همه مربیانی که می توان جای کی‌روش آورد

هفته نامه همشهری تماشاگر: علیرغم انتشار لیست اولیه کی روش برای اردوی تیم ملی در اروپا، هنوز سرنوشت حضور این مربی روی نیمکت تمی ملی در ماه های آینده روشن نیست. سی کیو، محبوبیت بسیار زیادی بین ایرانی ها به دست آورده و به نظر می رسد جو عمومی جامعه خواهان ادامه همکاری با این مربی باشد. به نظر می رسد در شرایط فعلی، حتی در صورت کنار رفتن کی روش نیز فرصت حضور در تیم ملی برای مربیان داخلی فراهم نباشد و چهره های خارجی از شانس بیشتری برای حضور روی نیمکت تیم برخوردار باشند. فوتبال دنیا در حال حاضر مربیان بیکار و یا شاغل در تیم های کم اهمیت زیادی دارد که بیشترشان با دستمزد کی روش و یا حتی کمتر از آن حاضر به کار در فوتبال ایران خواهندشد.

چزاره پرندلی

حذف از مرحله گروهی جام جهانی برزیل، روزهای حضور چزاره پرندلی روی نیمکت تیم ملی ایتالیا را به پایان رسید. مرد خوش اخلاق آتزوری ها، دو سال قبل توانسته بود این تیم را به فینال یورو برساند و درست در شرایطی که همه منتظر درخشش دوباره ایتالیای او بودند، شکست ناباورانه برابر کاستاریکا از راه رسید تا همه چیز را به هم بریزد. بعد از جدالی پرندلی و انتخاب کونته به عنوان سرمربی جدید ایتالیا، می شد حدس زد که پرندلی به زودی سرمربی یکی از باشگاه های مطرح دنیا خواهدشد اما علیرغم ابراز تمایل یوونتوس و چند باشگاه دیگر، این مربی راهی فوتبال ترکیه شد. حضور در گالا، دوران خوبی برای چزاره رقم نزد. او صدر جدول ترکیه را از دست داد و با تیمش در اروپا تبدیل به کیسه گل شد و در کنار همه این ها، سبک بازی تدافعی او هرگز به مذاق هوادارن گالا خوش نیامد تا سرانجام حکم برکناری مرد ایتالیایی از راه برسد. در بین همه مربی های بیکار جهان، بی تردید او از همه گران تر است و فدراسیون فوتبال ایران در صورت تمایل به جذب این مربی بزرگ، باید نزدیک به دوبرابر دستمزد کی روش را به او بپردازد!

فرانک رایکارد

قرارگرفتن نام فرانک رایکارد در فهرست مربی های بیکار، دیگر تبدیل به یکی از کلیشه ای ترین اتفاق های دنیای فوتبال شده است. مربی هلندی سه سال روی نیمکت هدایت بارسا نشست و از پس روزهای بدی که قبل از او در باشگاه رقم خورده بود، یک انقلاب واقعی برای کاتالان ها به تصویر کشید. بهترین مربی سال ۲۰۰۶ جهان که بعد از بارسا نه در گالا موفق بود و نه در فوتبال عربستان علیرغم جوانگرایی آشکارش به توفیق خاصی رسید تا از سوی اعراب بدرقه شود و هیچ پیشنهادی نیز از باشگاه های دیگر دریافت نکند. خیلی ها معتقدند بیکاری طولانی رایکارد، دلایل شخصی دارد و او دیگر علاقه سابق اش به این رشته ورزشی را از دست داده است. این مربی یک بار در شایعه ها به هدایت یکی از باشگاه های ایرانی نزدیک شده بود.

