هنر مربیگری کونته در چلسی؛ از فرش به عرش

وبسایت نود: چلسی سرانجام با پیروزی خفیف مقابل وست بروم، مقام قهرمانی خود در لیگ برتر را قطعی و جشن قهرمانی را در میدلند برگزار کرد.

نخستین فصل حضور آنتونیو کونته در فوتبال انگلستان با شکوه هر چه تمام تر رو به پایان است. شاگردان کونته با پیروزی ۱-۰ در خانه وست بروم، مجدداً عنوان قهرمانی لیگ را از لستر سیتی پس گرفتند و نام چلسی را پس از ۱۲ ماه، دوباره بر صدر مسند فوتبال جزیره قرار دادند. دست تقدیر چنین بود که میشی باشوای پس از ۹ ماه نیمکت نشینی مطلق، وارد زمین شده و گل قهرمانی آبی ها را به ثمر برساند. چلسی پس از قهرمانی با ژوزه مورینیو، هیچ گاه در قد و قواره مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر ظاهر نشد از صدر جدول به میانه های آن سقوط آزاد کرد. آنتونیو کونته با تکیه بر شخصیت کاریزماتیک، برنامه های تاکتیکی مبتکرانه و روحیه قوی خود توانست آبِ رفته را به جوی بازگرداند. به راستی آنتونیو کونته چگونه توانست ردای قهرمانی را بر تن تیم فروپاشیده چلسی بپوشاند.

فیل مک نالتی سردبیر بخش فوتبال وبسایت BBC دلایل متفاوتی را برای این دستاورد بزرگ آنتونیو کونته قائل است. وی از ابتدا سعی می کند تا نخستین روز حضور کونته در چلسی و اردوی پیش فصل آبی ها در اتریش را به تصویر بکشد. دیگر خبری از جوجه، پاستا، پیتزا، ساندویچ، نیمرو و سالاد روی میز غذای بازیکنان چلسی نیست و جای آنها با حبوبات، آجیل و میوه خشک پُر شده است. برخی از بازیکنان چلسی هنگامی که وارد سالن غذاخوری شدند، ابتدا گمان کردند که اشتباهی آمده و باید به سالن دیگری بروند زیرا غذاهای روی میز با چیزهایی که در گذشته می خوردند، کاملاً متفاوت بود. کونته از همان ابتدا به بازیکنان خود راجع به اضافه وزن و عدم آمادگی جسمانی هشدار داد و وقتی که چلسی به اردوی لُس انجلس رفت، دو جلسه تمرینی در هوای داغ ۳۰ درجه سانتیگراد، حاکی از برنامه های سخت گیرانه این مرد ایتالیایی بود.

آنتونیو کونته می خواست از همان روزهای نخست به شاگردان جدید خود نشان دهد که استاد مسلم تاکتیک های فوتبال است. او بیش از این که یک مدیر شیک پوش باشد، یک سرمربی فوتبال بوده که مخروط ها را روی زمین تمرین با دقت فراوان می چیند و به همراه بازیکنان می دود. شاگردان جدید کونته خیلی زود متوجه شدند که وی از آنها چه چیزهایی می خواهد. او حتی یک دقیقه را نیز هدر نداد و از هر فرصتی برای آماده سازی شاگردانش استفاده کرد. تحلیل های ویدئویی نیز جایگاه ویژه ای در برنامه های پیش فصل کونته داشت و او از همان روزها، شالوده این موفقیت بزرگ را پایه ریزی نمود.

فشار کونته به بازیکنان خود در اردوی پیش فصل بسیار شدید بود اما خودش هنوز هم از عملکرد شاگردانش راضی به نظر نمی رسید. وقتی مایکل امنالو مدیر فنی چلسی از وجود اختلاف بین بازیکنان و ژوزه مورینیو سرمربی چلسی تنها ۷ ماه پس از قهرمانی لیگ خبر داد، همچنان این تصور وجود داشت که همان مشکلات احتمالاً گریبان گیر آنتونیو کونته شود. گاس هیدینک برای مرهم نهادن بر زخم های چلسی پس از برکناری مورینیو، برای دومین بار به استمفورد بریج پا گذاشت و اگر چه شروع نسبتاً خوبی داشت، ولی در پایان به رتبه ای بهتر از دهم دست پیدا نکرد. هیدینک نتوانست آن اتحاد و همدلی منجر به قهرمانی در فصل۱۵-۲۰۱۴ را بین بازیکنان چلسی برقرار سازد.

