درباره‌ی فیلم «نگهبانان کهکشان ۲»؛ مجنون‌های فراری کهکشان

مجله همشهری دانستنیها - کسری کریمی طار: ترکیب راکونی بذله گو، درختی که تنها کلمه «گروت» را تکرار می کند و مزدوری که نیمه انسان/ نیمه بیگانه است شاید برای یک فیلم کمدی قابل قبول باشد، اما قرار دادن آن ها در فیلمی ابرقهرمانانه در نوع خود بسیار عجیب و نادر است. شاید به همین خاطر بود که در زمان معرفی فیلم «نگهبانان کهکشان» (Guardians of the Galaxy) در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) عده ای از تحلیلگران سینما، ساخته جدید مارول را محکوم به شکست می دانستند، مخصوصا این که محبوبیت شخصیت های این فیلم نسبت به ابرقهرمان مشهوری مانند «مرد عنکبوتی»، «ولورین» و «آیرون من» در درجه بسیار پایین تری قرار دارد.

با این حال، «جیمز گان»، کارگردان و نویسنده فیلم، از غیرممکن، ممکن ساخت و یکی از بهترین آثار تاریخ مارول را روانه سینماها کرد. سه سال بعد نوبت به قسمت دوم رسید و گان بار دیگر با استفاده از همین ترکیب عجیب و غریب یکی از بامزه ترین و در عین حال جذاب ترین فیلم های ابرقهرمانی را ساخت؛ فیلمی که به قول «کریس هوبیت» منتقد «گاردین» شخصیت پردازی بسیار قوی ای دارد و با دیدن آن مخاطبان بار دیگر علاقه مند این تیم عجیب و غریب می شوند.

تولدی دوباره

اعضای نگهبانان کهکشان اولین بار در سال ۱۹۶۹ (۱۳۴۸) به مخاطبان معرفی شدند؛ آن هم در قالب مجموعه ای به نام «Marvel Super- Heroes». پس از شهرت نسبی شخصیت های این مجموعه، مارول یک خط داستانی مشخص برای آن ها تعیین کرد تا «نگهبانان کهکشان» به جمع اعضای اصلی مارول بپیوندد. با این که «آرنولد دریک» به عنوان خالق اصلی این شخصیت ها شناخته می شود، اما چیزی که اما امروز از نگهبانان کهکشان می شناسیم، در حقیقت نسخه بازسازی شده آن است که در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۷) و به دست «دن ابنت» و «آندی لننینگ» به رشته تحریر درآمد.

جالب این که تمامی شخصیت های فیلم از جمله «استارلرد»، «دراکس نابودگر»، «گامورا»، «گروت» و «راکت» از سال 2008 (1378) به این طرف به شهرتی جهانی رسیدند. از آن جالب تر این که هدف اصلی نویسندگان، خلق شخصیت هایی بود که مارول بتواند براساس آن ها فیلمی آبرومند بسازد، مخصوصا این که انتشار این سری همزمان شد تا عرضه فیلم «Iron Man» که نخستین فیلمی بود که مارول به عنوان تهیه کننده اصلی آن ظاهر شد و دیگر خبری از فروش حقوق سینمایی به کمپانی بزرگی مانند «فاکس» و «سونی» در کار نبود. حالا محبوبیت نگهبانان کهکشان به جایی رسیده که اعضای این تیم قرار است در نسخه سوم و چهارم «اونجرز» (Avengers: Infinity War) حضور پیدا کنند.

آغاز جنجالی

کار ساخت فیلم نگهبانان کهکشان به صورت رسمی در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) آغاز شد، وقتی «نیکول پرلمن» کار روی فیلمنامه را آغاز کرد. «کوین فایگه» که تهیه کننده فیلم بود، یک سال بعد و در مصاحبه ای اعلام کرد که کتاب نگهبانان کهکشان پتانسیل بالایی را برای تبدیل شدن به فیلم دارد. در جریان کمیک کان سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۱) کمپانی مارول، ساخت فیلمی براساس شخصیت های این کتاب را تایید کرد.