برت فان مارویک

۵ سال قبل، با هلند به فینال مهم ترین تورنمنت دنیای فوتبال رسید اما حالا بیرون از گود به تماشاشی بازی های ملی و باشگاهی می نیشیند. برت فان مارویک در سال ۲۰۰۲ با فاینورد قهرمان جام یوفا شد تا توانایی های مربیگری اش را به نمایش بگذارد. مربی خوش تیپ هلندی، مدتی را نیز در دورتموند سپری کرد و سرانجام به آرزویش برای حضور روی نیمکت لاله های نارنجی رسید. او و تیمش به لطف (!) آرین روبن و بی دقتی های عجیب این بازیکن، از قهرمانی جهان بازماندند. اما حضور در فینال هم دستاورد کمی برای نارنجی ها نبود. هلند دو سال بعد از این تجربه موفق، در یورو خیلی زود در همان مرحله گروهی حذف شد تا فان مارویک نه صرفا به خاطر این نتیجه، بلکه به خاطر سبک خسته کننده و غیرهلندی بازی تیمش، بعد از هلند یک فصل در هامبورگ مربیگری کرد و بعد از آن تبدیل به یک مربی بیکار در دنیای فوتبال شد.

فلیکس ماگات

تا ۶۱ سالگی، تنها در فوتبال آلمان مربیگری کرده بود اما ناگهان با یک تصمیم انقلابی، راهی فوتبال جزیره شد تا هدایت تیم بحران زده فولام را برعهده بگیرد. ماگات نتوانست فولام را از خطر سقوط در امان نگه دارد و با این تیم، راهی دسته پایین تر فوتبال جزیره شد اما باز هم تصمیم گرفت در لندن بماند. فولام ماگات، حتی در رقابت های دسته یک نیز یک تیم بحران زده محسوب می شد و همین ماجرا موجبات اخرج این مربی را فراهم آورد. بعدها یان آرنه ریسه جلسه های تمرینی سختگیرانه این مربی را مربوط به چند قرن گذشته دانست! ماگات علاوه بر سختگیری، با علاقه فراوانش به فوتبالیست های ایرانی شناخته می شود.

مارتین یول

بعد از اخراج از فولام در سال ۲۰۱۳، هیچ باشگاهی برای امضای قرارداد با مارتین یول قدمی برنداشته است. دوران ویژه مربیگری مرد هلندی در سال ۲۰۱۴ رقم خورد. جایی که او به عنوان دستیار سانتینی روی نیمکت تاتنهام نشست و سانتینی پس از تنها ۱۳ مسابقه از سمت اش استعفا داد تا یول به عنوان مربی موفقت اسپرز انتخاب شود. این دوران «موقت» ۳ سال به طول انجامید و یول نتایج نسبتا موفقیت آمیزی با تیم سفیدپوش شمال لندن گرفت. هامبورگ، آژاکس و فولام تجربه های بعدی مربیگری مارتین بودند. او در فولام به شرایطی رسید که حالا ۲ سال است در هیچ تیمی مشغول به کار نشده است.

پائولو دی کانیو

بعد از موفقیت فوق العاده، پپ گواردیولا در تیم فوتبال بارسا، بسیاری از باشگاه های دیگر تلاش کردند تا نسخه های تازه ای از پپ بسازند اما بیشتر این تلاش ها به شکست انجامیدند. یکی از مربیان جوانی که خیلی زود و با تجربه کم، به سطح اول مربیگری در اروپا رسید، پائولو دی کانیو بود. ستاره جنجالی ایتالیایی، دو سال بعد از هدایت سوئیندن تاون، سرمربی ساندرلند شد و شروع موفقیت آمیزی در این تیم داشت. اولین بازی دی کانیو روی نمیکت گربه های سیاه، با شکست دو بر یک برابر چلسی همره شد. اما مسابقه دوم حکایت کاملا متفاوتی شد. او و تیمش در دراری مهم تاین ور، در زمین نیوکاسل سه بار دروازه این تیم را باز کردند و یک نتیجه تاریخی را رقم زدند. ساندرلند با دی کانیو در رده هفدهم جدول قرار گرفت و در لیگ ماندگار شد. او در تابستان ۱۴ خرید، جدید انجام داد و تعداد زیادی از بازیکن های باتجربه را فروخت و در پایان هفته پنجم از ساندرلند اخراج شد. این مربی جوان و خشن، تنها در ۱۳ مسابقه هدایت ساندرلند را برعهده داشت.