انتخاب آنتونیو کونته توسط مایکل امنالو و خانم مارینا گرانوفسکایا دو مدیر تأثیرگذار باشگاه چلسی صورت گرفت و وقتی که رومن آبراموویچ بر این انتخاب صحه گذاشت، پای کونته به استمفورد بریج باز شد. مردی که ۳ اسکودتو را به عنوان سرمربی با یوونتوس به دست آورده و از نسل بی ستاره تیم ملی ایتالیا، یک تیم قَدَر در یورو ۲۰۱۶ ساخته بود، بهترین گزینه آبراموویچ برای التیام زخم های چلسی به نظر می رسید. کونته نیز پاسخ این اعتماد را به خوبی داد و یک مدیر واقعی و تمام عیار برای چلسی، چه در بیرون و چه در داخل زمین بود.

البته آنتونیو کونته پیش از شروع یورو ۲۰۱۶ با باشگاه چلسی قرارداد بست و حتی در یکی از تمرینات این تیم در زمین تمرین کوبهم حضور یافت. او به احترام گاس هیدینک در گوشه ای از زمین ایستاد و ۳۰ دقیقه پایانی تمرین چلسی را تماشا کرد. او از همان ابتدا رابطه کاری نزدیک و سازنده ای با مسئولان باشگاه چلسی برقرار ساخت. کونته به طور مداوم با امنالو و گرانوفسکایا در حال مباحثه راجع به وضعیت بازیکنان و بازار نقل و انتقالات بود. بدون شک، تصمیم آبراموویچ برای امضای قرارداد با کونته یکی از مهم ترین و بهترین تصمیمات این سرمایه دار روس است.

هنگامی به اهمیت این دستاورد بزرگ آنتونیو کونته و قهرمانی چلسی در لیگ برتر پی می بریم که توجه خود را به عملکرد چلسی در بازار نقل و انتقالات تابستانی فصل گذشته بدوزیم. شاید هر مربی بزرگی غیر از کونته بود، هرگز به همان بازیکنان شکست خورده فصل پیش اعتماد نمی کرد و دست به خریدهای نجومی می زد اما کونته شاگرد خلف مکتب یوونتوس به خوبی می دانست که چگونه باید از داشته های موجود خود استفاده نماید. هنر کونته در همین زمینه بود که به بازیکنان خود اعتماد کرد و روح دوباره ای به وجود نیمه جان چلسی بخشید. حال که قهرمانی آبی ها در لیگ برتر مسجل شد، کونته و یارانش به فکر امتداد این روزهای درخشان و حضور قدرتمندانه در فصل آینده لیگ قهرمانان اروپا هستند. حال باید ببینیم که آیا کونته باز هم در بازار نقل و انتقالات تابستانی کم کار خواهد بود یا برای حضور درخشان در لیگ قهرمانان، تیمش را تقویت می کند.

یکی دیگر از هنرهای مربیگری آنتونیو کونته، ایجاد روح رفاقت و برادری بین بازیکنان خود است. او با همین حربه توانست تیم بدون ستاره ایتالیا را تبدیل به یک مدعی در یورو ۲۰۱۶ سازد و سپس در چلسی نیز، چنین روحیه ای را حکمفرما کرد. فراموش نکنیم که ادن هازارد، سسک فابرگاس، دیگو کاستا و چند بازیکن مطرح دیگر چلسی چه اختلافاتی با مورینیو داشتند و در نهایت نیز همان حواشی منجر به برکناری «آقای خاص» شد ولی کونته توانست این انشقاق و اختلافات را به پیوستگی و رفاقت تبدیل کند. او در تمرینات پیش فصل، یک مراسم کباب خوری را با حضور کادر فنی، بازیکنان و خانواده های آنها راه انداخت. راه اندازی چادر مسافرتی و تخصیص یک پنجم زمین تمرین برای بازی کودکان، یکی دیگر از ترفندهای کونته برای برقراری روح دوستانه در اردوی چلسی بود. در همین اردو دیگو کاستا نیز حضور داشت و چهره منفی اش به تدریج نزد جوان ترها بهبود یافت و بدین ترتیب، روابط گرم بین سرمربی، اعضای کادر فنی و بازیکنان چلسی برقرار شد.

البته این سیاست کونته به اردوی پیش فصل محصر نشد و او در کریسمس نیز پیشنهاد برگزاری یک جشن را با حضور بازیکنان، خانواده ها و مهمانان مختلف در استمفورد بریج داد که نقش مهمی در روحیه اتحاد بازیکنان چلسی داشت. در همان شب، یک کارت از فال او بیرون آمد که جمله جالبی بر روی آن نوشته شده بود:

یا باید راه را پیدا کنیم، یا باید راه جدیدی بسازیم!

