۲۶ فروردین - ۱۵ آوریل؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز ۲۶ فروردین برابر با ۱۵ آوریل تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۶۹ - «اتو» مدعي امپراتوري روم در جنگ «بدرياكوم» در شمال ايتاليا از نيروهاي دولتي شكست خورد و روز بعد خودكشي كرد.


399 - يزدگرد يکم: دولت ايران مكلّف به حمايت از پيروان آيين زرتشت در سراسر جهان است

يزدگرد يکم شاه ساساني ايران پس از آغاز سلطنت، 15 اپریل سال 399 ميلادي به مسيحيان قلمرو ايران آزادي مذهبي داد و با ارسال پيامي به رُم به دولت و سناي روم يادآور شد كه دستور داده است همه تدابير و عمليات خصمانه بر ضد روم پايان يابد و بازرگانان رومي بتوانند در قلمرو ايران آزادانه به داد و ستد بپردازند و تحت حمايت شهربانان ايران باشند.

يزدگرد در پيام خود تاكيد كرده بود كه انتظار عمل متقابل ازسوي دولت روم دارد مخصوصا در زمينه آئين زرتشت كه دولت ايران مكلّف به حمايت از پيروان آن در سراسر جهان است.


422 - پيمان صلح صد ساله ايران و روم که 27 ماه معتبر ماند!

15 اپریل سال 422 ميلادي (23 سال پس از پيام يزدگرد اول به دولت روم درباره مذهب) ميان ايران و روم ــ دو ابر قدرت وقت ــ يك پيمان صلح صد ساله امضاء شد. اين پيمان در پي يك جنگ دو ساله ميان دو كشور به امضاء رسيد. اين جنگ را ارتش ايران به فرماندهي ژنرال «مهر نرسي» مازندراني برنده شده بود و پيشنهاد صلح از سوي رومي ها داده شده بود تا پيشروي ژنرال ايراني متوقف شود. اين پيمان صد ساله تنها دو سال و سه ماه عمر كرد و رومي ها در تابستان سال 424 كه ايران را در مرزهاي شمال شرقي (حوالي بدخشان) درگير طوايف آن سوي کوههاي پامير ديدند بار ديگر در سوريه نيرو پياده كردند و جنگ از سر گرفته شد.


۱۸۶۵ - آبراهام لینکلن یک روز پس از مورد اصابت گلوله جان ویلکس بوث قرار گرفتن درگذشت.

۱۹۵۰ - جنجال ازدواج فاطمه پهلوي با يك مرد آمريكايي

اعتراض به ازدواج فاطمه پهلوي خواهر شاه وقت با يك مرد تبعه امريكا، از ۱۵ اپریل ۱۹۵۰ (۲۶ فروردين ۱۳۲۹ هجري خورشيدي) در ايران شدت گرفته بود. اين ازدواج در ايتاليا انجام شده بود. اعتراض و مخالفت به اين لحاظ بود كه ازدواج يك زن مسلمان با مرد غير مسلمان ممنوع و به علاوه ازدواج يك زن تبعه ايران با يك مرد تبعه كشور ديگر منوط به كسب اجازه قبلي از دولت ايران (وزارت امورخارجه) است كه فاطمه پهلوي هر دو مورد را ناديده گرفته بود.


فاطمه پهلوي با اين كه بعدا شوهرش را وادار به مسلمان شدن «صوري» كرد بر اثر فشار مردم ايران و اعتراض روحانيون، از همه مزاياي خود محروم و از بازگشت به ايران كه موجب دستگيري و محاكمه او مي شد ممنوع شد. فاطمه بعدا از شوهر آمريكايي اش طلاق گرفت و با فرمانده نيروي هوايي ايران كه او نيز بعدا در يك تمرين هوايي كشته شد ازدواج كرد.

۱۳۵۱ - در نوار مرزی ایران و عراق بین نیروهای دو کشور زد و خورد شدیدی آغاز شد و مدت پنج روز به طول انجامید. در این نبرد از طرفین عده ای کشته شدند سه ژاندارم ایران نیز به اسارت گرفته شد.

۱۹۶۷ - «ناتو» فرانسه را تخليه كرد

به تصميم دولت فرانسه (شارل دوگل)، «ناتو» ۱۵ اپریل سال ۱۹۶۷ همه دفاتر و قرارگاههاي نظامي در فرانسه را تعطيل و مقرّ خودرا به بروكسل انتقال داد.

دولت فرانسه همزمان با به آب انداختن نخستين زيردريايي اتمي اش، خودرا از فعاليت هاي نظامي ناتو (سازمان پيمان دفاعي اتلانتيك شمالي) كنار كشيد و اعلام داشت كه مي خواهد در امور نظامي استقلال كامل داشته باشد. با وجود اين، فرانسه از ناتو کاملا خارج نشد و در دهه اخير بر فعاليت خود در چارچوب ناتو افزوده است.


