چرا کسی از جلیلی بابت چند میلیارد ضرر کرسنت حساب نمی‌کشد؟
«اگر کرسنت را اجرا نکنیم، خسارت چندانی به ما وارد نمی‌شود و مهم نیست». این بخشی از نامه سعید جلیلی، دبیر وقت شورای امنیت ملی است که سال ۱۳۸۸، در مخالفت با اجرای قرارداد گازی کرسنت به محمود احمدی‌نژاد نوشته شد.
روزنامه اینترنتی فراز نوشت: «اگر کرسنت را اجرا نکنیم، خسارت چندانی به ما وارد نمی‌شود و مهم نیست». این بخشی از نامه سعید جلیلی، دبیر وقت شورای امنیت ملی است که سال ۱۳۸۸، در مخالفت با اجرای قرارداد گازی کرسنت به محمود احمدی‌نژاد نوشته شد. ۱۵ سال از آن روز گذشته و آتش خسارت‌های کرسنت همچنان دامن ایران را گرفته است. آخرین مورد، توقیف ساختمان شرکت ملی نفت ایران در روتردام هلند...
ساختمان شرکت ملی نفت ایران در روتردام هلند، به علت بدهی ۲.۶ میلیارد دلاری به شرکت گازی «کرسنت»، پس از واگذاری به شرکت «هووِل» در یک مزایده عمومی، با حکم داوری بین‌المللی مصادره شد. پیش‌تر نیز در ۳۰ فروردین‌ماه ۱۴۰۳، ساختمان متعلق به شرکت ملی نفت ایران با ارزش ۱۲۵ میلیون دلار، پس از حدود نیم قرن مالکیت ایران، با حکم دادگاهی در بریتانیا توقیف شده بود.
این خسارت‌ها تنها بخشی از جریمه ۳۰ میلیارد دلاری است که ایران تا امروز به پرداخت آن محکوم شده و پرداخت جریمه نیز تنها بخشی از خسارتی است که با عدم اجرای قرارداد گازی کرسنت به منافع و امنیت ملی کشور تحمیل شده است. مخالفت‌های سفت و سخت با عملیاتی‌شدن این قرارداد در دهه ۸۰، تا حالا بیش از ۳۰ میلیارد دلار جریمه، بالغ بر ۲۵ میلیارد دلار عدم‌النفع، از دست رفتن فرصت طلایی بازیگری در بازار گاز منطقه و تضعیف امنیتی‌اطلاعاتی را روی دست کشور گذاشته است.
همه چیز از کجا شروع شد؟
قرارداد گازی بین ایران و شرکت گازی «کرسنت کورپوریشن» امارات در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۰ امضا و در اسفندماه سال ۱۳۸۱ تنفیذ شد. طبق این قرارداد، قرار بود که گاز میدان مشترک «سلمان» از سال ۱۳۸۴ و از طریق خط لوله‌ای زیر خلیج فارس به امارات منتقل شده و در نتیجه، صادرات روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز ترش به امارات محقق شود. توسعه بخش گازی پروژه کرنست در سال ۱۳۸۸ تکمیل شد و شرکت‌های اصلی و فرعی نیز آمادگی لازم برای بهره‌برداری از آن را داشتند. طرف اماراتی نیز با توجه به پیشرفت پروژه از سوی ایران به تعهدات اجرایی خود پایبند بود.
با این وجود، این قرارداد مخالفان سرسختی نیز داشت. مخالفان کرسنت، درآمد حدود ۹۹ میلیون دلاری ایران از این قرارداد را «فروش اموال عمومی به ثمن بخس» قلمداد می‌کردند و معتقد بودند هرچه زودتر باید از عملیاتی شدن آن جلوگیری شود. موافقان، اما قرارداد کرسنت را یکی از موفق‌ترین و اصولی‌ترین قرارداد‌های گازی تاریخ ایران معرفی می‌کردند و می‌گفتند جلوگیری از اجرای این پروژه، خسارت‌های جبران‌ناپذیری برای ایران به بار خواهد آورد. حق با که بود؟
مخالفت‌ها چقدر برپایه واقعیت بود؟
مانع‌تراشی‌های داخلی، در نهایت به توقف پروژه و بدعهدی ایران به اماراتی‌ها منتهی شد. در رأس این مخالفت‌ها، نام «سعید جلیلی»، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی به چشم می‌خورد. جلیلی که امروز با «دولت سایه» و جریان اصلی جبهه پایداری در ایران شناخته می‌شود، آن روزها در قامت دبیری شعام، با ادعای پرداخت رشوه در جریان عقد قرارداد کرسنت و وقوع فساد گسترده در آن، به مخالفت همه‌جانبه با عملیاتی شدن کرسنت برخاسته بود.
