بوکوحرام، نسخه سیاه تر طالبان!

زبانشان هوسه آفریقایی است و مذهب شان سلفی. گروهی تروریست آفریقایی که روزهای اول به قصد حرام کردن تحصیلات غربی وارد میدان شدند، ولی بعدها کارشان به جایی رسید که فقط حکومت اسلامی بنا به اندیشه های خودشان می خواهند و برای آن دست به هر قتل و غارتی هم می زنند.

بوکوحرام که از سال ۲۰۰۰ جمع خودش را پیدا کرده، حالا کارش به جایی رسیده که شبانه به روستایی در شمال شرق نیجریه می ریزد و ۴۰۰ روستایی را می کشد. بعد هم به سرش می زند که دولت اسلامی بنا به برداشت های خودش راه بیندازد.

حرامی ها سال هاست که برای خودشان یکه تازی می کنند اما اینکه آنها چطور یکدفعه سر از تخم بیرون کشیدند و توی شمال آفریقا قد علم کردند، خودش داستانی است. چطور می شود گروهی تندرو به راحتی در مدت یک دهه بتواند خودش را به عنوان گروهی خطرناک به همه دنیا معرفی کند. ماجرای درازی دارد. یک سر این قضیه حمایت های سیاسی است و سر دیگرش زودباوری مردمی که از قحطی خسته اند!


ربودن دختران دبیرستانی با واکنش مردم دنیا روبرو شد

دخترها به خانه بیایید

آقای تروریست عادت دارد بالادستی هایش را بدجوری تحقیر کند. یاغی شماره یک نیجریه هر وقت می خواهد روی اعصاب مسوولان نیجریه برود و ارتش این کشور را به حالت فوق العاده درآورد، یک دستگاه ضبط ویدئو تهیه می کند و خودش جلویش می نشیند و در حالی که مستقیم توی دوربین زل می زند، با آن لبخند همیشگی اش برای همه آنهایی که دنبالش هستند پیغام می فرستد؛ آن هم با مسخره ترین حالتی که می تواند به صورت بیاورد و با تحقیرآمیزترین کلماتی که سر زبانش می آید.

این بار هم ابوبکر شیکاو می دانست چطوری نیجریه و حتی همه دنیا را به هم بریزد. پیغام او بدجوری روی اعصاب همه رفت: «من دختران شما را ربودم. بازاری برای فروش انسان ها وجود دارد. خدا می گوید که من باید آنها را بفروشم. او به من دستور می دهد که بفروشم...»

بوکوحرامی ها - بزرگترین گروه تروریستی نیجریه - در حمله ای عجیب به مدرسه ای شبانه روزی در بورنو در شمال شرق نیجریه رفتند و ۲۷۵ دختر دبیرستانی مدرسه را به گروگان گرفتند. بعد هم برای آزادی آنها کلی شرط و شروط گذاشتند. مهمترین شان هم اینکه دولت نیجریه اعضای بوکوحرام را که در زندان هستند آزاد کند تا آنها هم دست از سر دخترها بردارند اما دولت نیجریه تا امروز زیر بار این حرف ها نرفته؛ برای اینکه وزیر کشور نیجریه معتقد است بوکوحرام اصلا در جایگاهی نیست که بخواهد برای دولت شرط بگذارد.

حرامی ها هم وقتی این صحبت آقای وزیر را شنیدند، پیغام داده اند که دخترها را که به زور مسلمان شده اند - همگی مسیحی ارتدوکس بودند - به عقد تک تک اعضای گروه درمی آورند و دیگر اگر کسی پشت گوشش را دید، آنها را هم می بیند.


می گویند بعضی دخترها را بوکوحرامی ها با قیمت ۱۲ هزار دلار در کشورهای همسایه در مرز چاد و کامرون فروخته اند. میشل اوباما یکی از کسانی بود که هفته پیش عکسی از خودش در یکی از شبکه های اجتماعی گذاشت که در آن با در دست داشتن پلاکاردی تقاضای آزادی دخترهای آفریقایی را داشت. درست مانند باقی مردم دنیا که این روزها دارند برای آزادی دخترها در شبکه های اجتماعی هر کاری می کنند، بلکه یکی از بوکوحرامی ها که از درس و مشق غربی متنفرند از سر شیطنت سر از اینترنت دربیاورد و پیغام آنها را به آقای تروریست برساند: «دخترانمان را بازگردانید!»

