این ۵ پستاندار عجیب و غریب تخم‌گذار هستند!

فرادید: ۵ موجودی که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید، همگی یک ویژگی منحصر به فرد دارند. آن‌ها پستاندارانی هستند که تخم می‌گذارند و به نوزادان خود شیر می‌دهند. در دنیای علمی به این حالت مونوترم می‌گویند. جالب است بدانید که فقط پنج گونه از پستانداران دارای این ویژگی خارق‌العاده تخم‌گذاری هستند: پلاتیپوس نوک اردک و چهار گونه اکیدنا شامل اکیدنای منقار بلند غربی، اکیدنای منقار بلند شرقی، اکیدنای منقار کوتاه و اکیدنای منقار بلند سر دیوید.

مونوترم‌ها فقط در استرالیا یا گینه نو یافت می‌شوند. همه آن‌ها کاملاً از انسان گریزان هستند، بنابراین اطلاعات کمی در مورد عادات روزانه و آیین‌های جفت گیری آن‌ها وجود دارد.  اکیدنا‌ها که از خز خود به عنوان استتار استفاده می‌کنند، بیشتر روز را در میان درختان خشک شده یا لانه‌های خالی پنهان می‌کنند.

 بیشتر فعالیت آن‌ها در شب هنگام اتفاق می‌افتاد و آن‌ها معمولا با استفاده از حس بویایی بسیار سازگارشان مشغول حفاری لانه مورچه ها، موریانه‌ها و سایر بی‌مهرگان کوچک می‌شوند. رودخانه‌ها و آبراه‌ها نیز زیستگاه طبیعی پلاتیپوس است. آن‌ها می‌توانند بیش از ۱۰ ساعت در شب را به شکار بپردازند. شکار مورد علاقه پلاتیپوس شامل حیوانات کوچکی مانند میگو و خرچنگ می‌شود.

در ادامه این گزارش با پنج حیوان مونوترم‌ شگفت انگیز که هم پستانداران هستند و هم تخم می‌گذارند آشنا خواهید شد.

۱-  پلاتیپوس منقار اردکی

این موجود شگفت‌انگیز با نوک اردک‌مانند خود در تاسمانی و استرالیا یافت می‌شود.  طراحی ساده بدن به آن‌ها این امکان را می‌دهد که به زیبایی در داخل و زیر آب حرکت کنند، جایی که بیشتر اوقات زندگی می‌کنند.  جالب اینجاست که آن‌ها می‌توانند از خار‌های پا‌های خود سم تولید کنند. این سم می‌تواند به حیوانات کوچک‌تر آسیب برساند، اما انسان را نمی‌کشد.

پلاتیپوس‌ها از آبزیان کوچک تغذیه می‌کنند و با استفاده از پوزه بسیار حساس خود غذای خود را شکار می‌کنند.  آن‌ها اغلب در امتداد بستر رودخانه حرکت می‌کنند و در میان رسوبات به دنبال چیز‌هایی برای خوردن می‌گردند.  این حیوانات در دو سالگی آماده جفت گیری هستند و اغلب در طول زندگی خود بیش از یک شریک دارند.  هنگامی که ماده برای تخم گذاری آماده می‌شود، در منتظر می‌ماند و معمولاً فقط یک تا سه تخم می‌گذارد.

یک بچه پلاتیپوس که به پاگل معروف است، بدون مو است و در هنگام تولد به اندازه دست انسان است. بچه پلاتیپوس در کیسه مادر چند ماه شیر می‌خوردو در نهایت با بزرگ‌تر شدن به یک لانه منتقل می‌شود. در نهایت بچه پلاتیپوس در ۴ یا ۵ ماهگی، کودک برای یادگیری شنا کردن آماده می‌شود.

۲- اکیدنای منقار دراز غربی یا مورچه خورک پوزه دراز غربی

اکیدنای منقار بلند غربی (Zaglossus bruijinii) یک حیوان غیرعادی است که در گینه نو یافت می‌شود.  آن‌ها بزرگترین مونوترم‌ها هستند و وزن آن‌ها تقریباً ۴۰ پوند (بیش از ۱۸ کیلوگرم) است.

