۵۳۵۲۶۲ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ ۱۳:۳۶

باز شدن جعبه سیاه مناظره ها در «خندوانه»

یک شب قبل از برگزاری انتخابات، رامبد جوان، سید احسان قاضی زاده هاشمی، سخنگوی کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری را به خندوانه دعوت کرد و راجع به پشت پرده برگزاری مناظره ها و ابهامات با او گپ زد.

روزنامه هفت صبح: یک شب قبل از برگزاری انتخابات، رامبد جوان، سید احسان قاضی زاده هاشمی، سخنگوی کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری را به خندوانه دعوت کرد و راجع به پشت پرده برگزاری مناظره ها و ابهامات با او گپ زد. مروری داریم بر بخش های مهم این گفت و گو.

بی خبری نامزدها از سوالات مناظره

شایعه مهمی که از روز اول مناظره ها وجود داشت این بود که نامزدهای ریاست جمهوری، از روز قبل از مناظره در جریان سوالات مطرح شده هستند. رامبد جوان این سوال را با قضی زاده در میان گذاشت. قاضی زاده گفت: «به طور کلی نامزدهای ریاست جمهوری 550 دقیقه برنامه تصویری داشتند و 500 دقیقه برنامه رادیویی. تمام سوالاتی که در این برنامه ها مطرح می شود توسط کارشناسان کمیسیون طراحی شده بود.

باز شدن جعبه سیاه مناظره ها در «خندوانه»

درباره برنامه های گفت و گوی ویژه خبری، گفت و گو با کارشناسان، گفت و گو با جوانان، ما ۱۲ ساعت قبل از برنامه، سوالات را در اختیار نامزدها قرار می دادیم. فقط درباره مناظره ها، نامزدها به هیچ عنوان از سوالات داخل پاکت ها اطلاعی نداشتند. اصلا محال بود این سوالات به گوش آنها رسیده باشد. حتی مرتضی حیدری به عنوان مجری مناظره ها هم از محتویات داخل پاکت ها بی اطلاع بود. ما فقط موضوعات را به آنها می دادیم و مثلا می گفتیم این هفته راجع به مسائل اجتماعی حرف می زنیم یا سیاسی یا اقتصادی اما هیچ اشاره ای به سوالات نمی شد.»

پشت صحنه بحث های نامزدها

رامبد جوان از قاضی زاده پرسید در مناظره ها بعد از تندی هایی که میان نامزدها صورت می گرفت، در آنتراکت چطوری رفتار می کردند؟ تعریف کرد: «این شش نامزد عزیز قبلش که می آمدند خوب و خوش بودند. چای و شیرینی و نسکافه می خوردند.» رامبد همینجا پرسید که همه شان نسکافه می خوردند؟ گفت: «در مناظره دوم همه نامزدها در آنتراکت، افت قند پیدا کرده بودند و نسکافه های شان را بیشتر با قند می خوردند.»

درباره یک ربع آنتراکت، حرف های جالب دیگری هم زد: «هر نامزد با سه تا مشاور می آمد. در آن یک ربع آنتراکت، این مشاورها بهشان اطلاعات می دادند و بعضی وقت ها برای رفع استرس، تشویق شان هم می کردند. مثلا ما می شنیدیم از اتاقی که داخلش حضور دارند مثلا صدای دست زدن و سوت کشیدن می آمد.»

درباره حرف های تند نامزدها هم گفت: «برخی از این عزیزان فکر می کردند این فرصتی است که باید ازش استفاده کنند و حرف های صریح تری بزنند. البته به لحاظ رسانه ای هر چقدر شفافیت را بیشتر کنیم ذهن مردم بازتر می شود.»

توجه به رفتارهای نامزدها

قاضی زاده در بخشی از صحبت هایش به نکته جالبی درباره معرفی همه جانبه نامزدها در مناظره ها اشاره کرد و گفت که از ابتدا قصد داشته اند درباره هر نامزد، یک پکیج کامل از صحبت ها، رفتارها، واکنش ها، حرکات چهره، حالا بدن، استرس ها و... در اختیار مردم قرار دهند. او تعریف کرد: «سوالات طراحی ویژه داشت. همه چیز قرعه کشی داشت. در آن لحظه نامزد باید حضور ذهن کامل می داشت و تسلط، قدرت بیان و صبر و استقامت خودش را نشان می داد. حتی تعدادی از دوربین ها روی صورت نامزدها زوم بود.

