افشاگری واشنگتن پست از عملیات انفجار پیجرها

دنیای اقتصاد: روزنامه واشنگتن پست امروز و در گزارشی به‌طور مفصل به جزئیاتی از نحوه رخنه موساد به تشکیلات حزب‌الله و جاسازی مواد منفجره در وسایل ارتباطی آن پرداخت و به نقل از منابع آگاه آمریکایی ادعا کرد که واشنگتن در جریان این نقشه نبوده است.

روزنامه واشنگتن پست به نقل از مقام های آگاه اسرائیلی، کشورهای خاورمیانه و آمریکا نوشت که ایده عملیات پیجر در سال ۲۰۲۲ شکل گرفت و بخش‌هایی از آن بیش از یک سال پیش از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و عملیات طوفان الاقصی حماس به مرحله اجرا در آمد.

موساد، سرویس اطلاعاتی اسرائیل مسئول مبارزه با تهدیدهای خارجی علیه تل آویو سال‌ها تلاش کرده بود تا از طریق جاسوسان و شنود الکترونیکی به حزب ‌الله نفوذ کند. با گذشت زمان، رهبران حزب الله نگران آسیب پذیری این گروه در برابر جاسوسی و هک اسرائیل شده و بیم از آن داشتند که تلفن های همراه معمولی نیز به دستگاه های شنود و ردیابی اسرائیل تبدیل شوند.

به گفته این مقام ها، بدین ترتیب ایده ایجاد گونه ای اسب تروای ارتباطی متولد شد. از یک سو حزب‌ الله به دنبال شبکه‌های الکترونیک پیام رسان ضد هک بود و از سوی دیگر موساد این گروه را به خرید دستگاه‌هایی سوق می‌داد که برای این کار عالی به نظر می رسیدند هر چند که در واقع به وسیله موساد طراحی و در اسرائیل مونتاژ شده بودند.

بیسیم های انفجاری نخستین بخش از این نقشه بودند که حدود یک دهه پیش و در سال ۲۰۱۵ ارسال آنها به لبنان به وسیله موساد آغاز شد. این بیسیم ها حاوی باتری های بزرگ، یک ماده منفجره مخفی و یک سیستم مخابراتی بود که به اسرائیل امکان شنود کامل ارتباطات حزب الله را می ‌داد.

به گفته مقام های آگاه، اسرائیلی‌ها به مدت ۹ سال مشغول شنود حزب‌الله بوده و در عین حال این گزینه را مد نظر داشتند که در بحران آینده، بیسیم ها را تبدیل به بمب کنند.

در همین حال یک فرصت جدید و یک محصول جدید پر زرق و برق به میان آمد: پیجرهای کوچک مجهز به یک ماده منفجره قوی. حزب‌الله در حالی هزینه خرید این بمب های کوچک را پرداخت کرده بود که ماه ها بعد انفجار آنها موجب کشته یا زخمی شدن بسیاری از اعضایش ‌شد.

به دلیل آنکه مقام های ارشد حزب‌الله نسبت به خرابکاری‌های احتمالی هوشیار بودند، پیجرها می باید از کشورهایی به جز اسرائیل، آمریکا و یا هر متحد دیگر اسرائیل تامین می شدند. در سال ۲۰۲۳ این گروه با درخواست خرید عمده پیجرهای آپولو ساخت تایوان که مارکی شناخته شده در سطح جهان بود و هیچ ارتباط مشخصی با منافع اسرائیل یا یهودیان نداشت، روبرو شد. به گفته منابع واشنگتن پست، شرکت تایوانی نیز هیچ اطلاعی از نقشه موساد نداشت.

پیشنهاد فروش از سوی یک مسئول بازاریابی مورد وثوق حزب الله و مرتبط با آپولو ارائه شد. این مسئول بازاریابی، زنی که مقام های آگاه هویت و ملیت او را افشا نکردند، نماینده فروش سابق شرکت تایوانی در خاورمیانه بود که شرکت خود را تأسیس کرده و مجوز فروش یک مدل از پیجرها را به دست آورده بود. وی در سال ۲۰۲۳ به حزب‌الله پیشنهاد داد که یکی از محصولات شرکتش را (مدل AR۹۲۴) که مقاوم و قابل اعتماد است، خریداری کند.

به گفته منابع آگاه، آنگونه که بعداً مشخص شد، ساخت و تولید دستگاه ها برون سپاری شده بود و مسئول بازاریابی هیچ اطلاعی از این نداشت که پیجرها عملاً در اسرائیل و تحت نظارت موساد مونتاژ شده بودند. به گفته مقام های آگاه، در درون باتری پیجرهای موساد، مقدار کمی مواد منفجره قوی جاسازی شده بود.

به گفته مقام ها، ماده انفجاری به قدری با دقت جاسازی شده بود که عملاً کشف آن با تفکیک قطعات دستگاه نیز ممکن نبود. مقام های اسرائیلی بر این باورند که حزب‌الله برخی از پیجرها را باز کرده و حتی ممکن است با اشعه ایکس از آنها تصویربرداری کرده باشد.

دسترسی از راه دور موساد به دستگاه ها نیز غیرقابل کشف بود. یک سیگنال الکترونیکی از سوی موساد می توانست باعث انفجار هزاران دستگاه در آن واحد شود. اما، برای اطمینان از حداکثر آسیب، امکان انفجار دستگاه توسط یک روش دو مرحله‌ای خاص نیز که برای مشاهده پیام‌های امن رمزگذاری شده لازم است، میسر بود.

