هاشمی طبا، برنده کاپ اخلاق: فقط ۲۰ میلیون خرج کردم
سیاستمدار هفتاد و یک ساله اصفهانی با بسیاری از هم قطاران خود متفاوت است. کافی است یک بار او را از نزدیک ببینید تا متوجه شوید گپ و گفت با وزیر صنعت زمان جنگ و رییس سازمان تربیت بدنی دوران سازندگی و اصلاحات چقدر راحت و لذت بخش است. پیرمرد، آرام و شمرده صحبت می کند.
- نام: سید مصطفی هاشمی طبا
- متولد: اول خرداد ۱۳۲۵ در اصفهان
- تحصیلات: کارشناسی ارشد مهندسی نساجی
- سابقه مدیریتی: وزیر صنعت در دولت شهید رجایی و آیت الله خامنه ای، رییس سازمان تربیت بدنی از سال ۷۲ تا ۸۰، رییس کمیته ملی المپیک از سال ۷۵ تا ۸۳
بگذارید از قبل از انتخابات شروع کنیم. شما یک بار در سال ۸۰ هم کاندیدا شده بودی و نتیجه را می دانستید، این دوره چه اتفاقی افتاد که شرکت کردید؟
سال 80 که من شرکت کردم دلیلش مبارزه با دولت آن زمان نبود ولی فکر می کردم چون در مسائل اجرایی خیلی حضور داشته ام، می توانم به عنوان رییس جمهور کار کنم. آن موقع هم با اجازه رییس دولت وقت ثبت نام کردم ولی رییس جمهور آن موقع تحت تاثیر فضای مطالبات مردمی قرار گرفته بود.
اما این دفعه من احساس کردم مسائل داخلی کشور به خصوص زیستگاه ایران به شدت در حال خطر است. همه دغدغه دولت شده مطالبات مردم. مطالبات اقتصادی که از پیشرفت کشور جلوگیری می کند. برای همین بر خودم لازم دانستم که بیایم و برای مردم از آینده کشور بگویم و از کشوری که به سرطان دچار شده بگویم. حالا یا من را انتخاب می کنند یا این که من مشکلات را می گویم که مردم بدانند.
یعنی بیشتر برای اعلام مشکل و طرح مسئله در انتخابات شرکت کردید؟ می دانستید که پیروز نخواهیدشد؟
من که به طور طبیعی احتمال پیروزی را کم می دانستم. چون من پشتوانه و قدرت اجتماعی پشت سرم نیست. همه آقایان دیگر انکار بکنند یا نه، پشت سرشان نیروی زیادی بود. برای مثال آقای روحانی در کشور رییس جمهور است و افراد زیادی از روش ایشان پیروی می کنند و از او حمایت می کنند. من چنین حمایتی نداشتم و تنها بودم. طبیعی است که احتمال پیروزی در این شرایط کم است.
خب در این همه سال چرا دنبال ایجاد پشتوانه نبودید؟
من دفعه پیش که شرکت کردم، چنین پشتوانه ای داشتم ولی استفاده از آن به قول معروف شرم و حیا می خواهد. من در سازمان تربیت بدنی که بودم ۶۰۰ دفتر در شهرها داشتیم. یکی از دوستان به من گفت این ۶۰۰ تا دفتر را برایت فعال می کنم. بی اساس هم نبود. کافی بود از این طریق بدون اسم گذاشتن دفترها را فعال کنیم و بروند دنبال رای. خیلی رای جذب می شد. اما من اجتناب کردم. من خودم هستم و یک حقوق بازنشستگی. نه حزب دارم نه هیچی. اگر بخواهم البته کسانی هستند که پشتیبانی مالی کنند ولی هر پشتیبانی یک توقعاتی دارد که من دنبالش نیستم.
پس در این مدت چه کار می کردید؟ شما زمانی معاون رییس جمهور بودید.
