حمید رسایی: رفراندوم برای رابطه با آمریکا؟ موافقم! (۱)

هفته نامه تماشاگران امروز: حمید رسایی را باید از سلبریتی های گروه پایداری محسوب کرد. یکی از تند مزاج ترین چهره های نحله تند مزاجان. رسایی که در دوران ریاست جمهوری هشت ساله احمدی نژاد یکی از پر و پا قرص ترین حامیان او محسوب می شد - اگرچه می گوید به محمود انتقادات تندی هم داشته است - با آمدن حسن روحانی به خیابان پاستور مجبور شد صدایش را بالاتر ببرد. منتقد دائمی و جدی اصلاح طلبان و سیاست های موسوم به اعتدال و یکی از بی مهارترین معترضان به ظریف و برجام.

این روحانی جنجالی با همین رویه توانست به یکی از شاخص ترین چهره های مجلس نهم تبدیل شود و صحنه هایی ماندگار و تاریخی را در صحن علنی ساختمان بهارستان خلق کند. اعتراض های بی پایان او به مذاکرات هسته ای، اعتراضاتش به علی لاریجانی برای تصویب برجام در مجلس و نطق های آتشین اش علیه خاندان هاشمی را باید از نقاط عطف سال های اخیر مجلس به حساب آورد.

رسایی اما برای پیگیری منویات اش به بلندگوی مجلس بسنده نکرد. او سال هاست با نشریه ۹ دی یکی از تریبون های اصلی اصولگرایان تندرو را در اختیار دارد. گروهی که در سال های اخیر با نام دلواپس ها نامی خاص پیدا کرده اند. نشریه ای که انعکاس تمام و کمالی از روحیه مدیر مسئول پر هیاهوست و بارها در منازعات سیاسی خبرساز شد و البته مخالفان بسیاری پیدا کرده.

اتفاقی که به نظر نمی رسد برای حجت الاسلام، عجیب یا ناخوشایند باشد. ۹ دی با مواضع گاه حیرت انگیزش بارها تا پای توقیف دائم رفته اما هر بار روئین تن نشان داده و با گذر از آتش، دوباره روی کیوسک های مطبوعاتی برگشته. سخت جانی ویژه ای که اغلب آن را به جایگاه متفاوت حمید رسایی مرتبط می دانند و او خودش منکر آن است.

این بار هم که باز نشریه اش به محاق رفته، می گوید بر می گردد چون حرف حق و قانونی می زند و نمی توانند دهانش را ببندند، همان طور که در فضای مجازی نمی توانند جلویش را بگیرند و او حالا هم که در مجلس نیست، هر از چند گاهی خبرساز می شود؛ مثل انتقادش از سازمان بازرسی کل کشور و مثل خبری که از تهیه فهرستی از مدیران با حقوق نجومی داد.

حجت الاسلام رسایی را در دفترش در همان کوچه پس کوچه های حوالی میدان بهارستان پیدا می کنیم. جایی که می گوید از منزلش هم دور نیست و این طوری تاکید می کند که خانه ای در بالای شهر ندارد. او حالا با رد شدن صلاحیت اش و باز ماندن از حضور دوباره در مجلس، فراغت بیشتری دارد و می گوید یکی از کارهایش قرار است همین حضور در رسانه ها باشد. پس برای مصاحبه که درخواست می دهیم بدون امروز و فردا کردن زیاد - که عادت سیاستمدارهاست - با ما در دفترش قرار می گذارد. دفتری که با موکت فرش شده، اثاث محقری دارد و حاج آقا می گوید دیدارهایش را همین جا انجام می دهد و ۹ دی هم همین جا بسته می شود.

برخلاف تصوری که از او داریم، راحت و گرم است و آدم را نمی ترساند! به روال گفتگوهای «تماشاگران امروز» با آقای رسایی هم وارد بحث های تخصصی نمی شویم و ترجیح می دهیم بیشتر از موضوعاتی صحبت کنیم که علاقه داریم از ایشان بدانیم. می خواهیم بدانیم پشت آن پیشانی چین خورده و صورت برافروخته چه می گذرد و زوایایی از شخصیت اش را بپرسیم که معمولا کمتر نمایان می شود. پس از خانواده اش می پرسیم. از علایق و تمایلات شخصی اش. هر چند که از سیاست گریزی نیست اما برای مان جالب است بدانیم که مرد سیاسی جز سیاست در چه عواملی سیر می کند.

پی نوشت:

طبق قولی که داده بودیم، گفتگو را فرستادیم تا آقای رسایی بخوانند. ایشان صلاح دیدند بخش هایی از آن را حذف کنند و جاهایی را هم تغییر دهند. مثلا در متن اصلی گفته بودند که پسرشان در انتخابات ۹۲ به چه کسی رأی داده ولی در نسخه اصلاح شده، اسم کاندیدا را حذف کرده بودند و چند تغییر دیگر.