به فرض صحت این ادعا، پرسشی که ایجاد می‌شود این است که چرا دبیر وقت شورای امنیت ملی به جای ارجاع پرونده به دستگاه قضایی، از اجرای قرارداد و عملیاتی شدن آن جلوگیری کرد؟ این ادعا در حالی از سوی جریان مخالف به راهبری سعید جلیلی مطرح شده بود که به گفته «بیژن زنگنه»، وزیر نفت دولت اصلاحات، تا سال ۱۳۸۴ هیچ نامه‌ای از سوی دیوان محاسبات، بازرسی کل کشور، وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه در رد قرارداد کرسنت به وزارت نفت ارسال نشده بود. از سوی دیگر، امضای همه طرف‌های مرتبط با قراداد از جمله نمایندگان سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد، وزارت خارجه، معاونت حقوقی ریاست جمهوری و نمایندگان مجلس، پیش از تنفیذ قرارداد اخذ شده بود.
ادعای دیگری که در مدت اخیر بار‌ها توسط سعید جلیلی و چهره‌های نزدیک به جریان پایداری مطرح شده، درآمد پایین ایران از این قرارداد و قیمت پایین آن است. این در حالی است که سازوکار تجدید نظر در قیمت این قرارداد، در متن آن وجود داشته و در اسفندماه ۸۳ نیز، شرکت ملی نفت رسما به شرکت کرسنت اعلام کرده بود که با توجه به تغییرات در قیمت جهانی نفت، باید در قیمت قرارداد تجدید نظر شود. شرکت کرسنت اصلاح قیمت قرارداد را پذیرفت، اما به گفته بیژن زنگنه، سعید جلیلی از مذاکرات برای اصلاح قیمت جلوگیری کرد.
مصطفی پورمحمدی هم در این رابطه در توئیتر نوشت: زمان قرارداد کرسنت من هیچ نقشی نداشتم و در سال ۸۱ دفتر رهبری بودم. سال ۸۷ به سازمان بازرسی رفتم. قرار بود گاز بفروشیم و پول بگیریم و امنیت منطقه‌ای را با مشارکت امارات تضمین کنیم. چرا جلویش را تا امروز گرفتیم؟ ۲۲ سال است! یا آقای زنگنه مجرم است یا آقای جلیلی که متهمش کردند یا دیگران که جلوی قرارداد را گرفتند. این قرارداد میلیاردها دلار خسارت به منفعت ملت وارد کرد؛ سه سال است که آقای زنگنه میخواهد مناظره کند؛ چرا آقای جلیلی قبول نمی‌کند؟
حتی احمدی‌نژاد هم موافق بود!
باز شدن زخم کهنه کرسنت، گاه به یک جدال سیاسی بین دو جناح تبدیل می‌شود، اما توجه درست به اتفاق‌ها روشن میکند که مانع‌تراشی‌های یک جریان در مسیر اجرای یکی از مهم‌ترین قرارداد‌های گازی تاریخ کشور، فراتر از نزاع سیاسی، حزبی و یا جناحی است.
نکته اول این که با توجه به درآمدزایی مطلوب کرسنت برای ایران و ایجاد وابستگی متقابل و درازمدت بین ایران و امارات، سه تن از وزیران نفت پس از بیژن زنگنه و حتی شخص محمود احمدی‌نژاد که ابتدا از منتقدان کرسنت بود نیز به دنبال اجرای این قرارداد بودند. از سوی دیگر، به استناد گزارش‌ها، یک بار مرحوم «علی کردان، در قامت وزیر کشور و بار دیگر «مجید جعفرزاده» رییس مرکز حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری در سال ۸۹، بر سر قیمت قرارداد و موضوع فروش سکوی مبارک به ایران با شرکت کرسنت توافق کرده بودند. «محمود احمدی‌نژاد» نیز در مصاحبه‌ای گفته بود که امارات پذیرفته بود در قرارداد کرسنت قیمت واقعی گاز، نزدیک به قیمت بین المللی را پرداخت کند، اما برخی در داخل نگذاشتند این اتفاق بیافتد».
