فرش و چیدمان آن در خانه

مجله منزل - پرهام شکوهی: فرش می‌تواند به عنوان عنصری که در خانه اکثر ایرانی‌ها نقش پررنگی دارد، موضوعی جذاب باشد، چراکه به نوعی نماینده هویت ایرانی در خانه‌های ماست؛ به همین خاطر می‌خواهیم نگاهی گذرا به فرش و نحوه به‌کارگیری آن در معماری داخلی، تاثیرش در چیدمان فضاهای خانه و هم‌چنین استفاده از نقوش آن بیندازیم.

ابتدا بد نیست بدانیم که هر فضایی در معماری داخلی به کمک عناصر ساختاری مثل دیوار، کف و سقف شکل گرفته و با ایجاد یک محدوده مشخص تعریف می‌شود. بعد از شکل‌گیری فضاها باید پوشش نهایی را با توجه به شخصیت فضا و نیاز آن انتخاب نمائیم؛ مثلا در مورد خانه، با توجه به حس صمیمیت که یکی از نیازهای آن است مصالحی با همین ویژگی را برای پوشش نهایی آن برمی‌گزینیم تا این کیفیت را به فضا تزریق کند؛ برای مثال انتخاب کف‌پوش پارکت چوبی که به نوعی احساس گرما و صمیمیت القا می‌کند، می‌تواند گزینه خوبی به حساب آید.

پوشش نهایی کف، آخرین لایه ساختاری آن به حساب می‌آید. توجه داشته باشیم که از مهم‌ترین خصوصیات پوشش کف، دوام آن در مقابل ضربه و جابه‌جایی اسباب و اثاثیه، سهولت نگهداری، راحتی زیر پا و گرمی کف (واقعی و بصری) است.

کارکردهای فرش

فرش در چیدمان فضای داخلی می‌تواند به عنوان عنصر سازمان‌بخش و نظم‌دهنده، پوشش کف، نقطه کانونی (Focal Point) و یا عنصر تزئینی به عنوان تابلو فرش مورد استفاده قرار گیرد. می‌توانیم از آن به عنوان عاملی برای تفکیک فضاهایی مثل نشیمن و غذاخوری از هم استفاده نماییم. نقوش فرش می‌تواند در طراحی لوازم تزئینی، مبلمان، دکوراسیون، طرح و جزئیات معماری داخلی مفید واقع شود. (تصویر شماره 1)

فرش و فضای داخلی

فرش می‌تواند کف را به عنصر عمده فضا تبدیل کند. هم‌چنین طرح‌های جهت‌دار فرش می‌توانند به اندازه ظاهری کف از راه کوچک یا بزرگ‌تر جلوه دادن یکی از ابعاد آن تاثیر بگذارند. فرش‌ها تکه‌های مجزایی از پوشش کف هستند که اغلب با حاشیه‌های زیبا و اندازه استاندارد بافته شده و برای پوشاندن تمام کف اتاق به کار نمی‌روند. پس از اینکه فضایی تعریف شد و فرش مصالح کف انجام شد، نوبت به آن می‌رسد که نسبت به چیدمان لوازم و اثاثیه مرتبط با دکوراسیون داخلی خانه اقدام کنیم.

مبلمان و میزها، آکسسوار (تابلو‌ها، آباژور و... )، آینه و کنسول و... برخی از مهم‌ترین عناصری هستند که در خانه‌های ما وجود دارند، اما برای چیدمان آنها در کنار هم به یک عنصر نظام‌بخش نیاز داریم تا بتواند همه عناصر را به بهترین شکل سازمان‌دهی کرده، ما را از سردرگمی نجات داده و انتظام فضایی را در خانه ما حکم‌فرما نماید. یکی از مهم‌ترین عناصری که می‌تواند در این زمینه به ما کمک کند تا چیدمان مطلوبی داشته باشیم، فرش است.

تناسب فرش، مبلمان و عناصر دکوراتیو مورد استفاده در فضا از اولین نکاتی است که باید در چیدمان خانه به آن توجه شود؛ برای نمونه بهتر است در سبک مدرن با مبلمان ساده و بدون تزئینات از فرش‌هایی با حال‌و‌هوای مدرن، در سبک روستیک که حال‌و‌هوای روستایی دارد از فرش‌هایی با نقشه‌های ساده مانند گلیم و جاجیم و در سبک کلاسیک از فرش‌هایی با نقشه‌‌های اصیل و سنتی مانند فرش‌هایی با نقشه‌های ایرانی استفاده کنیم. (تصویر شماره ۲)

نکته بسیار مهم دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد هماهنگی فرش، رنگ دیوارها، پرده‌ها و مبلمان با یکدیگر است. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید تمامی این عناصر با یکدیگر هماهنگ بوده و یک هارمونی جذاب و دل‌فریبی را ایجاد کرده است. (تصویر شماره 3)

حوزه قرارگیری فرش

اتاق‌خواب: هر صبحی که از خواب برمی‌خیزید، نخستین جایی که پایتان را می‌گذارید باید با یک کف‌پوش مناسب، گرم و نرم پوشیده شده باشد، پس با توجه به ابعاد اتاق و سایز تخت (دونفره کینگ سایز، دونفره میدل سایز و یا یک نفره) نسبت به انتخاب فرش اقدام نمایید. دقت کنید که باید تمام یا بخش اعظم فرش به صورتی که در تصویر نشان داده شده است زیر تخت قرار بگیرد. از فرش‌های گرد یا کوچک که بخشی از فضای پایین تخت را اشغال می‌نماید، استفاده نکنید. (تصویر شماره 4)

غذاخوری: فرش را طوری زیر میز غذاخوری قراری دهید که پایه‌های صندلی در هنگام عقب آمدن حتما روی آن قرار بگیرد. دقت کنید ابعاد و شکل فرش باید متناسب با ابعاد میز غذاخوری باشد و زمانی که زیر میز قرار می‌گیرد پنهان نگردد. از آنجایی که میز غذاخوری بخش مرکزی فرش را پوشش می‌دهد، دقت کنید که فرش به اندازه‌ای بزرگ باشد که الگو و بافت آن در اطراف میز غذاخوری دیده شود. (تصویر شماره ۵)

نشیمن: بهتر است در اتاق نشیمن، فرش را طوری قرار دهید که مبلمان به طور کامل بر روی آن بنشیند. این امر موجب می‌شود که همه اجزای مبلمان اتاق مانند یک گروه عمل کرده و متحد به نظر برسند. حالت دیگر این است که حداقل پایه جلویی مبلمان روی فرش قرار بگیرد. در این حالت هم‌چنان توجه به سمت مرکز اتاق خواهد بود. غیرمعمول‌ترین حالت هم این است که پایه تمام اجزا مبلمان( کاناپه، مبل تک و میز کناری) خارج از فرش باشد. این نوع سازماندهی برای آپارتمان‌های کوچک ایده‌آل است. اگر می‌خواهید این حالت را امتحان کنید مطمئن شوید که طول فرش با کاناپه برابر است، همین طور مبلمان را نزدیک فرش قرار دهید تا حس اتحاد هم‌چنان پابرجا بماند. (تصویر شماره 6)