ما فکر می کردیم در یک دفتر مجهزتر با شما قرار داشته باشیم. فکر نمی کردیم دفتر کار شما این طور جمع و جور باشد. تصور مردم این است که نماینده مجلس باید دفتر بزرگ تری داشته باشد.

- البته این هم دفتر نمایندگی من بود و هم قبلا دفتر هفته نامه۹ دی بود اما الان فقط دفتر هفته نامه ۹ دی است. حالا اگر دفتر قبلی من می آمدید چه می گفتید؟ دفتر قبلی در زیرزمین یک ساختمان قدیمی در خیابان ایران بود. یک بار یکی از رسانه های اصلاح طلب یک گزارش از آن تهیه کرده بود. نمی دانم خبرنگارش چه وقت و چه زمانی داخل دفتر آمده بود ولی حتی اینکه فرش مان چطور بود و دفتر چگونه بود را در گزارشش آورده بود.

یعنی بی خبر از شما گزارش کرده بود؟

- بله.

نفوذی بوده؟

- چیز عجیبی هم نبود. هر کسی می تواند با ما ارتباط بگیرد و به دفترم بیاید. همین امروز هم بعد از شما با دو سه نفر قرار دارم. هنوز مردم با بنده در ارتباط هستند و ما را مثل یک نماینده می دانند و در ملاقات ها می آیند، مشکلات شان را می گویند.

می توانید به آنها کمک کنید؟

- در مواقعی و مواردی بله. هر چند نماینده نیستم اما بالاخره هم ارتباطاتم و هم رسانه ۹ دی سر جایش است. علاوه بر همه اینها در فضای مجازی هم فعالم؛ یعنی کانال تلگرامم با ۳۹ هزار عضو و صفحه اینستاگرامم با ۱۳۷ هزار نفر عضو، رسانه هستند. برخی اوقات سوژه ها و موضوعاتی پیش می آید که با کار رسانه ای می توان آنها را دنبال کرد.

فکر می کنید چرا این حالت وجود دارد. همان طور که در سال های اول دولت روحانی، مردم هنوز به در خانه احمدی نژاد می رفتند و ملاقات می کردند و نامه می دادند.

- شاید یک علت آن این است که مردم احساس می کنند ما از جمله نمایندگانی بودیم که به صراحت حرف می زدیم. این تلقی را در ایمیل هایی که می فرستند یا در کامنت های شان بیان می کنند. به نظرم مهم ترین سرمایه یک نماینده هم همین باشد که حرف بزند. هر چقدر بیشتر از حقوق مردم حرف بزند بیشتر به او مراجعه می کنند. سال گذشته در مجلس یک طرحی بود برای اینکه شرط نابینایی برای افرادی که می خواهند کاندیدای مجلس شوند، برداشته شود چون الان افراد نابینا نمی توانند برای نمایندگی مجلس کاندیدا شوند.

من موافق این طرح بودم و در موافقت آن هم صحبت کردم. دلایل مختلفی آوردم. یکی از آنها این بود که در مجلس بیش از چشم دهان است که کار می کند. یعنی نماینده اگر زبان نداشته باشد نمی تواند کار نمایندگی کند چون سلاح دیگری غیر از حرف زدن ندارد.


بالاخره نابیناها هم در این جامعه زندگی می کنند.

- ولی فعلا قانون می گوید کسی که نابیناست نمی تواند کار نمایندگی کند. این قانون در همان ایامی مطرح شد که آقای لاریجانی در ۲۰ دقیقه برجام را تصویب کرده بود. پشت تریبون گفتم اتفاقا برخی اوقات آدم چشم نداشته باشد، بهتر است. مثل همین اتفاقی که در تصویب برجام افتاد و رییس مجلس در برابر چشم ما آیین نامه را زیر پا گذاشتند. ما همه دیدیم ولی خیلی ها حرف نزدند. سرمایه اصلی نماینده همین حرف زدن است و البته بنده هم سعی کردم تا جایی که از دستم بر می آید از این سرمایه استفاده کنم. بر اساس همین تلقی هم هست که مردم با ما تماس می گیرند. برای همین دلیلی نمی بینم که اگر بتوانم برای کسی کاری انجام بدهم بگویم نماینده نیستم پس انجام ندهم.

