فیلم «خانه کاغذی»؛ عشق با طعم روزنامه‌نگاری

هفته نامه همشهری جوان - احمد رنجبر: حرفه خبرنگاری همیشه جای ثابتی در فیلم ها داشته؛ از «تک خال در حفره»ی «بیلی وایلدر» تا «اسپات لایت» ساخته «توماس مک کارتی» که سال ۲۰۱۵ ساخته شد و جایزه بهترین فیلم آکادمی اسکار را به دست آورد. در سینمای خودمان‌ها کم و بیش می توان رد رسانه و خبرنگار را در فیلم ها و سریال ها دید. گاهی فقط از آن ها نامی برده می شود، گاهی در حاشیه داستان هستند و در مواردی درام بر پایه ان ها شکل گرفته است. «خانه کاغذی» بعد از «یک روز بخصوص» دومین فیلم اکران امسال است که سوژه اش را از خبرنگارها وام گرفته. مناسبت مطلبی که پیش رو دارید، خانه کاغذی مهدی صباغ زاده است که به تازگی روی پرده رفته. این فیلم را خسرو نقیبی به همراه علی مسعودی نیا نوشته اند که خودشان روزنامه نگارند و چم و خم این حرفه را خوب می شناسند.

علی که همکار خودمان است و خسرو هم با وجود این که به طور حرفه ای سراغ فیلمنامه نویسی رفته، روزنامه نگاری را کنار نگذاشته است. تینا پاکروان، تهیه کننده و بازیگر فیلم، سومین نفر از عوامل خانه کاغذی است که سابقه روزنامه نگاری داشته. تاثیر این سه نفر در باورپذیری فضای کلی فیلم مشهود است ما فیلم ایرادهایی هم دارد که در گفت و گو با پاکروان و نقیبی به آن ها پرداخته ایم. در بخشی از مطلب عیار پنج فیلم را که درام آن ها براساس فعالیت خبرنگاری بنا نهاده شده است، محک زده ایم.

عشق با طعم روزنامه نگاری

حرفه اصلی خسرو نقیبی روزنامه نگاری است اما تا پیش از «خانه کاغذی» فیلمنامه ای که صد در صد به این حرفه بپردازد، ننوشته بود. این سابقه انتظارمان را برای دیدن فیلمی که انعکاس کامل و واقعی از عالم روزنامه نگاری باشد، بالا می برد. در قیاس با فیلم هایی که درامشان براساس حرفه روزنامه نگاری شکل گرفته، خانه کاغذی چندگام جلوتر است اما باز هم شاهد نقطه ضعف هایی هستیم. نقیبی در این باره توضیح داده و به سوال های دیگری درباره فیلم پاسخ داده است. در کارنامه او فیلمنامه های «چه کسی امیر را کشت؟»، «طهران، تهران»، «عین، شن، قاف»، «یه تیکه زمین» و «سال های ابری» دیده می شود.

بعد از چند فیلمنامه ای که نوشتید، این بار در خانه کاغذی به طور پررنگ به «روزنامه نگاریم پرداخته اید که درواقع حرفه اصلی تان است. طرح خودتان بود یا از طرف مهدی صباغ زاده دعوت به همکاری شدید؟

از طرف مهدی داوری و علی باذل که در «پل چوبی» با هم همکاری داشتیم، ماجرای خانه کاغذی مطرح شد. مهدی صباغ زاده فیلمنامه ای داشت و آقای داوری گفته بود خسرو نقیبی می تواند این قصه را به سرانجام برساند.

یعنی فیلمنامه مهدی صباغ زاده آماده بود؟

بله، چند بار با آقای حسین قلی زاده نوشته بودند ولی به نتیجه دلخواه نرسیده بودند، چون یک طرف قصه مسئله روزنامه نگاری و طرف دیگر عشق مطرح است و آقای داوری می دانست من قبلا در این زمینه کار کرده ام، به آقای صباغ زاده پیشنهاد داده بودند. ما صحبت کردیم و متن قبلی که یک فیلمنامه صد صفحه ای بود، خواندم. تم فیلمنامه، داستان پدر و دختر روزنامه نگاری بود که به خاطر هم تن به ازدواج نمی دهند. ماجرای عشقی قدیمی وجود نداشت بلکه همسایه ای بود که باعث می شود این روزنامه نگار قدیمی دل به زندگی ببندد و از آن طرف، دختر ماجراهای دیگری داشت و رابطه اش با سردبیران این قدر پررنگ نبود. من با علی مسعودی نیا صحبت کردم و کار شروع شد.

