تاریخچه تاسیس و پاگرفتن شرکت BMW

همشهری سرنخ: شرکت بی ام دبلیو بدون شک یکی از مشهورترین شرکت ها در عرصه خودروسازی است که شهرتی جهانی دارد. اگرچه شهرت و آوازه بی ام دبلیو بیشتر به دلیل تولید اتومبیل های اسپرت با طراحی های خاص و زیباست که خصوصا در چند دهه اخیر وارد بازار شده اند اما این شرکت تاریخچه ای 90 ساله دارد و نمونه های اولیه خودروهای آن هنوز هم از شاهکارهای صنعتی محسوب می شوند.

در واقع آنچه که امروز به عنوان شرکت بی ام دبلیو در جهان شناخته می شود سابقه ای طولانی در این زمینه دارد که فعالیتش را با تولید قطعات موتورهای هوایی در سال 1917 در آلمان آغاز کرداما مغز متفکر و موسس این شرکت بزرگ و پرآوازه کیست؟! این شرکت از کجا و چگونه به اینجا رسیده؟ و چطور به یکی از غول های صنعت خودروسازی تبدیل شده است؟

عشق هواپیما و تاسیس کمپانی صنایع موتوری راپ

بی ام دبلیو در واقع کوتاه شده عبارت Bayerische Motoren Werke AG است که معنای صنایع موتوری باواریا (بایرن) را می دهد.

دفتر مرکزی این شرکت در مونیخ قرار دارد و هم اکنون در زمینه تولید خودروهای سواری و موتورسیکلت فعالیت دارد اما این شرکت فعالیت های خود را با تولید قطعات موتور هواپیما آغاز کرد و تا ۱۲ سال بعد از آن، خبری از ساخت اتومبیل و خودرو در شرکت نبود.

در واقع، اولین قدم های تاسیس شرکت به سال ۱۹۱۳ برمی گردد، یعنی زمانی که کارل فریدریش راپ از اهالی بایرن که در مورد مهندسی هواپیما مطالعات و دانشی داشت در یک کارگاه کوچک شروع به ساخت قطعات هواپیما کرد.

کارل پیش از این تا سال ۱۹۱۲ در دو شرکت خودروسازی زوست و دایملر بنز مشغول به کار بود و تجربه ای که در این زمینه داشت بعدها به کارش آمد وموفقیتی برایش به همراه آورد که شرکت او را در جهان به یکی از پرآوازه ترین شرکت های خودروسازی تبدیل کرد اما علاقه اولیه کارل مهندسی هواپیما بود، برای همین دست به کار شده و در راه طراحی هواپیما و تولید قطعات این پرنده های آهنی قدم گذاشت.

کارل به دنبال تولید قطعات اولیه هواپیما در کارگاه کوچکش، با «جوزف ویرت» آشنا شد و با حمایت های ویرت که یکی از سیاستمداران آن زمان بود، شرکتی تاسیس کرد و تا سال ۱۹۱۶ به تولید قطعات موتور هواپیما ادامه داد و سرانجام در این سال تصمیم گرفت تجارتش را توسعه بدهد اما برای این کار به مشکلات مالی خورد و از شرکت جدا شد.

اما او که عاشق هواپیما بود دست بردار نبود و یک بار دیگر با حمایت های یکی از دوستانش، شرکتی کوچک به نام صنایع موتوری راپ را در حومه مونیخ تاسیس کرد. یک سال گذشت و در سال ۱۹۱۷ شرکت کوچک تولیدکننده قطعات موتورهای هوایی راپ برای توسعه و گسترش کار خود با شرکت بی اف دبلیو ادغام شد و شرکت بی ام دبلیو که ما می شناسیم شکل گرفت.

کارل و همکارانش در شرکت جدیدالتاسیس بی ام دبلیو همچنان به کار تولید قطعات هواپیما مشغول بودند و تجارت نسبتا موفقی داشتند، سال ۱۹۱۸ بی ام دبلیو هواپیمای دوباله ای طراحی و تولید کردکه سرعتی بسیار باورنکردنی داشت.
بعد از طراحی این هواپیما بی ام دبلیو روز به روز شهرت بیشتری در زمینه تولید هواپیما به دست می آورد و تقاضا برای هواپیماها و موتورهای هوایی این شرکت روز به روز بیشتر می شد به طوری که با آغاز جنگ جهانی اول، این شرکت حرف اول را در تولید قطعات موتورهای هوایی میان شرکت های آلمانی می زد و از شهرت بالایی برخوردار بود.