جلیلی در زمین چه کسانی توپ زد؟
در قرارداد کرسنت، قرار بود گاز میدان مشترک سلمان که از سال‌ها پیش توسط ابوظبی برداشت می‌شد به شیخ‌نشین شارجه صادر شود. این شیخ‌نشین با ابوظبی رقابت دیرینه داشته و ادعا می‌شود که با انعقاد قراداد کرسنت، ابوظبی با سفارت‌های ایالات متحده آمریکا و عربستان درخواست کرده بود تا برای لغو این قرارداد تلاش کنند. پرسش یا به زبان بهتر، ابهامی که ایجاد می‌شود این است: چه ارتباطی بین مخالفت‌های سرسختانه داخلی با اجرای کرسنت و خواست آمریکا، عربستان و اسرائیل وجود داشت؟
خوش اقبال‌ترین بازیگر منطقه‌ای که در پی توقف پروژه کرنست در ایران به سودی کلان دست یافت، قطر بود. مدتی بعد از موفقیت مخالفان داخلی کرسنت، قطری‌ها توانستند قراردادی به ارزش ۴ برابر ارزش کرسنت را با شرکت «دلفین انرژی» امارات منعقد کنند. قط در حالی از غیبت تحمیلی ایران در امارات استفاده کرد که درآمد خالص این کشور از این قرارداد به مراتب کمتر از درآمد ایران از کرسنت بود. به عبارت بهتر، توقف لغو یک‌طرفه قرارداد کرسنت شاید نقطه عطفی مهم در عقب‌ماندگی ایران از رقابت گازی با قطر به شمار بیاید.
چه خسارت‌هایی، چه خسارت‌هایی...
سال ۱۳۸۸ سعید جلیلی در نامه‌ای به محمود احمدی‌نژاد نوشته بود که «اگر قرارداد کرسنت را اجرا نکنیم، خسارت چندانی به ایران وارد نمی‌شود و مهم نیست». بر این اساس جریان مخالف، با تمام اتوان در برابر احتمال هرگونه مذاکره برای اجرای این قرارداد ایستاد. این روزها، اما صحبت از آسیب‌های جبران‌ناپذیر کرسنت به ایران تمامی ندارد.
به گفته بسیاری از متخصصان حوزه انرژی، عدم اجرای قرارداد کرسنت، اعتبار ۱۰۰ ساله شرکت ملی نفت به یک‌باره در مجامع بین‌المللی حراج کرد. در نتیجه کارشکنی عده‌ای در ایران به سردمداری دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، در‌های بازار گاز امارات برای سال‌ها به روی ایران بسته شد و به گفته بیژن زنگنه، وزیر نفت دولت سیدمحمد خاتمی، ایران در تلاش مصرانه برای حضور در بازار گاز منطقه، «از منظر امنیتی و اطلاعاتی با شکست مواجه شد».
همه این‌ها را به از بین رفتن فرصت درآمد ۱۰ میلیارد دلاری ایران، برداشت منابع گازی ایران از مخازن مشترک توسط رقبا، مصادره زنجیره‌ای اموال دولتی ایران در خارج از کشور، جریمه‌های میلیارد دلاری و محکومیت‌ها در دادگاه‌های بین‌المللی اضافه کنید. با این وجود اما، گویی مخالفان دیروز که امروز در قامت دلسوزان ایران بیانیه‌خوانی می‌کنند، همچنان حاضر به پذیرش مسوولیت این خسارت‌ها نبوده و حتی آمادگی حضور رو-در-رو در برابر منتقدان و مناظره با آنان را ندارند.
نظر کاربران
به نظرم باید دادگاه علنی برگزار بشه ملت خودشون بهترین قاضی هستند
بایست دیباچه کسانی همدست وهم سفره هست!!!!!!!!!!!!!
چرا مقصران ساکت شدن
خدایا حق این مردم را بگیر به جز خدا کسی حریف این جهالت نیست
چون جلیلی و دار ودسته اش کل قدرت پشت پرده ایران را در دست دارند
دقیقا
واقعا ۸۰ درصد بدبختیها زیز سر این اقاست
جلیلی بای ضرر و زیان کرسنت بده او مقصر صدرصد هست
جلیلی خدا ازت نگذره
بعد یه سری مردم دنبال رئیس جمهور شدن این آقا بودن
افرین
وقتی یه بیسواد منافع ۸۵ میلیون ایرانی رو قبضه افکار پوسیده و عصر هجری خودش کنه
جالب اینجاست همیشه هم طلبکاره 🤨
جلیلی نه باید زنگنه محاکمه بشه
ملت از حق خود نباید بگذرند عاملان باید خسارات مردم را بدهند
ایکاش همین یک مورد بود جلیلی نفوذی دشمن ملت ونظام است تاازطرف اربابانش برای جلوگیری از پیشرفت ایران وآسایش ملتش ملت ایران جلوگیری کندولی افسوس که شوربختانه آنقدر این تار عنکبوتی دارای تریبون وثروت است که حتی نطام هم نمی تواند اورابرکنار کند! ومثل کرم درتنه درخت قطور حکومت اسلامی دارد درخت را میخشکاند
مزدور خیانت کار که مملکت را نابود کرد فقط به خاطر خودخواهی و قدرت طلبی خداوند نابودش کند
ن تنها جلیلی بلکه از اول انقلاب تا حالا هر کسی که با ندانم کاری ب کشور خسارت زده باید علنی محاکمه بشه مشور ارثیه پدریشان نیست که این شکلی ازمون خطا داشته باشند
الهی بزنه به جون هر چی دزده و به بدترین شکل اثارش برا شخص خودش جریان پیدا کنه
من جلیلی رو مقصر نمیدونم ، کسانی مقصرند که به امثال جلیلی پست و بها میدن و سنگش رو به سینه میزنن
ایرانو جلیلیون به عصرحجر برگردانند
ترامپ آمد سلطان خوش امدی
تا الان کدوم مسئول بابت سو مدیریت حساب پس داده فقط مثل موج ازین وزارت به اون وزارت ،ازین صندلی به اون صندلی در جریانند!