رهبر حرامی ها کیست؟

کسی از تروریست اول و آخر نیجریه اطلاعات زیادی ندارد. همین که اسمش ابوبکر شیکاو است و یاغی شماره یک سیاه پوست های آفریقا. برای اینکه استاد همیشه در سایه حرکت می کند و اجرای کارهای تنفرآمیزش را به زیردستی هایش می سپارد. با اینحال این روزها زندگی و ایدئولوژی او سوژه خیلی ها شده:

۱- شیکاو در روستای شیکاو دنیا آمده و با نظارت یک عالم دینی درس خواند و بعد از آن برای ادامه مطالعات اسلامی، به دانشگاه مطالعات حقوقی و اسلامی «بورنواستیت» رفت. به همین دلیل او را به نام «دارالتوحید» هم می شناسند که به معنی متخصص در یگانگی خداوند است.

۲- او آدم همیشه فراری و گریزانی است، نه کسی از مادر و پدر و اصل و نسبش خبر دارد و نه کسی حتی سن او را می داند. سن او را بین ۳۸ و ۴۹ تخمین زده اند. وزارت خارجه آمریکا تاریخ تولد شیکاو را ۱۹۶۵، ۱۹۶۹ و ۱۹۷۵ اعلام کرده اما هنوز کسی درباره هیچ کدام از این تاریخ ها یقین ندارد.

۳- آقای تروریست چند زبانه است. او به چند زبان مختلف به راحتی حرف می زند. هوسه، فولانی، کنوری و عربی. می گویند انگلیسی و فرانسه هم می داند اما به هیچ کدام از این زبان ها تا امروز کلامی حرف نزده فقط به این دلیل که برای او و گروهش هر چیز غربی حرام است.

۴- شیکاو یکی از باارزش ترین تروریست های دنیاست. آمریکایی ها برای به دست آوردن سر او جایزه ای ۷ میلیون دلاری تعیین کرده اند. آنها از سال ۲۰۰۹ تا امروز در آرزوی شنیدن خبر مرگ او هستند. دادن هر اطلاعاتی درباره اش هم جایزه ای ۵۰۰ هزار دلاری دارد.


۵- می گویند آدم منزوی و گوشه گیری است. او هیچ وقت به طور مستقیم با اعضای گروهش حرف نزده و همیشه ترجیح داده که از طریق چند فرد رازدار و برگزیده ارتباط برقرار کند؛ آدم هایی که ادعا می کنند او را دیده اند، خیلی کم هستند شاید به تعداد انگشت های دست!

۶- رهبر تروریست های بوکوحرام برای خودش اسم های زیادی انتخاب کرده و هر بار با یک اسم مستعار پیغام می دهد و تهدید می کند. یک بار ابوبکر سکیکوا است و زمانی امام ابوبکر شیکو. زمانی هم اسم و رسم بلندتری دارد؛ مانند ابومحمد ابوبکر بن محمد الشکوی المسلمی بیشکو.

۷- تا امروز بارها از دل مرگ برگشته. ارتش نیجریه بارها مرگ شیکاو را اعلام کرده ولی خیلی زود دوباره سر و کله اش پیدا شده. مهمترین زمان وقتی بود که ارتش موقع اجرای مراسم نامگذاری فرزند ۶ روزه اش پنهانی به خانه اش ریخت. شیکاو موفق شد با وجود زخم گلوله در پایش فرار کند.

۸- همه آدم های دور و بر او از طیف خاصی هستند. همه از مردم شمال شرق نیجریه یعنی همان هایی که از نظر اقتصادی در مضیقه هستند و بین مردم باقی نقاط نیجریه کمترین میزان سواد را دارند. شیکاو ساکنان این منطقه را قانع کرده که مسئولان حاکم در ابوجا همه فاسد هستند.

شاخ آفریقای تروریستی

قاره سیاه قحطی زده مدت هاست که پناهگاه انواع و اقسام گروه های تروریستی است. اول ها فقط تروریست های آفریقا القاعده ای ها بودند و گروهی که در یمن به کمین کشتی های باری و نفتکش ها می نشستند، اما این روزها در گوشه و کنار آفریقا گروه های تروریستی زیادی هستند. مهمترین شان که این روزها بد جوری موی دماغ غربی ها شده، همین گروه بوکوحرام است که در نیجریه چند هزار نفری عضو دارد و با اندیشه های سلفی که دارد، حتی مخ ارتدوکس های منطقه را هم کار می گیرد.