هیرف رنار

در هفته های اخیر، نام این سرمربی فرانسوی به شکل مرتب در فضاها فوتبالی تکرار شده است. مرد ۴۶ ساله، حالا دیگر تبدیل به متخصص قهرمانی رقابت های جام ملت های آفریقا شده و یک رکورد فراموش نشدنی به جای گذاشته است. رنار اولین مربی تاریخ فوتبال است که با دو کشور مختلف، قهرمان جام ملت های آفریقا می شود. او اولین بار در سال ۲۰۱۲، در حالی که مربی ناشناخته تیم ناشناخته زامبیا بود قهرمان آفریقا شد و سه سال بعد، این عنوان را با تیم ساحل عاج به دست آورد. به نظر می رسد حالا دیگر وقت اش رسیده که رنار از فوتبال آفریقا خارج شود و تجربه های جدیدی را خارج از قاره سیاه به دست بیاورد.

اسلاون بیلیچ

مرد خوش تیپ کروات، ۶ سال تمام سرمربی تیم ملی کشورش بود و در سال ۲۰۱۲، بالاخره از هدایت این تیم کنار رفت. در آن مقطع، بسیاری از رسانه های انگلیسی از لزوم حضور بیلیچ در لیگ جزیره نوشتند. او هم به لحاظ فانی و هم به لحاظ کاریزمای شخصیتی، همه ویژگی های لازم را برای حضور در بهترین لیگ دنیا داشت اما بعد از تیم ملی کرواسی، راهی لوکوموتیو مسکو شد و مدتی را در لیگ فوتبال روسیه گذراند. او بعد از روسیه، به فوتبال ترکیه رفت و حالا سرمربی تیم بشیکتاش است. بیلیچ که عادت جالبی به موزیک گوش کردن پیش از همه بازی های کلیدی دارد، به سه زبان آلمانی، ایتالیایی و انگلیسی تسلط دارد و در صورت انتخاب به عنوان سرمربی تیم ملی ایران، لازم نیست بازیکن ها فقط با او اسپانیایی حرف بزنند!

هلیل هودزیج (حجیچ)

بدون تردید الجزایر، یکی از اصلی ترین تیم های شگفتی ساز رقابت های جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل بود. آن ها با بازی های فوق العاده شورانگیز از مرحله گروهی صعود کردند و در دور حذفی نیز در یک رقابت ۱۲۰ دقیقه ای تا پای حذف تیم ملی آلمان پیش رفتند. این نمایش ها حاصل روحیه بسیار خوبی بودند که وحید هلیل هودزیچ به تیمش داده بود. مربی ۶۲ ساله متولد یوگسلاوی، بعد از پایان جام در حالی از تیم الجزایر جداشد که مدیران فدراسیون فوتبال این کشور به شدت خواهان تمدید قرارداد با او بودند. هلیل هودزیج حالا در باشگاه ترابوزان اسپور حضور دارد اما شغل او نیز به اندازه ای مهم نیست که به خاطرش پیشنهاد مالی خوب یک تیم ملی مثل ایران را نپذیرد.

پل لمبرت

آخرین سرمربی اسکاتلندی لیگ برتر انگلیس، یک هفته قبل از هدایت استون ویلا برکنار شد تا برای اولین بار در تاریخ، هیچ نشانی از مربی اسکاتلندی در هیچ کدام از باشگاه های جزیره نباشد. این مربی ۴۵ ساله سابقه قهرمان کردن نوریچ در رقابت های دسته یک فوتبال انگلیس و رساندن این تیم به لیگ برتر را دارد. لمبرت در دو سال اول حضورش در استون ویلا تیم بسیار خوبی ساخت و نتایج ایده آلی نیز گرفت اما در این فصل اوضاع استونو یلا به اندازه ای رو به بحران رفت که چاره ای جز اخراج این مربی پیش روی مدیران باشگاه قرار نگرفت. قطعا لمبرت مدت زیادی بدون تیم نخواهد ماند.

