حج برگزار نشود مسئولیتش با ریاض است

خبرگزاری فارس: حسین جابری‌انصاری سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان امشب در برامه متن و حاشیه شبکه سوم سیما به تشریح آخرین تحولات در عرصه سیاست خارجی پرداخت.

وی در ابتدا با بیان اینکه یکی از عادت‌های من از ابتدای نوجوانی کتابخوانی، روزنامه‌خوانی و مجله خوانی بوده و به تعبیر خودم «کتابخور» هستم، درباره تماشای برنامه‌های تلویزیونی عنوان کرد: برنامه‌های تلویزیونی را در حدی که فرصت داشته باشم می‌بینم. در دوران سخنگویی به دلیل محدودیت زمانی و مشغله‌ دیدن‌های تلویزیونی من کمتر شده است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اینکه قبل از جلسه هفتگی با خبرنگاران سوالات خبرنگاران را چک می‌کنید؟ عنوان کرد: هر زمان در ایران باشم نشست هفتگی برگزار می‌کنیم، ولی هیچ وقت نبوده که سوالات خبرنگاران را چک کنیم.

وی درباره پیچیدگی سیاست خارجی عنوان کرد: سیاست اساسا پیچیده است و عرصه سیاست خارجی به دلیل اینکه عرضه تناقض‌ها بین منافع بازیگران، کشورها و غیرکشورهاست پیچیدگی بیشتری نسبت به سیاست داخلی دارد و سیاست خارجی به دلیل اینکه تناقض‌های متنوع و متعددی را با هم جمع می‌کند، پیچیده‌تر است.

*انجام مذاکرات با سازمان حج بود

جابری‌انصاری در خصوص آخرین پیگیری‌ها در مورد حج گفـت: انجام مذاکرات با سازمان حج بود و هیأت ما رفتند و برگشتند. من بارها عرض کردم که مسئولیت آنچه تاکنون اتفاق افتاده در زمینه حج، با دولت عربستان سعودی است و این کشور علی‌رغم شعاری که داد که این مسئله را خارج از دعواها و اختلافات سیاسی با ایران پیگیری می‌کند، چنین نکرده و اختلافات سیاسی خود را وارد موضوع حج کرده است.

وی درباره اختلافات عربستان با ایران عنوان کرد: آنچه آنها فکر می‌کنند در مسائل منطقه خود را رویاروی ایران تلقی و تعریف می‌کنند.

وی افزود: عربستان مدت‌های مدیدی است که هدف‌گیری نخست خود را با رویارویی با ایران و افزایش تنش و بحران آفرینی در برابر ایران قرار داده است. آنچه مشاهده می‌کنیم در مقطع چند سال قبل از قطع رابطه با ایران و در ماه‌های گذشته، تلاش عربستان این است که روابط تنش آلودی را با ایران دنبال کند.

سخنگوی وزارت خارجه مسئولیت حج را بر عهده سازمان حج و زیارت زیر نظر بعثه مقام معظم رهبری عنوان کرد و گفت: ما در ریز موضوع حج و مذاکرات مرتبط با حج دخالت نداریم؛ ولی به عنوان وزارتخانه‌ای که مسائل حاکمیتی را در زمینه روابط خارجی پیگیری می‌کنیم و از طریق عضویت در شورای حج نظرات خود را اعلام کردیم ولی مدیریت مذاکرات مربوط به حج با سازمان حج و زیارت است.

*اگر حج برگزار نشود، مسئولیت صد عن سبیل الله با عربستان است

جابری‌انصاری گفت:‌ براساس آخرین گفت‌وگوهای انجام شده، عربستان بدیهی‌ترین وظایف خود در تامین امنیت و سلامت حجاج ایرانی و موضوع حمایت کنسولی از حجاج ایرانی را انجام نداده است.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: بخشی از موضوعات مطرح در گفت‌وگوها مسائل اجرایی حج بوده مثل نحوه صدور روادید و حمل و نقل حجاج و ... که تمام مسائل اجرایی را تا دور اخیر مذاکرات مخالفت کرده بودند، در دور اخیر برخی از مسائل اجرایی را پذیرفتند که با فرمول‌های منطقی پیگیری شود.