من وقتم پر بود. بیکار نبودم. همین جا مشاوره ورزشی دارم. در مراکز آموزشی درس می دهم. با بخش ورزش شهرداری و وزارت نفت همکاری دارم. یک موسسه آموزش عالی داریم. مجله داریم. مقاله می نویسم. مجموعه مقالاتم که حدود 180 تا شده زیر چاپ است، بنابراین بیکار نبوده ام.
چه زمانی به طور جدی تصمیم گرفتید که وارد رقابت شوید؟
از اسفند ۹۴ به فکرش بودم. من یک تقویمی دارم که این جا چاپ می کنم. پشتش نوشته ام اقلیم و سرزمین کشورمان به شدت در خطر است. داخلش هم پوستر زدم. ولی مصر نبودم. اما اسفند گذشته جدی شدم ولی خیلی هم به کسی نگفتم.
یعنی واقعا بزرگ ترین مشکل ما اقلیم و سرزمین و مشکلات محیط زیستی است؟
بله، سرزمین اگر از بین برود، کشاورزی از بین می رود. روستایی ها می آیند به سمت شهرها. پیش بینی می شود 10 تا 15 میلیون روستایی به حاشیه شهرها خواهند آمد که مشکلات اجتماعی ایجاد خواهدکرد. تولیدات کشاورزی کاهش پیدا می کند. آب ها آلوده می شوند و... الان اگر دریاچه ارومیه خشک بشود محدوده کرج تا ارومیه نمکزار می شود؛ این مشکل بسیار بزرگی است.
این چیزهایی را که شما می گویید، کسی نمی داند؟ در این دولت کاری نمی کنند؟
چرا می کنند ولی وقتی آدم در مسند دولت می نشیند با کسی که اینجا نشسته، فرق می کند. انرژی صرف سیاست می شود. مردم توقع دارند. مخالفین دائم می گویند مطالبات مردم. می گویند معلم ها حقوقشان کم است. پرستارها این جوری هستند. فلان و بهمان بدبختند. دولت باید حقوق این ها را بدهد. یارانه کم است و... دولت برای حفظ خودش مجبور است باید این ها را خنثی کند لذا چیزی نمی ماند. متاسفانه در کشور ما مسئولان مردم را لوس می کنند. مدام می گویند مردم ما خوبند، فلانند! نه ما خوب نیستیم! من خوب نیستم»! مردم ما مصرف کننده اند. دائم داریم کشور را می دوشیم.
بقیه دنیا چکار می کنند که چنین مشکلاتی ندارند؟
بقیه دنیا با ما فرق می کنند.
اصلا الگوی ما چیست؟
الگو که نداریم. یک چیزی می گوییم به اسم اسلام. آن هم الکی می گوییم. یک امر انتزاعی است که در زندگی ما تاثیر ندارد. دروغ می گوییم، تهمت می زنیم. روزنامه ها پر از این هاست. اسلام را به عنوان رخت و لباس تن کرده ایم. کشورهایی که به رشد و پیشرفت رسیدند، چکار کردند؟ به جای آن که پول پخش کنند به مردم گفتند کار کنید تولید و صادرات کردند، هدف گذاری داشتند و با انضباط کار کردند. در مملکت ما ولی بلبشو است. هیچ اولویتی وجود ندارد.
مطالعاتی انجام شده بود به نام «آمایش سرزمینی» تا معلوم شود هرکجا باید چه کاری ایجاد شود. یک عده گفتند این کار استعمار است و گذاشتند کنار. در همه دنیا صنایع آب بر را کنار دریا می گذارند. ما کارخانه فولاد را آورده ایم اصفهان از آب زاینده رود استفاده می کنیم. چون نماینده آن جا یک زمانی زور داشته. این یعنی ما برنامه نداریم. مدام می گوییم حکومت ما مردمی است، مردم هر کاری دوست دارند بکنند.