اگر فردی را معرفی کنید و مثل سابق سفارش شما تحویل گرفته نشود، ناراحت نمی شوید؟

- نماینده های مجلس دو دسته هستند. یک دسته نگاه شان به ارباب رجوع، نگاه برگه رأی است. یعنی می گویند یک آدمی که مراجعه می کند یا ارتباط می گیرد یا تلفن می زند، مثل یک برگه رأی است و حتی گاهی آنها را بیشتر از یک رأی حساب می کنند. برای همین هر درخواستی را پاسخ مثبت می دهند. یک دسته دیگر از نماینده ها این طور نیستند و واقعا آنچه که وظیفه شان است را انجام می دهند. ما در دوره قبل نماینده ای در مجلس داشتیم که روزهای ملاقات عمومی اش ۳۰۰ نفر به مجلس می آمدند و مثل یک ماشین امضا عمل می کرد. برایش وقت مردم و اعتماد مردم به نظام و سیستم اهمیت نداشت چون بسیاری از این نامه ها با پاسخ منفی دستگاه ها مواجه می شود.

گاهی یک درخواستی از شما می کنند که غیرقانونی است و من نماینده می دانم که انجام نمی شود اما وقتی نامه می دهم، در دل ارباب رجوع امید ایجاد می کنم. طرف می رود وقت من را که گرفته، وقت خودش را هم می گیرد، به اداره مربوطه می رود، وقت آنها را هم می گیرد و در نهایت جوابش نه است چون درخواست غیرقانونی است. وقتی نه را شنید، یک ناسزا به من می دهد، یک ناسزا به نظام می دهد و یک ناسزا هم به خودش می دهد و می رود.

شما در دوره نمایندگی چطور عمل می کردید؟

- من خودم این طور نبودم. معمولا هفته ای یک بار ملاقات مردمی داشتم. شاید در هر ملاقات مردمی ۳۰ نفر را می دیدم چون دفترم را هم توجیه کرده بودم و وقتی ارباب رجوع تماس می گرفت می پرسید که کار فرد چیست و اگر از اختیارات من نبود، طرف را رد می کرد. در ملاقات ها هم توضیح می دادم که این درخواست شما غیرقانونی است و اگر من هم نامه بدهم و وزیر به آن عمل کند، خودم باید یقه وزیر را بگیرم که چرا کار غیرقانونی کردی.

فیش حقوقی تان را هم که منتشر کرده بودید.

- این طور که برخی از رسانه ها نوشته بودند بعد از موضوع فیش گیت، اولین چهره سیاسی که داوطلبانه فیش حقوقی خودش را منتشر کرد بنده بودم. البته من آخرین فیش حقوقی مجلسم در اردیبهشت را منتشر کردم. از ارشاد هم هنوز حقوق ندارم.

هزینه های ۹ دی از کجا تامین می شود؟

- درباره هزینه های ۹ دی در رسانه های سیاسی مقابل ما را متهم می کنند و می گویند غیرممکن است شما به جایی وابسته نباشید اما الان شما دفتر و تجهیزات ما را می بینید. بعضی از اینها دوستانی از منزل شان آورده اند و گفته اند که هدیه می کنیم به ۹ دی. بعضی از این وسائل هم مربوط به ۱۸ سال پیش است. آن زمان که بنده دفتر جریان شناسی تاریخ معاصر را راه انداختم، بعضی از اینها را آن زمان خریده بودیم و بعد از نمایندگی و عدم فعالیت دفتر جریان شناسی تاریخ معاصر، در طول این مدت در انباری نگه داری می شد. در هفته نامه ۹ دی دوستانی که در تحریریه ما هستند، هیچ حقوقی دریافت نمی کنند.

مثل ما هستند!

- شاید شما امید داشته باشید که بعدا به شما حقوق بدهند ولی اینجا من از یک سال و نیم پیش اعلام کردم که دیگر نمی توانیم پولی بدهیم.

خب لابد وضع بچه های تان خوب است، نیازی ندارند. شاید هم از همین رابطه با شما بیشتر از حقوق نشریه منتفع می شوند.

- وضع شان که خوب نیست ولی چون ما هفته نامه هستیم، معمولا در رسانه های دیگر و یا محل کار دیگر مشغولند. الحمد لله نه آنها اهل سوءاستفاده از مثل من هستند و نه من نفعی برای آنها دارم. بحث وجود اعتقادات مشترکی بین ما هست که همه ما را در اینجا جمعمی کند. البته نشریه ۹ دی برای خودش فروش هم دارد و تا من نماینده بودم بالاخره بخشی از هزینه ها مثل اجاره دفتر و دو سه نیروی انسانی را از حقوق مربوط به دفتر کاری نمایندگی ام پرداخت می کردم اما به هر حال مهم ترین عوامل در باقی ماندن این نشریه و عدم وابستگی اش به جریانات سیاسی و زیر بلیت آنها نرفتن، به قناعت و صرفه جویی دوستان تیم رسانه ای کنار من بر می گردد.

این هزینه های نمایندگی که گفتید پرداخت می شود جزو فیش حقوقی نماینده است؟

- نه، آنها جداست. البته فقط اختصاص به نماینده ندارد. الان یک بخشدار هم نیرو و دفتر دارد، راننده دارد و ... مجلس چون سیستم اداری اش برای نمایندگان ثابت نیست، اینها را در اختیار خود نماینده می گذارند. مجلس ویژگی های خاص خودش را دارد.

