زیباکلام: مبادا احمدی نژاد را دست کم بگیرید

روزنامه هفت صبح: صادق زیبا کلام از بازداشت حمید بقایی، وضعیت حلقه نزدیکان احمدی نژاد، نقش احمدی نژاد در انتخابات مجلس و... می گوید.

خبر کوتاه بود: حمید بقایی بازداشت شد. جرم او: نامشخص. این خبر داغ را حجت الاسلام محسنی اژه ای بیان کرد. هرچند هنوز اتهام حمید بقایی، رئیس سازمان میراث فرهنگی در دولت احمدی نژاد و معاون اجرایی او به طور مشخص اعلام نشده است اما بعد از اعلام این خبر بازار حدس و گمان در رسانه ها داغ است. رسانه های اصلاح طلب روی پرونده های مالی برخی از افراد دولت نهم و دهم مانور می دهند و آن را نشانه ای از فساد مالی قلمداد می کنند. حملاتی که در بطن خود جایگاه احمدی نژاد را نشانه رفته اند.

آنها اشاره می کنند که پیش از این «محمدرضا رحیمی» معاون اول او در دادگاه محکوم شده بود. «محمدشریف ملک زاده»، «علی اکبر جوانفکر» ، «بهمن شریف زاده»، «محمد رویانیان»، «مسعود زریبافان»، «آزاده اردکانی» و «علیرضا عامری» همه از چهره های نزدیک به رئیس جمهوری پیشین هستند که پایشان به دادگاه و بعضا زندان باز شده است. در حالیکه سخنگوی قوه قضاییه اشاره ای به اتهامات بقایی نکرده اما حدس و گمان ها در بالاترین سطح هستند.

از طرفی در بعضی از بحث های منتشرشده در این باره می خوانیم که اگرچه این تخلفات در دولت های نهم و دهم اتفاق افتاده و امروز اولین کسی که مورد نقد قرار می گیرد محمود احمدی نژاد است که این بستر را فراهم کرده و این متخلفان را در راس امور مهم و اساسی کشور قرار داده است.

این روزها اطرافیان احمدی نژاد شاید بیشتر از خود او در معرض این اخبارند و به خاطر همین اغلب آنها از مرتضی تمدن رئیس دفتر احمدی نژاد در این روزها تا علی اکبر جوانفکر- از نزدیکان حمید بقایی- در پاسخ به این پرسش که علت بازداشت حمید بقایی معاون اجرایی رئیس جمهور سابق چه بوده است؟ می گویند از آن بی اطلاعند و باید از دستگاه قضایی سوال کرد که علت چیست؟

اما همه می دانیم که آنچه برای اصلاح طلبان، اصولگرایان و دیگر گروه ها مهم خواهدبود سرنوشت احمدی نژاد به عنوان یکی از بازیگران مهم صحنه سیاست کشور بعد از این اتفاقات خواهدبود. برای بررسی این سوژه به سراغ صادق زیباکلام، کارشناس سیاسی و یکی از منتقدین سرسخت محمود احمدی نژاد رفته ایم.

آقای زیباکلام با توجه به بازداشت حمید بقایی در چند روز گذشته، به نظر شما تبعات این اتفاق در حضور سیاسی احمدی نژاد چه خواهدبود؟

آنچه مسلم است این که آقای بقایی جزو نزدیک ترین افراد به محمود احمدی نژاد در آن هشت سالی که او رئیس جمهور بود، بود. یعنی فکر نمی کنم از آقای بقایی ما واقعا بتوانیم کسی را نزدیک تر آدرس بدهیم که به آقای احمدی نژاد در آن هشت سال نزدیک بودند. نکته بعدی این است که برخلاف خیلی ها که وقتی احمدی نژاد دیگر رئیس جمهور نبود به آرامی به او پشت کردند و او را رها کردند، بقایی به همراه آقاین عبدالرضا داوری، محمدرضا رحیمی و غلامسحین الهام همچنان به احمدی نژاد وفادار ماندند و حاضر نشدند به صرف اینکه احمدی نژاد دیگر رئیس جمهور نیست و قدرت و نفوذی ندارد، دست از احمدی نژاد بکشند و همچنان به احمدی نژاد به خصوص در چهار سال دوم ریاست جمهوری اش نشان داد که خیلی حال و حوصله نظم و انضباط و قوانین و مقررات را ندارد.