تولد اولین اتومبیل

تاریخ تولد اتومبیل در کمپانی بی ام دبلیو به سال ۱۹۲۸ برمی گردد. در پاییز این سال شرکت بی ام دبلیو یک کارخانه کوچک آلمانی به نام «فاقزوگ فابریک آیسناخ» را که در زمینه تولید موتور سیکلت و وسایل نقلیه موتوری کوچک فعالیت داشت، با پرداخت مبلغی نه چندان هنگفت به مالکیت خود درآورد.

کارخانه فابریک آیسناخ، خوردوهای کوچک و ابتدایی تولید می کرد که دیکسی نام داشتند و بر پایه خودروی آستین ۷ و تحت لیسانس شرکت موتور آستین ساخته می شدند. با مستقر شدن عوامل بی ام دبلیو در محل این کارخانه، کار تولید اتومبیل های دیکسی متوقف شد، اما ایده ای در ذهن راپ و همکارانش جرقه زد و آنها با کمک گرفتن از مجوز این کارخانه، تولید اتومبیل جدیدی را آغاز کردند و نخستین خودروی شرکت بی ام دبلیو با نسخه به روز شده دیکسی و به نام بی ام دبلیو - دیکسی ۳ به بازار آمد.

دیکسی ۳ یک موتور کوچک ۴ سیلندری داشت که تنها ۱۵ اسب بخار تولید می کرد اما همین میزان هم برای خبرساز شدن آن کافی بود. موتور دیکسی با آب خنک می شد و قادر بود با سرعت ۷۵ کیلومتر در ساعت حرکت کند.

تا مدت ها تصویر دیکسی روی صفحه اول روزنامه های آن زمان به چشم می خورد. این اتومبیل بیش از آنچه که مسوولان شرکت بی ام دبلیو، تصور می کردند مورد استقبال قرار گرفت و ۱۸ هزار دستگاه طی دو سال تولید و روانه بازار شدکه رقم قابل توجهی بود.

سال ۱۹۳۰ اصلاحاتی روی ساختار و بدنه دیکسی ۳ صورت گرفت، سیستم ترمز آن بهبود داده شد و هر چهار چرخ، مجهز به سیستم ترمز شدند ودر قسمت هایی از بدنه نیز از فولاد استفاده کردند که باعث شد پایداری و استقامت اتومبیل بالا برود.

همان سال،دیکسی ۳ در مسابقات اتومبیلرانی هم شرکت داده شد و توانست اولین موفقیت های خود را به دست آورد، پیروزی در مسابقات و تقاضای زیاد برای تولید دیکسی ۳ باعث شد تا مهندسان شرکت بی ام دبلیو وارد مرحله جدیدی شده و فناوری ساخت این اتومبیل را گسترش داده و به سمت طراحی و تولید اتومبیل های اسپرت و مسابقه ای و لوکس پیش بروند.


100 کیلومتر در ساعت؛ رویای دست نیافتنی

اگر امروزه مبنای شتاب خودروها صفر تا 100 است، 80 سال پیش شتاب اولیه اتومبیل ها بر مبنای صفر تا 40 کیلومتر در نظر گرفته می شد، چرا که هیچ اتومبیلی ساخته نشده بود که عقربه سرعت شمارش به 100 برسد و تولید اتومبیلی با حداکثر سرعت 100 کیلومتر بر ساعت، برای خیلی از خودروسازان یک رویای دست نیافتنی محسوب می شد.

دیکسی 3 از نظر شتاب اولیه در آن زمان یکی از رکورددارها بود. این اولین خودروی بی ام دبلیو، شتاب صفر تا 40 کیلومتر بر ساعت را در 10 ثانیه به دست آورد و بی شک همین شتاب اولیه بود که برای این اتومبیل، پیروزی در مسابقات را به ارمغان آورد. به هر صورت، تولید دیکسی 3 آغاز یک رویا برای مهندسان شرکت بی ام دبلیو بود. تنها 3 سال بعد، بی ام دبلیو اولین اتومبیل 6 سیلندر خود را با نام بی ام دبلیو 303 به بازار عرضه کرد.

این خودرو، نمونه پیشرفته تری از دیکسی بود، با این تفاوت که موتور آن از ۴ سیلندر به ۶ سیلندر تغییر پیدا کرده بود، ۳۰ اسب بخار قدرت داشت و حداکثر سرعتش حدود ۱۰۰ کیلومتر در ساعت بود. این اولین بار بود که بی ام دبلیو، خودرویی ساخت که عقربه سرعت شمار آن به عدد ۱۰۰ می رسید.

اگرچه استقبال از این خودرو هم به اندازه دیکسی ۳ خوب بود اما برخلاف دیکسی که تولید بالایی داشت تنها تعداد ۲۳۰۰ دستگاه از این اتومبیل ساخته شد که امروزه تنها چند دستگاه از آن در دست کلکسیونرها می چرخد.