یعنی یک نماینده می رود، نماینده بعدی می آید. شاید نخواهد از نیرو یا راننده قبلی استفاده کند یا شاید بخواهد دفترش در محله دیگری باشد. بنابراین هزینه ماهانه در اختیار خود نماینده قرار می گیرد تا پرداخت کند. در این میان ممکن است کسی هم باشد که از این مزایا استفاده نکند. یعنی بگیرد و خرج نکند یا خرج کار دیگر کند. آنها هم دو دسته هستند.

یک نفر مثل آقای کوچک زاده که آمد در مجلس گزارش داد که من اینها را گرفتم و همه در فلان صندوق جمع شده وام می دهم. واقعا هم همین طور است. شاید تعدادی از نمایندگان هم باشند که این پول را بگیرند و نه دفتر بزنند و نه نیرو استخدام کنند، خرج کار دیگری کنند. البته تا جایی که من اطلاع دارم اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان این مبالغ را هزینه کار نمایندگی می کنند.

ولی شما برای نشریه خودتان خرج کرده اید.

- کار ما در نشریه به نوعی مکمل کار نمایندگی بود. من در اینجا به نوعی دوتا یکی کردم. هم دفترم بود هم کار نشریه در آن انجام می شد. به اضافه اینکه تیم رسانه ای مثل یک تیم مشاوره در کنار کار نمایندگی ام به کار می آمد که در حقیقت همه چیز جای خودش خرج می شد.

تا الان چند شماره از ۹ دی را درآوردید؟

- آخرین شماره ۲۳۲ بود.

شما خودتان چقدر برای ۹ دی وقت می گذاشتید؟

- من به کار رسانه ای معتقدم و ۹ دی را مکمل کار نمایندگی ام در مجلس می دانستم. البته چون ۹ دی چهارشنبه و پنج شنبه ها جمع بندی می شد، خیلی با زمان مجلس تداخل نداشت.

در صحبت ها بیشتر روی استفاده از افعال حال تاکید دارید، یعنی همچنان ۹ دی ادامه دارد؟

- بله. ادامه دارد. فعلا یک ماه است که در توقیف مانده، ان شاءالله به زودی رفع توقیف می شود. این توقیف هم نوعی حمایت وزارت ارشاد از رسانه های منتقد است. من بار قبل که توقیف شده بودیم، مصاحبه کردم، گفتم ارشاد دو جور حمایت می کند. بعضی از نشریات مثل نشریات وابسته به آقای انتظامی میلیاردی یارانه می گیرند، بعضی نشریات مثل ما هم هر چند وقت یک بار، دو سه ماه توقیف می شویم، بدهی هایمان را که صاف می کنیم دوباره منتشر می شویم.

البته این یارانه که در دولت قبل هم بود. یک لیستی منتشر شده بود که ایران و کیهان و وطن امروز و ... یارانه عجیب و غریبی می گرفتند که در این دوره مثلا وطن امروز یارانه اش خیلی کم شد.

- برای ما که وابسته به جایی نیستیم این طور نبود و کمکی در کار نبود.

محکومیت ۹ دی چگونه است؟

- الان در مرحله بازپرسی است و اگر بازپرس توقیف را درست تشخیص دهد آن را به دادگاه می فرستد.

قاعدتا شما که نگران لغو امتیاز نیستید؟

- دفعه قبل وزیر ارشاد مصاحبه کرد که دفعه بعدی ۹ دی را لغو مجوز می کنیم. البته نمی توانند این کار را بکنند چون لغو مجوز کیلویی نیست. تاکنون چهار بار ما در این دولت توقیف شده ایم که سه بار آن تبرئه شده ایم یعنی مشکل از ما نبوده، حتی به ما در دادگاه تذکر هم ندادند.

شما تیتر زده بودید سیاستی که عین دیاثت است، این تیتر را هر کس می زد می بستند خب.

- این برگه از جمله آیت ا... جوادی آملی در دیدار آقای عارف با ایشان بود. ما هم که به کسی این نسبت را نداده بودیم. فقط بر اساس تحلیل آیت الله جوادی نوشته بودیم که کسی که این طور عمل می کند می شود دیوث سیاسی پس صرف این جمله جرم نیست. در روایات ما هم آمده که کسی با چنین ویژگی دیوث است، آیا اهل بیت توهین کرده اند؟!

