«بچه رئیس»، انیمیشنی که سینماهای آمریکا را به هم ریخت

هفته نامه همشهری جوان - آیدا تدین:

اطلاعات فوری

• کارگردان: تام مک گراث
• فیلمنامه: مایکل مک کولرز
• با اقتباس از کتاب «بچه‌ی رئیس» نوشته مارلا فارزی
• موسیقی: هانس زیمر
• تدوین: جیمز رایان
• صداپیشه ها: الک بالدوین، استیو بوشمی، جیمی کیمل، لیسا کودرو راوی ، تونی مگوایر، کنراد ورنون
• محصول کمپانی: دریم ورکز انیمیشن

وقتی حدود سه ماه پیش، «بچه رئیس» روی پرده رفت، همه جا پر شد که آمریکایی ها دونالد ترامپ را با ساخت یک انیمیشن دست انداخته اند و الک بالدوین به عنوان صداپیشه کاراکتر اصلی، ادای رئیس جمهور منتخب را در آورده. این که چنین ادعایی تا چه اندازه حاصل همزمانی تصادفی بوده و تا چه اندازه عامدانه، مسئله ای است که در ادامه رمزگشایی شده.

با این حال بد نیست بدانید این انیمیشن ۱۲۵ میلیون دلاری به عنوان جدیدترین محصول استودیوی «دریم ورکز» اولین بار در بیش از ۳۷۰۰ سینمای آمریکای شمالی روی پرده رفت و با یک افتتاحیه چهل و هفت میلیون دلاری موفق شد عنوان پرفروش ترین فیلم گیشه آخر هفته را از چنگ بازسازی «دیو و دلبر» در بیاورد.

کل فروش جهانی فیلم به مرز ۴۸۰ میلیون دلار نزدیک شده است و تا اینجا، ششمین فیلم پرفروش گیشه ۲۰۱۷ به شمار می رود که اصلا موفقیت کمی نیست. آن هم در حالی که بین منتقدان و هوادارانش تقریبا ۵۰-۵۰ هستند و در وب سایت «راتن تومیتوز» حدود ۵۳ درصد رأی مثبت آورده است. برویم ببینیم «تام مک گرات» که ۳۰ سال است مویش را در آسیاب انیمیشن سازی سفید کرده و به خاطر «ماداگاسکار» معروف شده، واقعا قصدش این بوده با همدستی بالدوین و «دریم ورکز» رئیس جمهور وقت آمریکا را به چالش بکشد؟

برای شروع بهتر است بدانید کمدی فانتزی «بچه رئیس» اقتباسی است آزاد از کتاب قصه ای که «مارلا فارزی» نویسنده و تصویرگر ادبیات کودک در سال ۲۰۱۰ منتشر کرد. از آنجا که دنباله ها فقط مختص دنیای سینما نیستند، خانم فارزی پاییز پارسال بعد از شش سال، اولین دنباله کتابش را با عنوان «رئیس بچه تر» (The Bossier Baby) روانه بازار نشر کرد.

به هر حال در دنیایی که فارزی خلق کرده، بچه فقط رئیس خانه است اما روی پرده سینما، نقش بچه از اینها فراتر رفته و ماموریت مهمی برایش تعریف شده است. در واقع از صدقه سر فیلمنامه جذابی که «مایکل مک کولرز» نوشته و هنر کارگردانی تام مک گرات، چاشنی طنز نسخه سینمایی «بچه رئیس» به مراتب بیشتر و جسورانه تر است و دُز احساساتش هم به قدری بالاست که آدم را خلع سلاح می کند.

خرده حسادت های خواهر و برادری

از طرفی، پای سلطه جویی و رقابت خواهر و برادری در میان است. ماجرا از این قرار است که هر چه «تیم» پسر بچه هفت ساله داستان تقلا می کند به والدینش ثابت کند «بچه» برای خودش یک پا «بیزنس من» است که با نقشه وارد خانواده شده، کسی حرفش را باور نمی کند چون مادر و پدرش خیال می کنند صرفا حسادت کودکانه اش برانگیخته شده.