1986 - حملات هوايي اپریل 1986 آمريکا به ليبي

يك هفته پس از انفجار بمب در يك كلوب شبانه (ديسكوتك) در برلين غربي كه پاتوق نظاميان آمريكايي بود و هفتم اپریل 1986 به وقوع پيوست، ريگان رئيس جمهور وقت آمريكا كه دشمني معمر قذافي را به دل داشت، آن رويداد را بهانه قرارداد و دستور حمله هوايي به ليبي را صادركرد. دولت آمريكا عوامل ليبي را متهم به دست داشتن در اين انفجار كرده بودند. در جريان انفجار بمب در ديسكوتك برلين يك نظامي آمريكايي كشته و نزديك به 60 آمريكايي ديگر مجروح شده بودند. علاوه بر آمريكاييان، در آن انفجار يك زن تبعه تركيه کشته شده بود و نزديك به 120 مشتري ديگر هم آسيب ديده بودند. چندي پيش از اين انفجار نيز در يك هواپيماي آمريكايي كه از رم به آتن پرواز مي كرد بمبي منفجر شده و چهار تن را كشته بود كه باز، عوامل ليبي به دست داشتن در آن متهم شده بودند.


در حمله هوايي به ليبي، هواپيماهاي «اف ــ ۱۱۱» نيروي هوائي آمريكا مستقر در انگلستان و هواپيماهاي نيروي دريايي وابسته به ناوهاي هواپيمابر «كورال سي» و «آمريكا» مستقر در مديترانه شرکت کرده بودند. در اين حملات چند مركز نظامي و نيز شهرهاي ترابلس و بنغازي از جمله چادرهاي محل سكونت معمر قذافي رهبر وقت ليبي هدف بمب و موشك قرار گرفته بود.

جمع تلفات ليبي در اين حملات ۱۵ كشته گزارش شده بود كه يكي از مقتولان دخترخوانده خردسال معمر قذافي بود. شمار مجروحين ليبيايي اين حملات زياد و يکي از آنان شخص معمر قذافي بود. آمريكا نيز يك هواپيماي اف ــ ۱۱۱ و دو خلبان از دست داده بود.

رونالد ريگن رئيس جمهوري وقت آمريكا از اين حملات دفاع كرد و گفت: آن چه را که لازم بود كرديم، بازهم اگر لازم باشد انجام مي دهيم.


قذافي كه در جريان بمباران، از ناحيه سر مختصرا مجروح شده بود در نطقي از تلويزيون ليبي ـ ازدولت فرانسه كه اجازه نداده بود از خاك آن كشور براي حمله استفاده شود سپاسگزاري كرد. در لندن، نمايندگان پارلماني حزب كارگر از بانو مارگارت تاچر نخست وزير وقت كه به آمريكا اجازه داده بود از خاك انگلستان براي حمله به ليبي استفاده كند انتقاد كرده بودند. به علت كوتاه آمدن دولت مسكو (گورباچف) در قبال اين بمباران، كه ضمن آن يك هواپيماي باري متعلق به شوروي نيز در يك فرودگاه ليبي نابود شده بود، پايان كار اين ابر قدرت آغاز شد. سکوت گورباچف در این زمینه حمل برضعف مسکو و تشدید سیاست تهاجمی بلوک غرب (ناتو) شد که مقدمه فروپاشی بلوک شرق بشمار آورده شده است. برغم اينکه قذافي در دهه يکم قرن 21 تغيير سياست داد، به غرب و بويژه آمريکا نزديک شد، از ساخت اسلحه کشتار جمعي دست کشيد و مواد مربوط را به آمريکا فرستاد، ذخاير ارزي ليبي را به بانکهاي آمريکا سپرد ولي رويدادهاي سال 2011 [که شرح آنها در اين تاريخ آنلاين آمده است] نشان داد که کوتاه آمدنهاي قذافي سبب تغيير سياست غرب نشد و در پي چندين ماه ناآرامي، رژيم قذافي در اکتبر 2011 ساقط و خود او به طرز فجيعي کشته شد. اگر روسيه و چين در شوراي امنيت قطعنامه غرب را مبني بر مداخله نظامي ناتو در ليبي را وتو کرده بودند ليبي به اين صورت در نمي آمد. به عبارت ديگر؛ اين بار هم ضعف روس ها سبب دگرگوني اوضاع ليبي و پيروزي غرب شد که بعدا چوبش به گوش آنان (روس ها) خواهد خورد.


