دستاوردهای حسن روحانی برای ایرانی ها

هفته نامه پایتخت کهن - مصطفی ایزدی، فعال سیاسی اصلاح طلب: در نیمه دوم خرداد سال 92 پس از هشت سال گرفتاری های فراوان رویداری مبارک دل مردم ایران را شاد کرد. هفت نفر به یک خط ایستادند تا مردم پای صندوق های رای اعلام کنند کدام یک برای ریاست جمهوری مناسب تر است. یکی از این هفت نفر با عبا و عمامه- بهتر از کت و شلواری های نامزد ریاست جمهوری با مردم سخن می گفت. او حرف هایی می زد که بعضی از آن ها سخنان آشنایی بود. مردم سخنانی شنیدند که سال ها پیش از آن از زبان سید... شنیده بودند. این آشنایی به اضافه حرف های به روزی که دکتر حسن روحانی زد، نظرها را به سوی خود جلب نمود.


مثلا مردم از شرایطی که موضوع فعالیت های هسته ای ایران پیش آورده بود خسته شده بودند. از تحریم های ناشی از برخوردهای سیاسی ای که بین ایران و غرب در زمان محمود احمدی نژاد صورت گرفته بود به ستوه آمده بودند. آن 6 نفر کت و شلواری به گونه ای از تبلیغات سخن گفتند که نشان می داد هیچ کدام همانند شیخ حسن روحانی تجربه ورود به پیچیدگی های مذاکرات هسته ای را ندارند. یکی از آن ها سعید جلیلی بود که خواه ناخواه از نظر سیاسی و دیپلماتیک، پای بر جای احمدی نژاد گذاشته بود. اتفاقا این مرد مشهدی جزو سیاستمدارانی بود که شرایط سختی را در راه حل کردن گرفتاری های ناشی از دیدگاه های دولتمردان نهم و دهم ایجاد کرده بود.


مردم در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به این نتیجه رسیده بودند که رفع مشکلات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و اجتماعی ایران در پاسخ منفی به کسانی ست که هشت سال بر ایران مدیریت کردند. دکتر حسن روحانی این پاسخ منفی و علت آن را پیش بینی و برای بهره گیری از این نارضایتی برنامه ریزی کرده بود.

رییس جمهوری که در روز ۲۴ خرداد دو سال قبل، از رای مردم برخاسته و راهی دفتر ریاست جمهوری شد کسانی را پشت سر گذاشت که هرکدام در گذشته جزو مقامات بلندپایه کشوری بودند. یکی شهرداری پایتخت بود، یکی فرمانده کل سپاه پاسداران، یکی نزدیک به دو دهه وزیر امور خارجه بود و یکی نزدیک به دو دهه وزیر امور خارجه بود و یکی چند سال وزیر نفت و زیر ارتباطات و... اما هیچ یک از این تجربیات نتوانست جلوی پیروزی تنها روحانی کاندیدای ریاست جمهوری را بگیرد.


اما از وقتی که دکتر روحانی وارد ساختمان ریاست جمهوری شد تا امروز چه کرده است؟ آیا در عرصه های گوناگون می توانست به وعده های خود عمل کند؟ آیا حجه الاسلام روحانی برای طی کردن مسیر اجرای قانون اساسی موفق بود یا نه؟ آیا بر آن چه پیرامون خارج کردم ایران از انزوا در صحنه بین المللی قول داده بود رسید؟ آیا در حوزه اقتصاد گام های مهمی برای رفع تنگناها و مشکلات معیشتی مردم برداشت؟ آیا در حوزه فرهنگ و هنر و رسانه، رفع معضلات اجتماعی و خانواده ها، موضوع سیاست داخلی و... به اولویت های دست یافت؟ در این دو سال دانشگاه ها به چه سرنوشتی دچار شدند؟ زنان در زمینه های گوناگون نیازمند تحولات همه جانبه بودند. روحانی برای این پنجاه درصد مردم جامعه چه کار کرد؟

پاسخ همه این پرسش ها روشن است اما در یک یادداشت کوتاه به مناسبت دومین سالگرد پیروزی روحانی نمی توان به طور جامعه به بحث نشست. فقط به طور خلاصه عرض می کنم که:


۱- ایران تاحدودی از انزوا بیرون آمد. پیش از آن یعنی هشت سال ریاست جمهوری احمدی نژاد ارتباط دولتمردان با چند کشور محدود در آفریقا و آمریکای جنوبی خلاصه می شد. همین امر کشورهای قدرتمند جهان را تحریک می کرد که هرچه بیشتر برای انزوای ایران تلاش کنند. اما در دولت فعلی سطح دیپلماسی ایران بسیار ارتقا پیدا کرد به گونه ای که در موضوع هسته ای ۶ قدرت بزرگ جهان، یک طرف و مردان قدرتمند ایران طرف دیگر میز نشستند. این شرایط وضع ایران را از نظر بین المللی بهبود بخشید و درهای دنیا را به روی کشورمان باز کرد.

