دوران کوتاه اما پرفروغ فان‌باستن
اسطوره فوتبال هلند این روزها به دلیل مشکلات روحی و جسمی که به خاطر کار زیاد به او وارد شده، از سرمربیگری در دنیای فوتبال کناره‌گیری کرد.
خبرگزاری فارس: مارکو فان باستن ۳۱ اکتبر ۱۹۶۴ در اوترخت هلند متولد شد. پدرش یک فوتبالیست نیمه حرفه‌ای بود. او در سن ۶ سالگی به تیم نونهالان EDO پیوست. فان‌باستن تقریبا یک دهه دیگر را در یک باشگاه نوجوانان دیگر به اسم UVV اوترخت سپری کرد و پس از آن هم مدتی را در USV الینکویک گذراند. وی بعد از آن در سال ۱۹۸۱ به آژاکس ملحق شد.
مارکو فان‌باستن در آوریل ۱۹۸۲ اولین بازی خود را برای تیم آژاکس انجام داد و به جای یوهان کرویف به زمین رفت. وی در سال ۱۹۸۷ راهی میلان شد و در کسب افتخارات گوناگون به این تیم ایتالیایی کمک کرد. فان باستن که در میلان با هم‌وطنانش از جمله فرانک ریکارد و رود گولیت هم‌بازی بود، نتایج فوق‌العاده‌ای را برای این تیم رقم زد.
فان‌باستن خود را به عنوان پرافتخارترین بازیکن اروپا معرفی کرد. وی سه بار قهرمان لیگ برتر هلند، سه بار قهرمان جام حذفی این کشور و یک بار قهرمان جام یوفا در طول حضورش در آژاکس شد و سه قهرمانی در سری آ، سه قهرمانی در سوپرجام ایتالیا و دو قهرمانی متوالی در اروپا در سال‌های ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ به دست آورد.
مارکو فان باستن
هلند؛ ۱۹۸۲-۱۹۹۳
آژاکس آمستردام (۱۹۸۲-۱۹۸۷)
آث میلان (۱۹۸۷-۱۹۹۳)
فان‌باستن در این راه افتخارات فردی زیادی از جمله کفش طلا را به دلیل زدن ۳۷ گل در ۲۶ بازی لیگ در فصل ۱۹۸۶-۱۹۸۵ کسب کرد. وی سه بار (۱۹۸۸، ۱۹۸۹، ۱۹۹۲) برنده توپ طلا شد؛ دو بار به عنوان بهترین بازیکن فوتبال جهان (۱۹۸۸، ۱۹۹۲)، بهترین بازیکن سال فیفا (۱۹۹۲) و سه بار (۱۹۸۹، ۱۹۹۰ و ۱۹۹۲) هم به عنوان بهترین بازیکن اروپا انتخاب شد. علاوه بر همه این‌ها او بهترین گلزن لیگ برتر هلند در تمام فصل‌هایی که برای آژاکس بازی می‌کرد (به استثنای فصل اول) شد و دوبار هم به عنوان برترین گلزن سری آ (۱۹۹۰-۱۹۸۹، ۱۹۹۲-۱۹۹۱) انتخاب شد.
دوران حرفه‌ای مارکو فان باستن به دلیل مصدومیت کوتاه شد اما دورانی بسیار پربار داشت. رکورد گلزنی وی برای تیم باشگاه و تیم ملی فوتبال کشورش باورنکردنی بود. وی در ۲۸۰ مسابقه در لیگ هلند و ایتالیا توانست ۲۱۸ گل به ثمر برساند و در ۵۸ بازی ملی تیمش نیز ۲۴ گل به ثمر رساند. وی در مجموع ۳۰۱ گل در ۴۲۸ مسابقه را به نام خود ثبت کرد.