کرم‌های خاکی جزء اصلی رژیم غذایی آن‌ها است. اکیدنای منقار بلند غربی دارای سه چنگال قوی و تیز است که از آن‌ها برای حفاری و محافظت از خود استفاده می‌کند. اگرچه این حیوانات کاملاً مطیع هستند و در زمان حمله برای محافظت از خود شبیه یک توپ محکم جمع می‌شوند.

فصل جفت گیری یک ماه در تابستان اتفاق می‌افتد و معمولاً اکیدنا ماده تنها یک فرزند را سرپرستی می‌کند.  متأسفانه شکار غیرقانونی و تخریب زیستگاه‌های بومی منجر به کاهش جمعیت آن شده است.  امروزه اکیدنای منقار بلند غربی به شدت در معرض خطر انقراض در نظر گرفته می‌شوند.

۳- اکیدنای منقار بلند شرقی یا مورچه خورک پوزه دراز شرقی

اکیدنای منقار بلند شرقی مانند اقوام منقار بلند غربی خود، بسیار بزرگتر از سایر مونوترم‌ها هستند.  آن‌ها رنگ قهوه‌ای یا سیاه دارند، دم ندارند و دهان بسیار ریزی در نوک پوزه آن‌ها قرار دارد.

اکیدنای منقار بلند شرقی از پوزه بزرگ خود برای دنبال کردن مسیر‌های بو در گل و لای و خاک و برای یافتن غذا استفاده می‌کند.  آن‌ها عمدتاً شبگرد هستند و ساعات شب را به شکار حشرات، لارو‌ها و کرم‌های خاکی می‌گذرانند.  از آنجایی که آن‌ها بسیار گریزان از انسان‌ها هستند، اطلاعات کمی در مورد چرخه تولید مثل آن‌ها وجود دارد، اما تولیدمثل آن‌ها احتمالاً در حدود ماه آوریل یا مه رخ می‌دهد.  

اکیدنای منقار بلند شرقی توسط IUCN در گروه آسیب پذیر قرار گرفته است.

۴- اکیدنا منقار کوتاه یا مورچه خورک پوزه کوتاه 

پوشش قهوه‌ای خزدار اکیدنای منقار کوتاه باعث شده که بسیار مواقع «مورچه‌خوار خاردار» نامیده شود. تن این حیوان با ده‌ها پره‌های خاردار پوشیده شده است که به آن ظاهری شبیه به یک جوجه تیغی می‌دهد.

از آنجایی که مورچه خورک پوزه کوتاه دندان ندارند، از زبان چسبنده خود برای گرفتن موریانه و خرد کردن آن‌ها در داخل دهان استفاده می‌شود.  اکیدنا‌های منقار کوتاه حس بویایی عالی دارند که هنگام جست‌وجوی جفت بالقوه در فصل تولید مثل بسیار مفید است. طبق اعلام محققان بین ۲۰ تا ۳۰ روز طول می‌کشد تا جنین ماده باردار شود و تخم بگذارد. این جوجه در یک کیسه کوچک پنهان شده در خز مادرش چندین هفته زندگی می‌کند.

۵- اکیدنای منقار بلند سر دیوید یا مورچه خورک پوزه دراز سر دیوید

این اکیدنا که به نام مورخ و طبیعت شناس، سر دیوید آتنبرو نامگذاری شده است، در گینه نو یافت می‌شود.  این گونه کوچکتر از همه اکیدنا‌ها است و متأسفانه مدت زیادی است که در لیست در معرض خطر قرار گرفته است.

اکیدنای منقار بلند سر دیوید مانند دیگر اکیدناها، خار‌های کوچکی بر روی پا‌های عقب خود دارد که در صورت خطر می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.  به طور معمول آن‌ها موجوداتی شبگرد هستند که بیشتر عمر خود را تنها می‌گذرانند.

اما سالی یک بار برای فصل جفت گیری گرد هم می‌آیند. در طول دوره بارداری، ماده برای آماده شدن برای تخمک، یک لانه یا گودال عایق بندی شده ایجاد می‌کند.  بعد از اینکه خار و خز نوزاد رشد کرد و به اندازه کافی شیر خورد تا بالغ شود، والدین رهایش می‌کنند تا به تنهایی زندگی کند.  طول عمر آن‌ها بسیار طولانی است و گاه به ۴۵ تا ۵۰ سال هم می‌رسد.

طبق فهرست قرمز IUCN، اکیدنا منقار بلند سر دیوید را در فهرست به شدت در خطر انقراض قرار داده است.