۲- در حوزه ی اقتصاد رشد شتابان تورم را که متاسفانه در دولت پیشین غیرقابل تحمل شده بود کاهش داد و از بالای ۳۰ درصد به زیر ۳۰درصد رساند. این اقدام مثبت باعث شد که مردم امیدوار شوند. اگرچه گرفتاری های جامعه در بخش اقتصاد زیاد است و بیکاری همچنان نسل جوان را مایوس نگه داشته است اما زمینه هایی که دولت یازدهم فراهم کرده به خصوص در نجات ایران از انزوا- می تواند بسیاری از مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را رفع نماید.

۳- در حوزه ی فرهنگ و هنر با حضور وزیر باتجربه ای که دکتر روحانی برای اداره این بخش انتخاب کرد، تغییرات نسبتا خوبی ایجاد شده است. سینما که در دولت های گوناگون دچار افت و خیزهای فراوان می شده، در این دولت مورد حمایت قرار گرفته است. خانه ی سینما که مامن سینماگران جوان یا پیشکسوت است پس از تعطیلی چندساله بازگشایی و باعث شادمانی اهل سینما شد. تغییراد ایجادشده در حوزه ی فرهنگ بیشتر از همه در موضوع کتاب و انتشارات تحقق یافته است.


پیش از این، کتاب های زیادی در اداره کتاب روی هم چیده می شد اما هرگز اجازه ای برای انتشار دریافت نمی کرد. وزیر دولت یازدهم قصد داشت ممیزی را که باعث رکود نویسندگی و کتابخوانی می شد علیرغم فضاسازی اصولگرایان تندرو علیه آن- متوقف کند. با این وجود هر ناشری که برای چاپ کتاب به وزارت ارشاد مراجعه می کند در فرصت کم می تواند مجوز چاپ کتابش را بگیرد.

۴- مسایل اجتماعی البته از پیچیدگی های خاصی برخوردار است. واقعیت این است که مسائل و مصائب اجتماعی چندان به سیاست ها و رفتارهای دولت ربطی ندارد بلکه این سیاست ها و برنامه های کلی نظام است که شرایط گوناگونی را در جامعه رقم می زند. نظام که می گویم به مفهوم عملکرد سه قوه مجریه، قضاییه، و مقننه به اضافه بعضی ارگان ها و سازمان های نظامی، شبه نظامی و فرهنگی ست.

لذا نمی توان بهترشدن یا بدترشدن شرایط و مسائل اجتماعی را مثل مسایل اقتصادی و سیاسی به دولت نسبت داد. به طور مثال موضوع فساد اخلاقی، اعتیاد، ارتشا، دروغگویی که متاسفانه رواج بی سابقه پیدا کرده و نظائر آن ها به اوضاع فرهنگی، رفتار قوه قضاییه، وجود قوانین مربوطه و برخوردهایی که با مردم می شود بستگی دارد.

واقعیت این است که در دو- سه دهه اخیر غیر از دولت و مجلس که بین جناح های اصولگرا و اصلاح طلب دست به دست می شود سایر مراکز تاثیرگذار بر مسائل اجتماعی در اختیار اصولگرایان یا محافظه کاران بوده است. رسانه ملی، مراکز فرهنگی، نیروهای شبه نظامی، ستادهای ائمه جمعه، بسیاری از رسانه های مجازی و مطبوعات، قوه قضاییه و ارگان ها و سازمان های گوناگون خارج از دولت، همگی را جناح راست اداره می کند و اتفاقا عملکرد این مجموعه هم نقش موثری را در برخی ناهنجاری های اجتماعی دارد.


بر این اساس نمی توان موفقیت یا عدم موفقیت دولت یازدهم در سیاست های اجتماعی را ارزیابی نمود. البته فراموش نمی کنیم که بسیاری از مسائل اجتماعی به اوضاع اقتصادی مردم خصوصا به بیکاری جوانان وابسته دانست و اگر بیکاری در کشور و جامعه برطرف شود در زمینه های اجتماعی بهبود پیدا می کند و رفع بیکاری و حل مشکلات اقتصادی از وظائف دولت است.

با توجه به آن چه گفته شد می توان ادعا کرد که با روی کار آمدن دولت دکتر روحانی در دو سال قبل اوضاع کشور از حالت فلاکت بار گذشته به حالت رو به بهبود تغییر جهت داده و امیدواری زیاد را به جامعه آورده است.