وی با بیان اینکه عربستان با موضوع حج برخورد سیاسی کرده است، افزود: اگر حج امسال برگزار نشود کاملا مشخص است چون ماه‌ها سعودی‌ها معطل کردند و صدور روادید را دچار مشکل کردند و هیچ تضمینی در ارتباط با سلامت و امنیت حجاج ارائه ندادند. اگر حج برگزار نشود، مسئولیت صد عن سبیل‌الله به عهده دولت عربستان است.

سخنگوی وزارت خارجه گفت:‌ عربستان تا این لحظه توافقنامه‌ای که باید برای صدور روادید با حافظ منافع خود در ایران یعنی سفارت سوئیس امضا می‌کرد، امضا نکرده است و ریاض با دفع الوقت و طولانی‌ کردن موضوع بهانه‌جویی می‌خواهد مسئولیت را متوجه طرف ایرانی کند.

جابری‌انصاری اضافه کرد: عربستان منشاء بسیاری از نابسامانی‌ها در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا سعودی‌هاست. این کشور بیشترین منشاء جریان‌های گروه‌های تکفیری است و بیشترین حمایت مالی را از این گروه‌ها انجام می‌دهد.

*صبر ما حد و اندازه دارد

وی درباره صبر ایران نیز گفت: اینکه صبر ما حد و اندازه دارد، طبیعی است صبر هیچ کس بی انتها نیست، در سال‌های اخیر تلاش کردیم در مقابل برخوردهای همراه با خشونت عربستان با نهایت خویشتنداری عمل کنیم، اما این به آن معنا نیست که دست بسته نشسته‌ایم. ایران در مسیر اهداف در سیاست خارجی خود عمل می‌کند.

سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: مهم‌ترین کار در سیاست خارجی ما این است که عربستان خودش باشد نه آن گونه که تصویرسازی می‌کند که او مجموعه جهانی را نمایندگی می‌کند.

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر شاهد نوعی تغییر نگاه‌ها به عربستان هستیم، نوع سیاست‌هایی که عربستان در مقاطعی برای ایستادن در مقابل انقلاب اسلامی ایران اتخاذ کرد و گاهی با حمایت‌هایی هم همراه بود، به دلیل تبعاتی که داشت و نوعی نابسامانی را در منطقه و جهان ایجاد کرده سیاستمداران را در کشورهای مختلف به ویژه غربی به جمع بندی‌های جدیدی رسانده است.

وی اضافه کرد: تحولات منطقه نیز در چند سال اخیر اتفاق افتاد می‌توانست مسیر منطقه را به سمت دیگری سوق دهد.

جابری‌انصاری اضافه کرد: همین دولت‌هایی که تلقی عمومی این است که نزدیک به عربستان هستند به دنبال این هستند که از خشم و غضب عربستان فرار کنند.

وی ادامه داد: ما باید شبکه روابط خود را در سطح منطقه و جهان گسترده کنیم و هیچ وقت نباید بازی را تحویل طرف مقابل بدهیم تا عربستان به هدف‌گیری‌های خود برسد.

*حرکت عربستان بر خلاف عقربه‌های زمان

سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه عربستان برخلاف عقربه‌های زمان حرکت می‌کند و هیچ دولتی نمی‌تواند با این روند به اهداف خود برسد، عنوان کرد: مشکل عربستان بیشتر از اینکه با ما باشد با خودش است.

به باور وی عربستان می‌خواهد برخی از تحولات را به تعویق بیندازد.

جابری‌انصاری اضافه کرد: عربستان به محض اینکه احساس می‌کند نوعی تغییر در روندهای بین‌المللی در تعامل با این کشور در حال رخ دادن است، این سیاست پرخاشگرانه و به ظاهر تهاجمی را در پیش گرفته است.

* سیاست تخریبی عربستان

وی درباره تحولات سوریه با بیان اینکه در ابتدای بحران سوریه عربستان به دنبال این بود که به سرعت کار سوریه را خاتمه دهد و وضعیتی با سیاست خود را در این کشور به وجود آورد، خاطرنشان کرد: عربستان در مقابل روندهای جدید منطقه و حرکت نظام‌ها به سمت مردمی شدن واکنش نشان داد و روند تحولات را با تخریب و کشاندن به سمت جنگ‌های طایفه‌ای و فرقه‌ای به تعویق انداخت اما تا چه زمانی می‌شود این روند را به تعویق انداخت.

