«آکادمی موسیقی» وطنی، نوروز در تلویزیون

روزنامه هفت صبح: سری نخست برنامه صدا، نوروز امسال روی آنتن شبکه سه می رود تا از میان 48 شرکت کننده نهایی 12 نفر انتخاب شوند. بعد از نوروز طی دو برنامه، بهترین صدا با آرای مردمی مشخص می شود. هفت صبح در گفتگو با تهیه کننده برنامه حال و هوا و کیفیت تولید آن را بررسی کرده است.

شهریور ماه بود که مجید زین العابدین مدیر شبکه سه خبر از تولید و پخش برنامه ای برای انتخاب بهترین صدا داد. این خبر خیلی زود در رسانه های مختلف منتشر شد و واکنش های متفاوتی به همراه داشت. آن زمان از این برنامه با عنوان آشنای «آکادمی موسیقی» نام برده می شد و همین شاخک ها را نسبت به کیفیت و چگونگی طراحی آن حساس تر می کرد. برنامه موسیقی صدا در سکوت خبری به سرانجام رسید و طبق کنداکتور ساعت 19 در ایام نوروز روی آنتن خواهد رفت. برای آگاهی از چند و چون برنامه صدا سراغ فرشید محمودی، تهیه کننده و کارگردان آن رفته ایم و از مختصات و نحوه تولیدش پرسیدیم.

ایده اولیه ساخت برنامه «صدا»

مدیر شبکه سه، دو طرح روی میزش داشت که محور اصلی آنها درگیر کردن مردم در فرآیند برنامه سازی است. آقای گزارشگر و برنامه صدا. ایده اول مجید زین العابدین طبعا چندان چالش برانگیز نبوداما دومی «ریسک» بیشتری می طلبید. در آغاز گفتگو با محمودی بحث اجرایی شدن طرح ساخت برنامه صدا را مطرح می کنیم. او به طرح کلی که شبکه ارائه کرده اشاره می کند و می گوید: «شبکه سه ایده کلی برنامه را پیشنهاد داد و از ما خواست که آن را اجرایی کنیم. در نهایت به این جمع بندی رسیدیم که در برنامه تیتراژهای شبکه سه بازخوانی شود. طبق صحبتی که داشتیم قرار شد 52 برنامه بسازیم که الان 12 قسمت آن را برای نوروز آماده کرده ایم.»

برنامه فقط مسابقه نیست

بعد از مطرح کردن ایده اولیه، سازندگان با مسئولان شبکه سه به این نتیجه می رسند که برنامه از حالت مسابقه صرف خارج شود و سر و شکلی آموزشی هم داشته باشد: «بنای ما از همان ابتدا این بود که برنامه فرمت موسیقایی داشته باشد و تنها مسابقه و بازخوانی تیتراژها نباشد؛ برای همین تصمیم گرفتیم یکسری گپ و گفت موسیقایی با اهالی فن هم در برنامه گنجانده شود.


برای همین علاوه بر مباحث مطرح شده در استودیو، آیتم هایی با حضور خواننده ها، آهنگسازها و شاعران ضبط کرده ایم که رسالتش انتقال تجربیات در حوزه های مختلف موسیقی مثل خوانندگی، آهنگسازی، شعر، نحوه ورود به این عرصه، مشکلات موجود و ... است. در واقع پایه اصلی برنامه مسابقه است و آیتم هایی هم در کنار آن تعبیه شده تا برنامه بار آموزشی داشته باشد.»

نحوه انتخاب شرکت کننده ها

برای دعوت از شرکت کننده ها ابتدا قرار بود فراخوانی در قالب های مختلف از جمله تیزر تلویزیونی پخش شود اما بعدا مدیران شبکه سه تصمیمی دیگر گرفتند. محمودی درباره چرایی آن توضیح می دهد: «تیزر و فراخوان برنامه آماده شد اما دوستان به این نتیجه رسیدند برای اینکه مردم با حال و هوای برنامه آماده شوند و بدانند ما در چه سطحی برلنامه اجرا می کنیمپ، از مرکز موسیقی صدا و سیما کمک بگیریم. به این شکل که سراغ افرادی رفتیم که در این سال ها نمونه کار یا شعری به این مرکز ارائه کرده بودند ولی شرایط همکاریشان فراهم نشده بود. بالطبع اینها کسانی اند که موسیقی و آواز را می شناسند اما فرصتی برای عرض اندام پیکر نکرده اند. از لیست موجود بیش از ۲۰۰ نفر توانستند به برنامه بیایند و تست دهند.»

۴۸ نفر اینگونه گزینش شدند

از میان ۲۰۰ نفری که در آزمون اولیه شرکت کردند در نهایت ۴۸ نفر برای ۱۲ برنامه انتخاب شدند: «ضبط اولیه برنامه در یک استودیو صدا در صادقیه انجام شد و آنجا تست صدا گرفتیم. کارشناساسن این مرحله هم حمید حامی خواننده، مهرداد نصرتی آهنگساز، بابک زرین آهنگساز و تنظیم کننده و حمید اکبرزاده کارشناس مرکز موسیقی سازمان صداو سیما بودند. این مرحله چهار روز طول کشید واز ۲۰۰ نفر ۴۸ نفر رأی الف گرفتند.»

آنطورکه محمودی می گوید هر کدام از شرکت کنندگان از میان ۱۵ تیتراژ پیشنهادی حق انتخاب و خواندن دو تیتراژ را داشته اند.