برای شما تند نبود برای ما قطعا تند حساب می شود. وقتی برخی از تیترها را می زنید، احتمال برخورد نمی دادید؟

- برد هر رسانه ای در میزان ریسک پذیری آن است. رسانه ها اگر قدرت ریسک نداشته باشند، موفق نمی شوند. مثلا زمانی که توافق ژنو امضا شد اولین کسی که در مجلس اعتراض کرد من بودم. آقای ابوترابی این پیروزی بزرگ را به ملت ایران تبریک گفت، من روی میز زدم و گفتم مذاکرات اینها محرمانه بوده، شما می دانید چه چیزی تصویب شده که تبریک می گویید؟

کمیسیون امنیت ملی هم اطلاع نداشت؟

- نه چیزی رسمی نمی گفتند.

ولی به رهبری حتما گزارش می دادند.

- اولا که حضرت آقا می فرمودند من در جزییات دخالت نمی کنم. بعد هم این دلیل نمی شود که ما انتقاد نکنیم. پس اینها هم نباید به دولت قبل انتقاد می کردند چون باید می گفتند حضرت آقا همه کارها را در جریان بوده. بعد از توافق لوزان اگر یادتان باشد، ۱۵ فروردین بود آقا گفتند متن مذاکرات را در اختیار عموم قرار بدهید که باز هم اینها این کار را نکردند. یک بار گفتند منتشر کردیم، یک بار گفتند نمی شود، محرمانه است و ...

بعد از توافق ژنو هم ما تیتر زدیم «جام زهر!»، خیلی از دوستان خودمان هم گفتند تیتر تندی است ولی سه ماه بعد گفتند حق با شما بود. یا سالگرد توافق ژنو بود.آقای [کامران] نجف زاده مدام گزارش می داد که توافق کردند یا نکردند و ... سه روز قبل از اینکه توافق انجام شود، ۹ دی بیرون آمد. ما عکس مشهور باشگاه خبرنگاران از آقای روحانی که یک کلید دستش بود را زدیم روی جلد، عکس هم کج بود. تیتر یک ما این بود: «کلیدی که شکست!» باز خیلی ها گفتند شایدتا سه روز دیگر اینها توافق کردند. می خواهم بگویم بخشی از قدرت رسانه به ریسکش است.


البته این کارهایی که شما می کنید برای رسانه ای مثل ما قطعا ریسکش بیشتر است.

- نه این طور نیست.

ولی شما چهار بار توقیف شدید اما رفع توقیف شده اید؟

- به هر حال ما در دادگاه خاطرخواه که نداریم. می رویم و دفاع می کنیم. الان من رفتم گفتم اینکه شما اتهام زده اید ۹ دی به دنبال القای تقابل بین رهبری و آقای روحانی هستند، شما بگویید آقای روحانی این حرف ها را نزده اند؟ یا رهبری آن حرف ها را نزده اند؟ خب گفته اند. تازه ما هم گفته ایم که آقای روحانی برو ببین مشاورانت چه کسانی هستند که تو را در این تقابل قرار داده اند. در مورد آن تیتر دیانت هم گفتم وقتی یک مرجع تقلید می گوید کسی که خارجی را داخل کشور راه بدهد دیوث سیاسی است، بعد هم دفتر ایشان بیانیه می دهد که این یک باب در فقه است... ما که به کسی فحش نداده ایم. ما گفتیم که این سیاست عین دیاثت است.

درباره تحلیلی که تقابل جملات رهبری و رییس جمهور را گذاشتید، شخصا اعتقاد دارید به اینکه این تقابل وجود دارد یا کار ژورنالیستی بود؟

- خب در مواضع آقای روحانی تقابل هست. نمی شود که انکارش کرد. اینکه آقای روحانی در این جور صحبت کردن تعمد دارد، یک بار قابل اغماض است و می شود گفت از دستش در رفته. دو بار هم مثلا می شود اما یک زمانی که این به هفت هشت مورد می رسد و روی این نکته اصرار وجود دارد که خلاف صحبت های رهبری حرف بزند.

افراد دیگری در خود دفتر رهبری و ... این حساسیت شما را نشان ندادند.

- شاید نشان داده اند و ما خبر نداریم. من کاری به آن ندارم. ما طبق وظیفه به دولت درباره این مواضع تقابلی اش تذکر دادیم.

این حساسیتی که شما مدام درباره مذاکرات دارید زمان آقای جلیلی وجود نداشته و این همه ایشان می رفته کسی نمی پرسیده چه گفتید و چه شد. این حساسیت ها جدید است.

- اولا آقای جلیلی نمی گفت مذاکراتش محرمانه است. در آن دوره اصرار تیم ما بر مذاکرات علنی بود و اصرار آمریکایی ها و تیم مقابل بر مذاکرات پنهانی بود. در دوره جدید این برعکس شد. اصرار تیم ما بر پنهان ماندن شد، آنها می گفتند ما بدمان نمی آید علنی باشد.

شاید از ترس شما می خواستند محرمانه باشد.