حالا مهندسان و طراحان شرکت بی ام دبلیو روی دور موفقیت افتاده بودند. آنها بی وقفه کار می کردند و خیلی زود مدل های دیگر بی ام دبلیو ۳۱۵ و ۳۱۹ تولید شدند که سرعتی بالغ بر ۱۵۰ کیلومتر در ساعت داشتند.

این خودروها همچنین شرکت را در رده تولیدکنندگان خودروهای لوکس قرار دادند و تا مدت ها ظاهر کشیده این خودروها، عنوان پرافتخار «لوکس ترین خودرو در اروپا» را برای این شرکت به ارمغان آورد. حالا دیگر نام این شرکت بر سر زبان ها افتاده بود و از شهرت و جایگاه خوبی بین خودروسازان برخوردار شده بود و روز به روز به اوج نزدیکتر می شد.


فراز و نشیب های کمپانی بی ام دبلیو

بی ام دبلیو مانند هر شرکت موفق دیگری فراز و نشیب هایی در طول تاریخ خود داشته، گاه زمین خورده و دوباره بلند شضده و گاهی هم با خیال راحت موفقیت هایش را جشن گرفته است.

تا جنگ جهانی دوم، عمده تولیدات این شرکت را خودرو و موتورسیکلت تشکیل می داد.

در زمان جنگ برخلاف میل مدیران شرکت، بی ام دبلیو بار دیگر به تولید موتور هواپیما روی آورد و در کنارش، تولید موتورسیکلت را در برنامه کاری داشت اما تولید اتومبیل متوقف شده بود، تا سال ۱۹۴۵ و پایان جنگ، که بار دیگر تولید اتومبیل از سر گرفته شد اما به دلیل بمباران کارخانه در زمان جنگ، بخش خودروی شرکت با مشکلات مالی روبرو شد و اتومبیل های بی ام دبلیو که خودروهای لوکسی به حساب می آمدند برای کشوری که بعد از جنگ با ویرانی های بسیاری روبرو بود انتخاب خوبی نبود چون تقاضا بسیار کم بود و همین قضیه، شرکت بی ام دبلیو را با مشکلات جدی مالی روبرو کرد و سهامداران شرکت راهی نداشتند جز اینکه ریسک کرده و به کار تولید ادامه بدهند یا اینکه فعالیت کارخانه را معلق کنند.

آنها بالاخره تصمیم گرفتند به کار خود ادامه دهند اما برای ادامه دادن، حق تولید خودروی کوچک ایتالیایی به نام «ایزوایستا» را خریداری کردند که با توجه به شرایط بعد از جنگ این خودروی کوچک و ارزان قیمت طرفداران زیادی داشت.

تولید و فروش ایزوایستا طی هفت سال، بی ام دبلیو را از خطر ورشکستگی نجات داد و بی ام دبلیو مانند گذشته بار دیگر به روزهای اوجش بازگشت و چند سال بعد، برای ارتقای سطح کیفی اتومبیل هایش و دسترسی به دانش تولید تسمه تایم، کارخانه «هانس گلس» را خریداری کرد و سال ۱۹۹۴ هم گروه «روور» را که شامل برندهای روور، لندروور و ام جی بود به مالکیت خود درآورد اما این کار، برایش تنها ضرر و زیان هنگفتی به همراه داشت.

بعد از شش سال زیاندهی، بالاخره در سال ۲۰۰۰، بی ام دبلیو حق امتیاز این برندها را فروخت و در مقابل، حقوق مربوط به تولید رولزرویس را به دست آورد و همچنان تملک این کارخانه ها را در دست دارد.

از سال ۱۹۲۸، که اولین خودروی کوچک و ساده سوخت بی ام دبلیو یا همان دیکسی ۳ رونمایی شد تاکنون، بیش از ۳۰۰ مدل خودروی متنوع، پرقدرت و لوکس توسط این شرکت طراحی و تولید شده که هر کدام در جای خود هیاهویی بین اتومبیل دوستان برپا کردند.

اما خیلی از مهندسان خودروسازی بر این عقیده اند که دیکسی ۳،اولین خودروی تولید شده با آرم بی ام دبلیو، هنوز هم یک شاهکار صنعتی و طلایی ترین دوران تاریخ بی ام دبلیو مربوط به همان سال های تولید دیکسی ۳ می باشد.

این روزها بی ام دبلیو خودرویملی کشور آلمان شده و در کشورهای دیگر یک خودرویلوکس و گرانقیمت و اشرافی به حساب می آید و هیچ کجا از آن به عنوان تاکسی استفاده نمی شود. راحتی و ایمنی، به همراه طراحی زیبا و جذاب باعث شده تا درصد تولید به فروش بی ام دبلیو از ۹۸ درصد در سال هم بگذرد و جزو یکی از پرفروش ترین خودروهای دنیا باشد.

