بیم و امید‌های روحانیِ سال ۱۴۰۰

روزنامه شرق نوشت: یک سال پیش، در چنین روزهایی جریان اصلاح‌طلب ازجمله احزابی مانند اتحاد ملت، کارگزاران و اعتمادملی به کمپین‌های حمایت از روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری پیوسته بودند و تلاش آنها پیروزی حسن روحانی در دور دوم انتخابات بود. حالا یک سال از انتخابات گذشته است؛ اما عملیاتی‌نشدن برخی از وعده‌های رئیس‌جمهوری، برخی از حامیان روحانی را به منتقدانش تبدیل کرده است.

بالا‌و‌پایین‌شدن نرخ ارز و دلار، تداوم وضعیت رکود اقتصادی، کنارگذاشتن برخی معیارهای اصلاح‌طلبانه در عزل‌ونصب‌ها، بی‌توجهی به زنان و جوانان در انتصابات، برخی بازداشت‌ها و... همگی از وعده‌ها و شعارهایی هستند که هنوز معطل مانده‌اند. اصلاح‌طلبان و حامیان روحانی در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری و حتی بعد از آن، تا مدت‌ها همچنان سیاست حمایت از دولت را در پیش داشتند؛ اما بعد از ماجرای اعتراض‌های دی‌ماه ۹۶، روند حمایت جای خود را به نقد و مطالبه‌گری داد؛ تا آنجا که وقتی موضوع فیلترینگ تلگرام مطرح بود و روحانی هنوز وارد ماجرا نشده بود، حزب اتحاد ملت با صدور بیانیه‌ای انتقادی، ضمن آنکه حمایت خود از حسن روحانی در کارزار انتخابات را به رخ رئیس‌جمهور کشید، از فیلترینگ احتمالی انتقاد کرده و تبعات آن را گوشزد کرده بود: «در‌صورتی‌که فیلترینگ تلگرام محقق شود، این امر، نشانه شکست دولت دوازدهم در دفاع از یکی از مهم‌ترین شعارها و وعده‌های انتخاباتی رئیس‌جمهور نیز خواهد بود و این شائبه را به ذهن می‌آورد که طرح شعارهای مبتنی بر دفاع از آزادی‌ها و حقوق شهروندان از سوی آقای روحانی، صرفا کارکرد انتخاباتی داشته و همان‌طور که وعده‌های ایشان در زمینه حل مسائل خارجی، ترکیب کابینه و استفاده از زنان، جوانان و اقلیت‌ها، رفع حصر و حتی ورود زنان به ورزشگاه‌ها محقق نشده، درباره فضای مجازی هم بالاخره دست دولت روی دکمه رفته است!

حزب اتحاد ملت ایران اسلامی به‌عنوان حزبی که بیشترین حمایت سازمانی و تشکیلاتی را از آقای رئیس‌جمهور در جریان انتخابات سال گذشته داشته است و شعار «به عقب برنمی‌گردیم» را مطرح کرد؛ از شخص آقای روحانی و مجموعه دولت انتظار دارد تمام توان خود را برای دفاع از دستاوردهای خود به‌ویژه در فراهم‌آوردن بسترهای فعالیت آزادانه شهروندان در فضای مجازی به ‌کار گیرد و نگذارد جریان‌هایی پیش از این، امیدهای جامعه و سرمایه اجتماعی گردآمده از سال ۹۲ تا امروز را بر باد ندهند». حزب اتحاد ملت فیلترینگ احتمالی تلگرام را در راستای توقیف مطبوعات در ۱۹ سال گذشته قلمداد کرده بود.

علی تاجرنیا: احساس می‌شود مردم دچار نوعی پشیمانی شده‌اند

انتقاد به روحانی در عمل‌نکردن به وعده‌های انتخاباتی، فراتر از بیانیه اتحاد ملت است؛ به‌طوری‌که فعالان اصلاح‌طلب فارغ از گرایش‌های حزبی و جناحی خود معتقدند حسن روحانی نتوانسته به وعده‌هایش عمل کند. علی تاجرنیا، از اعضای حزب اتحاد ملت، در گفت‌وگوی خود با «شرق»، پا را فراتر گذاشته و معتقد است بی‌عملی دولت در راستای وعده‌ها، به پشیمانی رأی‌دهندگان منجر خواهد شد. به گفته او: «در کشور ما یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بین دولت و ملت، چالش بی‌اعتمادی است و اینکه مردم حس می‌کنند به دلیل یک‌سری مسائلی که از نظر آنها اهمیت دارد، در انتخابات شرکت کرده و فردی را از میان یک جریان سیاسی انتخاب می‌کنند؛ اما بعد از مدتی احساس می‌کنند خواسته‌های آنها تأمین نشده است و این باعث می‌شود این شکاف عمیق‌تر شود. این در حالی است که مردم این را تشخیص می‌دهند که حدود اختیارات دولت کجاست و جایی که دولت بنا به مصلحت‌اندیشی کوتاه آمده، کجاست».