- ببینید در دو مورد یک محتوا محرمانه می شود؛ یک وقتی می خواهی دشمنت نفهمد که قاعده عقلی و منطقی دارد و درست است اما مذاکره هسته ای ما که با دشمن بود. مذاکره تمام نشده بود وندی شرمن کیفش را برمی داشت می گفت باید بروم به اسرائیل گزارش بدهم. پس دلیل محرمانه بودن ترس از اطلاع دشمن نبود.

مورد دیگر این است که نمی خواهیم دوست بفهمد چون اگر بفهمد عصبانی و ناراحت می شود. مثل وقتی که یک مرد از کارش اخراج می شود، مستقیم که نمی آید بگوید اخراج شدم. اگر با غیرت باشد یک ماه هم از خانه بیرون می رود که احیانا خانواده اش نفهمند و ناراحت نشوند.

احتمالا همین مورد دوم بوده. چون می دانستند شما خیلی دلواپسید نمی خواستند بفهمید که ناراحت نشوید!

- نمی خواستند مردم هم بفهمند. اتفاقا مردم هم مرحله به مرحله فهمیدند. بعد از توافق ژنو اگر شما ببینید فضای رسانه ها و توده ها یک فضای «بردیم» بود. با فشار دولت، در جلسات شورای عالی امنیت روی صداوسیما هم فشار آمد که همراهی کند.

اما رهبری همیشه حمایت کردند.

- البته انتقادات جدی هم کردند. سیاست مقام معظم رهبری هم همراهی بود. به چند دلیل. اول اینکه مقام معظم رهبری در جایگاه پدری است. ما در جایگاه رقیب سیاسی هستیم. رهبر باید حمایت کند و می کند ولی همین ایشان به ما نمی گوید این حرف ها را نزنید.

شما اعتقاد نداشتید که وضعیت تحریم ها و فشارهای اقتصادی و جهانی خیلی بحرانی است و ممکن است بر جام وضعیت را بهتر کند؟

- بحث ما این بود که برجام وضعیت را بدتر می کرد. الان که دو سال و نیم گذشته وضعیت بهتر شده؟

رکود اقتصادی وجود دارد ولی این تا اندازه ای قابل پیش بینی بود.

- آقای روحانی مدام به این می نازد که تورم را کنترل کرده. شما از هر اقتصاددانی بپرسی تورم بهتر است یا رکود، می گوید تورم. آقای هاشمی هم این را می گوید.

آقای احمدی نژاد که می گفت تحریم ها کاغذپاره است و اثری ندارد.

- آقای ظریف هم می گفت اگر برای موشکی تحریم مان کنند، بی ارزش است ما به آن عمل نمی کنیم. در همین جلسات مجلس من می گفتم آقای ظریف با همین مذاکرات، شما می گویید شامل تحریم های موشکی نمی شود، آقای ظریف می گفت خب تحریم کنند. به درک! اینکه همان حرف احمدی نژاد بود که می گفت تحریم ها کاغذ پاره است.

معنی حرف احمدی نژاد این بود که ما نباید به خاطر تحریم ها امتیاز بدهیم. رهبری هم حرفش همین است که تحریم های هسته ای تمام شود. حقوق بشر را شروع می کنند. بعد سراغ تحریم های منطقه می روند و ... که الان هم همان شده. من همان موقع گفتم بدتر می شود. دو سال و نیم پیش زمانی که اینها برای ژنو سوت و کف می زدند، من در مجلس به آقای ظریف گفتم بر اساس این توافقی که شما کرده اید و پشت تریبون می گویید که همه تحریم ها لغو می شود، آیا تحریم های حقوق بشر و موشکی و دفاع از تروریسم که به آن متهم می شویم، برداشته می شود؟ گفت نه سر جایش هست.

خب رهبری گفتند فقط درباره مسائل هسته ای مذاکره کنید.

- خدا پدرش را بیامرزد که اجازه نداد والا الان باید حتی درباره همجنس بازی هم صحبت می کردیم. اگر با این وضعی که اینها در هسته ای مذاکره کردند که همه چیز دادند و ما هیچ نگرفتیم، برای مذاکره حقوق بشر هم می رفتند که ما باید همه چیز را قبول می کردیم. البته مقام معظم رهبری گفتند فقط در موضوع هسته ای مذاکره کنید و امتیاز بدهید ولی با این شرط که همه تحریم ها را بردارند والا اینها در مذاکرات دوره های قبلی بیش از این امتیازات می دادند.

شما می گویید دست اینها برای مردم رو شده اما با همه این ماجراها چه اتفاقی می افتد که طیف دوستان شما در انتخابات مجلس می بازند؟ در دوره قبل ناشناخته تر بودید ولی این دوره با همه این استدلال هایی که فکر می کنید درست است و اعتراض های تان به تیم هسته ای، هیچ کس از لیست دوستان تان رأی نیاوردند.

- کلیت مجلس که به نفع دولت نشد.