سخنگوی وزارت خارجه سیاست عربستان را سیاست تخریبی برشمرد و افزود: قدرت عربستان برای تخریب بالاست ولی قدرت سازندگی آن محدود است. عربستان در جنگ با زمان در حال حرکت است. ما باید با تدبیر و عقلانیت و بدون ورود به زمین طرف مقابل در جهتی پیش برویم که عربستان و سیاست‌های آن رسوا شود و به طور نسبی در این زمینه تاکنون موفق بوده‌ایم.

به گفته وی ادامه بحران فعلی چه در سوریه و چه در کشورهای دیگر اولین برنده‌اش رژیم صهیونیستی است. رویارویی مسلمان‌ها و فلسطینی‌ها و اعراب با رژیم صهیونیستی عملا در حاشیه قرار گرفته است.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: عربستان به دنبال به هم ریختگی و نابسامانی و ادامه این روند تا یک افق نامحدود است.

جابری‌انصاری تصریح کرد: بحران در منطقه باید زودتر خاتمه پیدا کند، اما نه با هر شرایطی.

*هیچ بازیگر بیرونی نباید برای مردم سوریه تصمیم بگیرد

وی درباره مواضع ایران در قبال سوریه با بیان اینکه ما مواضعی که اتخاذ کرده‌ایم مواضعی اصولی و اساسی است و بسیاری از کشورها در ادبیات خود به ما نزدیک شده‌اند، گفت: ما از ابتدا اعلام کردیم که این بحران راه‌حل نظامی ندارد و باید از طریق سیاسی حل شود.

سخنگوی وزارت خارجه درباره خط قرمز ایران در بحران سوریه و باقی ماندن بشار اسد در قدرت گفت: اینکه خط قرمز ما چه است، خط قرمز اساسی ما این است که هیچ بازیگر بیرونی نباید برای ملت سوریه تصمیم بگیرد و این بازیگران بیرونی فقط باید روند حل این بحران را برای رجوع به آرای ملت سوریه تسهیل کنند. هیچ بازیگر خارجی قیم ملت سوریه نیست.

جابری‌انصاری افزود:‌ جمهوری اسلامی ایران اجازه نمی‌دهد دولت‌های دیگر در مورد سوریه تصمیم گیری کنند و آنچه خود می‌خواهند بر ملت سوریه و آینده آنها تحمیل کنند.

وی افزود: خط قرمز ایران این است که آینده سوریه را ملت سوریه تعیین می‌کنند.

*ادعا نکردیم که سیاست خارجی ما دچار تحول اساسی شده است

به گزارش فارس، سخنگوی وزارت خارجه در ادامه این برنامه و در پاسخ به سؤالی درباره برجام با بیان اینکه هر نقدی یا اقدامی در مورد برجام گل به خودی تلقی نمی‌شود، یادآور شد: اما در برخود با مسائل سیاست خارجی بسیار مهم است که به شکل ملی با موضوعات برخورد شود. تنوع سیاسی و اجتماعی اقتضای آن وجود دیدگاه‌های مختلف است.

وی ادامه داد: مسائلی که به شکل ملی درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود، نقد آن با لحاظ ملی بودن صورت گیرد.

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه درباره اینکه آیا در حال حاضر مورد به مورد درباره پول‌هایی که باید به کشور وارد شود گفت‌وگو می‌کنیم؟ عنوان کرد: برقراری مجدد ارتباط بانکی یک بعد فنی دارد که باید مشکلات فنی آن حل و ارتباط برقرار شود که کم و بیش این اتفاق افتاده است و پیش رفتیم. در بعد اقتصادی هم نمی‌توانیم شاهد تحولات یک شبه باشیم، همیشه این قاعده در سیاست و اقتصاد است که خراب کردن ساده‌تر از ساختن است.نوع مسائل اقتصادی زمانبر است. برجام و توافق در ارتباط با برنامه هسته‌ای مقدمه ساز تحرک در اقتصاد ملی ما می‌تواند باشد، ولی بنا نیست در اقتصاد ملی ما با صرف برجام اتفاقات عجیب و غریب بیفتد.