اخم ها، لبخندها، استرس ها و حتی حرکت بدن، همه اینها لحاظ می شد. هیچ چیز را جا نمی گذاشتیم. برای اینکه مردم بتوانند بسته کاملی از این نامزد را ببینند. مردم باید متوجه می شدند هر نامزد کجا تهاجمی رفتار می کند، کجا تدافعی است، یا برخوردش با موضوع جدید چیست؟ آماده است؟ آماده نیست؟ حرفی برای گفتن دارد؟ روی این سه تا مناظره مردم می توانستند یک قضاوت کامل روی هر کاندیدا داشته باشند.»

اتفاق های بامزه پشت صحنه

یک جایی هم رامبد از قاضی زاده خواست تا درباره سوتی هایی که دادند یا اتفاق های بامزه پشت صحنه تعریف کند. او گفت: «توی یک برنامه ضبطی بعد از گذشت یک ربع از ضبط، برق قطع شد. در این فاصله نامزدی که قرار بود در این برنامه حضور داشته باشد، چای و کیک خورد و یک مرتبه افتاد به سرفه. برنامه ای که باید ۴۵ دقیقه طول می کشید سه ساعت و نیم زمان برد.

در مناظره اول هم اتفاقی افتاد یک عدم تعادل زمانی توسط مجری انجام شد. همان زمان یکی از این مشاورها که هیکل درشتی هم داشت از آن پشت به نشانه اعتراض مدام به در شیشه ای می کوبید و بالای سر من ایستاده بود که باید زمان را رعایت کنید. گفتیم برای مناظره دوم این کار را می کنیم. یا همه نامزدها در مناظره اول از ما وقت میخواستند اما می دانستیم اگر بخواهیم وقت بدهیم باید تا صبح مناظره را ادامه دهیم. هر شش نامزد می خواستند وقت بگیرند اما ما مجبور بودیم جلوی همه شان بایستیم.»

تلاش برای زنده بودن مناظره

چند وقت پیش از شروع مناظره ها اعلام شده بود که احتمالا مناظره ها زنده پخش نمی شوند و ضبط شده در اختیار مردم قرار می گیرند. این مسئله با اعتراض های زیادی رو به رو شد و نهایتا رای نیاورد. قاضی زاده درباره مواجهه با این اتفاق می گوید: «ما سر اینکه مناظره زنده باشد خیلی زحمت کشیدیم. برخی دوستان قائل بودند که باید ضبطی باشد اما افکار عمومی و مردم همه خواستند زنده باشد.

دکتر علی عسگری، رییس صدا و سیما مردانه ایستاد و تلاش کرد که زنده پخش شود. جدای از این مسئله، ما معتقد بودیم که مردم جمعه بعد از ظهر برای تماشای مناظره ها راحت تر هستند اما بعضی از نامزدها اصرار داشتند در یک هفته برگزار شود و سه تا مناظره پشت سر هم باشد. ما می گفتیم جامعه کشش این فضا را ندارد. حتی روز اول هم دو تا از نامزدها می گفتند که نمی خواهیم در مناظره زنده شرکت کنیم. گفتند برنامه بقیه را باید با ما هماهنگ کنید. گفتیم نمی شود الان به مردم اعلام کرده ایم و امکانپذیر نیست.»

ابهام در قرعه کشی مناظره دوم

یکی از تماشاگران داخل استودیو آخر برنامه خواست تا از قاضی زاده سوالی بپرسد: او پرسید که در مناظره دوم، مرتضی حیدری زمان قرعه کشی اسم یک نامزد را بیرون آورد اما آن را نخواند و انداخت داخل ظرف و یکی دیگر را بیرون آورد چرا؟ قاضی زاده گفت: «آقای حیدری یکی از مجریان توانمند رادیو و تلویزیون است. قبل ا زهر مناظره یک جلسه دو ساعته با ایشان داشتیم. بحث و روند کار را مرور می کردیم.

قضیه از این قرار بود که شماره نامزدها داخل یک پاکت های کوچکی قرار داشت. آن موقع دو تا پاکت به هم چسبیده بود. آقای حیدری وقتی دو تا پاکت چسبیده را بیرون آورد برای اینکه شائبه ای پیش نیاید آنها را دوباره داخل ظرف انداخت و از نو یکی را برداشت. باز هم برای اینکه شائبه دیگری پیش نیاید برای مناظره بعدی، سوالات را گذاشتیم داخل روبان. اتفاقات یکی از نامزدها به این مسئله اعتراض کرد اما وقتی توضیحات ما را شنید قانع شد.»