پيامدهای فقدان كادر سازی و تربيت سياسی

٥دقيقه توفاني

در فيلم اول چناراني در حالي كه روي سن و درست كنار تريبون جايي كه معاون استاندار ايستاده تا سخنانش را بيان كند مي‌ايستد و در حالي كه روي تريبون مي‌كوبد، فرياد مي‌زند: «هنوز يك ماه از سخنانش نگذشته كه الان تازه آمده و عذرخواهي مي‌كند. در حالي كه دو ماه فرصت داشت از مردم نيشابور معذرت‌خواهي كند.» در ادامه فيلم در حالي كه اطرافيان تلاش مي‌كردند او را آرام كنند چناراني انگشت اشاره‌اش را به نشانه تاكيد بالا و پايين مي‌برد و ادامه مي‌دهد: «قسم بخورد و بگويد غلط كردم تا پايان عمرم....» كه تلاش اطرافيان براي دور كردن او از سن حرف‌هايش را ناتمام مي‌گذارد.

در همان اثنا كه چناراني براي دقايقي از تريبون فاصله مي‌گيرد با توضيحات يكي از دست‌اندركاران همايش كه پشت تريبون قرار گرفته معلوم مي‌شود دو ماه قبل حسيني، معاون سياسي استاندار خراسان رضوي در جلسه افتتاح پارلمان زنان در فرمانداري مشهد در سخنانش از عبارت «استان خراسان غربي» استفاده كرده كه البته در همان جلسه هم عذرخواهي كرده است. گوينده اين توضيحات مي‌گويد درخواست عذرخواهي دوباره از حسيني غوغاسالاري است. اينكه فرماندار ما بومي نيست حرف درستي نيست مگر فرماندار غير بومي نمي‌تواند كار كند؟! ما بايد ملي فكر كنيم، كه اين سخنان گوينده با تشويق حاضران مواجه شد.

اين عبارات اما آتش نيمه‌خاموش نماينده نيشابور را دوباره برافروخت. چناراني دوباره فرياد زنان روي سن آمد و با دست به حسيني اشاره كرد كه بايد از جلسه بيرون برود. حسيني همچنان پشت تريبون ايستاده بود. وقتي اطرافيان او مانع نزديك‌تر شدن چناراني به معاون استاندار شدند چناراني يك‌باره پايه ميكروفن را بلند كرد و به طرف حسيني حركت كرد و فرياد زد: «پاشو برو بيرون.» كه حاضران حلقه دور چناراني را تنگ‌تر كردند تا پايه ميكروفن را از او بگيرند و او را به پايين سن ببرند. حسيني هم گفت: «با احترام به مردم نيشابور ديگر سخنانم را ادامه نمي‌دهم. از همه شما عذرخواهي مي‌كنم، شما بسيار براي من عزيز هستيد و همه توانم را براي شهر شما به كار مي‌برم و از نماينده محترمان تشكر مي‌كنم.» بك‌گراند اين سخنان اما فريادهاي بي‌وقفه چناراني بود.

اما در فيلم دوم هم چناراني در پايين سن در حالي كه فرياد مي‌زند با صدايي بريده بريده، مي‌گويد: «ايشان به نيشابور توهين كرده است. چرا ايشان را به برنامه دعوت كرده‌ايد. او بايد جلسه را ترك كند.» تعدادي از مهمانان و دست‌اندركاران برنامه با چهره‌هايي مبهوت و متعجب تلاش مي‌كنند او را آرام كنند. اما چناراني در حالي كه همچنان فرياد مي‌زند، مي‌گويد: «ايشان بايد از جلسه بيرون برود. من از اينجا تكان نمي‌خورم.» بعد خطاب به حسيني، معاون سياسي استاندار با همان لحن عصباني مي‌گويد: «آقاي حسيني پاشو برو بيرون.» بعد هم خطاب به حضار مي‌گويد: «اگر نيشابوري هستيد مديون هستيد تا وقتي حسيني اينجاست بنشينيد.» چناراني اما در ادامه اعتراضاتش فرياد مي‌زند: «اين (معاون سياسي استاندار) ‌سبزواري فكر مي‌كند. كسي كه سبزواري فكر مي‌كند لياقت استانداري و وزارت كشور را ندارد. به نيشابور خيانت نكنيد و همه بلند شويد و بيرون برويد. بعد هم خودش جلسه را ترك مي‌كند.» البته بي‌آنكه كسي بيرون برود، همايش هم به كار خودش ادامه مي‌دهد.