اگر یادمان بیاید او با مجلس مشکل پیدا کرد و عملا لوایح مجلس را در چند مورد رد کرد و گفت من آنها را اجرا نمی کنم چون خلاف قانون اساسی است و کارهای دیگری که مبین این بود که او خیلی خودش را مقید و موظف به این نمی داند که قوانین را رعایت کند. بنابراین ممکن است پرونده هایی که دارند تشکیل می شوند برگردند به آن مقطعی که احمدی نژاد می خواسته کشور را بدون درنظر گرفتن اصول و قوانین و آن انضباطی که لازمه مقررات است، اداره کند.

در عین حال درخصوص آقای بقایی هم ما نباید به شایعات دامن بزنیم تا بفهمیم که علت بازداشت او چه بوده است. آیا در مورد یک پرونده مشخص مالی بوده یا یک دلیل شخصی دیگر داشته است. لذا من فکر می کنم بهتر است هیچ گونه اظهارنظری صورت نگیرد.

آقای زیباکلام می دانید که محمدرضا رحیمی ماه ها است در زندان به سر می برد، حمید بقایی که به قول شما از افراد بسیار نزدیک به احمدی نژاد است بازداشت شده است، سعید مرتضوی هم پرونده های بسیار سنگینی در نهادهای قضایی دارد. با این اوصاف آیا اصلا یار نزدیکی برای احمدی نژاد باقی مانده است که بتواند حلقه نزدیک او به مردم باشد؟

اگر آقای رحیم مشایی، آقای عبدالرضا داوری و غلامحسین الهام را هم استثنا کنیم، احمدی نژاد یار غار دیگری برایش نمی ماند. چون همه یاران غاری که در میان اصولگرایان داشت همه را از دست داد. البته یک عده هستند که نزدیک به احمدی نژاد نبودند مثل آقایان روح الله حسینیان، رسایی، کوچک زاده، آیت الله کاظم صدیقی و حجت الاسلام آقاتهرانی، اما دوستدار احمدی نژاد بودند و همچنان دوستدار او هستند. رابطه سازمان یافته ای با او نداشتند اما همچنان از او حمایت می کنند. با این اوصاف به نظر می رسد یار چندان نزدیکی برای احمدی نژاد باقی نمانده است.

شما در پرسش قبلی به پشت کردن بعضی از یاران احمدی نژاد به او اشاره کردید. مثلا می بینیم که محمدرضا رحیمی قبل از رفتن به زندان، نامه بلندبالایی می نویسد و در آن احمدی نژاد را متهم می کند. در حالی که او معاون اول دولت دهم بوده و فردی خیلی نزدیک به احمدی نژاد. آیا ممکن است همزمان با بازداشت شدن بقایی این اتفاق از سوی او هم دوباره تکرار شود؟

آقای بقایی با آقای رحیمی فرق می کند و آن نکته ای که احمدی نژاد در دوران ریاست جمهوری اش بیان کرد و گفت اگر به حلقه نزدیک من نزدیک شوید من واکنش نشان می دهم، فکر می کنم که در این حلقه نزدیک نزدیک تر از بقایی وجود ندارد؛ بنابراین باید ببینیم که احمدی نژاد چه واکنشی نشان می دهد. درخصوص بازداشت بقایی، به خاطر همین هم هست که دفتر رئیس دولت نهم و دهم در ارتباط با دستگیری حمید بقایی دیروز بیانیه ای صادر و در آن تاکید کرده که از پاکی، پاک دستی و حقانیت بقایی تا آخر دفاع خواهدکرد.

چون اگر ما بگوییم که آقای بقایی هم جزء آن حلقه نزدیک موردنظر احمدی نژاد نیست، پس آن حلقه نزدیک اگر شامل بقایی هم نشود شامل چه فردی می شود؟

یعنی منظور شما این است که اگر احمدی نژاد در این زمینه هم اظهارنظر نمی کرد، تعداد افراد نزدیک او بیشتر از گذشته از او رویگردان می شدند؟

قطعا همین اتفاق می افتاد و معلوم می شد که احمدی نژاد حاضر نیست که پشت افراد نزدیک خودش در مواقع بحران بایستد و همین موضوع هم نزدیکانش را بیشتر از گذشته از او دور خواهدکرد.