یکی از مقام های آگاه به واشنگتن پست گفت: برای خواندن پیام لازم بود تا ۲ دکمه را فشار دهید. در عمل، این به معنای استفاده از هر دو دست بود. در نتیجه انفجار، هر دوست کاربر زخمی شده و دیگر قادر به جنگیدن نبود.

بسیاری از مقام های اسرائیلی تا ۱۲ سپتامبر از جاسازی پیجرها بی اطلاع بودند. در آن روز بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، مشاوران اطلاعاتی خود را برای جلسه ای برای بحث در مورد اقدام های احتمالی علیه حزب الله فراخواند. مقام های موساد نیز شمه ای از محرمانه ‌ترین عملیات سازمان خود را ارائه کردند.

مقامات اطلاعاتی همچنین از دغدغه دیرینه افزایش خطر کشف وسایل منفجره با تشدید بحران در جنوب لبنان سخن گفتند.

به گفته منابع آگاه، در سراسر تشکیلات امنیتی اسرائیل، بحث شدیدی درگرفت. همه، از جمله نتانیاهو، متوجه بودند که انفجار هزاران پیجر می‌تواند صدمات بی‌ شماری به حزب‌الله وارد کند، اما همچنین می ‌توانست به واکنشی شدید، از جمله موشکباران تلافی جویانه گسترده از سوی بازماندگان این گروه و یا حتی دخالت ایران در این درگیری منجر شود.

یک مقام اسرائیلی به واشنگتن پست گفت: واضح بود که مخاطراتی وجود دارد. برخی، از جمله فرماندهان ارشد ارتش، در مورد جنگ تمام عیار با حزب الله همزمان با جنگ غزه هشدار دادند. اما دیگران و به خصوص موساد معتقد بودند که یک رخداد پرتنش فرصتی برای برهم زدن وضع موجود است.

مقام های آمریکایی گفتند که این کشور که متحد اصلی اسرائیل محسوب می شود، از پیجرهای بمب گذاری شده یا بحث های داخلی در مورد انفجار آنها بی خبر مانده بود.

در نهایت، نتانیاهو تأیید کرد که انفجار دستگاه‌ها در شرایطی که بیشترین آسیب را وارد کنند، انجام شود.

در همین حال، در دولت نتانیاهو، بحث در مورد برخورد با حزب الله گسترش یافت و هدف قرار دادن سید حسن نصرالله، دبیر کل آن نیز مطرح شد.

مقام های آگاه گفتند که موساد سال ها از محل اختفای رهبر حزب الله در لبنان اطلاع داشت و تحرکات وی را از نزدیک دنبال می کرد. با این حال، اسرائیلی‌ها اقدامی نکرده و مطمئن بودند که ترور وی منجر به جنگ همه جانبه با گروه شبه‌نظامی و شاید با ایران می‌شود. دیپلمات‌های آمریکایی به نصرالله فشار می‌آوردند تا با آتش‌بس جداگانه با اسرائیل، فارغ از جنگ غزه، موافقت کند. آنها امیدوار بودند این آتش بس به توافقی منجر شود که بر اساس آن رزمندگان حزب الله از پایگاه‌های جنوب لبنان عقب نشینی کنند.

مقام های ارشد اسرائیلی مدعی شدند که از پیشنهاد آتش‌بس حمایت می‌ کنند. با این حال نصرالله موافقت نکرد و بر اولویت آتش ‌بس در غزه تاکید کرد. کماکان برخی از مقام های ارشد سیاسی و نظامی اسرائیل به شدت در مورد هدف قرار دادن نصرالله تردید داشته و از پیامدهای منطقه ای آن بیم داشتند.

۱۷ سپتامبر، زمانی که بحث در بالاترین سطوح امنیتی اسرائیل در مورد حمله به رهبر حزب‌الله بالا گرفته بود، هزاران پیجر آپولو در سراسر لبنان و سوریه به یکباره زنگ خورده یا به حالت ارتعاش درآمدند. جمله کوتاهی به زبان عربی روی صفحه ظاهر شد: "یک پیام رمزگذاری شده دریافت کردید".

نیروهای حزب‌الله با فشردن دو دکمه، دستورالعمل‌های گشودن پیام‌های رمزگذاری‌ شده را به دقت دنبال کردند. انفجارهای متعاقب دستان بسیاری را زخمی و انگشتان آنها را قطع کرد. کمتر از یک دقیقه بعد، هزاران پیجر دیگر صرف نظر از آنکه کاربر دستگاه خود را لمس کرده یا خیر، با فرمان از راه دور منفجر شدند.

روز بعد، صدها دستگاه بی سیم نیز به همین ترتیب منفجر شده و کاربران و اطرافیان را کشته و مجروح کردند.

این اولین ضربه از مجموعه ضرباتی بود که مرکزیت یکی از سرسخت ترین دشمنان اسرائیل را هدف گرفت. اسرائیل سپس مقر گروه، زرادخانه‌ها و مراکز لجستیک آن را با بمب‌های یک تنی هدف قرار داد.

۲۷ سپتامبر و ۱۰ روز پس از انفجار پیجرها، بزرگترین حملات هوایی رخ داد. این حمله به دستور نتانیاهو در هنگام سفر وی به نیویورک برای سخنرانی در سازمان ملل انجام شد و در جریان آن یک مرکز فرماندهی حزب الله که در اعماق زمین احداث شده بود، هدف قرار گرفت.

روز بعد حزب الله اعلام کرد که سید حسن نصرالله، رهبر گروه و دشمن قسم خورده اسرائیل جان باخته است.