یکی از بزرگ ترین هوشمندی های این مرد ۴۷ ساله ایتالیایی، شناخت دقیق از جو رسانه های انگلستان بود. کونته که هرگز سابقه کار در فوتبال جزیره را نداشت، به خوبی فهمید که رسانه های انگلیسی نقشی بسیار پُر رنگ را در کالبد فوتبال این کشور ایفا کرده و او باید روابط خود با این رسانه ها را به نحو احسن حفظ نماید. پپ گواردیولا در بدو ورود به انگلیس با کنار گذاشتن جو هارت، عملاً مقابل رسانه های ناسیونالیستی انگلیس ایستاد و لطمه های بسیاری دید اما آنتونیو کونته با سیاست ورزی، همواره با این رسانه ها مدارا کرد و در مورد جان تری نیز، به گونه ای رفتار نمود تا احترام او نزد باشگاه، هواداران و رسانه ها حفظ شود. او حتی در باکسینگ دی، اصحاب رسانه را به یک کافه دعوت کرد تا کنفرانس خبری خود را در آنجا برگزار و به نوعی آنها را نمک گیر کند!

کونته در غیاب همسر و تنها دخترش که در ایتالیا باقی مانده بودند، یک خانواده جدید در لندن یعنی «خانواده چلسی» را برای خود تشکیل داد. او هر ماه بازیکنان و اعضای کادر فنی را برای یک وعده غذایی به دور خود جمع می کرد ولی در عین حال، بازیکنان چلسی حد و حدود خود را همیشه حفظ کرده و به او احترام می گذاشتند. کونته در هنگام بروز مشکلات نیز بهترین تصمیم ها را می گیرد. او با کاریزمانی فوق العاده ای که دارد، دیگو کاستا را به خوبی مهار کرد و دیگر شاهد جنجال ها و پرخاشگری های همیشگی کاستا نبودیم. این مهاجم جنجالی تحت هدایت کونته از یک بازیکن تنبل و گل نزن تبدیل به آقای گل لیگ برتر و یک بازیکن کم حاشیه شد. روابط کونته و کاستا بسیار صمیمانه به نظر می رسید و حتی در روزهایی که شایعات درگیری بین آنها در تمرینات چلسی وجود داشت، باز هم این مرد ایتالیایی به بهترین وجه ممکن، این اتفاق را مدیریت کرد. کونته در پیروزی ۳-۰ مقابل لستر سیتی، به عنوان تنبیه از دیگو کاستا استفاده نکرد و همین باعث شد تا کاستا پس از بازگشت از این محرومیت خود ساخته، در دیار با هال سیتی گلزنی نماید.

استفانو بولدرینی خبرنگار روزنامه ایتالیایی Gazzetta dello Sport در لندن می گوید که کونته از ۲۴ ساعت شبانه روز، ۴۸ ساعت را به فوتبال می اندیشد! فوتبال در هر ساعت، هر دقیقه و هر ثانیه از زندگی آنتونیو کونته چه در خانه و چه در زمین تمرین و مسابقه، نقش اصلی را ایفا می کند. به اعتقاد بولدرینی، این مربی خیلی زود با شرایط فوتبال انگلستان و جوو متمدنانه ورزشگاه های این کشور خو گرفت که نمونه بارز آن، تشویق هواداران مغموم میدلزبورو حتی پس از سقوط به دسته پایین بود. شادی پس از گل گری کیهیل در بازی با استوک سیتی که منجر به پاره شدن شلوار گران قیمت و مصدومیت پای وی در اوایل فصل شد یا حرکت بارفیکسی معروف او با سقف نیمکت، فریادهای کنار زمین از جمله در تقابل با ژوزه مورینیو همگی نشان دهنده شور و حرارت آنتونیو کونته در کنار زمین است.

وقتی که چلسی در ماه سپتامبر گذشته با نتیجه تحقیر آمیز ۳-۰ به آرسنال باخت و به رتبه هشتم جدول سقوط کرد، کمتر کسی گمان می برد که آبی های لندن قادر به جبران فاصله ۸ امتیازی با منچستر سیتی صدرنشین باشند اما کونته پس از آن شکست، با چهره ای خونسرد از اطمینان خود برای جبران این شکست حرف می زد. شکست خانگی مقابل لیورپول بسیاری از کارشناسان را به این نتیجه رساند که کونته یکی از نخستین مربیان اخراجی در فصل ۱۷-۲۰۱۶ لیگ برتر خواهد بود. البته مسئولان باشگاه چلسی به مربی خود اطمینان کامل داشتند و او نیز با تغییر استراتژی و تاکتیک، همه معادلات را به هم زد. استفاده از خط دفاعی ۳ نفره باعث شد تا شاگردان کونته با ۲ گل از سد هال سیتی عبور کرده و ۱۳ پیروزی پیاپی را به دست بیاورند.