این روی گرداندن افراد نزدیک احمدی نژاد از او، کسانی که این روزها به فکر تاسیس حزبی به نام «یکتا» هستند و همچنین بازداشت و زندانی شدن افراد نزدیک به احمدی نژاد، در روی گرداندن مردم از او و یارانش در تحرکات انتخاباتی و شرکت آن ها در انتخابات مجلس دهم و یا در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، موثر خواهدبود؟

به هر حال بی تاثیر نیست ولی من فکر نمی کنم که این بگیر و ببندها در رابطه با جلوگیری از نفوذ و ورود احمدی نژاد به انتخابات اسفندماه چندان تاثیرگذار باشد. چون بسیاری از اصولگرایان هستند که از ورود احمدی نژاد به انتخابات استقبال می کنند چون می دانند که اصولگرایان در بین مردم محبوبیت ندارند، سقف رایی که بتوانند جمع کنند با رای سعید جلیلی است. بنابراین آن ها به رای و محبوبیت احمدی نژاد نیاز دارند و اصلا اینگونه نیست که اصولگرایان بخواهند جلوی احمدی نژاد را بگیرند. به عکس آن ها می خواهند که احمدی نژاد در انتخابات شرکت کند. چون احمدی نژاد حداقل ۱۰ میلیون رای دارد و می خواهند از محبوبیت او در بین اقشار کم درآمد جامعه استفاده کنند تا رای بیاورند.

آقای زیباکلام، در این چند روز گذشته و بعد از اعلام خبر بازداشت حمید بقایی چندین گزارش و یادداشت در رسانه ها منتشر شد که در آن به سیستم اقتصادی رانت پرور کشور اشاره می کرد. در این نوشته ها اشاره شده بود که این موضوعات تنها به دولت نهم و دهم محدود نمی ماند و اگر همین سیستم اقتصادی در کشور ادامه داشته باشد، باید باز هم منتظر شنیدن بازداشت افرادی با فسادهای بزرگ مالی باشیم. شما با نظر این دسته از کارشناسان موافقید؟

من این جمله شما را اینگونه اصلاح می کنم که اقتصاد ایران یک اقتصاد ناکارآمد دولتی است که هرکسی که در راس قوه مجریه هم قرار بگیرد به هر حال فساد وجود خواهدداشت. ما شاهد این بدیم که فساد در دوران آیت الله هاشمی بود، فساد در دوران دولت اصلاحات بود، فساد در دوران احمدی نژاد بود و من به هیچ وجه مطمئن نیستم که در دوران آقای روحانی نخواهدبود. برای اینکه اقتصاد ایران یک اقتصاد دولتی است و ما چه بخواهیم و چه نخواهیم وقتی همه چیز متوجه دولت می شود، نفس کشیدن شما هم منجر به گرفتن مجوز از دولت می شود.

یعنی چیزی به اسم بخش خصوصی در ایران وجود ندارد، چیزی به اسم فعالیت های اقتصادی مستقل از دولت وجود ندارد، یعنی حتی نفس کشیدن بخش های خصوصی هم به بخش دولتی مرتبط می شود. بنابراین به صورت اجتناب ناپذیر فساد در کشور به وجود خواهد آمد. سال گذشته حزب کمونیسم چین یک کنگره برگزار کرد که خیلی از کشورها در آن شرکت کرده بود. بزرگ ترین چیزی که در آن کنگره از سوی حزب کمونیسم چین مطرح شد که از نظر آن ها باید چین با آن ها به مقابله می پرداخت، نه آمریکا بود و نه روسیه بلکه فساد بد. همان چیزی که ما مشابه آن را در ایران داریم. مانند آن چیزی که در زمان استالین بود، در زمان محمدرضا پهلوی هم بود.

پس به نظر شما برای گریز از چنین اقتصادی با توجه به تجربه کشورهای مختلف چه باید کرد؟

برای گریز از فساد و مفاسد اقتصادی تنها راهی که می شود پیشنهاد کرد راهکار آدام اسمیت (پیشروی اقتصاد سیاسی و پدر علم اقتصاد مدرن و اقتصاد آزاد) است. همانطور که در کشورهایی که اقتصاد آزاد دارند می بینیم مانند هند، برزیل و ترکیه میزان فساد یک صدم ایران و چین است. لذا ما اگر واقعا به دنبال مبارزه با مفاسد هستیم، مفاسد اقتصادی با بگیر و ببند و زندانی کردن افراد، اصلاح نمی شود. بلکه مفاسد اقتصادی را فقط و فقط از طریق اقتصاد آزاد آدام اسمیت می شود ریشه کن کرد.