او اضافه کرد: «من بارها گفته‌ام که برخی از وعده‌های انتخاباتی در ذهن مردم باقی می‌ماند و یکی از همین وعده‌ها، موضوع فیلترینگ و فضای آزاد مجازی است؛ مسئله‌ای که حتی در دوره انتخابات هم آقای روحانی به آن توجه و بعد از انتخابات نیز بر آن تأکید کرد. وقتی مردم حس می‌کنند رفتار دولت تغییر کرده است».او در نهایت تأکید کرد: «در حقیقت در شرایط جدید، احساس می‌شود مردم دچار نوعی پشیمانی از انتخاب شده‌اند و امید آنها به یأس تبدیل شده است. از نظر من، موضع‌گیری احزاب در این زمینه بسیار مهم است. آزادی‌های اجتماعی و این‌دست از خواسته‌ها، جزء مهم‌ترین مطالباتی هستند که طبقه متوسط به‌عنوان حامیان اصلی روحانی، بیشترین توجه را به آنها دارند».

منتجب‌نیا: روحانی اعلام کند حاضر نیستم نقض عهد کنم

حجت‌الاسلام رسول منتجب‌نیا، از اعضای حزب اعتمادملی، نیز در گفت‌وگوی خود با «شرق» معتقد بود روحانی به خیلی از وعده‌های خود عمل نکرده است و آنها را برشمرد. منتجب‌نیا گفت: «در اینکه روحانی در سال ۹۲ و ۹۶ وعده‌هایی را در ایام انتخابات به مردم داد و بر اساس آن وعده‌ها و شعارها مردم به او رأی دادند، تردیدی نیست. رأی مردم به شخص روحانی نبوده است؛ این رأی به برنامه‌ها و وعده‌هایی است که او به مردم داده است. بنابراین عقل، منطق و شرع حکم می‌کند او بر وعده‌هایی که داده، پافشاری کرده و اعلام کند من از مردم برای طرح این وعده‌ها رأی گرفتم و حاضر نیستم نقض عهد کرده و پیمان‌شکنی کنم.

این انتظار از روحانی می‌رود». او اضافه کرد: «نکته بعدی این است که روحانی نتوانسته به خیلی از وعده‌های خود جامه عمل بپوشاند که ازجمله آنها، فضای باز سیاسی، تعرض‌نکردن به حریم خصوصی و فیلترینگ فضای مجازی است. روحانی ممکن است بگوید من اختیار ندارم یا مبسوط‌الید نیستم و دیگران تصمیم‌گیری می‌کنند و این موضوعات از اختیارات دولت خارج است؛ اگر این فرض درست باشد، روحانی رسما اعلام کند و بگوید که دولت با این سیاست‌ها مخالف است. معتقدم اگر روحانی به دلیل فشارها نمی‌تواند به وعده‌های خود عمل کند، برای اینکه اعتبار خود را بین افکار عمومی از دست ندهد، رسما اعلام کند که می‌خواستم، ولی نگذاشتند».

‌در حقیقت، آنچه فعالان سیاسی در گفت‌وگو‌های خود بر آن تأکید می‌کنند، صداقت رئیس‌جمهور با مردم است؛ یعنی صرف‌نظر از عملیاتی‌نشدن برخی از وعده‌های انتخاباتی، آنها معتقدند روحانی دلیل این اتفاقات را به مردم بگوید؛ یعنی اگر عزمی در مقابل اجرائی‌شدن وعده‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری وجود دارد، پیش از آنکه روحانی عقبه مردمی را که به او رأی داده‌اند از دست بدهد، پشت‌ پرده‌ها را با مردم در میان بگذارد. اگر هم پشت ‌پرده‌ای وجود ندارد، به مردم توضیح دهد دلیل محقق‌نشدن برخی از وعده‌های انتخاباتی‌اش چیست.