درباره تهران و شما و دوستان تان صحبت می کنیم.

- فرد که به حساب نمی آید. یک جریان فکری وجود دارد و در کل کشور اکثریت کسانی انتخاب شدند که حالت انتقادی دارند. در تهران یک موج بود که آمد و گرفت. خیلی هم ما نگران نیستیم چون در تهران ما ۲۰ درصد کاهش مشارکت در جنوب شهر و ۲۰ درصد افزایش مشارکت در شمال شهر داشتیم. تعارف هم نداریم. پایگاه رأی یک جریان جنوب شهر و پایگاه رأی جریان دیگر شمال شهر است. اگر من نرفتم مجلس، نه می توانم بگویم جنوب شهری ها آدم نیستند و نه می توانم بگویم شمال شهری ها مشکل دارند. در مجلس باشم، چه جنوب شهر و چه شمال شهر نماینده همه هستم.

این موضع معتدلی است. خیلی از دوستان شما تندتر صحبت کردند و گفتند تهرانی ها مردم کوفه اند. خودتان هم قبلا گفتید مردم تهران چشم بسته رأی دادند.

- البته این کوفه گفتن به مردم تهران را هم آخر مشخص نکردند که چه کسی گفته؟ ولی من گفتم مردم با چشم بسته رأی دادند. واقعا از این لیست امید چند نفر را می شناختند و رأی دادند؟ شاید گفته شود که مردم به امثال خاتمی و هاشمی اعتماد کردند اما مسئله اینجاست که خود آن چند نفر هم این لیست را نمی شناختند.

آن نقدی که به آرای تهران بود که گویا آقای شجونی گفتند اینها اهل کوفه هستند و بعد تکذیب کردند را شما ندارید.

- نه. همین مردم تهران در یک انتخابات دیگر به آقای احمدی نژاد رأی دادند. فضا و جو بود. ما یک خواص داریم یک توده عامه مردم. خواص ما هم الزاما آدم های مذهبی نیستند، افرادی هستند که از ۶ ماه قبل از انتخابات تصمیم می گیرند به چه کسی رأی بدهند. مردم کار به چپ و راست و اصلاح طلب و اصولگرا ندارند، همه ما را حاکمیت حساب می کنند. ۲۰ درصد مشارکت در جنوب شهر پایین می آید برای اینکه مردم می گویند ما کاری به چپ و راست نداریم. شما آمدید که وضع ما را درست کنید. در این سه سال وضع جنوب شهری ها بدتر شده. برای شمال شهر تحریم تاثیری ندارد.

خیلی از مدیران نظام خودشان الان بالای شهر هستند.

- مشکل ما الان این است که خیلی از مدیران نظام به این مبانی اعتقاد ندارند.

منزل خودتان بالای شهر نیست؟

- نه، ما همین اطراف بهارستان هستیم و از بچگی هم همین جا هستیم.

شما یک وجه مطبوعاتی هم دارید. چقدر برای خواندن و دیدن سایت ها و مطبوعات وقت می گذارید؟

- من چون اهل فضای مجازی هستم، وقت زیاد می گذارم و رسانه های مختلف را می بینم و این مسئله هم مربوط به الان نیست. از اولی که یادم می آید پیگیر مسائل اجتماعی و سیاسی بوده ام و دو طرف را می دیدم. زمان اصلاحات روزنامه های آن طرف را بیشتر هم می دیدم.


این یک مسئله طبیعی است. امام خمینی هم رادیو بی بی سی گوش می دادند.

- شما اگر بخواهی رشد کنی باید بدانی حرف طرف مقابلت چیست. البته هر کس از من سوال می کند می گویم تا مبانی تان را محکم نکردید این کار را نکنید چون اگر مبنای محکمی نداشته باشند، ممکن است تحت تاثیر شبهات قرار بگیرند. الان روزنامه کمتر می خوانم به این دلیل که بیشتر محتوای روزنامه ها در فضای مجازی هست. تیترها را ولی حتما می بینم چون با تیتر می شود فهمید جریان رسانه ای به دنبال چه چیزی است.

رادیو و تلویزیون چطور؟

- رادیو بیشتر در مسافرت و در ماشین گوش می کنم. تلویزیون هم در حد اخبار و گاهی اگر میزگردی باشد که مفید باشد.

مشتری پروپاقرص تلویزیون نیستید؟ مثلا سریال ببینید.

- گاهی پیش می آید که یک سریال چشمم را بگیرد و تا آخرش ببینم.

مثلا چه سریالی؟

- معمای شاه را می دیدم.

نقدهایی که برایش می نوشتند را هم می خواندید؟

- ما خودمان هم در ۹ دی نقد می کردیم. پایتخت را هم در ایام نوروز می دیدم و همین طور سریال ستایش.

