با حذف دلار ۴۲۰۰تومانی چه بر سرمان می‌آید؟

برترین‌ها: مجلس در اقدامی رای به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تا پایان سال ۱۴۰۱ داده و دولت را موظف کرده تا زیرساخت‌های لازم را برای این اقدام درنظر بگیرید! برخی کازرشناسان متعقدند که در شرایط فعلی این اقدام و هر گونه اقدامی که افزایش قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد، به صلاح کشور نیست.

روز گذشته نمایندگان مجلس ارز ترجیحی را حذف کردند. البته طبق مصوبه مجلس، این اختیار به دولت داده شده تا به تشخیص خود این ارز را حفظ یا حذف کند. اما چنانچه دولت قصد دارد کالایی را از سبد ارز ترجیحی حذف نماید، باید قبلاً ترتیبات قانونی جبران زیان رفاه مصرف کننده برای کالاهای اساسی را از طریق کالابرگ الکترونیکی و در امور پزشکی از طریق بیمه‌ها و یا از طریق جایگزین مطمئن به انجام رسانده باشد، به طوری که افراد بتوانند این کالاها و خدمات را به نرخ پایان شهریور۱۴۰۰ و در سقف سهمیه تعیین شده تهیه کنند.

نکته اینجاست که بنا به اظهارنظر کارشناسان، حذف ارز ترجیحی تنها به ضرر مردم تمام خواهد شد کما اینکه در حال حاضر هم با توجه به تورم موجود و اقتصاد بیمار وضع مناسبی ندارند. اکنون این مسئله مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته و واکنش‌های آن‌ها را که حامل نگرانی آن‌ها از حذف ارز ترجیحی است، در پی داشته است.

رأی مجلس به بازگشت «کوپـن»

استفاده از ارزترجیحی ۴۲۰۰تومانی تصمیمی بود که سال‌ها کارشناسان اقتصادی درباره تبعات آن در اقتصاد هشدار دادند، ولی دولت‌ها صرفا برای اینکه بتوانند مردم را راضی نگه دارند و اصطلاحا قدرت نظارتی دولت را در بازار به رخ بکشند؛ استفاده از ارزترجیحی را ادامه دادند با اینکه هرسال تبعات استفاده از نوع ارز به موجب ایجاد ارز چندنرخی و افزایش تقاضا از سوی واردکنندگان برای دریافت آن؛ زمینه رانت و فساد در کشور به‌ویژه در این بخش به‌شدت افزایش یافت به‌گونه‌ای که حتی خود دولت هم به این موضوع در دوره‌های گذشته اذعان کرد ولی به سبب اعتیاد جامعه به این نوع مُسکن موقتی امکان حذف آن از تقریبا غیرممکن به‌نظر می‌رسید.

با این حال مجلس در اقدامی رای به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تا پایان سال ۱۴۰۱ داده و دولت را موظف کرده تا زیرساخت‌های لازم را برای این اقدام درنظر بگیرید! هرچند که این تصمیم باید زودتر از اینها گرفته می‌شد ولی با توجه به اثرگذاری ارز در اقتصاد ایران؛ هر تغییری سونامی‌ای از اثرات را در اقتصاد و زندگی مردم خواهد داشت! حالا مجلس با شکستن سد ارز ۴۲۰۰ تومانی؛ دولت را موظف به کاهش آسیب‌های سیلی کرده که حتی اسمش بازار را تخریب می‌کند و در یکسال آینده این آزمون دولت سیزدهم خواهد بود که مطالبه حذف ارز ۴۲۰۰ را داشته است.

تبعات حذف ارز اجتناب‌ناپذیر

وحید شقاقی‌شهری، ‌کارشناس اقتصادی:

* (با بیان اینکه اقتصاد به‌صورت دستوری کنترل نمی‌شود و نمی‌توان با دستور جلوی افزایش قمیت‌ها را گرفت): اگر ارز 4200 تومانی حذف بشود حداقل قیمت 7 قلم کالایی که با این ارز تامین می‌شوند؛ افزایش پیدا خواهد کرد. به‌تبع افزایش قیمت این کالاها؛ کالاهای جانشین و مکمل هم افزایش پیدا خواهند کرد. او ادامه داد: یعنی وقتی کالایی افزایش قیمت پیدا می‌کند کالاهای مکمل هم گرانتر می‌شوند. بنابراین قیمت کالاها قطعا افزایش پیدا می‌کند.