عوامل فیلم به تدریج به پروژه اضافه شدند، برای نمونه، کل فعالیتش را به عنوان کارگردان و نویسنده، سپتامبر همان سال آغاز کرد. پرت که نقش استارلرد را برعهده گرفته بود، هفت ماه بعد به تیم سازنده پیوست و دیگر بازیگران هم به تدریج معرفی شدند.
فیلمبرداری در ماه جولای سال 2013 (1392) آغاز شد و تیم سازنده تقریبا تا انتهای سال در لندن به فعالیت خود ادامه دادند. مرحله پس از تولید هم مانند تدوین و اضافه شدن موسیقی متن تا اواسط سال بعد به اتمام رسید و فیلم برای اکران آماده شد. طرفداران پس از مدت ها انتظار توانستند در ابتدای آگوست همان سال (مرداد)، فیلم را روی پرده نقره ای به صورت سه بعدی و آی- مکس تماشا کنند.

مطابق انتظار، نگهبانان کهکشان در اکران گیشه، فوق العاده عمل کرد و توانست در مجموع ۷۷۳ میلیون دلار بفروشد تا رکورد فیلم های ابرقهرمانی سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) را از آن خود کند و در رده سوم پرفروش ترین فیلم های سال قرار بگیرد. نگهبانان کهکشان در تمامی زمینه ها اعم از طنز، بازیگری، موسیقی، صدا، جلوه های ویژه و حتی کارگردانی نظر مثبت منتقدین را به همراه داشت و مارول که اوضاع را بسیار خوب ارزیابی می کرد، ساخت ادامه آن را در دستور کار خود قرار داد. فیلم دوم چندی قبل در سینماهای ایالات متحده آمریکا و سراسر جهان به اکران درآمد و ناشر قصد دارد تا قسمت سوم آن را هم بسازد.

باز هم تل تیل و باز هم انتخاب دیالوگ

دیگر باید به بازی های «تل تیل» عادت کنیم؛ استودیویی که تبحرش ساخت بازی های «ادونچر» اپیزودیک است و هر سال چندین بازی براساس کتاب، فیلم یا شخصیت های مشهور می سازد. هسته گیم پلی تمامی بازی های تل تیل، روی رد و بدل کردن دیالوگ، جست و جوی جزیی در محیط، صحنه های QTE (زدن دکمه در زمان مناسب) و تکه پرانی های کاراکترهای اصلی می چرخد.

به معنای ساده تر در بازی های تل تیل خبری از مبارزات مستقیم نیست و قطعا عناوین این استودیو نمی توانند دوستداران بازی های اکشن را راضی کنند. با این که نگهبانان کهکشان پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یک بازی اشکن/ ادونچر داشت، اما مدیران مارول ترجیح دادند با تکیه بر فرمول جواب پس داده تل تیل، یک بازی کم دردسر و در عین حال بامزه را در اختیار مخاطبان قرار دهند. این بازی که با نام «Guardians of the Galaxy: The Telltale Series» شناخته می شود، مانند دیگر ساخته های تل تیل به صورت اپیزودیک عرضه شد و تا این لحظه قسمت اول آن از فصل نخست در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

با این که شخصیت ها تقریبا با همان مشخصات فیلم ساخته شده اند، اما داستان بازی تقریبا مجزا از فیلم است و حتی هیچ کدام از بازیگران فیلم در این عنوان حضور ندارند. «بیل روزمن» (Bill Rosemann)، از مدیران بخش سرگرمی مارول، در این باره گفته است که هدف آن ها ساخت بازی ای بوده که مخاطبان را بیشتر با مشخصه های شخصیتی اعضای گروه آشنا کند و برای این کار هیچ تیمی بهتر از تل تیل نمی توانست به خواسته آن ها جامه عمل بپوشاند. با این که داستان بازی با فیلم تفاوت دارد، اما کلیت آن هم درباره یک شیء باستانی است که نگهبانان کهکشان باید از آن مراقبت کنند.

