اگر عاشق نشدهاید، این فیلم ها را نبینید!
اکران دوباره فیلمهای قدیمی بهانهای است برای خاطرهبازی با سکانسها و بازیها و لحظههایی که در یاد علاقهمندان سینما حک شده است. سال ۱۳۸۹ بود که پیشنهاد اکران فیلمهای قدیمی در سالنهای سینما مطرح شد.
«مادر» به کارگردانی علی حاتمی، «اجارهنشینها» و «هامون» ساخته داریوش مهرجویی و همین طور «شبهای روشن» به کارگردانی فرزاد موتمن فیلمهاییاند که در قالب این طرح به نمایش درآمدهاند. مروری بر اکران هر یک از این فیلمها و استقبالی که از آنها صورت گرفته میتواند روشن کند که چقدر خاطرهسازهای سالهای دور توان جذب مخاطب و رونقبخشی به سالن سینما را دارد.
شبهای روشن
نمیتوان به کارنامه فرزاد موتمن نگاه کرد و متوجه تفاوت جایگاه این فیلم با دیگر ساختههای این فیلمساز نشد. موتمن در «شبهای روشن» با سعید عقیقی همکاری کرد و داستانی از داستایفسکی را تبدیل به فیلم سینمایی کرد، فیلمی با بازی هانیه توسلی و مهدی احمدی که ۱۰ سال قبل اکران شد و مورد استقبال قرار گرفت و همچنان به گفته تقریبا تمامی دوستداران فیلمهای موتمن بهترین فیلم این فیلمساز محسوب میشود.
فرزاد موتمن در گفتوگویی جریان ساخت «شبهای روشن» را چنین روایت کرده بود: «ساخت فیلم «شبهای روشن» پیشنهاد سعید بود. درواقع قرار نبود «شبهای روشن» را بسازیم. سعید فیلمنامهای داشت که آن را خیلی دوست داشتم، به اسم «هفت شب». این فیلمنامه برای مسعود کیمیایی نوشته شده بود. کیمیایی آن را نساخت، اما ایدههایش را در فیلم «مرسدس» استفاده کرد. با وجود آنکه «مرسدس» ساخته شده بود، من علاقمند بودم «هفت شب» را بسازم زیرا نگاهم این بود که ایرادی ندارد دو فیلم نزدیک به هم از روی یک قصه ساخته شوند. تهیهکنندگان حاضر به سرمایه گذاری نشدند. شش هفت ماه فیلمنامه دست من بود و دفاتر مختلف میرفتیم که نتیجه آن استیصال و بلاتکلیفی بود. یک روز در حالی که خیلی عصبی بودم، به سعید گفتم قصهای به من بده که دو آدم داشته باشد.»
این کارگردان ادامه داد: «هدفم این بود که با این قصه بتوانیم راحتتر تهیهکننده را بیابیم. پس از چند روز سعید پیشنهاد «شبهای روشن» را مطرح کرد. در ابتدا مخالف بودم زیرا میگفتم تحمل سنگینی اسم داستایفسکی را روی شانههایم ندارم. سعید پیشنهاد خوبی داد و گفت به این کار همانند قصهای از داستایفسکی نگاه نکن. این طور به موضوع نگاه کن: مردی عاشق زنی میشود که آن زن عاشق کسی دیگر است. به او گفتم اگر این طور به من بگویی متوجه میشوم زیرا با یک مثلث عشقی روبرو هستم، اما اسم داستایفسکی جلوی من نیاور. به این ترتیب کار ما آغاز شد. هنوز هم «شبهای روشن» عشاقی دارد و ما سعی کردیم راه آن فیلم را ادامه دهیم.»
سعید عقیقی نیز نوشتن فیلمنامه این کار را نیز چنین روایت کرد: ««شبهای روشن» یک روایت خطی مدرن است؛ یک ورودی دارد: برخورد استاد با دختر، یک خروجی دارد: وارد شدن پسر جوان در شب آخر و رفتن دختر. آن تکه اولیه و آخریه فیلم در حکم مقدمه و موخره هستند و تاثیر در داستان ندارند. در اقتباس از داستان داستایفسکی، اول انطباق جغرافیایی، سپس تغییر شخصیت و در ادامه حذف فلاش بک رخ داد و نکته چهارمی که خیلی تاثیرگذار بود، رویکرد ادبی به این داستان بود. من احساس کردم دیالوگها درست است که به نظر خیلیها ممکن است لوس بیاید، اما باید شاعرانه باشد. من زمانی که شخصیت را استاد ادبیات در نظر گرفتم، به شکل مراعاتالنظیر این موارد را کنار هم گذاشتم: استاد ادبیات، ادبیات، کتاب، کتابفروشی و شعر. احساس کردم فضا درست شد و اینها به هم جواب میدهند. بنابراین اگر جهان «شبهای روشن» را نگاه کنید در این فضایی که به آن اشاره میکنم میگذرد.»
حالا اکران «شبهای روشن» که با استقبال خوب تماشاگران روبرو شده، نشانگر آن است که فرصتهای محدود اکران موجود در سینمای ایران همچنان فضایی برای نمایش فیلمهای خاطرهانگیز دارد. به خصوص که موتمن برای اکران مجدد این فیلم سینمایی رنگهای آن را اصلاح کرده و این خود مخاطبان و دوستداران را بیشتر کنجکاو میکند که به تماشای عاشقانهای بنشینند، عاشقانهای که با این شعاری با این مضمون اکران شده بود که اگر عاشق نشدهاید به تماشای فیلم ننشینید.
مادر
آثار زندهیاد علی حاتمی خاطرات نسلهای مختلف سینمادوستان را رقم زده است و طبیعی است که اکران فیلمهای این سینماگر در جریان اکران عمومی با استقبال مواجه شود. اکران فیلم «مادر» و استقبالی که از آن صورت گرفت نشان داد که همچنان فیلمهای زندهیاد حاتمی از محبوبیت بالایی در بین مخاطبان برخوردار است.
این فیلم همزمان با اجرای طرح اذان تا اذان در پردیس سینمایی ملت روی پرده رفت، آغاز نمایش فیلم همزمان با حضور محمدعلی کشاورز در پردیس ملت بود و در هفتههای بعد هم برنامهریزی شد تا برخی از بازیگران همراه تماشاگران به دیدن فیلم بنشینند.
اجرای طرح اذان تا اذان که از سال ۱۳۸۸ و به دلیل رونق بخشی به سینما در فرصت ماه مبارک رمضان آغاز شده بود در سال ۱۳۸۹ با ایده اکران فیلمهای قدیمی سروشکل دیگری به خود گرفت. در جریان اجرای این طرح گفته شده بود «دلشدگان» از دیگر ساختههای حاتمی نیز به نمایش درخواهد آمد، اما چنین نشد و فرصت به نمایش آن نرسید.
هامون
همچنان گروه طرفداران «هامون» به کارگردانی داریوش مهرجویی در حال افزایش است، با وجود زمانی که از ساخت فیلم گذشتههای دغدغههای مرد جوان آن روزها که حالا به شکلی دیگر درآمده است، باز هم فیلم حاتمی مورد توجه است و برخی از جوانانی که در زمان ساخت آن فیلم بیش از چهار پنج ساله نبودن، حالا در میان هواداران فیلم مهرجویی قرار گرفتهاند.
این فیلم در جریان نمایش در طرح اذان تا اذان در پردیس سینمایی ملت روی پرده رفته بود و یک سئانس به نمایش این فیلم مهرجویی اختصاص پیدا کرد. هارون یشایایی، تهیه کننده فیلم سینمایی «هامون» در آن مقطع درباره استقبال تماشاگران از اکران مجدد این فیلم گفت: «هامون سراسر عشق مهرجویی بود و شاید من به عنوان تهیهکننده نقشی کمتر داشتم. از اینکه میبینم مردم بعد از سالها با چه شور و شوقی به تماشای این فیلم میروند، واقعا خوشحال هستم.»
این فیلم در جریان اکران در پردیس سینمایی ملت به فروش ۱۳ میلیون تومانی دست پیدا کرد که با توجه به سئانسهایی که در اختیار داشت و روزهای نمایشش نشان از آن داشت که فیلم به استقبال بسیار خوبی مواجه شده است. یکی از نکات مهم در مورد «هامون» حضور خسرو شکیبایی در آن فیلم بود. تماشای دوباره بازی شکیبایی در فیلمی همانند «هامون» روی پرده سینما یکی از انگیزههای جدی تماشاگران این فیلم بود. فیلم مهرجویی بعد از دومین دور اکران در سال ۱۳۸۹، در سال جاری هم در پردیس سینمایی ملت به نمایش درآمد. اکران آن در سال جاری از ۲۷ تیرماه آغاز شد و تا پایان ماه مبارک رمضان ادامه داشت.
اجارهنشینها
«اجارهنشینها» را میتوان یکی از موفقترین کمدیهای سینمای ایران دانست. موفقیت مهرجویی در ساخت این فیلم موجب شده همچنان درباره آن بسیار صحبت شود و تمایل برای دیدن آن وجود داشته باشد. این فیلم هم در جریان طرح اذان تا اذان در پردیس سینمایی تماشا اکران شد استقبالی که از آن صورت گرفت واکنش مثبت عزتالله انتظامی بازیگر این فیلم را به همراه داشت.
انتظامی در آن مقطع در جریان گفتوگویی با ابراز خوشحالی از اکران مجدد دو فیلم «اجارهنشینها» و «هامون» اظهار کرد: «بسیار خوشحالم که این دو فیلم برای نسل امروز اکران شد تا بدانند سینمای ایران چه پشتوانههای محکمی داشته است. فیلم «اجاره نشینها» بیست و هفت سال و «هامون» بیست و چهارسال پیش اکران شد. در همان دوران حرفهای بسیاری درباره این فیلم زدهام و دوران خوشی را با این دو فیلم گذراندهام. داریوش مهرجویی فیلمهای زیادی ساخته است اما این دو فیلم و همچنین فیلم «گاو» از جمله آثار خوب این کارگردان و البته تاریخ سینمای ایران است که فکر میکنم با وجود گذر زمان هنوز حرف برای گفتن دارند.»
او ادامه داد: «اکران فیلمهای خاطره انگیز طرح خوبی است و هم به ما و هم به نسل جدید یادآوری می کند که سینمایی با پشتوانههای محکم داشتهایم. یادم هست فیلم «اجاره نشینها» در همان دوران با بلیت ۵ تومانی در مدت اکران رقمی نزدیک به ۵۰ میلیون تومان در گیشه فروخت. این آمار نشان میدهد که همه ایران سال ۱۳۶۵ این فیلم را دیدهاند و این همان سینمایی است که امروزه کمتر یافت می شود. یکی از ویژگیهای «اجارهنشینها» علاوه بر کارگردانی مهرجویی حضور بازیگران تئاتر بود که زیبایی و پختگی خاصی به کار بخشیده بود. نسل امروز آثار ارزشمند سینمای ایران را کمتر دیدهاند و اکران این دو فیلم فرصت مناسبی برای دیده شدن نمونههایی از این آثار است.»
انتظار میرفت «ناخدا خورشید» ساخته ناصر تقوایی در ادامه اکران این دو فیلم به نمایش درآید، اما چنین نشد تا همچنان دوستداران سینمای تقوایی در انتظار تماشای فیلمی از فیلمساز محبوبشان بمانند.
ارسال نظر