علی مسعودی نیا پیشنهاد شما بود؟

بله، روزهای شلوغ روزنامه سینما بود، با علی صحبت کردم و داستان را به دو عاشقانه جوان و پیر تقسیم کردیم. عشق قدیمی و رازهایی که سر باز می کنند، تم مورد علاقه من است و این بار هم روی آن کار کردیم. زحمت نگارش خلاصه سکانس و فیلمنامه برعهده علی بود. علی نسخه اولیه را نوشت و براساس شناخت و سلیقه و انتظاری که آقای صباغ زاده از سناریو داشت، آن را بازنویسی کردم و تحویلشان دادم. بعد هم که آقای داروی کنار رفت و تینا پاکروان که ابتدا مجری طرح بود، به عنوان تهیه کننده، کار را تحویل گرفت.

مهدی صباغ زاده

دلبستگی مهدی صباغ زاده به فیلم «خانه خلوت» در فیلمنامه خانه کاغذی هم مشهود بود یا در اجرا این قدر پررنگ شد؟

آقای صباغ زاده چند بار خیز برداشته بود برای این که فیلمی در ادامه یا شبیه خانه خلوت بسازد که مهم ترین آن «صبحانه ای برای دو نفر» است. قصه خانه کاغذی را که خواندم؛ پیشنهاد دادم ادامه خانه خلوت باشد. در شروع قصه، صحبت درباره یک نویسنده بودکه او را می شناختیم و فکر کردم چرا امیرعلی شعله نباشد که مرده است و در این سال ها که ننوشته، چه اتفاقی برای او رخ داده و حالا شاگرد او در شرایط مشابه ۲۰ سال بعد چه سرنوشتی دارد و این طور فیلم ادامه خانه خلوت شد.

اسم فیلم هم به این مفهوم دامن زده. از اول همین بود؟

نه، اسمی که آقای صباغ زاده انتخاب کرده بود «فصل سرد» نام داشت؛ علی مسعودی نیاز خانه کاغذی را پیشنهاد داد.

کاری که امیرعلی توی خانه کاغذی انجام می دهد، با دغدغه ها و شرایط امروز رسانه چندان همخوان نیست. یک روزنامه قدرت و تاثیرگذاری سابق را ندارد و از آن سو برای نویسنده های ممنوع الکار امکان های تازه در فضای تلگرام و امثال آن پیش آمده. داستان را نمادین گرفته بودید؟ زمان روایت قصه را عقب برده اید؟

فیلمنامه دو سال قبل نوشته شده و در این مدت ماجرای تلگرام و فضای مجازی خیلی فرق کرده. این قدر سرعت بالاست که هرچه هم سریع باشی، جا می مانی. از آن سو آدمی در حد و قواره امیرعلی برای من در اندازه علی مسعود بهنود است. تو فکر کن بهنود الان مقاله های افشاگرانه درباره چهره های سیاسی دهه ۶۰ در یک روزنامه بنویسد. به هر حال سر و صدا خواهد کرد و فضای مجازی را تحت تاثیر قرار می دهد. کما اینکه وقتی مطالب این پدر و دختر چاپ می شود در شبکه های خارجی بازتاب دارد. ما سال هاست نویسنده ای در قد و قواره امیرعلی ابراهیمی نداریم وگرنه هنوز وقتی یک نویسنده معتبر درباره یک مسئله مهم می نویسد، اتفاق پرسر و صدایی رقم می خورد و فضای مجازی را پر می کند. ما سعی کردیم اتفاقات تا حد امکان براساس آنچه در جامعه رخ می دهد، باشند.

شاید علت منتقل نشدن این مفهوم مهم، مدل اجرا و بازی اغراق آمیز پرویز پرستویی باشد.