وی گفت: در سطح سیاسی واقعیت این است که روابط ایران با کشورها دچار تحول بنیادین نشده، ایران در برجام در یک موضوع خاص یک توافق موضعی و موضوعی کرده است. ما ادعا نکردیم که سیاست خارجی ما دچار تحول اساسی شده است، آمریکا نیز چنین ادعایی نکرده است، البته آمریکایی ها به دنبال این بودند که درباره تمام مسائل مذاکره کنند، اما بنای ما بر این بود فقط در یک موضوع خاص مذاکره کنیم و درباره آن موضوع خاص توافق صورت گرفت.

جابر‌ی‌انصاری افزود: در محتوا ما با دو واقعیت مواجه هستیم که در مسائل فنی و اقتصادی یک شبه تحول ایجاد نمی‌شود و ما باید از فضای برجام به عنوان فضای تنفسی برای اقتصاد ملی خود استفاده کنیم.

*در اقتصاد و سیاست بنگاه خیریه‌ای وجود ندارد

وی با بیان اینکه دشمنی بازیگران دیگر بعد از برجام به پایان نرسیده است، اظهار داشت: سیاست‌های اساسی ما در قبال مسائل منطقه‌ای و جهانی تغییر نکرده است. در اقتصاد و سیاست بنگاه خیریه‌ای وجود ندارد، کسی به شکل خیریه و خیرات چیزی را به کسی نمی‌دهد؛ حق گرفتنی است نه دادنی.
جابری‌انصاری با بیان اینکه ما برنامه ملی خود را در زمینه هسته‌ای دنبال کردیم و در مسیری قرار گرفتیم که مسیر مشروع سازی قدرت هسته‌ای ما است، افزود: این تبدیل قدرت به اقتدار است، تثبت آنچه که کسب کردیم و حرکت به سمت مشروع سازی آن.

وی گفت: آنچه ضمانت ادامه مسیر ماست، یک قدرت ملی ما است و دوم گم نکردن راه و اینکه از فضای بین‌المللی تفسیر رمانتیک و خیالی و وهم آلود نداشته باشیم.

*ترجمه شدن لغو تحریم‌ها در سطوح اقتصادی زمان‌بر است

سخنگوی وزارت خارجه درباره تحریم‌ها با بیان اینکه تحریم‌ها لغو شده، عنوان کرد: اما ترجمه شدن لغو تحریم‌ها در سطوح اقتصادی زمان‌بر است. به لحاظ سیاسی بازی ادامه دارد و بی پایان است.

وی در خصوص اظهارات اخیر یکی از مقامات آمریکایی که بهره‌مندی ایران از عواید برجام را به اقدامات فرابرجامی مشروط کرده، عنوان کرد: در کشورهای مختلف مواضع مختلفی اعلام می‌شود، برای ما عملکرد طرف مقابل مهم است، ما متعهد به تعهدات برجام هستیم نه سخنرانی‌ها و مواضع افراد مختلف. ما از وضعیت تحریمی و فشار و تنگنا خارج شدیم.

وی افزود: ساختار تحریم‌ها فرو پاشیده و برای ایجاد مجدد وضعیت قبلی تحریم‌ها باید بسیار تلاش کنند. عرصه سیاست عرصه منازعه سنگین سیاسی برای حفظ منافع است و ایران با اقتدار خط و مسیر خود را برای تحقق منافع ملی ادامه می‌دهد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره پیروزی ترامپ و اینکه گفته می‌شود اگر رئیس جمهور شود برجام را پاره می‌کند نیز گفت: معمولا بین آنچه سیاستمدارها قبل از انتخابات اعلام می‌کنند با آنچه به عنوان یک دولتمرد عمل می‌کنند، در همه جای دنیا تفاوت وجود دارد. آنچه ترامپ گفته شعار داده، ولی اگر به فرض محال انتخاب شود با واقعیت‌های سیاست مواجه می‌شود که نمی‌تواند آن را تغییر دهد.