* مساله این است که اگر دولت با تدبیر و برنامه پیش برود می‌تواند افزایش شدید قیمت‌ها را کنترل کند البته باید شرایط این اتفاق هم فراهم شود. شقاقی‌شهری اضافه کرد: باید برجام هم به نتیجه برسد و انتظارات تورمی کنترل و آرامش در بازارهای اقتصادی ایجاد شود. دولت هم باید منابع ارزی در اختیار داشته باشد تا بتواند مواداولیه و نیازمندی‌ها را وارد و بازار را مدیریت کند. اگر شرایط محیا شود قطعا حذف ارز 4200 تومانی شوک تورمی کمتری به اقتصاد تحمیل می‌شود. ولی وقتی این شرایط محیا نشود امکان دارد تبعات تورمی آن افزایش یابد و اینکه انتظار داشته باشیم هیچگونه افزایشی در قیمت‌ها دیده نشود که امکان‌پذیر نیست.

* اینکه حذف ارز 4200 تومانی در لایحه بودجه سال آینده آمده، بسیار خطرناک است. ارز 4200 تومانی از کالاهای اساسی را در شرایطی حذف می‌‌کنند که سرنوشت مذاکرات مشخص نیست و هنوز قیمت‌ها در بازار ارز، بازار دارایی‌ها مختلف و بازار سایر کالا و خدمات به ثبات نرسیده‌ است. ارز ترجیحی اگر به یکباره حذف شود قطعا یک شوک تورمی برای دهک‌های کم‌درآمد ایجاد می‌کند این در حالی است که در سه سال گذشته کشور با تورم‌های بالای 35 درصد مواجه بوده‌ است.

* امروز در شرایط بی‌ثباتی اقتصادی، مانع مالی اندک و منابع ارزی ناکافی و آینده نامطمئن قرار داریم که نباید در این شرایط این تصمیمات گرفته شود.

واکنش برخی کاربران به حذف ارز 4200 تومانی:

یکی از کاربران در این باره نوشته است: «حذف ‎ارز ترجیحی و تک نرخی کردن آن روی کاغذ به نفع مردم است؛ فقط کاغذ! امادربلندمدت عموم مردم را تحت فشار عمیق و مضاعف قرار میدهد چون تصمیم‌سازی باندهای اقتصادی منشا قانونگذاری غلط و ایجاد فساد و دلال‌پروری است».

این اقدام شبیه به پروتکل‌های پزشکی است وقتی بیماری مبتلا به چند عارضه قلبی یا فشار خون و قند خون بالا باشد، پزشکی نسبت به جراحی آن بیمار اقدام نمی‌کند چراکه باید در ابتدا این علایم حیاتی بیمار کنترل شود در غیر این صورت جراحی پر ریسک خواهد بود.

کاربر دیگری گفته است: «برای دیدن نتایج فاجعه بار حذف ‎ارز ترجیحی نیاز به مجادله نیست. فقط صبر!»

دیگری نوشت: «‎نگرانی ارکان حاکمیت در مورد تبعات حذف ‎ارز ترجیحی عیان است و متاسفانه عموم مردم نمیدانند که سفره‌های آنان کوچک میشود و قیمت‌ها دستورپذیر نیستند. امیدواریم عقلانیت در ‎شورای نگهبان هویدا گردد!»

یکی دیگر از کاربران اینطور می‌نویسد: «مجلس تصویب کرده دولت به شرطی مجاز به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از کالاهای اساسی است که قیمت این کالاها به قیمت شهریور۱۴۰۰ به دست مردم برسد. کمر علم اقتصاد رگ به رگ شد از این تدبیر! این یعنی یا حذف نکند یا از این به بعد کالاهای اساسی هم دو قیمت خواهند داشت: قیمت کوپنی، قیمت آزاد».

کاربران دیگر نوشته‌اند: «حذف ‎ارز ترجیحی یعنی قشر آسیب‌پذیر، به استقبال آسیب‌پذیری بیشتر برود یعنی مسببین وضع اسفناک موجود، نسخه‌ای با وعده شکوفایی اقتصادی پیچیدند همین قدر تلخ همین قدر خطرناک»، «مگر افزایش قیمت کالاهای اساسی از شهریور۱۴۰۰ تا همین الان جبران می‌شود که بعد از حذف ‎ارز ترجیحی، جبرانی در کار باشد؟! با جامعه صادق باشید.

