ترمیم بازار جهانی نفت با توافق اوپک و غیر اوپک

ایران نوشت: اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام (اوپک) امروز (۲۰ آذر) میزبان تولیدکنندگان غیر عضو در این سازمان هستند و قرار است که در وین مقر این سازمان با همدیگر دیدار و گفت‌و‌گو کنند. موضوع بحث کاهش بیشتر مازاد عرضه نفت خام در بازار جهانی و بهبود قیمت‎های این کالاست. اوپک چهارشنبه ۱۰ آذر برای دستیابی به این هدف تصمیم گرفت که یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه از تولید روزانه خود را کم کند. این موضوع در بیانیه پایانی اجلاس ۱۷۱ این سازمان ثبت شد و در این سند سهم هر یک از کشورها مطابق جدول آمده در متن مشخص شد. اما ظاهراً کشورهای غیر عضو در این سازمان نظیر روسیه نیز حاضر شده‌اند که اوپک را در زمینه احیای بازار نفت خام همراهی کنند.

اوپک امیدوار است که امروز کشورهای غیر عضو در این سازمان را متقاعد به کاهش حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز از تولید خود کند. در صورت تحقق این موضوع یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز از مازاد عرضه نفت خام طی ۶ ماه نخست سال ۲۰۱۷ میلادی کاسته خواهد شد. بنابراین با فرض تحقق افزایش متوسط ۲/۱ میلیون بشکه در روز به تقاضای جهانی نفت در ۶ ماه آینده اجرای توافق اجلاس ۱۷۱ و نشست فوق‌العاده امروز قادر خواهد بود بیش از ۳۰۰ میلیون بشکه از مازاد تجاری نفت در کشورهای توسعه یافته را تعدیل کند. این رقم معادل مازاد نفت خام موجود است. بنابراین بازار جهانی نفت خام و قیمت این کالا به ثبات و تعادل دست خواهد یافت. به این منظور تاکنون روسیه، قزاقستان، عمان و مکزیک اعلام آمادگی کرده‌اند.

در عین حال اواخر هفته گذشته وزیر نفت ونزوئلا از توافق روسیه و اوپک در مورد فرمول کاهش تولید نفت خبر داد که باید در طول شش ماه اول سال ۲۰۱۷ برای ایجاد ثبات در بازارهای جهانی نفت اجرا شود.

الوخیو دل پینو وزیر نفت ونزوئلا در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایتارتاس ضمن اعلام این مطلب گفت: با طرف روسی در مورد فرمول قابل قبولی به توافق رسیدیم که بر اساس آن تولید نفت کاهش می‌یابد. وی افزود: انتظار داریم سند کاهش تولید نفت با کشورهای غیراوپکی در نشست ۱۰ دسامبر (شنبه آینده) امضا شود. وزیر انرژی ونزوئلا خاطرنشان کرد که پس از امضای این سند، کمیته کنترل کاهش تولید نیز تشکیل خواهد شد.

روسیه قول داده است که 300 هزار بشکه از تولید روزانه نفت خام خود بکاهد. الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه در روز توافق اوپک از آمادگی مسکو برای کاهش این حجم از تولید نفت خود در نیمه نخست سال آینده میلادی خبر داد. روسیه قبل از برگزاری اجلاس 171 اوپک گفته بود که فقط به تعلیق تولید خود فکر می‌کند اما پس از اعلام نتیجه نهایی نشست ١٧١ وزیران نفت و انرژی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تغییر موضع داد. کارشناسان معتقدند که علت این تغییر موضع مسکو گفت‌و‌گوی تلفنی ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران بود. مسکو تولید نفت خود را در ماه نوامبر ٢٠١٦ میلادی که به بیشترین میزان در ٢٥ سال اخیر رسید، مبنای کاهش عرضه قرار می‌دهد. آمار وزارت انرژی این کشور حاکی است که تولید روزانه نفت روسیه در ماه نوامبر امسال به ١١ میلیون و ٢١٠ هزار بشکه رسید. این کشور اعلام کرده است که برنامه کاهش تولید نفت را از مارس ٢٠١٧ آغاز می‎کند.

قزاقستان در نشست تولیدکنندگان عضو و غیر عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) حاضر خواهد شد اما هنوز نوع همکاری این کشور با اوپک معلوم نیست. اما از میزان کاهش تولید این کشور سخن نگفت.

قناعت بزومبایف وزیر انرژی قزاقستان در این خصوص اعلام کرده است که کشورش بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت غیر عضو اوپک نیست و به همین خاطر منتظر است که ببیند موضع دیگر کشورها در این باره چیست. تولید نفت خام این کشور سال گذشته 2/1 درصد کاهش داشت و به ٨٠ میلیون و ٨٠٠ هزار تن هم رسیده بود. اما این کشور در نظر دارد که تولید نفت خام خود را از میدان کاشاگان افزایش دهد. اما در صورت توافق هفته آینده این کشور با اوپک برنامه افزایش تولید قزاقستان منتفی است.

پدرو خواکین کولد ول وزیر انرژی مکزیک نیز از حضور این کشور در نشست تولیدکنندگان عضو و غیر عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در وین خبر داده وگفته است که این کشور غیر عضو اوپک به مدت چهار سال تولید روزانه نفت خود را در سطح یک میلیون و ٩٤٤ هزار بشکه نگه خواهد داشت. آخرین آمار حاکی از رسیدن تولید این کشور به 2 میلیون و 179 هزار بشکه در روز است. این آمار در ماه آگوست 2016 منتشر شد.

بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران هم در نشست میان کشورهای عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در وین شرکت می‌کند.

در همین حال ناطق علی‌یف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان اعلام کرده که آماده است در نشست یاد شده حضور یابد.

البته اگر امروز غیر اوپکی‌ها با اوپک موافقت نکنند تغییری در تصمیم اوپک نخواهد داشت و 14 عضو این سازمان مطابق با بیانیه اجلاس 171 خود سقف تولید روزانه این سازمان را یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه از آغاز ماه ژانویه ٢٠١٧ کاهش خواهند داد. به این ترتیب مجموع تولید خود را به ٣٢ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه در روز می‌رساند و حدود 200 میلیون بشکه از مازاد عرضه نفت خام از بازار خارج خواهد شد.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند توافق اوپک قیمت نفت را به بالاتر از 55 دلار برای هر بشکه سوق خواهد داد اما اگر غیر اوپکی‌ها نیز از تولید خود بکاهند احتمالاً این رقم به 60 دلار برای هر بشکه نیز خواهد رسید. گفتنی است هر یک دلار افزایش قیمت برای نفت خام به معنی افزایش روزانه 2 میلیون و 200 هزار دلار به درآمدهای ارزی کشور است. چراکه ایران روزانه بیش از 2 میلیون و 200 هزار بشکه نفت خام صادر می‌کند و به گفته وزیر نفت در ماه اکتبر این میزان به 2 میلیون و 440 هزار بشکه در روز رسید.