ویژگی اصلی وی قدرت بازی‌اش با توپ بود که به او اجازه می‌داد در جاهای شلوغ موفق به گلزنی شود. در حقیقت او به قدری بزرگ و قدرتمند بود که به نظر می‌رسید مدافعان را به چالش‌های سخت می‌کشاند. فان‌باستن با وجود اندازه و قدرتش به شدت چابک و تکنیکی بود و می‌توانست گل‌های زیبایی با ضربات قیچی و برگردان بزند. فان‌باستن همچنین به دلیل شوت‌های رعدآسایش که به او اجازه گلزنی از مسافت دور را می‌داد نیز شناخته شده است.
فان‌باستن با زدن پنج گل از جمله یک هت‌تریک مقابل انگلیس و دروازه‌بان افسانه‌ای این تیم پیتر شیلتون در مرحله گروهی مسابقات قهرمانی اروپا توانست در سال ۱۹۸۸ فاتح این جام شود. وی همچنین هلند را به نیمه‌نهایی یورو ۹۲ رساند و در آن مرحله مقابل دانمارک شکست خوردند. فان‌باستن تنها در یک دوره مسابقات جام‌جهانی بازی کرد. تیم ملی فوتبال هلند در جام‌جهانی ۱۹۹۰ در مرحله یک‌هشتم مقابل آلمان غربی که در آن دوره قهرمان شد، شکست خورد.
فان‌باستن به دلیل مصدومیت جدی قوزک پا، به صورت ناگهانی از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. وی که از مصدومیت قوزک پا رنج می‌برد توانست خودش را برای فینال جام اروپا ۱۹۹۳ آماده کند اما روی یک خطای وحشیانه دوباره مصدوم شد. وی در دو سال بعد عمل‌های جراحی مختلفی را پشت سر گذاشت و در آگوست ۱۹۹۵ در سن ۳۰ سالگی خداحافظی خود را از دنیای فوتبال اعلام کرد. شاید دوران حرفه‌ای او کوتاه باشد اما بدون تردید دوران فوق‌العاده‌ای بود.
فان باستن پس از بازنشستگی اعلام کرد که هرگز مربیگری را امتحان نخواهد کرد اما در سال ۲۰۰۳ نظرش را تغییر داد و به جمع مربیان پیوست. وی هدایت تیم دوم آژاکس را بر عهده گرفت اما تابستان بعد هدایت تیم ملی به او سپرده شد. فان باستن به عنوان یک سرمربی خیلی زود خودش را به عنوان یک مربی با اصول سرسختانه تثبیت کرد. وی بازیکنانی مانند کلارنس سیدورف، پاتریک کلایورت، ادگار داویدز و روی ماکای را از تیم ملی کنار گذاشت و مارک فان بومل را نیمکت‌نشین کرد زیرا معتقد بود که دوران موفقیت این بازیکنان به سر رسیده است. او کارش را به عنوان سرمربی لاله‌های نارنجی عالی شروع کرد و این تیم بدون شکست رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۰۶ را پشت سر گذاشت اما در مرحله یک‌هشتم جام‌جهانی با نتیجه یک بر صفر مقابل پرتغال شکست خورد و از دور رقابت‌ها کنار رفت.
فان باستن به دلیل خط زدن رود فان نیستلروی از تیم ملی (که ۲۸ گل برای هلند به ثمر رسانده بود) پیش از این بازی و استفاده از دیرک کویت که در تمام مسابقات حتی یک گل هم نزد، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
فان باستن در سال ۲۰۰۶ کلارنس سیدورف را برای دیدار دوستانه مقابل انگلیس به تیم ملی بازگرداند و در سال ۲۰۰۷ به اختلاف طولاتی مدتش با فان نیستلروی که گفته بود هرگز برای تیم ملی زیر نظر فان باستن بازی نخواهد کرد، پایان داد.
اسطوره فوتبال هلند با فدراسیون فوتبال این کشور تا سال ۲۰۰۸ قرارداد داشت و این فدراسیون تمایل داشت قرارداد با وی را در مسیر رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی تمدید کند. فان باستن در ۲۲ فوریه ۲۰۰۸ قراردادی چهارساله با آژاکس امضا کرد تا از اول جولای کارش ر ا در این تیم شروع کند.