«جبران» از آن شوخی‌های تلخی است که قبل‌تر هم تجربه کرده‌ایم»، «‎ارز ترجیحی با یک شرط که مکانیسم آن مشخص نیست درنهایت حذف شد! دولت اقداماتی مثل ارز، فرمان ۸ماده برای خودروسازها و...را جلو میبرد که عموما در کمتر از یک سال آثار محسوسش له یا علیه مردم مشخص می‌شود.»، «با تصمیم مجلس برای‎ارز ترجیحی، باید این سوال را پرسید که چه کسی تضمین می‌دهد به دهک‌های پایین جامعه ضربه‌ای وارد نشود؟ شما با رانت مشکل داشتید فروش نفت توسط اشخاص رو حذف می‌کردید نه ‎ارز ترجیحی رو»، «ارز ترجیحی با تصویب مجلس حذف شد. دولت نمی‌داند، تصویب برجام حتی آنطور که حکومت خواسته، اثرش بر اقتصاد ایران حداقل شش ماه تا یکسال بعد روشن می‌شود.

در این فاصله موج تورم حاصل تصمیم‌های غیر کارشناسی مانند حذف ارز ترجیحی کمر تولید کننده و مصرف کننده را در این مملکت می‌شکند»، «حذف ‎ارز ترجیحی در شرایط تحریمی و تورمی، فقیر را فقیرتر و ثروتمند را ثروتمندتر می‌کند»، «با حذف ‎ارز ترجیحی، ‎فقر مطلق دیگر دیده نخواهد شد! همه با هم در فقر مطلق خواهیم رفت»، «یعنی اقیانوس رانت رو در مملکت رها کردید چسبیدید به رانت ‎ارز ترجیحی که یک خیری هم به مردم می‌رسونه. شما جلوی رانت رو بگیر چرا ارز رو حذف می‌کنی؟»، «سلام بر فلاکت بیشتر.

سلام فقر بیشتر. سلام بر گرسنگی، تنگ‌دستی و... سلام بر مردمانی که بیشتر به حاشیه می‌رانندشان»، «در اینکه حذف ‎ارز ترجیحی باعث کاهش فساد میشه هیچ شکی نیست اما بدونیم الانم اگر مدیریت نشه حتما یک شوک افزایش قیمتی خواهیم داشت از همون روزی که ابلاغ بشه و شروع بشه»، «با توجه به افزایش قیمت جهانی روغن، نمیشه با ‎ارز ترجیحی و اقلام اساسی مردم، ساده برخورد کرد.

«گرون کن یارانه بده» قطعا راه حل مناسبی نیست! »، «پرداخت ‎ارز ترجیحی برخی را در این مملکت یک شبه به ثروت رساند و شد عاملی برای رشد فساد در ایران اما حذف آن در شرایطی که قدرت خرید خانوار ایرانی به شدت کاهش یافته و قیمت‌ها نسبت به ۴ ماه قبل، ۴ برابر شده، ظلم در حق قشر فرودست جامعه است»، «حذف ‎ارز ترجیحی نشان میدهد از بین همه راهکارها دست‌اندازی به دیوار کوتاه مردم را انتخاب کرده‌اند»، «ارز ترجیحی برای سال آینده حذف شده.

بیچاره مردم فرودست ایران که سال آینده باید برای اصلی‌ترین نیاز‌های انسانی خودشان مثل دارو چندین برابر قیمت فعلی پول پرداخت کنند. قیمت‌های همه اقلام ۱۰۰ درصد افزایش خواهد داشت. ما هیچ ما نگاه»، «یک غفلتی درخصوص ارز ترجیحی عامدانه صورت میگیره: می فرمایند با تخصیص ‎ارز۴۲۰۰ ثروتمندان به دلیل مصرف بیشتر، بیش‌از فقرا از این یارانه بهره‌مند میشن. نکته اینجاست که حذف این ارز تورم زاست و اثر ضدعدالتی تورم، به مراتب بیش از اختلاف مصرف فقرا و اغنیاست. تحقق عدالت از راه تزریق تورم؟!»