چرا بلاتر استعفا کرد؟
«ترجیح میدهم بروم». این جمله بسیار کوتاه و تأثيرگذاری است که بلاتر چهار روز پس از انتخاب مجددش، بهعنوان رئيس فدراسیون فوتبال، فیفا، در کنفرانس خبری از پیش تعییننشدهای به زبان آورد تا همه را به شکلی شوکه کند.
بلاتر در شرایطی صحبت از استعفا کرد که درست یک روز قبل از برگزاری کنگره فیفا، که مصادف با انتخابات ریاست فیفا بود، ١٤ نفر ازجمله ٩ عضو فیفا و پنج نفر از همکاران نزدیک این نهاد، به اتهام فساد بازداشت شدند یا در فهرست بازداشتیها قرار گرفتند. با وجود این بلاتر انتخاب مجددش را جشن گرفت و حتی به همه آنهایی که به او اتهام زده بودند، «ضدحمله» کرد: «همه را میبخشم، ولی هرگز فراموش نمیکنم». همین تناقض رفتار چندروز اخیر بلاتر کافی است تا بهخوبی روشن شود دلیل اصلی رفتن این مرد ٧٩ساله «نبودِ حمایت همهجانبه» نیست، اما اینکه چرا او به یکباره تصمیم گرفت از سمتش استعفا کند هم موضوعی است که رسانههای مختلف دنیا به آن پرداختهاند و در زیر به چند نمونه از آن اشاره شده است.
تخلف ژروم والکه
زمانی که فهرست ١٤نفره FBI منتشر شد و حتی عنوان شد این فهرست، طولانیتر از چیزی است که منتشر شده است، بازهم بلاتر نگرانیای نداشت. او دلخوش به مجموعه دوستان نزدیکش، ازجمله ژروم والکه فرانسوی، بود که همیشه کارها را برایش ردیف کرده بودند. بااینحال، مطرحشدن «گرفتن رشوه» بهازای دادن امتیاز میزبانی جامجهانی، همهچیز را تحتتأثير قرار داد؛ دو جامجهانی ١٩٩٨ فرانسه و ٢٠١٠ آفریقایجنوبی، جامهایی هستند که تحقیقات پلیس آمریکا نشان داده است در آنها رشوه بسیاری داده شده است. این تحقیقات نشان داده است در یک بازه زمانی ٢٠ساله برخی مسئولان ردهبالای فیفا ١٥٠ میلیون دلار رشوه گرفتهاند. همچنین همین تحقیقات بود که برملا کرد آفریقاییها برای گرفتن میزبانی جامجهانی ١٠میلیون دلار رشوه به جک وارنر، نایبرئيس سابق فیفا، دادهاند؛ اتهامی که «فیفا» همواره آن را رد کرد تا نوبت به ژروم والکه رسید.
روزنامه «نیویورکتایمز» با اشاره به نقش والکه در جریان این فساد ١٠میلیوندلاری، باعث شد «دستِ راست بلاتر» آلوده از آب دربیاید. تحقیقات نشان داد والکه ١٠ میلیون دلار به حساب جک وارنر، نايبرئيس سابق فیفا و رئيس کونکاکاف واریز کرده است. واکنش اولیه این بود که این پول برای «توسعه فوتبال در حوزه کارائیب به این حساب واریز شده است»، ولی واقعیت، همان ١٠ میلیون دلار واریزشده آفریقاییها را نشان میدهد. کشیدهشدن پای ژروم والکه به فساد مطرحشده، درست مصادف با این شد که بلاتر ٩ ساعت بعد، از سمتش استعفا کند.
FBI بهدنبال بلاتر
موضوع دومی که بلاتر را وادار به استعفا کرده، تحقیقات FBI است؛ پلیس آمریکا اگرچه در مرحله اول اعلام کرد نامی از سپ بلاتر میان افراد فاسد نیست، ولی روزنامه «نیویورکتایمز» در مطلبی نوشت «بلاتر چند روز بهشدت تلاش میکرد خود را از ماجرای فسادی که رخ داده است، جدا کند. او حتی امیدوار بود برای مبراشدنش با چند مسئول ردهبالای دیگر فیفا هم همکاری کند». بااینحال، شبکه اِیبیسینیوز خبر اصلی را داد: « بلاتر مدتهاست توسط مسئولان FBI زیرِ نظر است. پای او در ردوبدلشدن رشوهها گیر است و خودش به خوبی از این موضوع اطلاع دارد». سپ ترجیح داد قبل از اینکه پشت میز ریاستش بازداشت شود، از کار استعفا کند.
