظر از خوب یا بد بودن مواردی چون عکس سلفی یا خالکوبی، این سوال مطرح است که کدام مهمتر است؛ اخذ کارت معافیت غیرقانونی و پیچاندن خدمت سربازی یا گرفتن عکس سلفی؟ خالکوبی حساسیت برانگیزتر است یا ادعای دستکاری مسابقات فوتبال؟