معضل پاپ جدید در شروع رهبری کاتولیک ها

خبرگزاری فارس: با اینکه هنوز چند روزی از انتصاب پاپ فرانسیس نگذشته است، گزارش‌ها حاکی از آن است که وی با نخستین چالش‌های خود در منصب پاپی مواجه شده است.

سرانجام پس از استعفای بی سابقه پاپ بندیکت شانزدهم از منصب پاپی و رایزنی‌های کاردینال‌های کلیسای کاتولیک در واتیکان، برای نخستین بار در تاریخ کلیسای کاتولیک یک پاپ از آمریکای جنوبی و از کشور آرژانتین انتخاب شد. با اینکه هنوز چند روزی از انتصاب پاپ جدید یعنی فرانسیس اول نگذشته است، گزارش ها حاکی از آن است که وی با نخستین چالش خود در منصب پاپی مواجه شده است.

در این راستا اطلاعات تازه ای که در روزنامه های اسپانیولی زبان در باره "خورخه ماریو برگوگلیو" ملقب به پاپ فرانسیس اول منتشر شده است، حکایت از آن دارد که رهبر جدید کاتولیک‌های جهان با دیکتاتوری نظامیان در آرژانتین طی سال‌های ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳ میلادی همدست بوده است. شماری از روزنامه ها در این زمینه نوشته اند که وضعیت زندگی پاپ جدید در دوره آخرین دیکتاتوری آرژانتین، تیره ترین بخش زندگی او را در بر می گیرد، زیرا برخی اسناد نشان می دهد او حتی برخی از کشیش‌های کلیسا را نیز به رژیم دیکتاتوری حاکم لو داده بود. منتقدان به پاپ فرانسیس اول او را به همکاری با حکومت نظامیان در آرژانتین متهم می‌کنند ولی واتیکان این اتهام را صریحا رد می‌کند. اساسا کلیسای کاتولیک به همدستی با حکومت نظامیان در آرژانتین در دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی متهم است.

در این راستا به پاپ فرانسیس اول این انتقاد وارد شده که موضع قاطعی دراین زمینه نگرفته است. گفته می‌شود پاپ فرانسیس اول ،برادران دینی خود را در دوره حاکمیت نظامیان در آرژانتین در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰حفظ نکرده است. روزنامه اسپانیایی "ال پاییس" گزارش داده است که سازمان‌های دفاع از حقوق بشر، پاپ جدید را متهم کرده اند زمانی که اسقف بوئنوس آیرس بود، دو تن از کشیشان فرقه خود را به رژیم دیکتاتوری آرژانتین لو داده بود. ال پاییس، دو کشیش مذکور را "اورلاندو یوریو" و "فرانسیسکو خالیکس" معرفی کرده که اولی فوت کرده، اما دومی اکنون در آلمان زندگی می کند.

با این حال فریدریکو لومباردی، سخنگوی واتیکان در این باره اظهار داشته که این اتهامات را نیروهای چپگرا به پاپ می‌زنند که هدفی جز تخریب کلیسا ندارند. این در حالی است که پاپ که خود از مسیحیان یسوعی است متهم است که از دستگیری دو کشیش یسوعی جلوگیری نکرده بود. پاپ این اتهام را رد می‌کند و می‌گوید به این دو هشدار داده بوده که در خطرند و از این گذشته برای نجات آن‌ها تلاش کرده است.

پاپ فرانسیس اول از نظر گرایش مذهبی به فرقه یسوعیون (ژوزئیت‌ها) تعلق دارد که معتقد به اطاعت مستقیم و بی چون و چرا از پاپ هستند و معمولا افراد مختلفی را برای تبلیغ دین مسیحیت و کمک به افراد فقیر و تهیدست به کشور های مختلف اعزام می کنند. گفتنی است خالیکس در کتاب خود، موسوم به "ریاضت‌های عرفانی" که در سال ۱۹۹۵ منتشر شد، نوشته است: بسیاری از افراد دارای عقاید سیاسی افراطی راست گرا، حضور ما را در محله های فقیرنشین با بدبینی نگاه می کردند. تفسیر آنها از حضور ما در کنار فقرا، حمایت ما از مبارزان و جنگجویان بود... ما می دانستیم که باد از کجا می وزد و چه کسی مسئول طرح این اتهامات است. به همین دلیل، با این شخص (برگوگلیو) صحبت کردم و گفتم که او دارد با جان ما بازی می کند. برگوگلیو متعهد شد این موضوع را که ما فقط کشیش هستیم و در تعریف تروریست موردنظر نظامیان نمی گنجیم، به اطلاع آنها برساند.

