جریان‌شناسی سرمایه‌های فجر؛ اوج و خصوصی‌ها
کم‌کاری حوزه هنری در صورتی که سازمان سینمایی اوج در سال‌های اخیر پرکار نمی‌شد، می‌توانست بیشتر به چشم بیاید. البته امکاناتی که حوزه هنری در اختیار دارد، بسیار بیشتر از سازمان فرهنگی اوج است و نمی‌توان با توجه به فعالیت‌های اوج، تاثیر کم‌کاری حوزه هنری را بر سینمای ایران نادیده گرفت.
فرهیختگان آنلاین: جشنواره فیلم فجر درحالی به استقبال سی‌وهشتمین دوره‌اش می‌رود که از سال گذشته به این سو، موضوع سرمایه‌گذاران فیلم‌های حاضر در این رقابت، به یکی از اصلی‌ترین و البته جنجالی‌ترین بحث‌ها تبدیل شده است.
بحث ورود پول‌های مشکوک به سینمای ایران از چند سال پیش به‌طور جدی مطرح شد و سال گذشته بود که دامنه این زمزمه‌ها به نشست‌های خبری جشنواره فیلم فجر کشید و به‌غایت جنجال‌ساز شد. سجاد خواجه علیجانی که سال گذشته اسپانسر جشنواره فیلم فجر هم بود، امسال هیچ فیلمی در فهرست آثاری که فرم فستیوال را پر کرده‌اند، ندارد. اینکه علیجانی امسال نیست، می‌تواند با توجه به موج گسترده‌ای از اعتراض‌ها نسبت به بی‌منطق بودن پول‌هایی که چنین شخصی در سینما خرج می‌کرد و عدم شفافیت منابع آن باشد.
بنیاد سینمایی فارابی امسال از چند فیلم حمایت کرده؛ هرچند سیاست دولت فعلی، چنانکه در مقاطع مختلف توسط مدیران مختلف آن بیان شده، عدم حمایت مستقیم از تولید آثار سینمایی و سپردن کار به «بخش خصوصی» است.سال ۱۳۹۷ که پرمخاطب‌ترین سال سینمای ایران در دهه ۹۰ بود، سینمای ایران مجموعا ۲۲۰ میلیارد تومان هزینه کل فیلم‌ها کرد و روی هم ۷۲ میلیارد تومان سود عایدش شد. در چنین سینمایی، صحبت از «بخش خصوصی» یا «سینمای مستقل» یا عنوان شدن جملاتی از قبیل «صفر تا ۱۰۰ پروژه را بدون حمایت هیچ نهاد و ارگانی و با جیب خودمان تهیه کردیم» به‌راحتی نمی‌تواند حرف صادقانه‌ای تلقی شود و احتمال وجود داشتن هزار داستان پیچیده را در پس هر کدام از این ادعاها ایجاد می‌کند.
نسبت فیلم‌های مورد حمایت فارابی در مقایسه با سایر آثار متقاضی برای حضور در فجر و به‌طور کلی، برقراری نسبت و تناسب بین آثار تولیدشده در این «بخش خصوصی» که قواعد منطق اقتصادی، صادقانه بودن مدعاهایش را زیر سوال می‌برد، با آثاری که در بخش‌های مختلف دولتی تولید شده‌اند، بخش قابل‌توجهی از آرایش قوا در صحنه سینمای ایران برای سال آینده را مشخص می‌کند. از طرفی این گروه‌ها و دسته‌ها که صحبت‌شان مطرح می‌شود، به‌لحاظ مضمونی هم روی سینمای ایران تاثیرگذار هستند.
مثلا هیچ‌وقت سجاد خواجه علیجانی یا محمدصادق رنجکشان روی فیلم‌هایی مثل «به وقت شام» یا «تنگه ابوقریب» سرمایه‌گذاری نکرده‌اند و اوج هم ممکن نیست مثل علیجانی سرمایه‌گذار «رحمان ۱۴۰۰» یا «ما همه باهم هستیم» باشد. اما حوزه هنری که سال گذشته با فیلم جنجالی اما به لحاظ کیفی متوسط «دیدن این فیلم جرم است» در فجر حضور داشت، چند سال است مثل سابق در فیلمسازی فعال نیست. «دیدن این فیلم جرم است» اثری سیاسی از یک فیلم‌اولی بود که هنوز فرصت اکران پیدا نکرده است.
کم‌کاری حوزه هنری در صورتی که سازمان سینمایی اوج در سال‌های اخیر پرکار نمی‌شد، می‌توانست بیشتر به چشم بیاید. البته امکاناتی که حوزه هنری در اختیار دارد، بسیار بیشتر از سازمان فرهنگی اوج است و نمی‌توان با توجه به فعالیت‌های اوج، تاثیر کم‌کاری حوزه هنری را بر سینمای ایران نادیده گرفت. از طرف دیگر، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم چندین و چند سال است که مثل سابق فعال نیست. این مرکز در جشنواره فجر پیش‌رو هیچ نماینده‌ای ندارد.
ارسال نظر