فشار اسپانسرها
خواسته یا ناخواسته، فیفا وابسته به پول اسپانسرهایش است؛ بخش اعظمی از بودجه این نهاد بینالمللی توسط همین اسپانسرها تأمین میشود. بااینحال، پس از انتخاب مجدد بلاتر، بهعنوان رئيس فیفا، اسپانسرهای اصلی این نهاد فشار زیادی به بلاتر و مسئولان ردهبالای فیفا آوردند تا موضوع پروندههای فساد روشن شود؛ کوکاکولا، مکدونالد و ویزا سه اسپانسر اصلیای بودند که هرکدام با بیانیهای متفاوت این نهاد را تهدید به قطع همکاری کردند، البته وقتی ماجرای سال ٢٠٠٦ مطرح شود این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند؛ پایان سال ٢٠٠٦، ژروم والکه، که آن زمان مدیر مارکتینگ فیفا بود، با شرکت ISL، رقیب جدی «ویزا» و «مسترکارت» قراردادی بحثبرانگیز منعقد کرد و باعث شد از سمتش اخراج شود، آنهم با فشار اسپانسرهای اصلی فیفا. بااینحال، شش ماه بعد والکه دوباره فراخوانده شد و اینبار بهعنوان دبیر کل فیفا مشغولبهکار شد! ISL شرکتی بود که حقپخش بازیهای جامجهانی را برعهده داشت و با زدوبند با مسئولان فیفا توانست خود را به این نهاد بچسباند.
جامجهانی روسیه و قطر
جرقه تمام اتفاقات جدید در همان روزی زده شده که میزبانی جامهای جهانی ٢٠١٨ و ٢٠٢٢ را به روسیه و قطر دادند؛ پنج سال پیش، همان زمان آمریکاییها و انگلیسیها که کاندیدای میزبانی این جامها بودند، پروندههای متعددی مبنیبر وقوع فساد در این واگذاریها رو کردند و درنهایت هم رینالدو تماری و آموس ادامو، دو نفر از اعضای کمیته اجرائی فیفا، بهمدت یک و سه سال از فعالیت معلق شدند. بااینحال افرادی که تحقیقات در این زمینه را انجام میدادند، اعتقاد داشتند فساد گستردهتر از این حرفهاست و خواستار بازپسگیری میزبانیها از روسیه و قطر شدند. بلاتر در آن زمان بهشدت زیرِ فشار قرار گرفت تا از سمتش استعفا کند، ولی درنهایت با قربانیشدن یکی، دو عضو کوچک، از مهلکه جان سالم بهدر برد. «نیویورکتایمز» همین حالا هم نوشته است که «پرونده اعطای میزبانی جامجهانی به دو کشور مذکور باز است و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد». تحقیقاتی که نشان از آن دارد که برای واگذاری میزبانی، رشوهای داده و گرفته شده است.
جک وارنر: فساد در فیفا را افشا خواهم کرد
جک وارنر، نایبرئيس سابق فیفا و نایبرئيس سابق کونکاکاف (کنفدارسیون فوتبال آمریکایشمالی، مرکزی و کشورهای حوزه دریای کارائیب)، درحالیکه توسط پلیس بینالملل تحت تعقیب است، تأکید کرد خود را بهزودی تحویل پلیس خواهد داد و پس از آن به افشاگریهای گستردهای در رابطه با فساد در فیفا خواهد پرداخت. معاون پیشین فیفا که اهل ترینیداد و توباگو است و در پی درخواست آمریکا، نام او در فهرست قرمز اینترپل قرار گرفته است، همچنین تصریح کرد برخی مدیران فیفا، حتی در انتخابات کشورش هم دخالت میکردند. وارنر، که اکنون ٧٣ساله است، بههمراه نیکولاس لئوز، اهل پاراگوئه و عضو سابق کمیته اجرائی فیفا، تحت تعقیب اینترپل هستند. بهجز این دو نفر، نام چهار نفر از مدیران شرکتهای بازاریابی ورزشی در ارتباط با فیفا نیز در این فهرست به چشم میخورد.
جانشینان بلاتر
حالا که بلاتر استعفایش را مطرح کرده، بحث درباره جانشینی او داغ شده است، البته بلاتر فعلا تا زمان برگزاری انتخابات مجدد فیفا، که گفته میشود حداکثر تا ماه ژوئن آینده برگزار خواهد شد، در سمتش باقی است. بااینحال تعداد افرادی که میتوانند جانشین او شوند، کم نیستند؛ اولی همین حسین بنعلی رقیب او در انتخابات اخیر است؛ دو نفر دیگر فان پراگ هلندی و لوئیس فیگوی پرتغالی هستند که قبل از برگزاری انتخابات از دور کنار کشیدند. در این بین، صحبتهای نهچندانرسمیای مبنیبر حضور دیوید ژینولا در این انتخابات به گوش میرسد، هرچند هیچکدام از این افراد نمیتوانند رقابتی با میشل پلاتینی، رئيس فعلی یوفا، برای رسیدن به پست ریاست فیفا داشته باشند. در واقع اگر پلاتینی تصمیم بگیرد، کاندیدا شود، که ظاهرا احتمالش بسیار زیاد است، باید از همین حالا او را جانشین بلاتر در فیفا دانست.
ارسال نظر