خالیکس می افزاید: بر اساس اعترافات یک افسر و ۳۰ مورد اسنادی که بعدا به آنها دست یافتیم، متوجه شدیم بدون شک، این فرد (برگوگلیو - پاپ جدید) به وعده خود عمل نکرده و بر خلاف حرف هایش، از ما نزد نظامیان شکایت کرده بود . در این راستا، بر اساس نامه ای که یوریو (کشیش متوفی) در سال ۱۹۷۷ به معاون عمومی دفتر مرکزی یسوعیون ارسال کرده بود، از اینکه برگوگلیو موجب بروز چنین وضعیتی برای آنها شده، اظهار نارضایتی کرده بود.

به نوشته ال پاییس، روز ۲۳ مه سال ۱۹۷۶، یوریو و خالیکس از سوی دیکتاتوری نظامی به گروگان گرفته شدند و به مدت پنج ماه در یک پادگان ارتش که یکی از مراکز مخفی بازداشت شدگان بودند، زندانی شده و در طول این مدت، مورد شکنجه رژم دیکتاتوری قرار گرفتند. دادگاه آرژانتین نیز هنگامی که برگوگلیو در سمت های کاردینال ، اسقف بوئنوس آیرس و رییس کلیسای آرژانتین فعالیت می‌کرد، چندین بار او را در رابطه با جنایت های رخ داده در یک پادگان ارتش مورد بازجویی قرار دارد. رسیدگی دادگاه به این پرونده سال ۲۰۱۱ میلادی به پایان رسید.به نوشته روزنامه اسپانیایی، برگوگلیو همچنین به عنوان شاهد در پرونده دیگری که در دادگاه فرانسه در رابطه با قتل گابریل لونگویل یک کشیش فرانسوی که در دوران دیکتاتوری آرژانتین جان باخت، مورد بازجویی قرار گرفت و علاوه بر آن، متهم به دست داشتن در ربوده شدن نوزادان از مادران خود در دوران دیکتاتوری نیز هست.

جدای از این اتهام، به نظر می رسد که پاپ جدید با مسائل فراوانی مواجه خواهد شد. پاپ فرانسیس اول در حالی دوره پاپی خود را آغاز می‌کند که کلیسای کاتولیک با چالش‌هایی جدی مواجه است. واقعیت این است که واتیکان و کلیسای کاتولیک درگیر مسائل زیادی بویژه از جنبه های اخلاقی و مالی ونیز جنگ قدرت بین صاحب منصبان است. مساله عدم اجازه ازدواج کشیش ها در مذهب کاتولیک باعث شده تا انواع مفاسد اخلاقی در بین آنها شیوع داشته باشد که مهمترین آنها هم جنس بازی و سوء استفاده جنسی از کودکان است.این مساله محدود به کشور خاصی نبوده و موارد متعددی ازآن در آمریکا، آلمان، ایرلند و بسیاری از دیگر کشورهای مسیحی نشین رخ داده است.

از سوی دیگر مساله فساد مالی و زد و بندهای سیاسی در واتیکان نیز از جمله معضلات و دشواری های آن محسوب می شود. در کنار اینها، سخنان و مواضع ناسنجیده پاپ قبلی یعنی پاپ بندیکت شانزدهم و واتیکان در موارد متعدد، موجب شده تا ارزش و اعتبار آن نیز در سطح بین‌المللی و نیز در بین کشورهای مسیحی دچار خدشه شود. این در حالی است که مساله افشای اسناد و مدارک واتیکان که به "واتیلیکس" مشهور شد در سال ۲۰۱۲ میلادی تبدیل به یک موضوع جنجالی شد و رسوایی افشای این اطلاعات خشم پاپ بندیکت شانزدهم را برانگیخت. در این اسناد و مدارک به موارد فساد، سوء مدیریت و جنگ قدرت در عالی‌ترین سطوح در واتیکان اشاره شده بود.

برخی کارشناسان به همین لحاظ دلیل استعفای پاپ قبلی را نه بیماری وی بلکه وقوع رسوایی های اخلاقی و مالی در کلیسای کاتولیک دانسته اند. بدین ترتیب می توان گفت که مسئله واتیکان و کلیسای کاتولیک نه فقط مسئله ارتکاب جرائم جنسی توسط کشیش ها بلکه وجود نابسامانی و فساد مالی و اخلاقی و جنگ قدرت در بالاترین سطوح کلیسای کاتولیک و در واتیکان است. مسلما پاپ جدید درآغاز دوره رهبری خود بر کلیسای کاتولیک با انبوهی از این مسائل برخورد خواهد کرد که حل آنها چالش بزرگی برای وی محسوب می شود.