در تغییر سیستم آنتونیو کونته، چند بازیکن چلسی نقش بسیار مهمی را ایفا کردند. انگولو کانته تنها خرید عمده باشگاه در تابستان گذشته، باز هم نقش لیدر خط میانی را به نحو احسن بازی کرده و همه کاره آبی ها در میانه میدان بود. نکته عجیب این که کونته توانست برخی از بازیکنان فراموش شده را به دوران اوج بازگرداند. داوید لوئیز پس از بازگشت از پاریسن ژرمن، فرای حد تصور نشان داد، مارکوس آلونسو خرید کم سر و صدای آبی ها نیز یکی از بهترین ستاره های این فصل لیگ برتر بود. چه کسی تصور می کرد که سزار آزپیلیکوئتا چنین به اوج برگردد یا ویکتور موزس که همواره به طور قرضی در تیم های دیگر بازی می کرد، چنین نقش مؤثری در قهرمانی چلسی داشته باشد؟

وقتی که ویکتور موزس در تابستان ۲۰۱۲ به ازای ۹ میلیون پوند توسط روبرتو دی متئو سرمربی وقت چلسی از باشگاه ویگان خریداری شد، واکنش های منفی متعددی نسبت به این تصمیم اتخاذ گردید. موزس در سیستم ۳-۴-۳ چلسی، به عنوان بال راست نقش بسیار کلیدی را در گل های تیمش ایفا نمود و آزپیلیکوئتا نیز به بهترین وجه ممکن، از او حمایت کرد. اگر چه روابط کونته در ابتدای فصل با سسک فابرگاس چندان گرم نبود، اما آنها به تدریج مشکلات خود را حل کرده و هر چه که از فصل گذشت، فابرگاس اهمیت بیشتری در برنامه های تاکتیکی کونته به دست آورد.

آنتونیو کونته در یوونتوس با سیستم ۲-۵-۳ به افتخارات بزرگی دست یافت و وقتی روی نیمکت چلسی نشست، به اقتضای فوتبال انگلیس به سراغ این سیستم نرفت. پس از مدتی که نتایج چلسی چنگی به دل نزد، یک انقلاب تاکتیکی در برنامه های کونته رخ داد و او سیستم جدیدی را برگزید که بر خلاف همه پیش بینی ها و انتظارات، سیستم ۳-۴-۳ بود. پت نِوین بازیکن اسبق چلسی و کارشناس BBC ضمن تحسین کاریزمای آنتونیو کونته، درباره برنامه های تاکتیکی می گوید:

او در یوونتوس علی رغم حضور آندریا پیرلو، باز هم به سراغ سیستم ۲-۴-۴ نرفت. در چلسی نیز با این که فابرگاس را در اختیار داشت، از دو هافبک تخریبی و غیر فانتزی یعنی انگولو کانته و نمانیا ماتیچ استفاده کرد.

چلسی در این فصل با ۲۳ بازیکن به قهرمانی لیگ رسید که پایین ترین میزان استفاده از بازیکن بین تیم های حاضر بود. آبی ها برای حضور درخشان در لیگ قهرمانان به یک ترکیب قوی تر نیاز دارند و همان طور که بسیاری از کارشناسان فوتبال تصدیق کرده اند، یکی از دلایل موفقیت چلسی در فصل جاری، عدم حضور در رقابت های اروپایی بود. بدون شک، پس از حضور در لیگ قهرمانان و افزایش تعداد و فشردگی برنامه های چلسی، باید ترکیب این تیم تقویت گردد. برانیسلاو ایووانوویچ، اسکار و جان اوبی میکل در میانه های فصل از چلسی رفتند و شاید در تابستان آینده نیز شاهد جدایی دیگو کاستا، سسک فابرگاس و جان تری باشیم.

زمزمه هایی مبنی بر بازگشت روملو لوکاکو به استمفورد بریج شنیده می شود اما نام آلوارو موراتا نیز برای جانشینی دیگو کاستا در فهرست آبراموویچ قرار دارد. برای خط دفاعی نیز گزینه هایی همچون کالیدو کولیبالی و فیرخیل فان دایک در رادار توجهات کونته هستند. در صورت جدایی فابرگاس، گزینه ای بهتر از تیموئه باکایوکو وجود ندارد که عملکرد درخشانی را با پیراهن موناکو در لیگ قهرمانان ارائه داد. فراموش نکنیم که تیم جوانان چلسی برای چهارمین فصل پیاپی به قهرمانی جام حذفی جوانان دست یافتند که می تواند بهترین گنجینه برای آنتونیو کونته محسوب شود.

برگرفته از یادداشت فیل مک نالتی (فوتبال نویس ارشد BBC) با دخل و تصرف