آرمین فه

او که در سال های بازی هیچگاه قهرمان رقابت های بوندس لیگا نشده بود، در سال ۲۰۰۷ با هدایت اشتوتگارت توانست این عنوان مهم را از آن خود کند. از همانجا بود که نام آرمین فه به عنوان یکی از مربیان بزرگ فوتبال آلمان ثبت شد. آرمین بعد از اشتوتگارت، خودش را روی نیمکت وولفسبورگی دید که موفقیت های زیادی با ماگات به دست آورده بود اما علاوه بر این رمبی، بهترین ستاره هایش را نیز به فروش رسانده بود. نه وولفسبورگ و نه هامبورگ تجربه های موفقی برای فه نبودند اما دوران سه ساله حضور در فرانکفورت، دوران حرفه ای این مربی را احیا کرد. اشتباه او اما بازگشت به اشتوتگارت بود که باعث شد او تنها بعد از ۱۲ بازی و کسب فقط ۹ امتیاز، از این تیم برکنار شود.

توماس توشل

۹ سال بعد از آغاز مربیگری در رده های پایه باشگاه اشتوتگارت، توشل روی نیمکت ماینتز نشست. او ماینتز را به بوندس لیگا رساند و در هفت هفته ابتدایی فصل ۱۱-۲۰۱۰ به هفت پیروزی پیاپی با این تیم رسید و حتی بایرن مونیخ را از پیش رو برداشت. توشل در پایان آن فصل با ماینتز پنجم جدول رده بندی شد. به همین خاطر بود که باشگاه هایی مثل شالکه و لورکوزن برای جذب او اقدام کردند اما این مربی تصمیم گرفت در ماینتز بماند. سرانجام بعد از ۵ سال حضور در این باشگاه، توشل از هدایت این باشگاه کنار رفت. او چند بار پیش از این استعفا داده بود اما باشگاه ماینتز حاضر به پذیرش این استعفا نمی شد. این مربی ۴۱ ساله، در این سال ها پدیده های درخشانی به فوتبال آلمان معرفی کرده است. خیلی ها از او به عنوان جانشین یورگن کلوپ در دورتموند نام می برند.

والتر ماتزاری

بعد از نایت قهرمانی سری آباناپولی، ناگهان با یک تصمیم عجیب تیم ثروتمند و آرام شهر ناپل را رها کرد تا چالشی دشوار در اینتر تجربه کند. ماتزاری در ماه می ۲۰۱۳ سرمربی اینتر شد و یک سال و نیم بعد در پی تداوم نایج ناامید کننده نراتزوری، از این باشگاه کنار رفت. در ایتالیا هیچ کس تردیدی ندارد که ماتزاری یکی زا فانی ترین و بهترین مربیان حال حاضر این کشور به شمار می رود. با این وجود در چند ماه گذشته هیچ باشگاه بزرگی برای امضا قرارداد با ماتزاری اقدام نکرده است.

زدنیک زمان

مربی علاقه مند به سیستم ۳-۳-۴، به جز یک فصل حضور در ستاره سرخ بلگراد، همه دوران ۳۴ ساگلی مربیگری اش را در فوتبال ایتالیا سپری کرده است. زمان در سال ۲۰۱۳ مربی تیم فوتبال رم شد و بازی هایی زیبا و هجومی را در این تیم تجربه کرد اما رم او هرگز نتوانست به افتخار بزرگی دست پیدا کند. بعد از رم، کالیاری مقصد این مربی بود. زمان در ابتدای کارش در این باشگاه، به برتری ۴ گله برابر اینتر رسید تا هوادارن این باشگاه را امیدوار کند اما پیش از پایان سال ۲۰۱۴، او با کسب تنها ۲ پیروزی در ۱۶ بازی، از کار برکنار شد. انتخاب زمان از آن جهت می تواند برای فوتبال ایران جالب باشد که فوتبال مورد علاقه او، دقیقا نقطه مقابل فوتبال موردعلاقه کی روش است.

خواکین کاپاروش

درست یک ماه قبل، کاپاروش از روی نیمکت تیم فوتبال گرانادا اخراج شد. این رمبی اسپانیایی که سابقه هدایت سویا، بیلبائو و مایورکار را در پرونده دارد، فصل گذشته نتایج ایده آلی با لوانته گرفته و این تیم را به جمع ۱۰ تیم بالای جدول لالیگا رساند اما تصمیم گرفت این باشگاه را ترک کند و همین تصمیم در نهایت به ضرر او تمام شد. این مربی کوتاه قامت، حالا در نزدیکی های ۶۰ سالگی بدون تیم باقی مانده است.