حرف های کاوه آفاق از موسیقی و The ways

تماشا: موج «the ways» چند سالی هست که در موسیقی ایران به راه افتاده و مخاطبان زیادی را هم درگیر خود کرده. احتمالا شما هم قطعه «شال» را چندین و چند بار شنیده اید و مورد توجه تان قرار گرفته است.

قطعه ای که به صورت مجاز منتشر شد و در تئاتر «بلوط» هم به صورت زنده روی صحنه اجرا شد. «کاوه آفاق» از آن دست موزیسین هایی که مشخصا آینده جالبی را می شود برای او پیش بینی کرد. با او از هر دری گپ زدیم.

قصه the ways از کجا برای تو شروع شد؟ کمی در مورد این پیشینه صحبت می کنی؟

- من سال ۸۰ در دانشگاه مشهد رشته معماری قبول شدم و به آن شهر رفتم. به صورت اتفاقی در آنجا متوجه شدم که مشهد تعداد زیادی موزیسین دارد و اصلا چیزی در این زمینه نمی دانستم و اکثر آنها هم در سبک و سیاق موسیقی ما کار می کردند و با خیلی از آنها آشنا شدم. از سال ۸۲ ما با نام گروه «کاویان» شروع به کار کردیم و به مرور تعدادمان کم شد تا اینکه ما چهار نفر ماندیم و تبدیل شدیم به گروه the ways.

چرا اکنون در حال جدا شدن از یکدیگر هستید؟

- جدا شدن در کار نیست. یکی از بچه ها به آمریکا و دیگری و به کانادا رفته است و یکی هم در مشهد است. من و پدرام هم در تهران هستیم. از روز اول قرارمان این بود بچه هایی که به خارج از کشور می روند، اگر توانستند در همانجا امکاناتی را فراهم کنند که ما بتوانیم در آنجا هم فعالیت بین المللی داشته باشیم، یعنی بتوانیم آلبوم بدهیم و به زبان انگلیسی بخوانیم، من هدفم همیشه این بوده که کار بین المللی انجام دهم.

فکر می کردم که صدای ایرانیان را خیلی بهتر می توانیم به گوش جهان برسانیم و با کار بین المللی می توانیم فرهنگ خودما را بهتر نشر بدهیم و هدفمان خواندن به زبان انگلیسی بود. یکی از دلایل استفاده ما از پرچم ایران این بوده که نشان بدهیم می خواهیم کار بین المللی انجام بدهیم و هویت خودمان را نشان بدهیم ولی در این دو سال من تنها در ایران ماندم و کار می کردم و خیلی به کمک حامد (نوازنده بیس)، نیاز داشتم. ولی حامد در مدت دو سالی که آنجا بود نتوانست امکاناتی را برای اینکه ما بتوانیم برویم و این کار را به صورت بین المللی ارائه کنیم، فراهم کند.

یعنی از همان روز اول نگاهتان به این شکل بود؟

- ما از روز اول هدفمان این بوده که بتوانیم کار بین المللی داشته باشیم ولی تئوری من این بود که ما اگر نتوانیم هموطنان خودمان را جذب کنیم سایر مردم جهان را نیز نمی توانیم جذب کنیم.

اولین لحظه هایی که تازه گروهتان داشت جا می افتاد و آن جرقه ایجاد می شد هیچ وقت به فکر مجاز شدن نیفتادید؟ اینکه به دنبال مجوز باشید و آثارتان را به شکل رسمی منتشر کنید؟

- چرا. من همیشه معتقد بودم که مجموعه اشعاری که ما تولید می کنیم باید با سازوکار قوانین جامعه ایران همخوانی داشته باشد و باید با قوانین داخل خانواده ها همخوانی داشته باشد.

هیچ ساختارشکنی نداشتید و من کاملا با این موافقم اما منظورم این است که هیچ وقت به سمت فعالیت در چهارجوب مجوز نرفتید؟

- ما در گروه کاویان و زمانی که در مشهد بودیم در سال ۸۳ برای مجوز اقدام کردیم اما موفق نشدیم. یک آلبوم ساختیم و نتوانستیم برای آن مجوز بگیریم. البته مجوز اجرای صحنه ای گرفتیم و در نقاط مختلف با آن گروه اجرا می گذاشتیم ولی وقتی که گروه را ایجاد کردیم چون کار اول ما به زبان انگلیسی بود و بعد از آن کارهای ما آنهایی بود که بلافاصله ویدئو شده بود، با توجه به جوی که در آن روزها راه افتاده بود، خود به خود اصلا این نافی مجوز بود.