این داستان ها را با تخیلاتش سر هم می کند. هر بچه ای با داشتن خواهر یا برادر کوچکتر از خودش می تواند با این قصه ارتباط برقرار کند، هر چند در عوالم بزرگسالی هم هیچ بعید نیست یک عده پرتاب بشوند به گذشته های دور و داغ دل شان از یادآوری خاطره اضافه شدن یک تازه وارد کوچک به جمع خانواده تازه شود.

خود مک گراث کارگردان فیلم در یکی از مصاحبه هایش اعتراف کرده با این که بچه کوچک تر خانواده بود اما تا می توانسته برادر بزرگ ترش را اذیت می کرده و اصلا تاثیر تجربقیاتش از همان دوران به جذاب تر شدن روابط بین دو شخصیت محوری این انیمیشن کمک کرده است.

شوخی و شلیک خنده

مک گراث که کودک درونش همچنان حسابی فعال است، می گوید در روند تولید «بچه رئیس» سعی کردیم تا جای ممکن چاشنی طنز و بامزگی را به داستان اضافه کنیم. آن طور که انیماتور و کارگردان پنجاه و دو ساله تعریف می کند، یکی از اهداف مهم اوبازگشت به سبک سنتی انیمیشن ها بوده که بیشتر شوخی های شان جنبه فیزیکی داشته اند. مک گراث در یادآوری خاطرات دوران کودکی اش می گوید: «در حالی که پدر و مادرش به جوک ها و شوخی های کلامی می خندیدند، او به عنوان بچه فقط جنبه فیزیکی شوخی ها برایش جذابیت داشت.»

کی صدای «بچه رئیس» می شود؟

در هر حال، همه چیز در استودیوی «دریم ورکز» طبق نقشه پیش می رود و مگ گراث که حسابی از کار خودش و انیماتورهای «بچه رئیس» راضی بوده است، آخر فقط با یک پرسش اساسی مواجه می شود: آیا الک بالدوین برای صداپیشگی همکاری می کند؟ این دو نفر قبلا در انیمیشن «ماداگاسکار ۲» با هم همکاری داشتند.

بالدوین آنجا در نقش شخصیت «ماکونگا» حرف زده بود. پروژه مخ زنی شروع می شود و کمدین پنجاه و نه ساله که خودش تجربه زندگی با چهار برادر قد و نیم قد را داشته، با قصه رقابت خواهر و برادری ارتباط برقرار می کند و برای همکاری دوباره چراغ سبز نشان می دهد.

شوخی با رئیس جمهور منتخب

تازه حدود سه ماه از شروع دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ می گذشد که اکران «بچه رئیس» آغاز شد و یکباره موج شایعات به راه افتاد که آی، ایها الناس! بشتابید، بشتابید، انیمیشن دونالد ترامپ روانه پرده سینماها شده است. خیلی از مردم ساده لوحانه خیال کردند این فیلم در عرض همان سه ماهی که ترامپ رئیس جمهور آمریکا شده، تولید شده.

به هم که می رسیدند چه در صف سینما و چه در کوچه و بازار، خیلی جدی از هم می پرسیدند آیا «بچه رئیس» واقعا با الهام از شخصیت ترامپ ساخته شده و بالدوین ادای رئیس جمهور منتخب ملت را در می آورد؟! مگ گراث می گوید وقتی این شایعات به گوشش رسید، حسابی سر کیف آمد، از این که او و همکارانش توانسته اند موجی از تعلیق هیچکاک طور در سطح جامعه سینماروهای آمریکا به راه بیندازند. اما نکته اینجاست که همه این حرف و حدیث ها یک مشت شایعه و گمانه زنی پوچ و توخالی بود.