تلویزیون های آن ور آبی را هم می بینید؟ مثل بی بی سی...

- نه، ولی بخش های مهمش برایم می آید.

برای اینکه نمی خواهید از ماهواره استفاده کنید، نمی بینید یا وقت ندارید؟

- هر دو. یک دلیلش این است که باید از ماهواره استفاده کنم و ندارم و دلیل دیگرش هم همین است که وقت ندارم.

سینما می روید؟

- بله، آخرین فیلم هم بارکد را رفتم دیدم.

نقدی به آن نداشتید؟ بارکد اصلاحیه های زیادی خورد.

- من قبلا در شورای اکران بودم و هفته ای یک بار جلسه داشتیم و همه فیلم ها را می دیدیم.

وقتی وزارت ارشاد بودید؟

- نه. وقتی مجلس بودم به عنوان یک شخصیت حقیقی در شورای اکران حاضر می شدم. شورای اکران طبق آیین نامه اش باید یک نفر که سابقه حوزوی دارد در آن باشد، به همین دلیل من را معرفی کرده بودند.

از مجلس؟

- به جایگاه مجلسم ربط نداشت. وزیر حکم زده بود. چند کارگردان مثل آقای دری، آقای بهمنی و ... بودند. من قبل از طلبگی کارگردانی تئاتر کردم. در رشته هنری خوشنویسی را تا عالی می نویسم.

با قلم درشت؟

- بله. دیوارهای بزرگ نقاشی کردم. سال گذشته دقیقا این ایام در فنلاند بودم یک کاریکاتور کشدم و در اینستاگرام گذاشتم. برای هیچ کدام از اینها نه نقاشی، نه خوشنویسی و نه کارگردانی تئاتر کلاس نرفته ام. نقد فیلم هم می نشینم می بینم و چیزی که می فهمم را می نویسم.

ولی سینما و تئاتر برای تان جدی بوده.

- نه به اندازه بقیه هنرها. خلاصه زمانی که در شورای اکران بودم، هفته ای دو سه فیلم می دیدم.

پس خوش می گذشت!

- نه اتفاقا. چون وقتم تلف می شد. بسیاری از این فیلم ها نه رتبه فنی داشت و نه حرفی برای گفتن. فیلم زرد به حساب می آمد و واقعا آدم غصه می خورد. فیلم های مختلفی بود.

خانوادگی می روید؟

- بله. گاهی همه مردم تعجب می کنند. می گویند آخوند آمده و بعد هم که می شناسند بیشتر تعجب می کنند.

انتقاد یا اعتراضی نمی کنند؟

- ما هم مدافع و طرفداران پروپاقرصی داریم هم منتقدان جدی داریم.

موسیقی گوش می دهید؟ برای تان جدی است؟

- برایم جدی نیست. گوش می دهم. بچه ها جوان تر هستند و اگر من بخواهم سلیقه یا طبع خودم را تحمیل کنم نمی شود. بیشتر در مسافرت ها گوش می کنیم.

به نظر شما الان سیستم اشکال دارد؟ آقای ناطق نوری چند روز پیش یک انتقادی از قوه قضاییه کردند و گفتند وقتی یک نفر می آید می گوید پرونده ام به دادگاه رفته و دست و پایم می لرزد که آیا دادگاه درست رأی می دهد یا نه، وای به حال این مملکت که نمی شود به دادگاهش اعتماد کرد. آقای لاریجانی هم جوابی به ایشان دادند. به نظر شما این فساد نگران کننده و ساختاری است؟

- از من بپرسند می گویم آقای ناطق راست می گوید ولی حق با آقای لاریجانی است! برای اینکه وقتی خود آقای لاریجانی می گوید من ۵۰ نفر را عزل کردم این یعنی یک اشکالاتی وجود دارد که تو ۵۰ تایش را فهمیده ای. شاید چندتایش را هم نفهمیده ای. اینکه آقای لاریجانی هم می گوید درست است چون ۵۰ نفر را عزل کرده یعنی اگر بفهمد فساد هست برخورد می کند.


سیستم به نظر شما مشکل دارد؟

- یک سیستم کل داریم نظام جمهوری اسلامی، من می گویم این سیستم قابل دفاع است چون ساز و کار را پیش بینی کرده و هم در مواردی یک جاهایی از دستش در می رود.

روی کاغذ نمی گوییم چیزی که عینی است.

- من در مقایسه با نظام های دیگر می گویم این سالم تر است ولی بی عیب نیست. اگر بخواهیم خردتر بگوییم سیستم قضایی هم در مقایسه با جاهای دیگر قابل دفاع است ولی در مقایسه با آرمان هایی که ما به خاطر آن انقلاب کردیم و عدالت امیرالمومنین و ... خیلی فاصله دارد.



*سیامک رحمانی، هیوا یوسفی، فاطمه پاقلعه نژاد