ساخت دکور در شهرک غزالی

بعد از اینکه ۴۸ نفر به مرحله بعدی رسیدند؛ سازندگان، مسابقه را در دکور اصلی واقع در شهرک غزالی، ضبط کردند. «ما برای اینکه برنامه چشمنواز باشد در شهرک غازالی دکوری بزرگ ساختیم و البته المان ها را از نشانه های سنتی ایرانی انتخاب کردیم.»

شرکت کنندگان چند روزی برای تمرین فرصت داشته اندو بعد از آن برنامه در دکور ضبط شده. به گفته تهیه کننده برنامه صدا، ضبط این مرحله ۱۰ روز زمان برده است: «در این مرحله موسیقی اورجینال را از خود خواننده ها گرفتیم و آنها که قدیمی تر بودندو دسترسی به آنها نداشتیم توسط آهنگسازها بازسازی شد. برای شرکت کننده ها موسیقی بدون کلام را پخش کردیم و آنها به طور زنده اجرا کردند.»

داوری توسط مردم

معمولا روال اینگونه برنامه های این است که چند داور در استودیو رأی می دهند و مردم هم نظرشان را پیامک می کنند و در نهایت با جمع نظرات، نفر برگزیده مشخص می شود. برنامه صدا اما متکی به آرای مردمی است: «در این مرحله مردمداور هستند. تا الان بنا بر این بوده برنامه که پخش می شود، مردم شماره هر بازخوان را به شماره ای که مجری (محمدس لیمی) اعلام می کند پیامک کنند. مخاطبان تا ساعت ۷ هر روز یعنی قبل از پخش برنامه وقت دارند رأی شان را به بازخوان مورد علاقه شان بدهندو بعد از آن سامانه بسته می شود.» قبل از هر اجرا کلیپی برای هر ۴۸ شرکت کننده ساخته شده که پخش می شود. در این کلیپ روند حضور هر شرکت کننده و نحوه تست صدای او در مرحله قبل پخش می شود.

تیتراتژهایی که خوانده می شوند

یکی از شروط اصلی مسابقه خواندن تیتراژ به طور کامل است. تیتراتژهایی هم که انتخاب شده انداینها هستند: آوای باران احسان خواجه امیری، ارمغان تاریکی محمد اصفهانی، وضعیت سفید علیرضا قربانی، وفا محمد اصفهانی، نابرده رنج احسان خواجه امیری، ماه عسل فزاد فرزین، پروانه مانی رهنما، خانه به دوش مجید اخشابی و ... به گفته کارگردان برنامه، ملاک انتخاب این تیتراژها پربیننده بودن آنها است.

آیتم های آموزشی

محمودی در ابتدای گفتگو اشاره کرد که قرار نبود برنامه صرفا حالت مسابقه داشته باشد، برای همین کلیپ هایی با حضور اهالی موسیقی ضبط کرده اند تا بار آموزش این برنامه ۵۰ دقیقه ای بالاتر برود: «در هر برنامه میهمانی ویژه داریم که درباره حوزه های مختلف صحبت می کند. بهرام دهقانیار، مانی رهنما، قاسم افشار، امیرحسین مدرس، مجید اخشایی و هومن جاوید که در ساخت تیتراژ تلویزیونی فعالیت داشته اند با مجری درباره تیتراژسازی و خوانندگی صحبت کرده اند.»

نفر برتر چگونه معرفی می شود؟

به گفته محمود فریدی، در هر برنامه یک نفر انتخاب می شود و در نهایت ۱۲ شرکت کننده می مانند. این ۱۲ نفر در سه برنامه چهار نفره دیگر شرکت می کنند و سه تیتراژ می خوانند. طبق برنامه ریزی فینال با حضور مردم و خانواده های شرکت کننده ها برگزار می شود و در نهایت یک نفر به عنوان خواننده برتر انتخاب خواهد شد.

جایزه نفر برتر چیست؟

تهیه کننده و کارگردان برنامه در پاسخ به اینکه جایزه نفر برتر چیست، اینگونه می گوید: «در کنار جوایز مختلف، نفر اول میکروفن طلایی می گیرد. ضمن اینکه مدیران شبکه قول داده اند که نفر اول تیتراژ یکی از مجموعه های تلویزیونی را بخواند.»

فرشید محمودی تاکید می کندکه مهمتر از جایزه و رقابت، شرایطی است که برای علاقمندان موسیقی فراهم می شود: «هدف برنامه سازان و مدیرانی که پشت برنامه بوده و از ما حمایت کرده اند، کمک به استعدادیابی و پربارتر شدن تیتراژهای تلویزیونی است. این برنامه جایی برای عرضه استعدادها است که امیدواریم بتوانیم به سهم خود در این زمینه کمکی کرده باشیم.»

برنامه ادامه دارد

این تهیه کننده درباره سرانجام موسیقی صدا اینگونه توضیح می دهد: «بعد از اینکه پکیج نوروزی بسته شد برای کیفیت ادامه آن تصمیم می گیریم. فکر می کنم از اواسط اردیبهشت ضبط سری دوم برنامه شروع شود و تابستان به شکل هفتگی روی آنتن برود. البته برنامه ابتدا هم قرار بود هفتگی پخش شود که از بهمن ماه به ما اعلام کردند که ۱۲ برنامه برای پخش در ایام نوروز آماده کنیم.»