هدف شان هم کله پا کردن دولت نیجریه و سر کار آوردن یک دولت اسلامی است. آنها که زمانی فقط به درس خوانده ها گیر می دادند، حالا مدتی است که دارند با قتل عام و گروگانگیری خودشان را توی چشم دنیا می کنند، درست مانند گروه الشباب سومالی که مدت هاست با بمبگذاری در مراکز عمومی دارد خودی نشان می دهد. این گروه که مستقیم از القاعده خط و ربط گرفته، چند وقت پیش با گروگانگری مرکز تجاری وست گیت کنیا سر زبان ها افتاد.

بماند که قبل از این هم با دو سه تا بمبگذاری در کافه و باقی مراکز عمومی خودی نشان داده بودند. آنها هم می خواهند دولت سومالی را نابود کنند و خودشان با اندیشه های سلفی روی کار بیایند اما این وسط یک گروه مسیحی هم دارند گروه تروریستی تازه ای در اوگاندا راه می اندازند.

ارتش مقاومت خدا می خواهد یک حکومت دینی براساس ۱۰ فرمان در آفریقا راه بیندازد. جوزف کانی، رهبر گروه از سال ۲۰۰۵ توی فهرست تروریست های دنیاست اما این گروه وقتی سر زبان ها افتاد که کانی در سال ۲۰۱۲ فیلمی از خودش در اینترنت منتشر کرد. انتشار فیلم همان و بازدید ۶۵ میلیونی در ۵ روز همان!

حمایت گروه های وابسته به القاعده

بوکوحرامی ها روزهای اول برای خودشان خط و ربط مشخصی داشتند و البته ایدئولوژی های فکری عجیبی که فقط مخصوص خودشان بود و هیچ وقت کسی فکر نمی کرد آنها در حال کپی برداری از اعمال القاعده ای ها باشند. حرف اول و آخرشان این بود که از استعمار همیشه غربی ها بر سر خودشان خسته شده اند. برای همین درس و مشق غربی را حرام کردند و اسم خودشان را گذاشتند بوکوحرام، یعنی تحصیل غربی حرام است.

با اینحال از یک جایی به بعد رد پای القاعده در عملیات های آنها معلوم شد؛ به خصوص وقتی که آنها در سال ۲۰۱۱ مقر سازمان ملل در ابوجا را هدف گرفتند. در این عملیات معلوم شد که بوکوحرام دارد از الشباب و القاعده در مراکش خط می گیرد. با این وجود تا امروز هیچ وقت همکاری رسمی خودشان را اعلام نکرده اند؛ هر چند که خط گرفتن شان از آنها دارد دیگر تابلو می شود.

فعالیت های غیرقانونی

بوکوحرامی ها از همان روزهای اول قصد داشتند خودشان را رابین هود سیاه پوست ها نشان بدهند. با همین توجیه بود که دست به هر کاری زدند؛ از قتل و غارت و دزدی گرفته تا کشتن ماموران امنیتی و پلیس های بینوای سر کوچه و خیابان ها.

خیلی از اعضای بوکوحرام از نظر باورهای مذهبی معتقد به ارتدوکس ها هستند، با اینحال ابایی از دزدی و غارت ندارند؛ برای اینکه سردسته های آنها طوری مغزشان را شستشو داده اند که فکر می کنند غارت جزیی از هدف شان است. آنها حتی زمانی به تانکرهای نفتی لیبی هم چشم داشتند و تعدادی را با درگیری های زیاد به خاک نیجریه آوردند. این تازه اول ماجرای کارهای غیرقانونی آنها بود.

حمایت گروه های سیاسی

بوکوحرام زمانی که داشت تازه توی نیجریه برای خودش یارگیری می کرد از ارج و قرب زیادی برخوردار بود. البته این عزت و احترام روزهای اول فقط به خاطر حمایت گروه های سیاسی مشهور آن دوران بود.

در زمان تاسیس بوکوحرام آدم های سیاسی شمال نیجریه که نتوانسته بودند در رقابت با باقی احزاب به پیروزی برسند، حسابی پشت بوکوحرامی ها را گرفتند بلکه با استفاده از اطمینانی که مردم به آنها داشتند برای خودشان هم جایگاهی دست و پا کنند.

بعضی گروه های سیاسی حتی ماهانه مبلغ هنگفتی به اعضای گروه بوکوحرام پرداخت می کردند. البته هنوز کسی نمی داند که آنها با میل و رضایت خودشان این کار را می کردند یا از یک جایی به بعد بوکوحرام این پول ها را به زور و باج خواهی به دست می آورد. در هر حال حمایت سیاسی ها در همان روزهای اول کار را خراب کرد!