برجام رو هم این اقا به لجن کشید برادرش صداسیمارو لجن مال کرده خودش جلیلی هم کل منافع ملت ایران رو به فنا داده هیچ کسی هم ازش بازخواست نمیکنه .بعد دم ازقانون میزنن بخدا یه تارموی ظریف به کل خاندان جلیلی وهمفکراش برتری داره
کسی جرات نداره والا درسایه محو میشه
نفرین خدا بر جلیلی خدا خیرش نده همه جا شوم است، در مذاکرات هسته‌ای در قضیه کرنست، در مشورت‌های غلط به دولت شهيد رئیسی، در فتنه های تمام نشدنی خانه های تیمی دولت سایه ،انشاالله در ملاقات حضوری با حضرت عزرائیل از سایه شوم بدر آيد
اگه قرار بود کسی از جلیلی حساب بکشد خیلی از حساب ها هست که باید پس بدهد که کرسنت پیش اونا اصلا بحساب نمیاد مثلا همین تحریم ها
خیانت های بزرگی در حق مردم ایران کردن
خیلی دردناک بود انقدر که نتونستم تا اخر مقاله رو بخونم !
بغض عجیبی گلویم را گرفته و دلم میخواهد بحال ایران جانم زار بزنم
سعید جلیلی متکی به کجاست که این همه علیه منافع ملی اقدام کرده و میکند و ککش هم نمیگزد
این همه همسویی جلیلی با دشمنان به چه علت است
چرا اکنون نیز دست بردار نیست و نمیگذارد کسی غلط هایش را جمع کند؟!
يَوْمَئِذٍ يَنصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ(٦)
آن روز است که مردم دسته دسته از قبرها بیرون می‌آیند تا کارهایشان را نشانشان بدهند!
فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ(٧)
آن‌وقت، هرکه به‌اندازۀ ذره‌ای خوبی کرده باشد، آن را می‌بیند!
وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ(٨)
و هرکه هم به‌اندازۀ ذره‌ای بدی کرده باشد، آن را می‌بیند!
چون خودیه
واقعا چرا دستگاه قضا ورود نکرد بهر حال یکی اینجا احتمالا: اشتباه. ،نیت بد، خصومت شخصی. حماقت ،منافع شخصی، از همه بدتر نفودی بوده که باعث این همه خسارت شده چرا ساکتی منافع ملی لز دست رفته سر بچه بازی یا جناح بازی یک عده
حتی خوندن این مطلب چشم ادم رو میسوزونه مردم نجیب ما با پایه حقوق و اضافه کاری به پانزده نمیرسه اونوقت بیش از چهل میلیارد دلار میان مسئولین خسارت میزنن و راست راست تو خیابان راه میرن کجا دنیا واقعا اینجوریه
فقط یک دقیقه خبر رو نگاه کردم هیچی رو نخوندم.همتون باهمید عمر ما هم داره تمام میشه
آفرین دمت گرم گل گفتی
ما که نمی تونیم کاری کنیم عزرائیل خودت ترتیب شو بده لطفا زودتر
خواهشا واسش پرونده تشکیل بدین.
این خواست اکثریت مردم هست
خوش بحالشون حالا ما یه آدامس بدوزدیم یا ضرر بزنیم تا اخرعمرمون پرونده داریم اینا یه ملتی رو بدبخت میکنن انگار نه انگار
میخواست رئیس جمهورم بشـه
ایشان باید محاکمه شود
چرا کسی کارش نداره با اینهمه پرونده وزیان که به مردم بدبخت زده ؟