آخرین حضور او در تیم ملی به مسابقات یورو ۲۰۰۸ باز می‌گشت که هلند توانست با درخشش در مرحله اول شگفتی خلق کند. این تیم با نتیجه سه بر صفر در اولین دیدار خود، ایتالیا، قهرمان جهان را شکست داد و پس از آن با نتیجه چهار بر یک مقابل فرانسه، نایب قهرمان دنیا به برتری رسید و در آخرین بازی خود با نتیجه دو بر صفر رومانی را شکست داد. وی در مرحله یک‌چهارم نهایی تیمش را به مصاف روسیه، شاگردان گاس هیدینک فرستاد که روسیه موفق شد در وقت‌های اضافه به پیروزی برسد.
وی با وجود قرارداد چهار ساله‌اش با آژاکس در می ۲۰۰۹ پس از ناکامی باشگاه برای راهیابی به جام اروپا از سمت خود استعفا کرد. فان باستن پس از اینکه مدتی را به عنوان مفسر ورزشی در شبکه اسپورت وان هلند سپری کرد، به عنوان سرمربی هیرنوین در فوریه ۲۰۱۲ به مربیگری بازگشت. وی در فصل ۱۳-۲۰۱۳ این تیم را به رده هشتم در لیگ برتر هلند رساند و فصل بعد با این تیم پنجم شد.
باشگاه آلکمار در ۱۸ آوریل ۲۰۱۴ اعلام کرد که فان باستن جانشین آدووکات در شروع فصل ۱۵-۲۰۱۴ در این تیم خواهد شد اما به دلیل استرس و مشکلات روحی و جسمی که این کار تمام وقت برایش ایجاد کرده بود، از حضور در بازی‌های این تیم انصراف داد تا الکس پاستور، دستیارش جای وی را در تیم بگیرد. باشگاه آلکمار سوم سپتامبر استراحت دادن به فان‌باستن تا ۱۴ سپتامبر را تأیید کرد و در ۱۶ سپتامبر دو طرف توافق کردند که وی به عنوان دستیار تا سال ۲۰۱۶ در این باشگاه فعالیت کند.
فان‌باستن: من کسی هستم که انجام دادن کارها در سطح متوسط متنفرم. واقعا دوست دارم در اوج کناره‌گیری کنم.
مارکو فان‌باستن در آوریل ۱۹۸۲ اولین بازی خود را برای تیم آژاکس انجام داد و به جای یوهان کرویف به زمین رفت. وی در سال ۱۹۸۷ راهی میلان شد و در کسب افتخارات گوناگون به این تیم ایتالیایی کمک کرد. فان باستن که در میلان با هم‌وطنانش از جمله فرانک ریکارد و رود گولیت هم‌بازی بود، نتایج فوق‌العاده‌ای را برای این تیم رقم زد.
فان‌باستن خود را به عنوان پرافتخارترین بازیکن اروپا معرفی کرد. وی سه بار قهرمان لیگ برتر هلند، سه بار قهرمان جام حذفی این کشور و یک بار قهرمان جام یوفا در طول حضورش در آژاکس شد و سه قهرمانی در سری آ، سه قهرمانی در سوپرجام ایتالیا و دو قهرمانی متوالی در اروپا در سال‌های ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ به دست آورد.