دغدغه‌هاي قومي چناراني

اما منظور هاجر چناراني از اينكه تفكر معاون سياسي استاندار سبزواري است چه بود؟ ماجرا به يك دعواي نه چندان كهنه ميان سبزوار و نيشابور بر مي‌گردد. حسيني، معاون استاندار خراسان اصالتا سبزواري است. او دو ماه پيش به صورت سهوي در حين سخنراني از عبارت خراسان غربي استفاده كرده بود. تشكيل خراسان غربي پروژه‌اي است كه سبزواري‌ها پيگير شكل‌گيري آن هستند و نيشابوري‌ها با آن مخالفند. بازتاب‌هاي انتشار فيلم اعتراضي چناراني در فضاي مجازي منجر به انتشار فيلم ديگري از جلسه دو ماه قبل معاون استاندار شد كه در آنجا حسيني عبارت «خراسان غربي» را به كار برده بود. در اين فيلم يكي از حاضرين خطاب به حسيني مي‌گويد: «آقاي حسيني اين جلسه كمي به كام ما نيشابوري‌ها تلخ شد. شما از خراسان غربي نام برديد. اين خراسان غربي جايگاه جديدي در تقسيمات كشوري است؟» كه حسيني به او پاسخ مي‌دهد: «اگر چنين چيزي گفتم اشتباه گفته‌ام. منظور من غرب استان خراسان بود. اگر گفته‌ام خراسان غربي اشتباه گفته‌ام.» توضيحاتي كه نماينده نيشابور را راضي نكرده تا دو ماه بعد اينچنين به آن واكنش نشان دهد.

ديروز در پايان همايش هم سعيد شيبانلو فرماندار نيشابور به اين حواشي واكنش نشان داد و گفت: «اين رفتار به هيچ‌وجه پسنديده نبود. در سابقه تاريخي و فرهنگي و جايگاه نيشابور چنين رفتارهايي وجود نداشته و قابل قبول نبوده است. چنين مهمان‌نوازي اصلا سابقه نداشته است. اگر حتي يك درصد پيش‌بيني مي‌كرديم چنين اتفاقي خواهد افتاد اصلا مهمان دعوت نمي‌كرديم. اما ما به عنوان انسان به حدي از حرمت و احترام قايل هستيم و به تبع انتظارمان اين بود كه رسم ادب و مهمان‌نوازي را با همان حداقل وجوه انساني و اخلاقي حفظ كنيم. اگر پيش‌بيني مي‌كردم اين وجوه تا اين اندازه مخدوش خواهد شد و تنزل خواهد كرد اصلا اين برنامه را برگزار نمي‌كردم و مهمان هم دعوت نمي‌كردم و اين اتفاق هم نمي‌افتاد. اميدوارم بعد از اين‌چنين رويدادي تكرار نشود.»

حاشيه‌آفرينان مجلس دهم

اين نخستين باري نيست كه برخورد هاجر چناراني با يك مقام مسوول حاشيه‌ساز مي‌شود. ٣١ مردادماه سال گذشته هم چناراني در جريان طرح سوالش از فرهادي وزير علوم حاشيه‌ساز شده بود. اين سوال نخستين تجربه نمايندگان مجلس دهم در طرح سوال از وزراي دولت بود. چناراني بعد از توضيحات وزير علوم در وسط صحن آنقدر فرياد زد تا وزير علوم بر خلاف آيين‌نامه داخلي مجلس و رسم مالوف به وسط صحن جايي كه او ايستاده بود بيايد و به او قول بدهد كه خواسته‌اش را عملي مي‌كند.