به نام ترامپ، به کام سرمایه گذارها

با این اوصاف، واقعیت پشت پرده چه بود؟ شش سال از زمانی که کارگردان «ماداگاسکار» فکر ساختن «بچه رئیس» در ذهنش جرقه زده بود، می گذشت و به قول خودش وقتی شروع کردیم، کی می دانست الک قرار است صداپیشگی کند، اوضاع مملکت این جوری از آب در بیاید و چنین جوی حاکم شود؟

به هر حال خیلی ها، حتی آدم های به ظاهر عاقل و باهوش هم با دیدن این پسر کوچولوی مو بوری که کت و شلوار به تن دارد، ناخودآگاه تصویر ترامپ در ذهن شان تداعی شد. اصلا قدرت این همزمانی را دست کم نگیرید، چون دامن زدن به کنجکاوی خانواده های سینمارو، کم به فروش این انیمیشن در گیشه کمک نکرد.

حمله نرم به گارد بچه ها

حتما بارها برای تان پیش آمده وسط جر و بحث و دعوا با آدم روبروی تان بگویید: «بچه نشو!» یا «بچه بازی در نیار» و حمله های مشابهی که تاکیدشان روی «بچه» بودن طرف مقابل است. از همین بابت مک گراث توضیح جالبی هم درباره عنوان فیلم می دهد و این که چطور شد تصمیم گرفتند کلمه ای را انتخاب کنند که ممکن است در بین عامه مردم و کودکان بار منفی و ناخوشایندی داشته باشد و چه بسا در موارد حاد، باعث پس زدن مخاطب و ریزش تماشاگران شود.

خصوصا به گفته خود مک گراث، در میان کودکان هفت تا ۱۳ سال یک جور سرکشی وجود دارد که اگر «بچه» خطاب شان کنی، حسابی قاتی می کنند. در هر حال انیماتور حرفه ای «دریم ورکز» این طور استدلال می کند که کلیت داستان فرصتی را برای تمرکز بر دو شخصیت داستان فراهم می کند و در پایان مخاطب چشم باز می کند و می بیند غرق دنبال کردن سرنوشت شخصیت ها شده بود. مک گراث می گوید با همین دست فرمان بود که مطمئن شدیم به قدری شخصیت پردازی مان قوی از آب در آمده که استفاده از «بچه» در عنوان فیلم با واکنش منفی روبرو نمی شود.

روزی که «فیبی» مادر شد

از اتفاقات بامزه این انیمیشن، همکاری دوباره لیزا کودرو و الک بالدوین بعد از ۱۵ سال بود. کودرو که به جای مامان تیم، صداپیشگی کرده، آخرین بار در سریال معروف «فرندز» (یا همان «دوستان») همبازی بالدوین بود؛ اپیزودی که بالدوین در نقش «پارکر» نامزد فیبی بوفی ظاهر می شود و با بعضی عادت های ناخوشایندش طوری روی اعصاب فیبی قدم می زند که عاقبت خیلی زود کارشان به جدایی می کشد.

کودرو می گوید بعد از سال ها همکاری دوباره با بالدوین، تجربه بامزه و خاطره انگیزی بود. ستاره سریال «فرندز» به شیوه روایت «بچه رئیس» به عنوان یکی از جذابیت هایش اشاره می کند؛ این که وقتی بچه تازه ای به خانه می آید و تجربه ای که خواهر یا برادر بزرگ تر با آن مواجه می شود و این که چطور ناگهان یک بچه فسقلی تبدیل به رئیس خانه می شود و همه را گوش به فرمان خودش می کند.

این «بچه رئیس» ول کن ماجرا نیست!

شاهنامه هم که آخرش خوش است و می دانید وقتی در سینمای سرگرمی، محصولی پیدا می شود که بفروش دز آب در می آید، خیلی بعید است دنباله ای برایش ساخته نشود. خصوصا در این مورد خاص که اصلا خانم «فارزی» دنباله کتاب اولش را هم نوشته. پس اگر از «بچه رئیس»خوشتان آمده، از این خبر مطلع باشید که «رئیس بچه تر» در راه است.

استودیوی «دریم ورکز» به تازگی اعلام کرده الک بالدوین قرار است برگردد و دنباله بعدی «بچه رئیس» تا چهار سال دیگر (بهار ۲۰۲۱) آماده نمایش در سینماهای سراسر دنیا می شود. باید منتظر ماند و دید قسمت دوم هم می تواند همین قدر موفق باشد یا نه.