از لحاظ سیاسی این طور نیست ولی می گوییم. این که حقوق ها کم است حالا چند برابر کنید که نمی شود. ممکن است بگویید یک عده وضعشان خوب است. رانت داشته اند. خب چکار کنیم؟ اصلا چهار درصد درست باشد. بقیه 96 درصد باید کار کنند. سیستم دولتی باید درست کار کند. آقای عسگراولادی در مورد بانک ها مثال خوبی دارد و می گوید بانک های ما اسلام مالی شده. بانک یک مسئله جدید اروپایی است، زمان پیامبر هم نبوده حالا ما آمده ایم عقود مساقات و... را وارد بانک کرده ایم. بانک ها اینطوری شده اند. خلاصه باید یک نگاهی جدید داشته باشیم.
در میان کاندیداها فقط شما بودید که با ماشین خودتان به صدا و سیما رفتید.
خب ماشین خودم بود دیگر. من همین آدم هستم. البته آن موقع از ناجا چهار، پنج نفر را فرستاده بودند که محافظ باشند ولی من همین هستم. زندگی ام همین است. نمی گویم پول ندارم. در حدی که بعد ۴۰ سال کارکردن باشد کم و بیش دارم ولی من زندگی و خانه و ماشینم همین است. نه این که نتوانم محافظ و خدمتکار داشته باشم، ولی دوست ندارم.
نظر خانواده تان درباره کاندیدا شدن چه بود؟
اولش به خانمم گفتم و به کس دیگری نگفتم. بعدش اما بچه ها می ترسیدند اشتباهی کنم. خانمم ولی گفت مشکلی نیست چون خودت تشخیص داده ای.
تقریبا همه می دانستند که آقای جهانگیری به نفع آقای روحانی کناره گیری می کند. اما شما این کار را نکردید. چرا؟
اولا من معتقدم روحانی اگر می خواست رییس جمهور شود به رای من نیاز نداشت. اگر لنگ رای من باشد که اوضاعش خیلی خراب است. بهتر است اصلا رییس جمهور نشود. بعضی هم می گویند برخورد شما باعث شده رای روحانی بیشتر شود که به نظرم تعارف می کنند و نمی دانم درست است یا نه. بعد من از اول گفتم کنار نمی روم اگر می رفتم حرفم دروغ بود.
هیچ پیشنهادی به شما نشد که به نفع آقای روحانی کنار بروید؟ مثلا یک پستی به شما بدهند.
خودشان می دانند که من اهل این چیزها نیستم و هیچ پیشنهادی نشد اما یک پیشنهادی بود از طرف یک آقای بسیار محترمی که متنی را جلوی من گذاشتند تا به نفع آقای رییسی کنار بروم. گفتم نمی روم چون خودم را صاحب صلاحیت بیشتری می دانم و به لحاظ شرعی نمی توانم این کار را بکنم.
در سال های گذشته چرا هیچ وقت در انتخابات مجلس و شورا شرکت نکردید؟ خیلی راحت رای می آوردید.
خیلی ها این را به من گفتند. ولی من اصلا به بودن در این جور جمع ها اعتقاد ندارم. توانایی این که با این همه آدم سر و کله بزنم را از نظر روانی ندارم.
پس چطور می خواستید رییس جمهور شوید؟
آن کار اجرایی است فرق می کند.
کلا آدم سیاسی هستید؟
نه، درکش را دارم ولی دنبال کار سیاسی نیستم. به همین دلیل در شورای شهر که یک از ۲۰ هستید و باید با این و آن کلنجار بروید و رای جمع کنید، نمی توانم باشم. گفتند برو مجلس. گفتم حوصله ندارم و دوست دارم کار اجرایی داشته باشم.
خانواده مهم ترین مسئله برای هاشمی طباست
بچه هایم آقازاده نیستند
از همان لحظه ای که مهندس هاشمی طبا درباره نوه اش و سرود «ما گل های خندانیم» حرف زد، می شد فهمید که چه علاقه ای به خانواده اش دارد. همین باعث شد بخشی از گپ ما به این مقوله اختصاص داشته باشد.
خودتان بالاخره به چه کسی رای دادید؟
روحانی.