هشت خوان کهکشان

اگر مارول در اواخر دهه 90 (1370) رد آستانه ورشکستگی قرار نداشت و مجبور نبود حقوق سینمایی «مرد عنکبوتی»، «مردان ایکس» و «پانیشر» را بفروشد، شاید هیچ گاه نوبت به «نگهبانان کهکشان» نمی رسید. با این حال عوامل فیلم، مخصوصا جیمز گان سختی های فراوانی را به جان خریدند تا به این شخصیت ها جان ببخشند. از فشارهای مارول برای حضور سوپراستارهای هالیوودی گرفته تا پروسه سخت انتخاب بازیگر که هر کدام می توانستند باعث نابودی این پروژه عظیم شوند. در ادامه گوشه ای از اتفاقات جالبی را که در پروسه ساخت فیلم «نگهبانان کهکشان» به وقوع پیوستند، مطالعه خواهیدکرد.

نه به تونی استارک

بهترین راه برای فروش یک فیلم سینمایی استفاده از شخصیت های مشهور است، موضوعی که مدیران مارول کاملا از آن باخبرند. وقتی قرار شد فیلمی براساس «نگهبانان کهکشان» ساخته شود، بسیاری از مشاوران این کمپانی نسبت به سودآوربودن آن بدبین بودند، طوری که برای مقطعی قرار شد شخصیت «ایرون من» حضور کوتاهی در فیلم داشته باشد. با این حال جیمز گان به شدت با این ایده مخالف بود و مدیران مارول را راضی کرد که روی فروش فیلم ریسک کنند، ریسکی که البته جواب داد و نگهبانان کهکشان به یکی از محبوب ترین آثار مارول تبدیل شد.

کشتی کج باز رستگار می شود

بعضی گریم ها دیوانه کننده اند. باور نمی کنید؟ از «دیو باتیستا» بپرسید. این شکتی کج باز معروف مانند «راک» راهش را از «EWW» جدا کرد و به هالیوود قدم گذاشت. با این که باتیستا در فیلم های درجه یکی بازی نمی کند، اما در نهایت توانسته خود را به فهرست بازیگران نگهبانان کهکشان اضافه کند؛ آن هم در نقش «دراکس نابودگر». نقشی که برای بازی کردنش سختی های فراوانی کشید، زیرا مجبور بود هر روز به مدت پنج ساعت در اتاق گریم وقت صرف کند. در هر صورت او تنها کاراکتر کتاب بود که بدنش از ندین رنگ تشکیل می شد.

بداقبالی ستاره «بازی تاج و تخت»

منتدقان، باتیستا را به خاطر نقش آفرینی خوبش در «نگهبانان کهکشان» تحسین کردند تا «جیسون موموآ» بیش از هر زمانی حسرت فرصت از دست رفته اش را بخورد. این بازیگر عظیم الجثه که با نقش «کایل دورگو» در سریال «بازی تاج و تخت» به شهرت رسیده بود، انتخاب اول گان برای بازی در نقش «دراکس نابودگر» بود، اما بازیگر سی و هفت ساله در مرحله پایانی مذاکرات به تهیه کنندگان جواب رد داد. با این که هیچ وقت دلیل اصلی این موضوع مطرح نشد، اما بعضی از شایعات حکایت از اختلاف بر سر حقوق او داشتند. در سوی دیگر، یکی از دوستان موموآ مدعی شد که او پس از نقش آفرینی در بازی تاج و تخت نمی خواست تنها روی کاراکترهای عظیم الجثه و زورگو متمرکز شود.

میجر تام در کهکشان

«دیوید بویی» فقید سابقه حضور در چندین و چند فیلم سینمایی را داشت و بسیاری از تهیه کنندگان هالیوودی با او رابطه بسیار خوبی داشتند، رابطه ای که به واسطه آن گان از «کوین فیج» (تهیه کننده ارشد مارول) خواست تا بویی نقش کوتاهی را در قسمت دوم ایفا کند. فیج حتی با این موسیقیدان در این رابطه صحبت کرد، اما گان و تیمش هیچ گاه فکر نمی کردند که تنها چند هفته پیش از فیلمبرداری، بویی جان به جان آفرین تسلیم کند، موضوعی که به گفته گان یکی از بزرگ ترین افسوس های تاریخ زندگی اش است.

تکرار کن، «من گروت هستم»

«وین دیزل» با بازی در فیلم «نجات سرباز رایان» به شهرت رسید، اما حالا به عنوان یگانه قهرمان سری فیلم های «The Fast and The Furious» شناخته می شود. حضور او در نقش گروت، تنها نقش آفرینی این بازیگر محبوب در یک فیلم ابرقهرمانی است؛ نقش آفرینی ای که به کپچر کردن حرکات بازیگر و گفتن کلمه گروت محدود می شود. گان به راحتی می توانست با یک بار «من گروت هستم» (I am Groot) گفتن کار دیزل را تمام کند، اما او برای هر چه جذاب تر شدن فیلم، وین دیزل را مجبور کرد که بیش از هزار بار این جمله را به اشکال مختلف تکرار کند. از آن جالب تر این که دیزل به ۱۵ زبان زنده دنیا این جمله را تکرار کرد تا سینمادوستان بسیاری از نقاط جهان با این کاراکتر احساس همذات پنداری کنند.

تیم جدید

بارها ثابت شده که بهترین راه برای فروش هرچه بهتر یک فیلم ابرقهرمانی، اقتباس درست از شخصیت ها و وفاداربودن به منبع اصلی است، ولی نگهبانان کهکشان در این زمینه هم، یک استثنای بزرگ است. مارول برای ساخت این فیلم تقریبا بیشتر ویژگی های کمیک اصلی- که در سال 1969 (1348) منتشر شد- را نادیده گرفت و حتی کاراکترهای اصلی از جمله «استارهاک» و «نیکی» در نسخه سینمایی حضور نداشتند. در عوض «استارلرد»، «دراکس نابودگر» و «راکت» که شخصیت های جانبی بودند، به فیلم اضافه شدند.

جای خالی جیم کری

راکت نه تنها به عنوان یکی از جذاب ترین شخصیت های نگهبانان کهکشان شناخته می شود، بلکه در بین تمامی کاراکترهای مارول یک استثنای بزرگ است؛ راکون سخنگویی که به نوعی مترجم گروت است و بار کمدی فیلم را به دوش می کشد. گان در ابتدا می خواست از «جیم کری» یا «آدام سندلر» برای صداگذاری این شخصیت استفاده کند، ولی تقدیر به گونه ای رقم خورد که این دو کمدین مشهور جای خود را به «بردلی کوپر» دادند. کوپر هم به خوبی از پس نقشش برآمد و مخاطبان و منتقدان حسابی تحسینش کردند.

شرایط سخت

نگهبانان کهکشان در یکی از برهه های عجیب 2013 (1392) هالیوود اکران شد. در آن زمان «آیرون من 3» هنوز اکران نشده و مارول هنوز هم مسرور فروش بالای «اونجزر» بود. در چنین شرایطی شکست ساخته جدید مارول می توانست حسابی کام تهیه کنندگان را تلخ کند. مدیران مارول گمان می کردند بهترین راه برای فروش هرچه بیشتر، استفاده از یک سوپراستار جوان در نقش «استارلرد» است که کاراکتر اصلی فیلم هم بود. از «ادی ردماین» و «جوزف گوردون لوییت» گرفته تا «آرون پاول» و «جیمز ماردسن»، همگی کاندیدای حضور در فیلم بودند. در این بین به دلیل تم کمدی فیلم، نام «کریس پرت» مطرح شد، بازیگری که خود گان هم برای کار با او رغبت داشت. پرت در تست بازیگری فیلم موفق ظاهر شد تا در کارنامه اش حضور در یک فیلم ابرقهرمانی جذاب را تجربه کند.

تمام نگهبانان کهکشان

برخلاف دیگر کتاب های مارول، نگهبانان کهکشان شهرت چندانی ندارند؛ دست کم تا پیش از ساخت این فیلم سینمایی که کمتر کسی اسم آن ها را شنیده بود. یکی از دلایل این موضوع تم علمی- تخیلی این مجموعه است؛ طوری که نگهبانان کهکشان بیشتر از این که اثری ابرقهرمانی باشد به آثار علمی- تخیلی وفادار است. برای همین است که قدرت های آن ها تفاوت بسیاری با دیگر شخصیت های دنیای سینمایی مارول دارد.

استارلرد (Star Lord)

«پیتر کویل» ملقب به استارلرد، شخصیت اصلی مجموعه است که از پدری بیگانه (نژاد) و مادری انسان متولد شده و در سال ۱۹۸۸ (۱۳۶۷) به وسیله کشتی موجودات فضایی در شهر میزوری دزدیده می شود. او در میان گروهی از مزدوران فضایی با نام «Ravagers» بزرگ می شود، هرچند در ابتدای فیلم اول به آن ها خیانت می کند. این شخصیت، اولین بار در سال ۱۹۷۶ (۱۳۵۵) به دوستداران کتاب های کمیک معرفی شد. جالب این که در خط داستانی کتاب، او پس از کشته شدن مادرش در نوانخانه بزرگ می شد و در جوانی به ناسا می پیوست، اما در فیلم او در همان دوران کودکی به اجبار از زمین کوچ می کند.

گامورا (Gamora)

او ابتدا در کتاب مصور «حکایات عجیب ۱۸۰» (Strange Tales# ۱۸۰) حضور پیدا کرد و به محبوبیت زیادی رسید. «تانوس» او را به دخترخواندگی پذیرفت و آخرین نفر از گونه خود است. او توانایی های بی شماری دارد که از میان آن ها باید به واکنش های سریع، قدرت فرابشری و همچنین درمان اشاره کرد. قدرت های گامورا سبب شده است تا بسیاری از رقیبانش در برابر او زانو بزنند. او از سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۷) وارد کمیک بوک های «نگهبانان کهکشان» شد و به شهرت خود افزود. «زویی سولدانا» نقش گامورا را در اقتباس سینمایی این اثر برعهده دارد.

دراکس (Drax the Destroyer)

«ارتور داگلاس» مشهور به دراکس، عمر بیشتری نسبت به گامورا دارد. او در سال ۱۹۷۳ (۱۳۵۲) به دست «جیم استارلین» خلق شد و به عنوان یکی از شخصیت های کتاب «مرد آهنین ۵۵» (Iron Man #۵۵) معرفی شد. خانواده او به دست تانوس به قتل رسیدند و این موضوع شعله های انتقام را در وجودش افروخت. «کرونوس» روح دراکس را در بدن جدیدی قرار داد و او به شکل امروزی خود درآمد. دراکس خوب می جنگد و می تواند گلوله هایی قوی از دستانش شلیک کند. البته قدرت های او در یکی از کمیک ها از او گرفته شد. نقش این شخصیت را در فیلم سینمایی نگهبانان کهکشان، «دیو باتیستا» ایفا می کند.

گروت (Groot)

این موجود عجیب و غریب که بی شباهت به یک درخت نیست، به دست «استن لی» (بزرگ ترین خالق کمیک بوک ها) خلق شد. او ابتدا به عنوان یک بیگانه که روی انسان ها آزمایش می کند، فعالیت خود را آغاز کرد، اما طی تصمیماتی که سران مارول گرفتند، قرار شد که از سال ۲۰۰۶ (۱۳۸۵) رویه این شخصیت عوض شود. او در حال حاضر به عنوان یک ستاره در بین نگهبانان کهکشان شناخته می شود و طرفداران کتاب های مصور، حسابی دوستش دارند. شهرت گروت به اندازه ای است که در انیمیشن ها هم حضور دارد و عروسک های متنوعی براساس او ساخته می شوند. نقش این کاراکتر دوست داشتنی را «وین دیزل» تنومند در اقتباس سینمایی نگهبانان کهکشان، بازی کرد.

راکت (Rocket)

نگاه به جثه اش نکنید. این راکون همه فن حریف که به وسیله «بیل مانتلو» خلق شد، یکی از نمادهای گروه نگهبانان است و تمام اعضای تیم به او احترام می گذارند. راکت، استاد چینش تاکتیک های پیچیده است و در مواقع حساس، گروه را به خوبی مدیریت می کند. این قهرمان هم مانند گروت راهش را به دنیای انیمیشن و اسباب بازی ها باز کرد و در بازی کامپیوتری نگهبانان کهکشان که چندی قبل کمپانی «تل تیل» عرضه شد، حضور دارد. «بردلی کوپر» در فیلم سینمایی به این شخصیت جان بخشیده است.