در دنیایی که خطر کمبود عشق، بچه ها را تهدید می کند، کی به کیه و کی جای کی حرف می زنه؟

رئیس و نوچه هایش

از وقتی پیش تولید «بچه رئیس» شروع شد، الک بالدوین گزینه مورد علاقه کارگردان این انیمیشن برای ایفای نقش شخصیت محوری بود. مایلز بکشی که به جای برادر بزرگ تر حرف زده، برای خودش یک جورهایی «صدا پیشه اولی» محسوب می شود. بعضی ستاره ها مثل کوین اسپیسی حضورشان منتفی شد و در عوض، چهره های مطرح دیگری از «جیمی کیمل» مجری گرفته تا «لیزا کودرو» ستاره سریال «فرندز» در نقش شخصیت های مختلف با این پروژه همکاری کردند.

بچه رئیس

صداپیشه: الک بالدوین

این عجیب و غریب ترین بچه ای است که تا به حال روی کرده زمین مشاهده شده. کت و شلوار می پوشد و تیپ می زند. سامسونت به دست می گیرد و ماموریت دارد از دلایل پایین آمدن سهام عشق بر و بکس در بازار مکاره دنیا سر در بیاورد و راهکاری برای حل این معضل پیدا کند. بالدوین از سال 1989 کار صداپیشگی و دوبلاژ کرده و در این زمینه حرفه ای محسوب می شود.

تیم تمپلتن

صداپیشه: مایلز بکشی

یک پسربچه معمولی با قدرت تخیل خارق العاده. دنیای کامل و بی نقص او ناگهان با ورود برادری کوچک تر از خودش از این رو به آن رو می شود. تیم که مجاب شده برادر کوچک ترش ریگی به کفش دارد، تصمیم می گیرد هر طور شده سر از رمز و راز او در بیاورد. در این بین پدر و مادرش حسابی به او بدبین می شوند اما تیم از رو نمی رود و آن قدر ادامه می دهد تا دست «بچه رئیس» برایش رو می شود.

فرانسیس ئی

صداپیشه: استیو بوشمی

«فرانسیس» مدیرعامل کاریزماتیک و کمی خل وضع کارخانه «پاپی کو» (سگ سازی) است. او تصمیم گرفته کمپانی «بیبی کورپ» را از صنعت بچه سازی خارج کند و برای رسیدن به هدف شومش حاضر است دست به هر کاری بزند. زمانی قرار بود، کوین اسپیسی که این روزها با فصل پنجم «خانه پوشالی» برگشته، به جای این مدیرعامل نسبتا بدجنس حرف بزند که در نهایت این نقش نصیب بوشمی شد.

یوجین

صداپیشضه: کنراد ورنون

«یوجین» برادر بزرگ تر فرانسیس و دست راست او در پیشبرد اهدافش. وظیفه او این است که مطمئن شود هیچ کس جلوی پای برادر کوچک ترش سنگ اندازی نمی کند. «کنراد ورنون» هم کارگردان، نویسنده و صدا پیشه ای است که تا به حال در انیمیشن های معروفی مثل «ماداگاسکار 3»، «پنگوئن های ماداگاسکار» و این اواخر هم در «سوسیس پارتی» اثر «ست روگن» نقش داشته است.

تد و جنیس میپلتن

صداپیشه: جیمی کیمل و لیزا کودرو

«تد و جنیس» والدین از خود گذشته و ضمنا از پا درآمده تیم و رئیس بچه هستند. از طرفی، در عوامل خودشان سیر می کنند و خبر ندارند بچه نوزادشان کمی با بچه های دیگر متفاوت است. کار به جایی می رسد که تد و جنیس تصمیم می گیرند تیم را به خاطر حسادت های بی موردش تنبیه کنند. ستاره سریال «فرندز» و مجری مراسم اسکار پارسال به جای این پدر و مادر خوش خیال حرف زده اند.