ولی بعد از مدتی و بعد از دیدن بازخورد مردم مثل هر موزیسین دیگری مهمترین چیز برای ما دیدن هواداران از نزدیک بود و بتوانیم آنها را شاد کنیم. چون از آنها در ایمیل ها و نامه ها و برخوردهای روزانه الطاف زیادی را می دیدیم و به همین جهت خیلی دوست داشتیم جایی باشد که بتوانیم برایشان اجرای زنده داشته باشیم و آهنگ هایی که دوست دارند را برایشان بزنیم و بخوانیم.

چرا کلا کارهای گروهی در ایران خیلی دوام پیدا نمی کند؟

- در ایران به نظرم ما تنها گروهی هستیم که بیشتر از گروه های دیگر دوام آورده ایم و هنوز هم آن پیوندهای قلبی بین ما برقرار است. یک علت اساسی اش می توانند مقوله های مالی باشد. یعنی متاسفانه در ایران وقتی که یک گروه فعالیت کند، به هر حال مثل همه جای دنیا بیشترین پول صرف خواننده می شود. یعنی اسپانسرها و تمام برنامه گذارها پول اصلی را به خواننده می دهند.

در دنیا هم به همین شکل است ولی آنقدر آن پول زیاد است که سایر اعضای گروه هم راضی می شوند. در داخل ایران این پول کم است، به همین جهت خود حامد می خواهد خواننده باشد و خودش کار کند و من هم که کارم مشخص است. با این تفاوت من دیدم اگر بخواهیم اینگونه ادامه بدهیم و حامد بخواهد خودش بخواند و آهنگساز باشد ترجیح دادم فعلا از نام گروه استفاده نکنیم تا روزی که ان شاء الله حامد بتواند به ایران برگردد.

برای مجوز اقدامی شده؟

- بله، اقداماتی صورت گرفته است. ما تقریبا دو سالی هست که این کار را شروع کرده ایم و آنگونه که به من گفته اند دو سالی هست که پرونده ها در جریان است.

با این تفاسیر شما هم درگیر مافیای موسیقی ایران شده اید؟ شرکت ها و دلال ها؟

- اینها را واقعا نمی دانم که درگیری دارد یا ندارد ولی فکر می کنم که باید کمی بیشتر صبر کنم.

این صبر متاسفانه بعضی مواقع نتیجه معکوس می دهد. آدم های زیادی با این جمله که «باید یک ذره صبر کنم» در حال از بین بردن عمر هنری شان هستند. تو نگران این دوره عمر هنری ات نیستی چون الان کارهایت شنیده می شود و بهترین استفاده هر هنرمندی باید از اوج دوران هنری اش باشد.

- ببین هنرمند در دوره ابتدایی که آثارش را عرضه می کند. یکسری وظایفی دارد ولی بعد اگثر آثارش هوادارانی پیدا کند یک رسالت دیگری را می یابد. من رسالت خودم می دانم که همان تعدادی که هواداران خودمان هستند را برای دیدن شان هر کاری بکنم و حاضرم هر اتفاقی بیفتد. چون هر چه که دارم برای آنهاست، اگر پول یا شهرت یا اعتبار اجتماعی باشد برای آنهاست و آنها به من داده اند.

واقعا به نظر خودت شرایط شرکت ها و کمپانی هایی که در آن طرف با موزیسین ها کار می کنند بهتر از داخل است؟

- نه، من با ساز و کار آنها آشنایی دارم و آن طرف بسیار بدتر از داخل است. تو باید پول زیادی داشته باشی. یعنی برای یک آلبوم اگر تو بخواهی با یک کمپانی بین المللی قرارداد ببندی اگر ۱۰۰ هزار دلار هزینه کنی کمپانی با تو قرارداد می بندد. در بین ایرانی ها هم هیچ یک از کمپانی های رسمی که من می شناسم اصلا نگاهشان به موسیقی از جنس نگاه من نیست.

سوال آخرم در مورد فضای حاکم بر موسیقی کشور است و انتخاب هایت و آدم هایی که این روزها به عنوان ستاره های موسیقی پاپ ایران هستند.