امیرعلی خانه کاغذی یک روزنامه نگار حرفه ای و آرمان خواه دهه 60 است با همه شکل و شمایلی که از این نسل می شناسیم. دو سال پیش که تجربه کار با فریدون جیرانی به عنوان سردبیر را به دست آوردم، این حساسیت ها را دیدم. مدل روزنامه نگاری فریدون جیرانی هیچ ربطی به مدل روزنامه نگاری نسل ما ندارد؛ همچنان همه حساسیت ها سرجایش است و نکاتی برایش اهمیت دارد که برای خیلی از بچه های نسل جدید مهم نیست. به عنوان سند مکتوب به آن نگاه می کند نه این که فقط تعدادی مطلب چاپ شود. این نسل، نسل کمال گراتری هستند و سعی این بوده این مفهوم در بازی آقای پرستویی و کاراکتری که طراحی شده، منتقل شود. به نظرم این معنا در بازی ایشان هست و من اغراق نمی بینم. به نظرم بازی پرویز پرستویی اجرای درستی است از چیزی که نوشته شده بود.

شما در فیلمنامه هایی که نوشته اید دنیایی می سازید که الزاما با عالم واقعی انطباق ندارد. می گویید شخصیتی که من خلق کردم این مدلی است. اگر این را بپذیریم می توانیم همراه شویم در غیر این صورت، مجبوریم روی همان حرف که در سوال قبل مطرح شد، بمانیم و بگوییم رفتار کاراکتر امیرعلی و بازی پرستویی توأم با اغراق است.

خوشبختانه علی مسعودی نیا در این زمینه با من هم سلیقه است و باعث شد نتیجه دلخواه در خانه کاغذی به دست بیاید. ایده شخصی من این است که سینما، سینماست و جهان واقعی، جهان واقعی و اصولا این رئالیسم اجتماعی را که سینما باید آینه اجتماع باشد، نمی پسندم. بله، من دوست دارم جهانی خلق شود که در آن آدم ها شبیه آدم های کوچه و بازار حرف نزنند و دیالوگ های خودشان را داشته باشند؛ دیالوگ هایی که در ذهن مخاطب بماند؛ دیالوگ هایی نه این قدر اغراق شده شبیه کاری که سعید نعمت الله می کند بلکه با کلماتی که ارزش دیالوگ دارند، حرف بزنند و حرف ها صرفا ساده و روتین نباشد. من سعی می کنم این جهان را بسازم.

کارگردان هم به دنیای ساخته شده فیلمنامه مقید است. با صباغ زاده شرط و شروطی داشتید؟

شانس خیلی بزرگ من این بوده که مهدی صباغ زاده وفادار به فیلمنامه است. خواسته هایش را قبل از ساخت می گوید و متن نهایی را جلوی دوربین می برد. چیزی که ساخته شده نهایتا 10 درصد با متن نوشته شده فرق دارد و این اتفاق خوبی است. نتیجه نهایی را که روی پرده است، خیلی دوست دارم، چون تفاوتی با چیزی که نوشته شده، ندارد.

اگر بخواهید به عنوان خسرو نقیبی منتقد، خانه کاغذی را نقد کنید، چه ایرادی از آن می گیرید؟

کلا کار سختی است. من اصولا به تئوری فیلم خوب و فیلم بد معتقدم. فیلم خوب یعنی فیلمی که من را با خود همراه کند و قصه ای تعریف کند که حواسم به چیزهای دیگر نباشد. در این مقیاس خانه کاغذی فیلم خوبی است. شتاب زدگی هایی در اجرا و نگارش متن هست اما نتیجه مطلوب است.

لطفا حرفتان را رک بزنید!

سوسن سیرجانی: سارا ابراهیمی روزنامه نگاری از نسل جدید است که با پیشینه پدر روزنامه نگارش کنار نیامده است و راه خودش را می رود؛ این خلاصه ای از نقش تینا پاکروان در فیلم «خانه کاغذی» است. پاکروان که خود در ابتدای فعالیتش روزنامه نگاری در حوزه سینما را تجربه کرده، پس از سال ها فعالیت در عرصه سینما، از برنامه ریزی، دستیاری کارگردان تا بازیگری و کارگردانی، فرصتی برایش پیش آمد تا در تازه ترین کاری که تهیه کنندگی اش را انجام داده به عنوان بازیگر هم حاضر بشود و نقش یک خبرنگار را بازی کند. اکران خانه کاغذی بهانه ای شد تا سراغش برویم و درباره متن و حاشیه فیلم با او گپ بزنیم.

خانه کاغذی سعی می کند به زندگی روزنامه نگاران بپردازد. خود شما در گذشته تجربه کار در این حوزه را داشته اید. انتخاب این سوژه از پیشینه کاری شما سرچشمه می گیرد یا کار درباره روزنامه نگاران برحسب اتفاق برایتان پیش آمد؟

زمانی که فیلمنامه خانه کاغذی را خواندم، بسیار خوشم آمد، چون دیدم حرفی را بدون هیچ ترس و و اهمه ای سرراست بیان می کند. پیشینه روزنامه نگاری من بسیار در این کار مهم بود چون به راحتی با کاراکترها همذات پنداری می کردم. از طرفی در آن دورانی که روزگار تلخی برای روزنامه نگاران این مملکت پیش آمده بود، من در سن جوانی بودم و در این حوزه کار می کردم، البته بیشتر در زمینه روزنامه نگاری سینمایی فعالیت داشتم اما روزنامه نگاران سیاسی را می دیدم که چه شرایطی برایشان رقم می خورد.

مدت هاست خودتان به عنوان کارگردان فعالیت دارید. چرا با علاقه ای که به این سوژه دارید خودتان آن را نساختید؟ مهدی صباغ زاده سال ها از سینما فاصله داشته، فکر نمی کنید ممکن بود شما در مقام کارگردان نتیجه کار را متفاوت تر رقم بزنید؟

اتفاقا مهدی صباغ زاده در سال 1370 با فیلم «خانه خلوت» به زندگی روزنامه نگاران پرداخته بودند و خانه کاغذی اولین تجربه ایشان در این زمینه نبود. از طرفی خانه خلوت یکی از محبوب ترین فیلم های من و همچنین جزء بهترین کارهای مهدی صباغ زاده است که بخشی از تاریخ سینمای ایران را تشکیل می دهد.

براساس علاقه به سوژه، خودتان پیشنهاد تهیه کنندگی این کار را به مهدی صباغ زاده دادید یا او شما را برای این کار انتخاب کرد؟

آقای صباغ زاده برای تهیه این فیلم سراغ من آمدند. او می خواست فیلمی در ادامه خانه خلوت بسازد که امروزی تر باشد و ماجراهای روزنامه نگاران ایران را در دهه ای دیگر نشان دهد. ابتدا یک طرح اولیه وجود داشت که من آن را دوست نداشتم اما بعد از این که توسط خسرو نقیبی و علی مسعودی نیا بازنویسی شد، بسیار نتیجه دوست داشتنی داشت که فکر کردم باید حتما ساخته شود. من احساس کردم باید برای ماندگاری این فیلم و حرف هایش وارد عمل شوم تا آن حرف هایی که می خواهیم، زده شود.

مهدی صباغ زاده سال هاست فیلم خوبی نساخته است و از آخرین فیلم خوبش سال ها می گذرد، چه شد که تصمیم گرفتید با او کار کنید؟

مهدی صباغ زاده در سینما به اصطلاح حق آب و گل دارد؛ فیلم هایی که ساخته آثاری مهم برای سینما بوده اند. این که کمتر فیلم هایش شبیه آن چیزی است که انتظار داشته، شاید باعث شده میان کارهایش فاصله ای بیفتد اما به نظر من باید خود صباغ زاده خانه کاغذی را می ساخت چون همان طور که گفتم این فیلم ادامه زندگی جلال الدین شعله در خانه خلوت است.

موضوع فیلم خیلی عامه پسند نیست و حتی مردم عادی که به زندگی روزنامه نگاری نزدیک نباشند، بخش هایی از فیلم برایشان قابل تعریف نیست.

با بخش اول صحبت شما مخالف هستم، چون به نظرم هر فیلم برشی از زندگی یک شخصیت را نشان می دهد که در آن ممکن است شغل آن کاراکتر هم دخیل باشد. درست است که مردم عادی ممکن است متوجه حرف های یک دکتر درباره یک بیماری خاص نشوند و این به همان اندازه غریب است که ببینید یک روزنامه نگار برای افشای فساد مالی و اختلاس ها دارد تلاش می کند اما در جامعه امروز ما همه اطلاعات و اخبار توسط ماهواره ها و شبکه های اجتماعی به سرعت به دست مردم می رسد و همه به یک اندازه در اتفاقات شریک هستند.

دیگر روزنامه نگاری مانند گذشته نیست که بگوییم فقط چند روزنامه محدود وجود دارد و بعضی ها که اصلا اهل روزنامه نیستند، از اخبار اطلاعی ندارند و پیگیر مسائل روز نیستند. این که شخصیت امیرعلی ابراهیمی می خواهد راجع به اختلاس صحبت کند، چیزی است که شما هر روز دارید در سطح این مملکت می شنوید و به طبقه و قشر هم ربطی ندارد. از طرفی مسائل زندگی روزنامه نگاری بخشی از این فیلم است که تنیده شده با یکسری روابط عاطفی پدر و دختری که به نظرم خیلی متفاوت تر از فیلم های دیگر به آن پرداخته شده است و این می تواند بخش تخصصی فیلم را تلطیف کند و آن را به سمی ببرد که برای بیننده عام قابل فهم باشد.

چقدر به بازگشت سرمایه فیلم امیدوار هستید؟ اصلا این موضوع برایتان اولویت داشت؟

من هیچ وقت نگاه صرف به گیشه نداشته و ندارم بنابراین فیلم می سازم که حرفی برای گفتن داشته باشم.

خودتان در صحبت هایتان به نقش موثر رسانه های آنلاین و شبکه های اجتماعی اشاره کردید، این که رسانه های مکتوب کمی عقب تر از این ها در حرکت هستند هم موضوعی است انکارناپذیر. فکر نمی کنید عرض اندام و افشاگری یک نویسنده قدیمی در یک رسانه مکتوب کمی تاریخ انقضایش گذشته و شبیه روال روز جامعه نیست؟ حتی در فیلم به سبک فضاسازی های فیلم های قدیمی، ما سکانس هایی را در چاپخانه می بینیم که یک فرمول بسیار قدیمی است.

رسانه های مکتوب نه در ایران بلکه در تمام دنیا هنوز پابرجاست و به فعالیتش ادامه می دهد. حتی به نظر من رسانه های مجازی هم خیلی از اخبار، اطلاعات و متریال خبری خود را از روزنامه ها می گیرند. اما کسی که از نسل قبلی فعال در حوزه روزنامه نگاری باشد و بیاید حرف هایش را در رسانه های آن لاین یا مجازی منتشر کند، به نظر من دور از ذهن است، مگر این که قراردادهایی با خبرگزاری ها داشته باشد و بلد باشد. اما ما با امیرعلی طرف هستیم، کسی که سال هاست از این فضاها دور است و به خاطر نوع برخوردی که با او شده، قلمش را به زمین گذاشته.

در فیلم از همان ابتدا فضای موجود در جامعه را ترسیم می کنیم و می بینیم سارا از صبح که بیدار می شود در فضای مجازی می گردد و راحت با دنیای مجازی ارتباط برقرار کره اما نسل قبل از او نتوانسته اند با فضای مجازی ارتباط داشته باشند. میرعلی مانند خود آقای صباغ زاده هنوز به روال گذشته پایبند است. اما در فیلم می بینیم که برای انتشار بیشتر مسئله، پای ماهواره ها و شبکه های مجازی به میان می اید و این تفاوت میان دو نسل روزنامه نگار را هرچه بیشتر نشان می دهد. وقتی هنوز روزنامه ها کار می کنند و چاپ می شوند، فکر نمی کنم فضای فیلم قدیمی و از مد افتاده باشد.

یکی از نقدهایی که به فیلمنامه وارد است، نوع رابطه امیرعلی با دخترش است. گاهی آن قدر عمق رابطه آن ها زیاد می شود که در کوچک ترین مسائل همدیگر را درک می کنند و گاهی آن قدر از هم فاصله می گیرند که انگار اصلا همدیگر را نمی شناسند. مثل زمان خواستگاری طاها از سارا. خودتان هنگام خواندن فیلمنامه با این تناقضات کنار آمدید؟

این موضوع اشکال فیلمنامه نیست و قطعا اگر بخواهیم به صورت روان شناسانه آن را بررسی کنیم درست ترین تحلیل از روابط پدر و دختری است. تقابل دو نسل و دو تفکر را نشان می دهد و می خواهد بگوید چون آن دو در یک خانه زندگی کرده اند، دلیل بر این نیست که همدیگر را به صورت مطلق قبول داشته باشند. چون اگر قرار باشد ما شبیه پدرانمان فکر کنیم پس پیشرفت کی شکل بگیرد؟ حتی به نظر من پدران و مادران سرزمین ما همیشه فکر می کنند بهتر از فرزندان خود می فهمند و حتی سهراب کشی می کنند تا ثابت کنند فقط فکر درست متعلق به آن هاست اما این کاملا غلط است. جاهایی هم ما اشتباه می کنیم اما نمی خواهیم بپذیریم. فیلمنامه نویس سعی کرده این ها را درست دربیاورد.

در خبرها آمده بود که در ابتدا قرار بوده بازیگر دیگری نقش سارا را بازی کند. چه شد که تصمیم گرفتید خودتان آن را بازی کنید؟

من در ابتدا اصلا نقش سارا را نپذیرفتم. اما پرویز پرستویی به من گفت تو روزنامه نگار بودی، مدیریت کار برعهده توست، تجربه بازیگری داشتی و اصلا نمی خواهد سارا را بازی کنی و بهتر است خودت باشی و همان را جلوی دوربین بیاوری. اما باز هم به دلیل این که تهیه کننده کار بودم مقاومت کردم و با خیلی از بازیگران دیگر صحبت کردم و حتی تست گریم هم گرفتیم اما آقای صباغ زاده قبول نکردند و در نهایت تصمیم بر این شد که خودم این نقش را بازی کنم.

کنار گیری قاضیانی

قرار بود در این فیلم هنگامه قاضیانی ایفاگر نقشی باشد که در حال حاضر ستاره اسکندری آن را بازی می کند. پاکروان درباره کناره گیری او می گوید: «هیچ اختلافی بین ما وجود ندارد. خانم قاضیانی قرارداد بستند، پیش قسط هم گرفتند اما دو روز مانده به فیلمبرداری گفتند ذهنیتشان از کار چیز دیگری بوده به همین دلیل قراردادشان را فسخ کردند. من به دلیل همکاری بسیار خوبی که با ستاره اسکندری در «نیمه شب اتفاق افتاد» داشتم، او را پیشنهاد دادم و الان بسیاری از انتخابم راضی هستم.»

فیلم فانتزی با فروش بالا

تینا پاکروان ساخت سومین فیلم بلند خود را در فضایی متفاوت و کمدی با تازگی به پایان رسانده است. «لس آنجلس تهران» با بهره گیری از بازیگران زیاد و داستانی فانتزی به خواست خود او از جشنواره فجر کنار گذاشته شد و منتظر دریافت مجوزهای اکران است. پاکروان به فروش آن بسیار خوش بین است.

دنیای فانتزی

طرح اولیه داستان این فیلم در ذهنم به صورت کامل وجود داشت. اما دلیل همکاری من با آنالی اکبری به این بر می گردد که کتاب های ایشان و ستونی را که در روزنامه داشتند، خوانده بودم. نگاه فانتزی او نگاهی است که من ندارم و در سینمای ایران نیست و غیبتش کاملا احساس می شود. ذهنیت من خیلی رئال است، به همین دلیل وقتی می خواستم فیلمنامه ای با فضای فانتزی بنویسم احتیاج به یک همکار داشتم که کمک بسیار خوبی برایم باشد. جز آنالی اکبری که نگاهش به جهان بسیار فانتزی است کس دیگری نمی توانست این همکاری را شکل دهد.

فروش و جشنواره دو راه جدا

به نظرم دیگر حضور در جشنواره فجر ارتباطی با فروش ندارد. این را فروش بیست میلیاردی «نهنگ عنبر 2» ثابت کرد. جشنواره فجر راه خودش را می رود و سینما راه خودش. من درباره فروش بالا و استقبال مخاطبان از «لس آنجلس- تهران» تقریبا مطمئن هستم.

یک پرستویی متفاوت

پرویز پرستویی در «لس آنجلس- تهران» کاری کرده و اثری از خودش به جا گذاشته که مطمئنم از کس دیگری بر نمی آید. او در سینمای کمدی یا غیرکمدی هنوز مخاطب خودش را دارد اما وقتی از مارمولک یا لیلی با من است صحبت می شود، همه منتظر هستند که پرویز پرستویی را در قامت بازیگر یک نقش کمدی ببینند. حضور او در این فیلم فانتزی اتفاق خوبی است و بیننده از دیدنش در نقش های متفاوت لذت می برد. می گویم نقش ها چون پرویز پرستویی در «لس آنجلس- تهران» فقط در یک نقش بازی نکرده و این چند نقشی بودن فقط از عهده ایشان بر می آید.

فیلم هایی که با موضوع خبرنگار ساخته شدند

آدم های متعهد

در سینمای ایران فیلم های زیادی هستند که رد خبرنگار در آن ها دیده می شود. گاهی درام براساس موقعیت آن ها شکل گرفته و گاهی در گوشه ای از داستان رها هستند. در این گزارش پنج فیلم را که خبرنگار در آن ها حضوری پررنگ داشته، واکاوی کرده ایم تا بدانیم جایگاه خبرنگار در آن ها چه بوده است. به این موارد می شد چند فیلم دیگر هم اضافه کرد که با حضور خبرنگارها ساخته شده اند؛ از جمله فیلم «تاراج» مرحوم ایرج قادری، «قرمز» فریدون جیرانی، «دندان مار» مسعود کیمیایی، «نارنجی پوش» داریوش مهرجویی، «زندگی خصوصی» محمدحسین فرح بخش، «آقای رییس جمهور» ابوالقاسم طالبی، «رسوایی ۲» مسعود ده نمکی و «امکان مینا»ی کمال تبریزی.

سرب

کارگردان: مسعود کیمیایی
سال تولید: ۱۳۶۷
بازیگر نقش: زنده یاد هادی اسلامی

موقعیت خبرنگار: در فیلم «سرب» خبرنگار را به معنای متعارف که کار خبری می کند، نمی بینیم بلکه بیشتر با وجه افشاگرانه او رو به روییم که حاضر است جان خود را فدا کند. نوری شاهد اصلی قتلی را که برادرش به آن متهم است، پیدا می کند، او را به دادگاه می آورد. در نهایت هم در برابر سوءقصد به جان برادر، خود را فدا می کند.

کلوزآپ

کارگردان: عباس کیارستمی
سال تولید: 1368
بازیگر نقش: حسن فرازمند

موقعیت خبرنگار: «کلوزآپ» به طور مستقیم به دنیای خبرنگاری نمی پردازد. محور اصلی حسین سبزیان است که خود را به جای کارگردان مشهور دهه 60 جا زده است. منتها آنچه باعث لو رفتن او می شود، سماجت یک خبرنگار است. این یعنی کیارستمی وجه افشاگرانه قشر خبرنگاران را برجسته کرده.

یک سطر واقعیت

کارگردان: علی وزیریان
سال تولید: ۱۳۹۰
بازیگر نقش: حسین یاری

موقعیت خبرنگار: فیلم چند مسئله را پیش می کشد که مهم ترین آن هشدار درباره جذب خبرنگاران از سوی رسانه های آن طرف آب است. در کنار آن با بحران فروش مجله، مشکلات خبرنگاری و... رو به روییم. کارگردان در تصویر این موقعیت موفق عمل نمی کند و اصلا «یک سطر واقعیت» بدل به فیلمی ضعیف شده است.

پارتی

کارگردان: سامان مقدم
سال تولید: 1379
بازیگر نقش: علی مصفا

موقعیت خبرنگار: «پارتی» در روزهایی ساخته شد که فضای روزنامه ها بازتر شده بود. روزنامه نگار این فیلم، آدمی متعهد است که از همه طرف تحت فشار قرار دارد. او به دنبال چاپ مقاله ای مهم است اما به زندان می افتد و در نهایت کشته می شود.

یک روز بخصوص

کارگردان: همایون اسعدیان
سال تولید: ۱۳۹۵
بازیگر نقش: مصطفی زمانی

موقعیت خبرنگار: تصویری که از خبرنگار می بینیم از نظر ظاهری با واقعیت همخوانی ندارد. حتی مناسبات داخل تحریریه و شکل روزنامه کاریکاتوری است.