زنان و دختران ایران در سینمای سال ۹۵

ماهنامه دنیای زنان - ورتا چمانی: سینمای ایران سال هاست توجه زیادی به سینمای کودک و نوجوان نشان نمی دهد. البته فیلم های کودک سفارشی کم ساخته نمی شوند به خصوص قبل از موعدی همچون جشنواره فیلم کودک و نوجوان اما مساله اکران فیلم های کودک است که متاسفانه چنان که باید در سینمای ما مورد توجه قرار نمی گیرد.

گذشته از آن توجه به استفاده از استعدادهای کودک برای بازیگری در سینما هم زیاد مساله کارگردانان نیست. اغلب فیمسازان ما حاضری خور شده اند و به جای آن که به سراغ استعدادیابی بروند و شرایط حضور استعدادهای نوجو را در سنیما فراهم کنند نگاه می کنند به اینکه کدام بازیگر در سینما و تلویزیون گل کرده و برای نقش های کودکانه خود از همین گزینه های معدود استفاده می کنند.

اکران این روزهای سینمای ایران اما فیلمی را به خود می بیند با نام «نفس» که بازیگر اصلی آن یک کودک نادیده است؛ نادیده چون پیش از این اصلا تجربه بازیگری نداشته است ولی به لطف حضور پدرش در تیم تولید مجالی برای دیده شدن استعدادهایش فراهم شده و در نهایت خودش بوده که نقش اصلی فیلمی را بازی کرده که شاید به لحاظ کیفی چندان ارزنده نباشد اما بازی بازیگر کودکش قابل قبول است.

بعد از «نفس» که جلوه گری یک کودک مستعد را به نمایش می گذارد فیلم جوانانه «متولد 65» را هم داریم که بازیگران آن جوانانی هستند که بناست تصویری از حال و روز و سرخوشی های بعضا بی دلیل جوانان هم عصر ما را ارائه دهند. بازیگر زن جوان این فیلم نیز از جمله استعدادهای قابل اعتماد بازیگری ایران است.

فیلم بزرگسالانه «گیتا» که داستانی تراژیک درباره یک مادر را به تصویر می کشد استعدادهای بازیگران میانسالی نظیر مریلا زارعی و بهناز جعفری را به رخ می کشد؛ بازیگرانی که هر کدام از آنها برای پیشبرد بخشی از درام کافی هستند.

کمدی- فانتزی «آس و پاس» هم بازیگران جوانی مانند سحر قریشی را می بیند که همچنان می کوشند با تکیه بر ویژگی های تیپیکال سینمای تجاری مخاطب جلب کنند.

نفس

بازیگری که یک تنه فیلم را پیش می برد

«نفس» سومین ساخته فیلمساز جوانی است به نام نرگس آبیار. بانوی فیلمسازی که هرچند فیلم اولش «اشیاء...» چنان که باید دیده نشد اما با فیلم دوم «شیار ۱۴۳» مورد توجه قرار گرفت و حالا با سومین فیلمش «نفس» مهمان مخاطبان است.

در مرکزیت داستان «نفس» یک کودک قرا ردارد؛ کودکی که بناست خرده روایت های بی ربط فیلم را کنار هم بنشاند و البته تلاش زیادی هم برای این منظور انجام می دهد اما خلا درام در داستان است که مشکل سا زشده است. ساره نورموسوی بازیگر اصلی «نفس» بی تست و واهمه از حضور در برابر دوربین توانسته است شخصیتی را خلق کند که به خودی خود باعث تحمل فیلمی می شود که نه فقط قاب های بصری اش که ساختار روایی اش هم بیشتر تلویزیونی است تا سینمایی.

در کنار این بازیگر کودک پانته آ پناهی ها را هم داریم که با گریمی غریب بنا بوده نقش مادربزرگ این کودک را بازی کند ولی چنان اغراقی از خود در بازیش ارائه داده که بیشتر از آن که سمپاتیک باشد رفتارهایش دافعه برانگیز به نظر می رسد.

«نفس» اگر برای بازنویسی فیلمنامه در اختیار یکی دو نفر از سناریست های مسلط سینمای ایران قرار می گرفت قطعا می توانست یکی از بهترین آثار سال های اخیر سینمای ایران باشد اما چه حیف که کارگردان خواسته خودش هم بنویسد و هم بسازد و همین شده که کمترین ظرایف دراماتیک برای محصولی به لحاظ زمانی طولانی که باید مخاطب را تا پایان پای فیلم بنشاند به کار گرفته نشده است.

متولد 65

جوانانه ای پرشر و شور

«متولد 65» جوانانه ای است سرخوشانه که بناست بازیگوشی های نسل جوان پیرامون ما را به تصویر بکشد. البته که شاید حال و هوای فیلم و رفتارهایی که از کاراکترهای رخ می دهد چندان متناسب نباشد با رفتارهای جوانان متولد دهه 60 که رفته رفته به دهه چهارم زندگی نزدیک می شوند ولی تلاش فیلمساز برای قرار دادن کاراکترها در یک بازی موش و گربه که انتهای مشخصی هم ندارد قابل تحسین است.

هنگامه حمیدزاده بازیگر زنی است که نقش یکی از دو جوان محوری داستان را بازی می کند؛ دو جوانی که برای بازیگوشی و به بهانه معامله خانه، وارد زندگی یک زوج به ظاهر مرفه بالاشهری می شوند. حمیدزاده نه فقط در برابر بازیگر مقابلش پدارم شریفی که در برابر مریم سعادت بازیگر زن توانمند و میانسال سینما، تئاتر و تلویزیون به شدت قابل اعتناد و درست نقشش را ایفا کرده است. سعادت از آن بانوان بازیگری است که همواره می کوشد حتی کوتاه ترین نقش ها را هم مال خود کند و شرایطی را فراهم آورد برای دیده شدن بهتر محصول نهایی و «متولد ۶۵» این مجال را در اختیار او قرار داده که نقش کوتاهش را کاملا به گونه تعلیق برانگیز و مهیج پیش ببرد.

حضور کوتاه آنا نعمتی در فیلم نیز به نوبه خود کفه ترازوی بازیگری را به سمت بانوان بازیگری می برد که تک تک آنها برای توجه به یک فیلم کافی هستند.

گیتا

مادر- مادر- مادر

مریلا زارعی از آن بازیگران زن تجربه گرایی است که می کوشد هم تجربه حضور کنار یپشکسوتانی مانند ابراهیم حاتمی کیا و پوران درخشنده را داشته باشد و هم حضور در کنار تازه کارانی مانند نرگس آبیار را. تازه ترین فیلم مریلا زارعی «گیتا» در زمره آثاری از وی است که همکاری زارعی با یک کارگردان فیلم اولی به نام مسعود مددی را به نمایش می گذارد.

«گیتا» فیلمی است کاملا انسانی با محوریت رابطه عمیق و عاشقانه ای که میان یک مادر و فرزند جوانش ایجاد شده است؛ رابطه ای که با مرگ فرزند در نتیجه یک رخداد دلخراش وارد مسیری کاملا تراژیک و دردناک می شود و شالوده زندگی خانوادگی این مادر و همسرش را به هم می ریزد. «گیتا» نه تنها تصویری درست و واقع گرایانه از یک مادر ایرانی نشان می دهد بلکه فیلمساز تلاش زیادی می کند که بحران پیش آمده برای این مادر را هم با پرهیز از احساسات گرایی افراطی و در مسیری کاملا منطقی پیش ببرد شاید برای همین باشد که هیچ جای «گیتا» مخاطب دلزده از رفتارهای این مادر نمی شود و مدام با او همراه می شود تا عاقبت کارش را به چشم ببیند.

«گیتا» می تواند هم مورد توجه مادران روزگار ما قرار گیرد و هم فرزندانی که مدت های رابطه ای نه چندان دوستانه با مادران خود دارند. «گیتا» به این فرزندان می آموزد که قدری بی منفعت طلبی به شرایط دشوار مادر بودن و مادر ماندن در هر زمانی که می خواهد باشد توجه کنند و این مهم ترین ثمره فیلم است.

آس و پاس

کافه شادمانی

در دوره های مختلف سینمایی همواره با آثاری روبرو بوده ایم کاملا تجاری که هدف اول و آخر تولید آنها کسب سود مالی است. «آس و پاس» در زمره چنین فیلم هایی قرار می گیرد آن هم از سازنده ای به نام آرش معیریان که ید طولایی در ساخت فیلم های تجاری دارد. «آس و پاس» به مانند عنوانش فیلمی است بی ادعا؛ فیلمی که می کوشد از همه المان های مخاطب پسند از پخش قطعات موسیقی شش و هشت گرفته تا بازی با مصادیق خاطره انگیز فیلم فارسی ها برای خود مشتری جمع کند.

سحر قریشی و بهاره رهنما بازیگران زن «آس و پاس» نیز کاملا منطبق بر چنین نگاهی وارد فیلم می شوند و می کوشند تیپ های محول شده به خود را نیز بی کمترین اوج و فرودی و کاملا در خدمت هدف سرگرم کننده فیلم ایفا کنند. شاید برای همین است که کسی نه از بازی این دو بازیگر زن آزرده می شود و نه کسی زیاد از بازی آنها لذت می برد و آن را در شمار کارهای متفاوت شان قرار می دهد.

همین که ساعاتی در برابر «آس و پاس» که به مانند یک کافه شادمانی است بنشینید و مشکلاتی که ممکن است در زندگی و کار برایتان وجود داشته را فراموش کنید کافیست و سازندگان فیلم هم انگار هدفی جز این نداشته اند چون علیرغم ورود مقداری مایه های فانتزی به اثر هیچ تلاشی برای متفاوت بودن در تولید صورت نگرفته است.

مرضیه برومند

توصیه به کتابخوانی برای مقابله با دود!

مرضیه برومند نویسنده و کارگردانی که آثاری خاطره انگیز نظیر «مدرسه موش ها»، «آرایشگاه زیبا»، «خودروی تهران ۱۱» و «قصه های تا به تا» را در کارنامه دارد در سال های اخیر کوشیده به نوبه خود واکنش های به موقعی را نسبت به مشکلات اجتماعی داشته باشد. آلودگی هوای پایتخت از جمله موضوعاتی بود که واکنش برومند را به همراه داشت تا از مخاطبان بخواهد با کتاب خواندن جلوی افزایش آلودگی را بگیرند.

برومند گفت: مخاطبان کتاب بخوانید تا هوا آلوده نشود. تا محیط زیست از بین نرود. تا درختان سبز بمانند. تا خاک سالم بماند. تا باران ببارد. تا عقل و شعورمان بالا برود. تا قدر نعمت های مان را بدانیم. تا ارتباط بین مظاهر طبیعت را درک کنیم. تا بفهمیم همه چیز در طبیعت به هم پیوسته است. تا به جای فکر کردن به «من» به «ما» فکر کنیم. تا به جای فردگرایی، جمعی و گروه فکر کنیم. تا عمیق تر و آینده نگرتر فکر کنیم. کتاب بخوانیم تا از تجربه های دیگران استفاده کنیم و لازم نباشد خودمان آنها را تجربه کنیم.

هستی مهدوی فر

آماده یک نقش کلیدی

بازیگر جوان و دهه هفتادی سینما و تلویزیون که در سریال های «جراحت»، «مادرانه» کوشید بازیگری قابل اعتنا نشان دهد در سال های اخیر فعالیت سینمایی اش پررنگ تر شده است و از جمله اینکه در فیلم هایی مانند «سوت پایان» و «زبان مادری» ایفای نقش هایی متفاوت را برعهده داشته است. از دختری متفاوت در «سوت پایان» تا نقش یک دختر لال در «زبان مادری».

مهدوی فرد نوروز امسال «50 کیلو آلبالو» را روی پرده داشت و اخیرا هم علاوه بر کمدی- تراژدی «کمدی انسانی» محمدهادی کریمی در «لابی» محمد پرویزی هم بازی داشت. مهدوی فرد رفته رفته به جایی می رسد که شاید یک نقش اصلی در درامی سینمایی بتواند اسباب توجه بیشتر به وی را موجب شود.

آیدا کیخایی

بازگشت به تئاتر بعد از موفقیت در سینما

آیدا کیخایی بازیگر توانای تئاتر که اخیرا حضور در سینما را هم با «خشکسالی و دروغ» تجربه کرد و البته سعی کرد مبتنی بر متن اقتباسی کاراکترش را ایفا کند به تازگی بازی در نمایش «ماه در آب» را پشت سر گذاشته است. «ماه در آب» تولیدی است از کمپانی تئاتر باران که در آن ناهید مسلمی، مهدی کوشکی، باران وقار کاشانی، آهو شاهسون، فهیمه امین زاده، پدرام شریفی و علی سرابی در کنار آیدا کیخایی به ایفای نقش پرداخته اند.

کیخایی که سابقه بازی در تلویزیون را هم داشته است و از جمله در سریال هایی مانند «روزگار جوانی»، «نیمکت» و «دختران» بازی کرده است یک فیلم کوتاه با نام «ماه عسل» را کارگردانی کرده است و در تئاتر نیز تجربه کارگردانی نمایش هایی نظیر «یک دقیقه سکوت» و «خداحافظ» را دارد.


افسانه بایگان

حضور در راه پیمایی اربعین

افسانه بایگان از جمله بازیگرانی است که در دهه های شصت و هفتاد جزو محبوب ترین بازیگران سینمای ایران محسوب می شد با این حال در سال های اخیر رسیدن به میانسالی سبب ساز آن شده است که پیشنهادات متنوع بازیگری نداشته باشد.

بایگان که در سال های اخیر تجربه ایفای نقش در آثاری مانند «خبر خاصی نیست»، «زن ها شگفت انگیزند» و «پی ۲۲» را در کارنامه داشته در هفته های اخیر به خاطر حضور در راه پیمایی اربعین به شدت خبرساز شد

بایگان که یک فیلم جنایی به نام «نگار» با بازی رامبد جوان را هم آماده اکران دارد حین حضور در راه پیمایی اربعین گفت: حس و حال حضور در زیارت اربعین اصلا قابل گفتن نیست. این همه صفا و انسانیت همه به راه یک هدف است، ان شاءالله که ما شاهد ظهور باشیم.

مینا جعفرزاده

سوگوار درگذشت همسر و گلایه از بدحسابی تهیه کنندگان

مینا جعفرزاده بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون که چندی قبل همسرش بهمن زرین پور را از دست داد از جمله بازیگران سریال «ابله» کمال تبریزی بود و البته به همراه همسرش در این سریال ایفای نقش کرد. با این حال جعفرزاده به شدت به گلایه از این پرداخته که چرا دست اندرکاران این سریال طلب او و همسرش را بعد از سه سال نداده اند.

جعفرزاده که چنی قبل «این زن حقش را می خواهد» را روی پرده داشت گفت: هم خودم و هم همسر مرحوم ام بعد از گذشته سه سال هنوز از سریال «ابله» طلب داریم اما متاسفانه هنوز طلب مان وصول نشده است و از آن طرف تهیه کننده ابله درگیر کار بعدی شده است. حرمت زندگان را که نگه نمی دارند. سوالم این است که چرا حرمت بهمن زرین پور همسرم را نگه نداشت و لااقل بعداز فوت ایشان طلب شان را ندادند؟


ترانه علیدوستی

در گیر و دار حواشی فصل دوم «شهرزاد»

ترانه علیدوستی هر قدر که سال ۹۴ را خوب تمام کرد و با اقبال فراوان مخاطبان به «شهرزاد» در کانون توجه قرار داشت ابتدای سال ۹۵ را هم با حضور به همراه «فروشنده» در جشنواره کن پشت سر گذاشت و البته که توجه به این فیلم در جشنواره کن اسباب اشتهار بیشتر این بازیگر را فراهم کرد اما مشکلات از جایی آغاز شد که تهیه کننده «شهرزاد» بازداشت شد و از آن طرف حضور علیدوستی در فصل دوم این سریال مواجه شد با موج انتقادات نسبت به حضور در سریالی که منبع مالی تهیه کنندگانش مشخص نیست. این موج با شایعه ای درباره تعطیلی قریب الوقوع فصل دوم ادامه یافت تا علیدوستی به صراحت در برابر آن شایعه بایستد و آن را محصول دست خبرگزاری های مجبور بداند.

شهره قمر

بازگشت از فضا!!!

شهره قمر بازیگر جوان سینما در فیلم «کاتی، کوتی و ستاره» به کارگردانی رضا مجلسی ایفای نقشی متفاوت را برعهده داشت.

«کاتی، کوتی و ستاره» فیلمی در حوزه سینمای کودک است و فضای فانتزی دارد؛ کاتی به دنبال کوتی به زمین می آید و کوتی نیز پیشتر از او برای پیدا کردن زیباترین به زمین آمده بود.

قمر در این فیلم ایفاگر «کاتی» موجودی فضاییست که به زمین می آید و ماجراهای جالبی را رقم می زمند یعی شبیه «ئی تی» استیون اسپیلبرگ. ۵۰ درصد فیلمبرداری «کاتی...» انجام شده و بخش عمده لوکیشن ها هم در شمال کشور بوده است. بیتا منصوری همسر ابوالحسن داودی تهیه کننده این فیلم است.

نازنین بیاتی

پاسداشت مقام مادری

نازنین بیاتی بازیگر ایرانی و دانش آموخته رشته تئاتر از دانشگاه آزاد اسلامی که در اولین حضور سینمایی اش در فیلم «دربند» درخشید در سال های اخیر پرکارتر شده است.

او که فیلم هایی نظیر «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه»، «فرشته ها با هم می آیند»، «طعم شیرین خیال» و «رخ دیوانه» را در کارنامه دارد امسال در فیلمی به نام «مادری» ایفای نقش کرده است؛ فیلمی به کارگردانی یک جوان با نام رقیه توکلی که پاسداشتی بر مقام مادران است.

هانیه توسلی و مریم بوبانی همبازیان نازنین بیاتی در این فیلم هستند و بیاتی کوشیده به نوبه خود شخصیتی متفاوت از قبل را در این اثر ایفا کند.