خانواده تان چی؟
واقعیتش نپرسیدم ولی فکر کنم روحانی. من گفته بودم به روحانی رای بدهند.
شما چند فرزند دارید؟
سه تا. دو دختر و یک پسر.
جزء آقازاده ها هستند؟
نه، واقعا کسر شأن می دانم برای خودم که مثلا دخترم یا پسرم را بفرستم یک جا استخدام شوند. فرزند من هم یک آدم است. هیچ وقت چنین کاری نکردم.
یعنی هیچ سفارش و پارتی بازی انجام ندادید؟
نه، برای دیگران شاید کرده باشم، ولی برای بچه هایم نه. الان پسرم که جامعه شناسی خوانده برای خودش کار می کند. یک دخترم خانه دار است و دختر دیگرم آرشیتکت است.
هیچ وقت ناراحت نشدند که برای ما هم کار جور کن؟
نه، خودشان بروند کار پیدا کنند. بقیه مگر چکار می کنند؟ این ها هم همان کار را بکنند. برای هیچ کدام هیچ کاری نکردم. در زمینه مدرسه و تربیت کار کردم ولی برای شغلشان نه.
فرزندانتان را خارج نفرستادید؟
پسرم خودش بعد از لیسانس بورسیه شد و رفت. من یک قِران هم برای رفتنش پول ندادم.
یک سوال هست چرا فرزند خیلی از مدیران و مسئولان برای تحصیل به خارج از کشور می روند؟
کار بدی می کنند. بچه من هم مثل بقیه است. برادر من از بهترین پزشکان تهران است. خودش زحمت کشیده. چند سال جبهه رفته و الحمدلله کار و زندگی اش خوب است. در خانواده ما این طوری نیست. ما شش تا بچه بودیم که همه تحصیلکرده هستیم. پدر من روحانی بود با این حال خواهرهای من همه دانشگاه رفتند و لیسانس گرفتند.
پدرتان نمی خواست شما روحانی بشوید؟
نه.
خودتان چی؟ دوست نداشتید؟
نه، من بیشتر مهندسی دوست داشتم.
توی فیلم هم درباره مهندسی حرف زدید.
منظورم طراحی بود. بدون طراحی که نمی شود. باید برنامه داشت ولی ما متاسفانه نداریم. همین داستان زغال سنگ. برای خالص کردن آهن از کک زغال سنگ استفاده می کنند. ما دو جور ذوب آهن داریم. کوره بلند که با کک است، یک ور هم با گاز. روس ها برای ما کوره بلند ساختند برای همین معدن زغال سنگ را ساختند.
با مهندس هاشمی طبا از تفریحات و علایقش هم حرف زدیم
بارسا دخترانه بازی می کند
گفت و گوی مان با مهندس هاشمی طبا که به آخرهایش رسید، درباره مواردی دیگری غیر از سیاست و این طور چیزها هم حرف زدیم. ایشان هم خیلی راحت پاسخ همه سوالاتمان را دادند و تازه از ما خواستند هرچه سوال ورزشی می خواهیم، بپرسیم تا بدانیم چقدر به روز هستند.
برنامه روزانه تان چطور است؟
صبح ها پنج صبح بیدار می شوم اما شب ها بستگی به فوتبال دارد.
همه را تماشا می کنید؟
اره در جریان همه مسابقات داخلی و خارجی هستم. خودم هم ورزش می کنم. می دوم. دوچرخه ثابت کار می کنم. کار وزنه هم انجام می دهم.
استقلال یا پرسپولیس؟
من قبل انقلاب تیم تاج را دوست داشتم که هیچ ربطی هم به استقلال الان ندارد. الان ولی هیچ کدام.
فر می کنید اگر شما در سازمان تربیت بدنی بودید با کی روش اینطور برخورد می کردید؟
نه. کی روش شده رییس فدراسیون فوتبال. نمی دانم چرا. یا ضعف قرارداد است یا ضعف روانی مدیران. کی روش آدم ضعیفی نیست اما اینطوری هم نمی شود.
شما سینما می روید؟
وقت کنم می روم. من خودم فیلم بازی کرده ام که اخیرا توی فضای مجازی آمده. سال 56 بود.
آخرین فیلمی که در سینما دیدید؟
ماجرای نیمروز.
نظرتان چیست؟
بیشتر به مستند شبیه بود تا فیلم. ولی خوب کار کرده بودند.
خودتان چرا بازیگری را ادامه ندادید؟
بازیگری و کارهای هنری ما در جهت انقلاب بود. وقتی انقلاب شد هر کدام رفتیم یک جا.
پدرتان مخالف بازیگری نبود؟
نه. من همان موقع سینما هم می رفتم.
پس جوانی کرده اید؟
آره، ورزش می کردیم. سینما می رفتیم. کار سیاسی می کردیم. آره جوانی کرده ایم.
الان جوان ها جوانی می کنند؟
آره، خب جوانی چیه؟ خوب درس خواندن هم جوانی است. ما خیلی خوب درس می خواندیم. همه کاری کردیم اما کار خلاف نکردیم. ولی توی خیابان بزرگ شدیم.
الان بهترین تفریحتان چیست؟
دوست دارم خانه باشم، با خانواده بودن را دوست دارم.
کتاب هم می خوانید؟
من دائم با کتاب مانوسم. بیشتر کتاب های علوم انسانی و ادبیات می خوانم.
چرا در انتخابات درباره این چیزها مثلا سینما حرف نمی زنند؟
یک چیزی یاد گرفته اند به نام مطالبات مردم. فقط درباره همان حرف می زنند.
چنددرصد وعده هایی که کاندیداها می دهند، عملی می شود؟
هیچ کدام. اگر بخواهد عملی شود باید تولید ناخالص ملی برود بالا که سهم آدم ها زیاد شود. بدون این نمی شود.
یعنی این تعداد شغل که می گویند ایجاد نمی شود؟
چرا ولی برنامه می خواهد. وقتی دولت پول تقسیم کند که نمی شود. الان 95 درصد پول دولت صرف حقوق دادن می شود. دیگر پولی نمی ماند برای کار.
شما خودتان چقدر برای انتخابات هزینه کردید؟
من هیچی ولی عده ای از دوستانم بودند که آنها هزینه کردند. چون ما همین جا بودیم و ستادی نداشتیم. وزارت کشور گفته بود باید مسئول تبلیغات معرفی کنید. من هم یکی از دوستان را معرفی کردم. به خاطر همین ها فکر کنم ۱۰، ۲۰ میلیون تومان بیشتر نشده.
رئال قهرمان می شود یا یووه؟
به نظرم یووه.
طرفدار بارسایید؟
نه. بارسا دخترانه بازی می کند. حوصله ام سر می رود. من طرفدار فوتبال آلمان و بایرن مونیخ هستم.
نظر کاربران
خیلی با وقار و متین هستن. خدا برای خانواده شون حفظشون کنه.
واقعا لذت بردم كاش امثال ايشون زباد بودن تو ايران
کاش این مصاحبه رو قبل انتخابات میزاشتین...
خیلی انسان خوبی هستن. ولی یووه قهرمان نمیشه
اولین مصاحبه ای عست که تا آخر خوندمش و یذره هم خسته نشدم. واقعیت رو میگفت واقعیت
شاعر خوبیه خخخخخخخخخخ
شعر خخهههه
بارسا دخترانه بازي مي كنه! واقعا كه!
سلام
واقعا چقدر پوست کلفتید شما !اگه همین آقا الان از حزب مخالفتون دفاع میکرد میشود منفورو هزار تا انگ روش میذاشتید حالا که آز آقای روحانی دفاع کرده عالیه !!!!
امان از شما مردم صد رنگ
فقط بلد بود برای روحانی شکلات بازی در بیاره . خیلی شکلات بود از نوع خیلی شیرین که آدم بدش میاد .....