در هر حال، شرکت بی ام دبلیو یکی از بهترین و برترین شرکت های دنیا به شمار می آید و این موضوع را بارها با ساخت مدل های زیبای خود به معرض نمایش گذاشته است، مدل هایی که هر کسی آرزوی داشتن یکی از آنها را در سر دارد.


تولید موتورسیکلت

در سال 1955 شرکت BMW به سراغ تولید ایزتا 250 رفت که یک موتورسیکلت بود. این موتورسیکلت تحت لیسانس یک کارخانه ایتالیایی به نام ایزو تولید می شد.

این موتور تک سیلندر، ظرفیتی معادل ۲۴۵ سی سی داشت و نیروی محرکه ای معادل ۱۲ اسب بخار در ۵۸۰۰ دور در دقیقه تولید می کرد و حداکثر سرعتی معادل ۸۵ کیلومتر بر ساعت داشت. در طول ۷ سال که ایزتا تولید می شد جمعا ۱۶۱ هزار دستگاه از آن تولیدشد.


توقف تولید

شرکت بی ام دبلیو در تولید قطعات هواپیما در آلمان پیشتاز بود و شهرت بسیاری داشت، کارل راپ هم از این موضوع به شدت خوشحال بود و روزهای روشنی برای شرکت خود پیش بینی می کرد اما این خوشحالی چندان طولی نکشید؛ سال 1919 قطعنامه ای بین طرفین درگیر جنگ به امضا رسید.

با قطعنامه سال 1919 که به پیمان ورسای مشهور است جنگ جهانی اول رسما خاتمه یافت و با پایان جنگ و امضای این پیمان، کارخانه بی ام دبلیو مجبور شد تولید موتورهای هواپیمای جنگی را متوقف کند. راپ که حاضر نبود کارخانه اش را به همین راحتی از دست بدهد از این پس به ساختن موتور قایق و موتورسیکلت روی آورد، البته همچنان به طور پنهانی و به دلیل عشقی که به هواپیما داشت روی قطعات موتور پرنده های آهنی هم کار می کرد.

تا سال 1923، شرکت بی ام دبلیو به همین منوال تنها به ساخت قطعات موتور قایق و موتورسیکلت ادامه می داد و بعد تا سال 1928 مدتی هم روی سیستم ترمز قطارها و لوکوموتیوها کار کرد تا اینکه در این سال، شرکت بی ام دبلیو بار دیگر خط مشی اش را تغییر داد.


لوگوی بی ام دبلیو از کجا آمده؟

کارل فریدریش راپ که شیفته هواپیما بود با معرفی لوگوی خود در سال ۱۹۲۰ به نوعی سمبل هواپیماسازی تبدیل شد. شاید جالب باشد بدانید داستان آرم و لوگوی این شرکت عظیم خودروسازی چیست و این آرم و نشان زیبا از کجا آمده است.

کارل فریدریش راپ که به نوعی پایه گذار شرکت راپ موتور و شرکت بی ام دبلیو است از همان آغاز فعالیتش، به هواپیما و دانش و مهندسی آن علاقه زیادی داشت و سال های زیادی هم به تولید قطعات موتور هواپیما مشغول بود، برای همین گفته می شود که او مدت زیادی از زمان خود را در فرودگاه و با هواپیماها می گذراند.

سال ۱۹۱۹ با پایان جنگ جهانی اول، راپ مجبور شد از ساختن قطعات هواپیما دست بکشد ولی او که شیفته هواپیما بود با معرفی لوگوی خود در سال ۱۹۲۰، به نوعی سمبل هواپیما را به کارخانه جدید خود که حالا موتورسیکلت تولید می کرد و بعدها به شرکت خودروسازی تبدیل شد آورد.

در واقع این آرم دایره ای از شکل چرخش ملخ هواپیما الهام گرفته شده و ایده اولیه آن با نگاه کردن به ملخ گردان هواپیما به ذهن راپ رسیده، اما چرا سفید و آبی؟ در مورد رنگ سفید و آبی دو تفسیر وجوددارد، عده ای می گویند این رنگ ها یادآور آبی آسمان است که از لابلای پره های ملخ در حال چرخش دیده می شود ولی عقیده دیگر این است که رنگ سفید و آبی این دایره از پرچم بایرن آلمان گرفته شده که محل تولد شرکت بی ام دبلیو بود. راپ این آرم را اولین بار در سال ۱۹۲۰ معرفی کرد و در سال ۱۹۲۹ با آغاز فعالیت خط تولید خودر در شرکت بی ام دبلیو، این آرم، نشان رسمی شرکت شد.