1982 - خالد اسلامبولي تیرباران شد

خالد شوقي اسلامبولي افسر مسلمان و مبارز مصري در سال 1958م به دنيا آمد. او در مدرسه فرانسوي نوتِردام قاهره تحصيل كرد و سپس به ارتش پيوست و در 20 سالگي با درجه ستواني در توپخانه ارتش مصر مشغول به كار گرديد. وي ضمن اين كه از افسران لايق ارتش محسوب مي‏شد، با جنبش اسلامي جهاد مصر، همكاري مخفيانه داشت. پس از امضاي قرارداد ننگين كمپ ديويد كه در آن انور سادات رئيس جمهور وقت مصر حكومت غاصب اسرائيل را به رسميت شناخت، نقشه ترور اين خائن به آرمان فلسطين، در ذهن خالد اسلامبولي ترسيم شد. اين نقشه در ششم اكتبر 1981م عملي گرديد و هنگامي كه انور سادات در مراسم رژه نظامي ارتش مصر در سالگرد جنگ اكتبر 1973م شركت كرده بود، خالد اسلامبولي در لحظه عبور زره‏پوش‏ها و خودروهاي نظامي از مقابل جايگاه، همراه با چند تن از نظاميان هم‏رزم خود به سوي سادات آتش گشود. خالد اسلامبولي و گروهي كه براي قتل او هم قسم شده بودند. در اين زمان در مقابل جايگاهي كه سادات و رهبران سياسي و نظامي مصر در آن نشسته بودند توقف كردند و با سرعت عملي كه بيشتر به يك فيلم سينمايى شباهت داشت از خودروي نظامي خود بيرون پريده، با شليك مسلسل و پرتاب نارنجك به طرف جايگاه سادات پيش رفتند. در اين حادثه، هفت تن از مقامات مصري به هلاكت رسيدند. كه در جايگاه بودند و سادات نيز ساعاتي بعد در بيمارستاني در قاهره به كام مرگ فرو رفت. پس از اين عمليات شجاعانه، خالد اسلامبولي كه رهبري آن را بر عهده داشت دستگير و پس از يك محاكمه طولاني، در 15 آوريل 1982م در 34 سالگي تيرباران شد. وي در جريان محاكمه خود فرياد مي‏زد: مردم! من فرعون مصر را كشتم.


1994 - امضاي توافق نامه ايجاد سازمان تجارت جهاني

مقدمات تشكيل سازمان تجارت جهاني در جريان جنگ جهاني دوم، توسط امريكا و انگليس فراهم شد و بر اين اساس در سال 1947م، 23 كشور پيشرفته جهان، موافقت‏نامه عمومي تعرفه و تجارت موسوم به گات را امضا كردند. اين موافقت نامه مقرر مي‏داشت تا مذاكراتي جهت كاهش تعرفه‏هاي گمركي، رفع محدوديت‏هاي بازرگاني و از ميان بُردن موانع تجارت آزاد، انجام شود، سرانجام هشتمين دور از اين مذاكرات در آوريل 1994 در مراكش خاتمه يافت و براساس سند نهايى اين گفتگوها، گات در جهت جهاني شدن تجارت به سازمان تجارت جهاني تغيير نام داد و تعداد زيادي از كشورهاي جهان عضو آن شدند. در حال حاضر امريكا و تعداد ديگري از كشورهاي غربي از نفوذشان در سازمان تجارت جهاني در جهت منافع خود استفاده مي‏كنند. هم‏چنين بسياري از كارشناسان اقتصادي، از ميان برداشتن تعرفه‏هاي تجاري را به خاطر برتري اقتصادي كشورهاي غربي، به نفع اين كشورها و به ضرر كشورهاي جهان سوم مي‏دانند.


۲۰۱۳ - در انفجار بمبی در نزدیکی خط پایان مسابقه دو ماراتون بوستون که در زودپز جاگذاری شده بود ۳ نفر کشته و ۲۶۴ زخمی شدند.


زادروزها

۱۴۵۲ - لئوناردو داوینچی.
۱۴۶۹ - گورو نانک پیشوای سیک‌ها.


۱۷۰۷ - زادروز لئونارد اویلر ریاضیدان و فیزیکدان برجسته سوئیسی
۱۷۳۱ - هانری کاوندیش، فیزیکدان و شیمیدان انگلیسی.


۱۸۵۸ - زادروز امیل دورکیم جامعه‌شناس بزرگ قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم
۱۸۹۴ - زادروز نیکیتا خروشچف رهبر شوروی بعد از استالین، نخست‌وزیر اتحاد جماهیر شوروی از ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۴


۱۹۱۲ - کیم ایل سونگ نخستین رهبر کره شمالی.
۱۹۳۱ - توماس ترانسترومر برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۱


۱۹۹۰ - اما واتسون، بازیگر و مانکن انگلیسی متولد فرانسه.


مرگ‌ها

۱۹۸۰، ژان پل سارتر، فیلسوف، اگزیستانسیالیست، رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس و منتقد فرانسوی.
۱۵۵۸ - خرم سلطان همسر محبوب سلطان سلیمان قانونی ویکی از قدرتمندترین زنان در تاریخ عثمانی.


۱۷۶۵ - درگذشت میخاییل لومونسف نویسنده و دانشمند روسی
۱۹۹۰ - درگذشت گرتا گاربو بازیگر سوئدی سینمای هالیوود


۱۹۹۸ - درگذشت پل پوت رهبر جنبش خمر سرخ کامبوج
۱۳۹۰ - بیژن پاکزاد طراح لباس و بنیان‌گذار کمپانی بیژن


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون