دربارهی سریال فوتبالیِ «لژیونر»
پخش سریال لژیونر از نیمه گذشته است. سریالی كه روزهای زوج ساعت هفت عصر و ۱۱ شب، روی آنتن شبكه پنج میرود. لژیونر با حضور بازیگران شناخته شدهای مانند محمدرضا شریفینیا، حسن پورشیرازی، معصومه آقاجانی، لاله صبوری، مهرداد ضیایی و زهیر یاری درباره ورزش و بهخصوص فوتبال است.
نام شما با سریالهای جاسوسی مثل هوش سیاه گره خورده؛ ژانری كه در سینما و تلویزیون ما مهجور است. چرا با وجود موفقیت در این زمینه، به سمت لژیونر كه داستانی فوتبالی دارد، رفتید؟
خودم را فیلمساز ژانر نمیدانم. دلم نمیخواهد در یك ژانر محدود بشوم و فقط در آن ژانر قرار بگیرم. هوش سیاه نتیجه ذوق و سلیقه خاص خودم بود؛ از ایده، عقیده و پردازش نهایی گرفته تا آنچه را كه میخواستم به منصه ظهور برسد اما لژیونر ماموریتی بود كه به من داده شد. در واقع از من خواسته شد كه این كار را انجام بدهم. البته بهشدت استقبال كردم و كار این چنین انجام شد.
لژیونر قرار بود نوروز پخش شود، طبیعتا فضا و چیدمان قسمتها براساس مدل سریال نوروزی كه ۱۳ شب مدام است با مدل فعلی كه یك شب در میان و نامنظم است، فرق دارد. این تغییر زمان پخش، چه تأثیری در سریال دارد؟
لژیونر قرار بود برای نوروز ۹۶ پخش شود اما تصمیمگیریها و جلسات داخل سازمان صداوسیما بهنحوی پیش رفت كه زمان تولید برای ما تنگ شد. ما تا اواخر خرداد در حال تصویربرداری بودیم و عملا امكانی برای نمایش نوروز نبود. وقتی وارد پروژه شدم چهار قسمت از این سریال نوشته شده بود كه بعد از ورودم اصلاحاتی در آن انجام شد. تأكید و توصیه مدیران هم این بود كه این كار هرچه زودتر ساخته شود. بنابراین، بقیه متن در دل تولید نوشته شد. قرار بود چون از نوروز ۹۶ گذشتیم پخش كار برای نوروز ۹۷ باشد.
با اینكه فوتبال پرطرفدار است اما سریالهای كمی در زمینه فوتبال ساخته شده مثل پژمان و به سوی افتخار و فیلم هم در این زمینه كم داریم. اصلا چی شد سراغ ورزش و فوتبال رفتید؟
اگر دقت كرده باشید فوتبال در این سریال، خیلی پر رنگ نیست. فوتبال در كار ما شكل تمثیلی دارد. حتی عنوان لژیونر، بحث دوپینگ و كلماتی از این قبیل را از فوتبال گرفتیم. زمین بازی را به مثابه زمین زندگی گرفتیم. گل زدن، به هدف رسیدن و تیمها را همگی براساس فوتبال معنی كردیم. گاهی ممكن است برای رسیدن به هدفی، دوپینگ كنی... تمام اینها تمثیلهایی است كه در داستان كاربرد دارد. همانطور كه اشاره كردید، چون فوتبال مخاطب زیادی در جامعه دارد سعی كردیم رویه داستان برگرفته از فوتبال باشد.
در این كار در كنار استفاده از بازیگران كاركشتهای مثل شریفینیا، پورشیرازی و آقاجانی، سراغ جوانهایی مثل زهیر یاری رفتید و حتی سراغ آرفی، بازیكن خارجی فوتبال. این ریسك چقدر جواب داد؟
ببینید! در این زمینه ملاك تصمیمگیری و سلیقه سنجی اهمیت دارد. اگر براساس كلیشههای جاری بخواهید تصمیم بگیرید، ممكن است مورد پسند تماشاگر نباشد. تماشاگر بهطور طبیعی دلش میخواهد مجموعهای از اسامی را ببیند كه از قبل آنها را میشناخته و دیده است اما به شخصه خیلی پیگیر كلیشههای مخاطب نیستم. مدعیام كه كارگردانی سلیقه سازم! كما اینكه در هوش سیاه، تركیب اولیه بازیگرها باعث شد خیلیها نسبت به آن دافعه داشته باشند؛ حتی در دل مدیران هم مخالفانی داشتیم اما خیلی مقاومت كردیم كه تركیب دلخواه خودمان را بدون درنظر گرفتن شهرت و محبوبیت افراد بچینیم.
فكر میكنید آغاز لیگ برتر و صعود تیم ملی به جام جهانی، تأثیری در اقبال به سریال داشته؟
نمیدانم؛ ارزیابی دقیقی ندارم. شاید بخش سنجش افكار تلویزیون دست به این نظرسنجی بزند و به آمار و ارقامهایی برسد. در زمان تولید به چنین رویكردی فكر نشده بود، اما از آنجایی كه این سریال به نوروز ۹۷ موكول نشد، شاید یكی از دلیلهایش همزمانی با آغاز لیگ و جلب توجه مردم به سمت فوتبال ملی باشد.
در سریال اتهامات و نكاتی را به ورزشكاران نسبت میدهید كه احتمالا با واكنشهایی روبهرو میشود. انتظارش را دارید؟
تا به امروز با واكنش خاصی روبهرو نشدم؛ چون سعی كردیم خیلی نرم از كنار این موضوعات بگذریم. انتقادها در فضای واقعی و حواشی فوتبال ما بهشدت وجود دارد اما فكر میكنم چون لحن سریال طنز است خیلی شوخیها جدی گرفته نمیشود. احتمالا كسانی هم كه شنیدهاند با لبخند از كنارش رد شدهاند. شاید هم میدانند كه خیلی از این شوخیها در دنیای واقعی اتفاق میافتد. دستكم اهل فوتبال با این مصادیق آشنایی زیادی دارند.
چطور شد سراغ بازیكن خارجی رفتید و از آرفی اشپیتیم استفاده كردید؟
در مرحله پیش تولید، روی این موضوع بحث زیادی داشتیم. چند پیشنهاد وجود داشت. میشد از بازیگر با تجربه و معروفی استفاده كرد، اما لحن و لهجه خارجی به آن داد. یا میشد از فردی خارجی استفاده كرد كه اصلا فوتبال بلد نیست اما بهتر دیدیدم كه یك فوتبالیست خارجی حرفهای را بیاوریم كه فارسی هم بلد است. پیشنهاد اولیه ایشان، از جانب آقای شریفینیا بود.آقای شریفینیا روزی یك ویدئو آوردند و من دیدم كه ایشان در فیلم كوتاهی بازی میكند و پشت صحنه خیلی خوب فارسی حرف میزند. این خیلی منطبق با قصه ما بود و به همینخاطر، او را بهكار دعوت كردیم. آن زمان آلمان بود و بعد برای كار ما به ایران آمد.
بعضی از شخصیتها مانند فرهاد در سریال بیكارند. داشتن شغل چقدر به شخصیتپردازی نقشها كمك میكند؛ چون شغل با خودش كلی جزئیات به همراه دارد؟
خب! اهل فن به این نكته وارد هستند كه شغل میتواند ریزهكاریهایی را در شخصیت نشان دهد و سطحی از زندگی را به نمایش بگذارد كه در فرآیند درام شما تأثیر نمایشی بگذارد. خیلی وقتها ما از این نكته غفلت میكنیم و شخصیتهایی ساخته میشوند كه ابتر هستند. البته همیشه اینطور نیست كه شخصیتهای درام، مابازای بیرونی داشته باشند اما باوركردنی هستند. این جفت و جور كردن شغل با ملزمات زندگی و عرصههای مختلف به قصه كمك میكند و ما را در یك انسجام و مدار نگه میدارد و نمیگذارد پراكنده كاری كنیم. در این سریال هم تلاشمان را كردیم. با وجود اینكه فرهاد قصه هنوز استخدام نشده و در حال تلاش است كه شغلی را بهدست بیاورد، تمام فعالیتها و تفكرش مبتنی است بر شغلی كه میخواهد انتخاب كند. در واقع؛ تمام چیزهایی كه مرتكب میشود برگرفته از شغلش است.
از این نترسیدید كه مخاطب با شغل ناآشنایی روبهرو بشود و با سریال ارتباط برقرار نكند؟
طبعا مخاطب باید چنین نگاهی داشته باشد و این شغل را نشناسد. شاید آن همدلی لازم ایجاد نشود. اینجاست كه گردابی كه شخصیت ما در آن گیر افتاده مشخصتر میشود و تلاش او بیشتر دیده میشود. فرهاد قصه ما نمیتواند خودش را بهخوبی معرفی كند. همه اینها به ما قصه میدهد. این سوء تفاهمها باعث میشود مخاطب بپرسد دوپینگ دقیقا چیست و كمیته مبارزه با دوپینگ چیست؟ اصلا چنین جایی وجود دارد یا نه؟! این نیست كه همیشه سراغ شغلهای آشنا برویم. بد نیست كه گاهی چیزی را نشان بدهیم كه ایجاد سؤال و انگیزه كند.
در مرحله پیش تولید یا نگارش به این فكر كردید كه داستان طوری طراحی شود كه بعضیها راغب شوند این شغل را انتخاب كنند؟
در جریان شكلگیری این قصه نیستم، اما طرح اولیه بر مبنای شخصیت یك مأمور دوپینگ نوشته شده بود. بعد پیمان عباسی، آن را به قصه اصلی منتقل كرد كه بهنظرم كار درستی بود؛ یعنی از فوتبال كمی فاصله گرفت. بنابراین خود فوتبال به یكی از مضامین فرعی قصه تبدیل شده است. با این حال آرزو دارم مردم سریال را ببینند.
نظر کاربران
واقعا فیل باحالی بود خخخخ