مارکو فان باستن
هلند؛ ۱۹۸۲-۱۹۹۳
آژاکس آمستردام (۱۹۸۲-۱۹۸۷)
آث میلان (۱۹۸۷-۱۹۹۳)
فان‌باستن در این راه افتخارات فردی زیادی از جمله کفش طلا را به دلیل زدن ۳۷ گل در ۲۶ بازی لیگ در فصل ۱۹۸۶-۱۹۸۵ کسب کرد. وی سه بار (۱۹۸۸، ۱۹۸۹، ۱۹۹۲) برنده توپ طلا شد؛ دو بار به عنوان بهترین بازیکن فوتبال جهان (۱۹۸۸، ۱۹۹۲)، بهترین بازیکن سال فیفا (۱۹۹۲) و سه بار (۱۹۸۹، ۱۹۹۰ و ۱۹۹۲) هم به عنوان بهترین بازیکن اروپا انتخاب شد. علاوه بر همه این‌ها او بهترین گلزن لیگ برتر هلند در تمام فصل‌هایی که برای آژاکس بازی می‌کرد (به استثنای فصل اول) شد و دوبار هم به عنوان برترین گلزن سری آ (۱۹۹۰-۱۹۸۹، ۱۹۹۲-۱۹۹۱) انتخاب شد.
دوران حرفه‌ای مارکو فان باستن به دلیل مصدومیت کوتاه شد اما دورانی بسیار پربار داشت. رکورد گلزنی وی برای تیم باشگاه و تیم ملی فوتبال کشورش باورنکردنی بود. وی در ۲۸۰ مسابقه در لیگ هلند و ایتالیا توانست ۲۱۸ گل به ثمر برساند و در ۵۸ بازی ملی تیمش نیز ۲۴ گل به ثمر رساند. وی در مجموع ۳۰۱ گل در ۴۲۸ مسابقه را به نام خود ثبت کرد.
ویژگی اصلی وی قدرت بازی‌اش با توپ بود که به او اجازه می‌داد در جاهای شلوغ موفق به گلزنی شود. در حقیقت او به قدری بزرگ و قدرتمند بود که به نظر می‌رسید مدافعان را به چالش‌های سخت می‌کشاند. فان‌باستن با وجود اندازه و قدرتش به شدت چابک و تکنیکی بود و می‌توانست گل‌های زیبایی با ضربات قیچی و برگردان بزند. فان‌باستن همچنین به دلیل شوت‌های رعدآسایش که به او اجازه گلزنی از مسافت دور را می‌داد نیز شناخته شده است.
فان‌باستن با زدن پنج گل از جمله یک هت‌تریک مقابل انگلیس و دروازه‌بان افسانه‌ای این تیم پیتر شیلتون در مرحله گروهی مسابقات قهرمانی اروپا توانست در سال ۱۹۸۸ فاتح این جام شود. وی همچنین هلند را به نیمه‌نهایی یورو ۹۲ رساند و در آن مرحله مقابل دانمارک شکست خوردند. فان‌باستن تنها در یک دوره مسابقات جام‌جهانی بازی کرد. تیم ملی فوتبال هلند در جام‌جهانی ۱۹۹۰ در مرحله یک‌هشتم مقابل آلمان غربی که در آن دوره قهرمان شد، شکست خورد.
فان‌باستن به دلیل مصدومیت جدی قوزک پا، به صورت ناگهانی از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. وی که از مصدومیت قوزک پا رنج می‌برد توانست خودش را برای فینال جام اروپا ۱۹۹۳ آماده کند اما روی یک خطای وحشیانه دوباره مصدوم شد. وی در دو سال بعد عمل‌های جراحی مختلفی را پشت سر گذاشت و در آگوست ۱۹۹۵ در سن ۳۰ سالگی خداحافظی خود را از دنیای فوتبال اعلام کرد. شاید دوران حرفه‌ای او کوتاه باشد اما بدون تردید دوران فوق‌العاده‌ای بود.