- به نظرم ما در ایران یک شخصیت مهم داریم و آن علی دایی است! یعنی هیچ یک از تعابیری که در مورد شخصیت مهم با تعابیر استاندارد بین المللی باشد با هیچ یک از هنرمندان ایرانی صدق نمی کند جز علی دایی. او هم که هنرمند نیست. به همین خاطر برای من چیزی به این معنا وجود ندارد.

فضای حاکم بر موسیقی کشور ما هم متاسفانه شدیدا فضایی است که تعداد کمی از بچه ها هستند که دارند با شرف کار می کنند و هدفشان این است که اثر خوب به گوش مردم برسد و بقیه فقط به فکر پول و شهرتش هستند یا اهداف دیگری دارند.

تمایل داری از انتخاب هایت اسم بیاری؟ کسانی که بیشتر مورد توجه تو قرار می گیرند.

- در هر حوزه ای کسانی هستند که به نظر من خوب کار می کنند. در حوزه پاپ مجاز به نظرم مازیار فلاحی، سیامک عباسی و رضا یزدانی خوب کار می کنند.

*********************

با المان هایی در موسیقی گروه شما استفاده شده نمی توان با قاطعیت گفت سبک و سیاق شما صرفا راک یا پاپ است. کاملا یک سبک میانه است. خودتان چه اسمی برای این سبک می گذارید؟

- من که آهنگسازی با گیتار را بلدم. خود به خود اثری که بسازم یا راک است یا پاپ. وقتی که المان های زیبا و تا حدودی هم فاخر بودن کلام برایتان مهم باشد خود به خود اثر تبدیل می شود به حوزه ای از موسیقی که شما از آثار گروه می بینید. یعنی آن حوزه ای که نه به صورت کامل راک است و شنیدنش برای عموم سخت باشد نه آن پایی است که خیلی بخواهد سخیف باشد.

و کاملا مهر و امضای خودتان پای آثارتان دیده شود.

- کار با این هدف شروع نشد ولی الان که به عقب نگاه می کنیم می بینیم که در خیلی از موارد می توانیم رد پای مشترکی بین آثار ببینیم.

****************************

احتمالا در چند وقت اخیر و بعد از موجی که کاوه آفاق به راه انداخت تهیه کننده های زیادی سمت تو آمده اند. تو نگاهت برای همکاری با آنها چگونه بوده؟

- برای من مهمترین چیز این بوده آن کسی که به سمت ما می آید نخواهد تاثیر بدی روی آثارمان بگذارد. این اولین رویکرد ما بود. یعنی با کسانی که تا به حال صحبت کردیم ۹۹ درصدشان دوست داشتند که آثار ما به گونه دیگری و اصطلاحا بفروش تر باشد. با یک تهیه کننده به معنای واقعی روبرو نشدم. یعنی کسی باشد که بگوید من این هزینه ها را می کنم که این آلبوم جمع شود.

پس صرفا با واسطه هایی که روبرو شدی که با تهیه کننده ها در ارتباط بودند.

- صرفا واسطه بودند و عملا بخواهیم حساب کنیم تهیه کنده آلبوم خود من هستم. چون شعر را ما می گوییم و آهنگ را هم می سازیم و تنظیم را هم ما انجام می دهیم. رفت و آمد و کار استودیو راهم که ما انجام می دهیم و هزینه هایش را متقبل می شویم.

الان آلبوم رسمی ای که خودت در رأس کار باشی را حاضر و آماده داری؟

- صددرصد. الان یک سالی هست که آلبوم رفته برای مجوز که در دوازده قطعه است. ۹ کار را من ساخته ام و شعرش را گفته ام و سه کار هم توسط حامد ساخته شده است.

می خواهی با همین اسم the ways شروع به کار کنی؟

- ببینید الان the ways عملا اسمی شده است که خیلی ها در خیابان من را به اسم آقای the ways می شناسند! یعنی فکر می کنند. اسم هنری من the ways است. به همین خاطر این اسم از کاوه آفاق یا سایر بچه ها جدا نیست ولی خب به هر حال چیزی که فعلا ثبت شده است که کاوه آفاق سرپرست گروه the ways است.


یعنی آلبومی که قرار است منتشر شود و سایر برنامه های بعدی، با همین اسم خواهد بود؟

- بستگی دارد به اینکه حامد بخواهد به ایران برگردد و با هم کار کنیم.

چرا مشکل را حل نمی کنید؟

- خب رویکرد او بدینگونه است که ما باید برویم خارج و این مدتی را که من داخل ایران صرف کرده ام بس است و می گوید که من دارم اشتباه می کنم.