پيش از آن هم در تيرماه سال گذشته او به نشانه اعتراض، نماز جمعه نيشابور در روز قدس را ترك كرده بود. ماجرا از اين قرار بود كه چناراني روز پيش از نماز جمعه در كانال تلگرامي‌اش خود را به عنوان نخستين زني كه سخنران پيش از خطبه‌ها خواهد بود معرفي كرده و وعده داده بود روز قدس و پيش از خطبه‌هاي نماز جمعه سخنراني خواهد كرد. اما روز جمعه (١١تيرماه ٩٥) مظفري، فرماندار وقت نيشابور پشت تريبون قرار گرفت و هاجر چناراني كه به‌صورت غيرمعمول در قسمت آقايان حاضر شده بود، به نشانه اعتراض محل نماز جمعه را ترك كرد.

هيات نظارت بر رفتار نمايندگان وارد مي‌شود

اما قرار است با اين قبيل رفتارها كه بيش و پيش از هرچيز شأن نمايندگان را مخدوش مي‌كند چه برخوردي شود؟ هيات نظارت بر رفتار نمايندگان قرار است چه تصميمي درباره اين رفتارها بگيرد و با موارد مشابه آن تا الان چه برخوردي انجام داده است؟ اينها سوالاتي است كه محمدجواد جمالي‌نوبندگاني، سخنگوي هيات نظارت بر رفتار نمياندگان و نماينده فسا در گفت‌وگو با «اعتماد» به آنها پاسخ مي‌دهد. جمالي كه هم فيلم اين ماجرا را ديده و هم با هاجر چناراني صحبت كرده به «اعتماد» مي‌گويد: «موضوع در رابطه با اختلافات منطقه‌اي بين دو شهرستان در خراسان رضوي است و ريشه اين اختلاف به تقسيمات كشوري در اين منطقه بر مي‌گردد. با اين همه من معتقدم هر موضوعي كه بوده باشد نماينده محترم نبايد چنين برخوردي مي‌كرد. ايشان مي‌توانست اگر ايرادي به معاون استاندار دارد از طريق قانوني وارد شود و از وزير كشور سوال كند و توضيحات ايشان را بشنود. حالا يا قانع مي‌شدند يا قانع نمي‌شدند. اما به هر حال من مسير قانوني را بر اين رفتاري كه زيبنده هيچ مسوولي در كشور نيست، ترجيح مي‌دهم.»

جمالي معتقد است: نمايندگان بايد از ظرفيت‌هاي نظارتي مثل سوال و استيضاح استفاده كنند. بالاخره چون ما نمايندگان الگويي براي مردم هستيم بايد بيشتر رعايت اصول رفتاري را بكنيم و طوري عمل نكنيم كه خدشه‌اي به جايگاه نمايندگان وارد شود.

او در پاسخ به اين سوال كه قرار است اين موضوع در هيات نظارت بر رفتار نمايندگان بررسي شود، مي‌گويد: «به طور كلي اگر شكايتي از جانب كسي كه از طرف نماينده‌اي مورد تعرض واقع شده به هيات برسد قطعا موظف به رسيدگي آن هستيم.» اما اگر حسيني نخواهد شكايت كند هيات نظارت قرار نيست براي احياي‌شأن نمايندگي به اين رفتارها واكنشي نشان دهد؟ جمالي در پاسخ به اين سوال مي‌گويد: «هيات رييسه مجلس مي‌تواند موضوع را به ما ارجاع دهد. چون رييس هيات نظارت يعني آقاي پزشكيان خودش نايب‌رييس مجلس است و اين ارتباط با هيات رييسه وجود دارد.»

جمالي در پاسخ به اين سوال كه اگر هيات رييسه موضوع را به هيات نظارت ارجاع ندهد خود هيات راسا اقدامي نخواهد كرد هم مي‌گويد: ‌بايد بعد از تعطيلات مجلس جلسه هيات نظارت برگزار شود و در آنجا درباره اين موضوع تصميم بگيريم.

اما هيات نظارت در موارد مشابه مانند موضوع نماينده مباركه يا بيجار چه برخوردي كرده است؟ جمالي در اين باره مي‌گويد: در رابطه با پرونده آقاي كريمي ناجا به قوه قضاييه شكايت كرد و اين نامه به هيات نظارت نرسيد. پس از آن هم قوه قضاييه نامه‌اي به هيات رييسه نوشته و ايشان را احضار كرده است. آقاي كريمي احتمالا براي رسيدگي در دادگستري حاضر خواهد شد. اما در مورد نماينده مباركه شكايتي به هيات نرسيده است.