فان باستن پس از بازنشستگی اعلام کرد که هرگز مربیگری را امتحان نخواهد کرد اما در سال ۲۰۰۳ نظرش را تغییر داد و به جمع مربیان پیوست. وی هدایت تیم دوم آژاکس را بر عهده گرفت اما تابستان بعد هدایت تیم ملی به او سپرده شد. فان باستن به عنوان یک سرمربی خیلی زود خودش را به عنوان یک مربی با اصول سرسختانه تثبیت کرد. وی بازیکنانی مانند کلارنس سیدورف، پاتریک کلایورت، ادگار داویدز و روی ماکای را از تیم ملی کنار گذاشت و مارک فان بومل را نیمکت‌نشین کرد زیرا معتقد بود که دوران موفقیت این بازیکنان به سر رسیده است. او کارش را به عنوان سرمربی لاله‌های نارنجی عالی شروع کرد و این تیم بدون شکست رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۰۶ را پشت سر گذاشت اما در مرحله یک‌هشتم جام‌جهانی با نتیجه یک بر صفر مقابل پرتغال شکست خورد و از دور رقابت‌ها کنار رفت.
فان باستن به دلیل خط زدن رود فان نیستلروی از تیم ملی (که ۲۸ گل برای هلند به ثمر رسانده بود) پیش از این بازی و استفاده از دیرک کویت که در تمام مسابقات حتی یک گل هم نزد، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
فان باستن در سال ۲۰۰۶ کلارنس سیدورف را برای دیدار دوستانه مقابل انگلیس به تیم ملی بازگرداند و در سال ۲۰۰۷ به اختلاف طولاتی مدتش با فان نیستلروی که گفته بود هرگز برای تیم ملی زیر نظر فان باستن بازی نخواهد کرد، پایان داد.
اسطوره فوتبال هلند با فدراسیون فوتبال این کشور تا سال ۲۰۰۸ قرارداد داشت و این فدراسیون تمایل داشت قرارداد با وی را در مسیر رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی تمدید کند. فان باستن در ۲۲ فوریه ۲۰۰۸ قراردادی چهارساله با آژاکس امضا کرد تا از اول جولای کارش ر ا در این تیم شروع کند.
آخرین حضور او در تیم ملی به مسابقات یورو ۲۰۰۸ باز می‌گشت که هلند توانست با درخشش در مرحله اول شگفتی خلق کند. این تیم با نتیجه سه بر صفر در اولین دیدار خود، ایتالیا، قهرمان جهان را شکست داد و پس از آن با نتیجه چهار بر یک مقابل فرانسه، نایب قهرمان دنیا به برتری رسید و در آخرین بازی خود با نتیجه دو بر صفر رومانی را شکست داد. وی در مرحله یک‌چهارم نهایی تیمش را به مصاف روسیه، شاگردان گاس هیدینک فرستاد که روسیه موفق شد در وقت‌های اضافه به پیروزی برسد.
وی با وجود قرارداد چهار ساله‌اش با آژاکس در می ۲۰۰۹ پس از ناکامی باشگاه برای راهیابی به جام اروپا از سمت خود استعفا کرد. فان باستن پس از اینکه مدتی را به عنوان مفسر ورزشی در شبکه اسپورت وان هلند سپری کرد، به عنوان سرمربی هیرنوین در فوریه ۲۰۱۲ به مربیگری بازگشت. وی در فصل ۱۳-۲۰۱۳ این تیم را به رده هشتم در لیگ برتر هلند رساند و فصل بعد با این تیم پنجم شد.
باشگاه آلکمار در ۱۸ آوریل ۲۰۱۴ اعلام کرد که فان باستن جانشین آدووکات در شروع فصل ۱۵-۲۰۱۴ در این تیم خواهد شد اما به دلیل استرس و مشکلات روحی و جسمی که این کار تمام وقت برایش ایجاد کرده بود، از حضور در بازی‌های این تیم انصراف داد تا الکس پاستور، دستیارش جای وی را در تیم بگیرد. باشگاه آلکمار سوم سپتامبر استراحت دادن به فان‌باستن تا ۱۴ سپتامبر را تأیید کرد و در ۱۶ سپتامبر دو طرف توافق کردند که وی به عنوان دستیار تا سال ۲۰۱۶ در این باشگاه فعالیت کند.
فان‌باستن: من کسی هستم که انجام دادن کارها در سطح متوسط متنفرم. واقعا دوست دارم در اوج کناره‌گیری کنم.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر