فیلم‌های ارزشی جشنواره فجر ۹۶

جشنواره فجر هم مانند همه جشنواره ها و جشن های سینمایی در سراسر دنیا، بیش از هرچیز قرار است به سیاست گذاری برای تولید آثار سینمایی بپردازد.

روزنامه خراسان: جشنواره فجر هم مانند همه جشنواره ها و جشن های سینمایی در سراسر دنیا، بیش از هرچیز قرار است به سیاست گذاری برای تولید آثار سینمایی بپردازد. با این حال در سال های اخیر، بسیار دیده شده که جشنواره از این هدف دور شده و حتی در برخی مواقع به ضد خود تبدیل شده است. اما به نظر می رسد این روند در جشنواره امسال اصلاح شده و این رویداد سینمایی به مسیر اصلی خودش برگشته است.

در حالی که در دو دوره گذشته، هر بار حدود پنج فیلم با موضوعات انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت اسلامی در بخش مسابقه سینمای ایران حضور داشتند ولی امسال، با وجودی که تعداد کل آثار، افزایشی نداشته، اما به روایت یک عضو هیئت انتخاب فیلم ها، در مجموع ۹فیلم با این موضوعات در جشنواره حضور دارند. با این حال هرچه در اخباری که از فیلم های امسال منتشر شده، جست وجو کردیم، تنها به هفت اثر رسیدیم. دو فیلم دیگر هم احتمالاً در میان آثاری هستند که سازندگان شان مراقب بوده اند خبری از فیلم منتشر نشود و حتی خلاصه داستان آن لو نرود.

به وقت شام / ابراهیم حاتمی کیا

قصه: داستان فیلم درباره پدر و پسری است که خلبان و کمک خلبان هواپیمایی ترابری هستند و کمک هایی انسان دوستانه را به سوریه منتقل می کنند، اما برای فرود، دچار مشکل شده و اسیر تروریست ها می شوند.

جایگاه کارگردان: وقتی از سینمای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت اسلامی حرف می زنیم، اولین نامی که به ذهن خطور می کند، ابراهیم حاتمی کیاست. او که از سال ۶۵ فیلم سازی را آغاز کرده، از همان ابتدا هم بیش از هرچیز در آثارش به دفاع مقدس پرداخته و با فیلم هایش، جوایز پرشماری را هم از جشنواره فجر دریافت کرده است.

درباره فیلم: «به وقت شام» جدیدترین فیلم حاتمی کیا، که انتظارمی رفت به جشنواره امسال برسد مرتبط با جنگ سوریه و گروه تروریستی داعش است. گفته می شود اکشن مهیج، برگ برنده فیلم است. توان ابراهیم حاتمی کیا را در کارگردانی صحنه های اکشن، پیشتر در «چ» و بیشتر از آن در سکانس پایانی «بادیگارد» دیده ایم و می توانیم به آن امیدوار باشیم. از طرفی بازیگران اصلی فیلم، بابک حمیدیان و هادی حجازی فر هستند که برای «چ» و «ماجرای نیمروز» حسابی تحسین منتقدان و مخاطبان را برانگیخته اند.

تنگه ابوغریب / بهرام توکلی

قصه: داستان فیلم به ماجرای روایت نشده در اواخر جنگ تحمیلی برمی گردد که رزمنده های گردان عمار، در تنگه ای به نام «ابوغریب»، در برابر دشمن ایستادگی کرده اند.

جایگاه کارگردان: اگرچه بهرام توکلی برای منتقدان با «پرسه در مه» شناخته شد، اما غالب مخاطبان سینما، او را بیشتر با «اینجا بدون من» و «آسمان زرد کم عمق» می شناسند که اکران های نسبتاً موفقی داشتند. او بعد از آثاری که بیشتر مایه های روان شناسی داشتند، حالا به سینمای دفاع مقدس وارد شده و با همکاری مؤسسه اوج، «تنگه ابوغریب» را ساخته است.

درباره فیلم: دو ستاره اصلی فیلم، جواد عزتی و امیر جدیدی هستند که اتفاقاً در سال های اخیر، حسابی درخشیده اند. حضور جدیدی که پیشتر تجربه ژانر دفاع مقدس هم نداشته، از جذابیت های فیلم است. حمیدرضا آذرنگ هم دیگر بازیگر اصلی فیلم است. گفته می شود بهرام توکلی بیش از هرچیز تمرکزش را روی صحنه های جنگی گذاشته و «تنگه ابوغریب» از این جهت، تجربه ای موفق بوده است.

سرو زیر آب / محمدعلی باشه آهنگر

قصه: از نام اثر، مشخص است که فیلم به نحوی، به غواصان شهید دفاع مقدس مربوط است؛ اما احتمالاً نه 175 شهید معروف غواص. طبق گفته های کارگردان، «سرو زیر آب» به اتفاقاتی می پردازد که در معراج شهدا و نبرد لوله اهواز افتاده است. فیلم بیش از هرچیز دغدغه شهدای گمنام را دارد.

جایگاه کارگردان: باشه آهنگر سال هاست که دغدغه های دفاع مقدسی دارد و در این وادی، فیلم می سازد. او آخرین بار شش سال پیش «ملکه» را ساخت که با وجود کسب چندین جوایز فراوان در جشن منتقدان، جشنواره مقاومت و جشن خانه سینما، در اکران با نظرهای متفاوتی روبه رو شد؛ نظرهایی که بیشتر ناظر به محتوای اثر بود تا فرم فیلم. به هر حال محمدعلی باشه آهنگر از فیلم سازان مهم دفاع مقدس است و با «بیداری رویاها» و «فرزند خاک» جایگاه مهمی در این عرصه دارد.

درباره فیلم: سیاهه بازیگران «سرو زیر آب» بلند است، فهرستی شامل بابک حمیدیان، مسعود رایگان، رضا بهبودی، مینا ساداتی، همایون ارشادی، مهتاب نصیرپور، هومن برق نورد و چند نام دیگر. عوامل، فیلم را از بهترین آثار باشه آهنگر خوانده اند و می توان به موفقیت «سرو زیر آب» در جشنواره امید داشت.

امپراتور جهنم / پرویز شیخ طادی

قصه : خلاصه داستانی از فیلم منتشر نشده ولی ظاهراً «امپراتور جهنم» درباره ارتباط سِری وهابیت و رژیم صهیونیستی است. فیلم همچنین به موضوع چگونگی شکل گیری داعش هم می پردازد.

جایگاه کارگردان: پرویز شیخ طادی تا اوایل دهه 80، بیشتر به عنوان طراح صحنه و لباس شناخته می شد و در بسیاری از آثار ابراهیم حاتمی کیا مانند «از کرخه تا راین»، «بوی پیراهن یوسف» و «آژانس شیشه ای» هم همین سمت را داشت. ولی از سال 78 کارگردانی را به طور جدی آغاز کرد و در این سال ها، غیر از «دایناسور» به دغدغه هایی پرداخته که موضوع همین گزارش است. با این حال «روزهای زندگی» تنها اثر موفق اوست که با تحسین منتقدان مواجه شد و جوایز جشنواره فجر را هم درو کرد؛ اگرچه در اکران ناکام ماند.

درباره فیلم: علی نصیریان بعد از تجربه نسبتاً ناموفق «شکارچی شنبه» یک بار دیگر با پرویز شیخ طادی همکاری کرده و این بار نقش یک روحانی وهابی را برعهده گرفته است. فرخ نعمتی، علیرام نورایی، سعید راد و صبا کمالی دیگر بازیگران فیلم هستند. فیلم سال گذشته هم به جشنواره ارائه شده بود ولی آن طور که دبیر جشنواره توضیح داده، چون کامل نبوده، به این رویداد سینمایی راه نیافته بود.

بانو قدس ایران / مصطفی رزاق کریمی

قصه: درباره «بانو قدس ایران» پیشتر و در زمان جشنواره سینماحقیقت نوشته ایم، مستندی با موضوع زندگی همسر امام خمینی (ره) که به زندگی ایشان، پیش از انقلاب اسلامی و همراهی ایشان با مبارزات امام (ره) می پردازد.

جایگاه کارگردان: مصطفی رزاق کریمی برای علاقه مندان سینمای مستند، نیازی به معرفی ندارد. او در سال های قبل، با دغدغه هایی مشابه، مستندهای مهمی مانند «خاطراتی برای تمام فصول» را برای جانبازان شیمیایی دفاع مقدس کارگردانی کرده بود و جوایز پرشماری را هم در کارنامه داشت.

درباره فیلم: «بانو قدس ایران» در جشنواره سینماحقیقت، مهم ترین ویترین سینمای مستند ایران، رونمایی پرحاشیه ای داشت و البته بسیار هم پرمخاطب شد؛ تا جایی که مخاطبان در چند سئانس اکران فیلم، سالن را مملو از جمعیت کردند. به نظر می رسد «بانو قدس ایران» در جشنواره فیلم فجر هم موفقیتش را تکرار کند؛ به هر حال مصطفی رزاق کریمی، به قول خودش اولین مستندسازی است که به بیت امام (ره) راه یافته و با همکاری دفتر حفظ و نشر آثار امام (ره)، زندگی همسر ایشان را روایت کرده است.

زنانی با گوشواره های باروتی / رضا فرهمند

قصه: «زنانی با گوشواره های باروتی» درباره یک روزنامه نگار زن عراقی به نام «نورا» است که در جریان جنگ، با زنان و کودکان آواره داعشی آشنا می شود و همراه آن ها به اردوگاه خانواده های داعشی می رود.

جایگاه کارگردان: مستندسازی که این فیلم مستند 60 دقیقه ای را ساخته، پیشتر مستندهایی تحسین شده مانند «لطفاً بوق بزنید» را درباره بحران آوارگان مسلمان روهینگیا در میانمار ساخته و این بار هم یک راوی پیدا کرده و با او، به دل ماجرا زده است.

درباره فیلم: برگ برنده اثر، گفت وگوهای این روزنامه نگار است که در این مستند نمایش داده می شود؛ گفت وگوهایی با زنان مبارز علیه داعش و حتی زنان داعشی. ساخت مستند دو ماه طول کشیده و حتی در جریان تصویربرداری، چند نفر از عوامل مجروح شدند و یک فیلم بردار عراقی فیلم، کشته شد. «زنانی با گوشواره های باروتی» همین یکی دو هفته پیش، در جشنواره سینماحقیقت حسابی درخشیده، جوایز را درو کرده و اکران های شلوغی هم داشته است.

بمب / پیمان معادی

قصه: از «بمب» پیمان معادی اطلاعات بسیار کمی در دسترس است، فقط می دانیم قصه در زمان موشک باران تهران در سال 66 می گذرد. سازندگان دقت زیادی به خرج داده اند تا چیزی از قصه لو نرود.

جایگاه کارگردان: پیمان معادی با «برف روی کاج ها» شناخته می شود که البته نسبتی با انقلاب و دفاع مقدس ندارد. با این حال او این بار به سراغ سوژه ای مرتبط با جنگ تحمیلی رفته و آن را از زاویه ای متفاوت و بدون حضور در مناطق جنگی، روایت می کند.

درباره فیلم: «بمب» قطعاً از مدعیان اصلی سیمرغ های جشنواره است و با ستاره هایی مانند لیلا حاتمی، حبیب رضایی و سیامک انصاری پا به رقابت گذاشته است.